NT - 01.04.1985, Síða 9

annan stað í sprungunni,"
sagði Kristján en benti jafn-
framt á að ekkert er vitað um
það hvort sá hluti gólfsins sem
hann stóð síðast á hafi haft
örugga festu,
„Eg heyrði alltaf við og við
þunga bresti, óhugnanlega
• bresti," segir Kristján þegar
blaðamaður færir í tal hvort
einhver hreyfing hafi verið á
jöklinum. Björn Ingvarsson sá
björgunarmanna sem seig nið-
ur til Kristjáns, fræðir okkur á
því að oft komi fyrir að sprung-
ur sem þessar lokist og nýjar
opnist, en slík hreyfing er ekki
mjög hröð.
Að degi til var góð birta
niðri í sprungunni og sagði
Kristján að speglun sem varð í
sprunguveggjunum hefði verið
einkar athyglisverð og
skemmtileg að sjá.
Samband upp - björgun
„Eað voru verstu augnablik-
in fyrst á eftir meðan lífið hékk
á þeim þræði að hinir hefðu
ekki dottið í sprungu líka,“
sagði Kristján en um hálftíma
tók fyrir félaga hans, þá Rúnar
Jónsson og Friðrik Sigurðs-
son að komast að sprungu-
barminum þar sem brotnað
hafði undan Kristjáni. Þeir
þurftu að koma á sig líflínu og
gátu eftir það kallast á. Ekki
sást milli íverustaðar Kristjáns
og hinna en með herkjum gátu
þeir kallast á og sent vistir með
kaðli niður.
Félagar Kristjáns hífðu upp
farangur hans og í fyrstu töldu
þeir að þeir myndu geta náð
Kristjáni upp einnig. En sú
von brást því þeir höfðu ekki
nægilegá festu fyrir vað uppi á
sprungubarminum til þess að
ráðlegt teldist að ætla að hífa
hann upp 15 metra.
Ástæða þess að þeir félagar
villtust þarna inn á hættulegt
svæði töldu þeir vera að áttaviti
hefði gefið ranga stefnu og við
lítið annað að styðjast þar eð
skyggnið var lélegt.
17:55 náðu þeir Rúnar og
Friðrik svo fjarskiptasambandi
við flugvél og báðu þá um að
fá til sín sendan betri vað og
ísskrúfur til þess að ná festu.
Þegar Kristján datt niður
mátti minnstu muna að hinir
tveir færu á eftir honum. „Ég
sá hann bara hverfa og snjór-
inn brotnaði við tána á skíðun-
um hjá mér,“ sagði Friðrik.
„Þeir hugsuðu vel um mig
og veittu mér móralskan stuðn-
ing þarna niðri sem var ekki
hvað minnst um vert. Um
nóttina kölluðu þeir til mín á
tveggja tíma fresti,“ sagði
Kristján.
Það var svo snemma í fyrra-
kvöld að björgunarsveitir bæði
að austan og sunnan nálguðust
leitarstaðinn og skutu Rúnar
og Friðrik þá upp neyðarblys-
um til þess að leiðbeina hinum
Mánudagur 1. apríl 1985 9
■ . Aldrei neinar efasemdir um að björgun tækist og okkur hefði raunar dugað að fá sent til okkar betri vaði og ísskrúfur, sögðu
þeir félagar þegar NT ræddi við þá inni við Greniöldu í gærdag. Talið frá vinstri, Kristján, sá þeirra sem sat í sprungunni, Rúnar og
Friðrik.
■ Gró I, snjóbfll Slysavarnadeildar Fljótsdælinga rennir sér niður að bflfærum vegi þar sem
fjölmiðlar og félagar biðu.
í þeirri iðulausu hríð og myrkri
• sem þarna var.
Eitt þeirra réði úrslitum þegar
Björn lngvarsson kom auga á
það. Hann var svo sendur
niður í sigstól til Kristjáns sem
ekki hafði getað komið stóln-
um á sig sjálfur. Stóll þessi var
allt annarrar tegundar en þeir
sem hann þekkti og niðri var
myrkur.
Þrjátíu og tveggja stunda
veru í iðrum Vatnajökuls var
lokið og Björn Ingvarsson
bjargaði súpudiski Kristjáns
með þannig að jökulsprungan
sat eftir blönk af minjagripum
um gestinn.
Þeir félagar komu niður í
byggð á sunnudegi en höfðu
upphaflega ætlað ofan af jökli
á föstudag og koma niður í
Bárðardal í kvöld, mánudag,
gangandi á skíðum. Þeir lögðu
upp frá Breiðamerkurjökli
sunnudaginn 24. mars og
höfðu gengið yfir jökulinn í
byl, skafrennirígi og kulda,
mest -30 C, og gist í tjaldi um
nætur.
Kristján vildi að lokum
koma á framfæri til fjölmiðla-1
fólks að það gætti varkárni .
þannig að ekki kæmi fyrir að'
aðstandendur heyrðu að mað-
ur lægi stórslasaður í sprungu,
þegar slíkt værimeð öllu til-
hæfulaust.
Fréttir
Ljóstfráupp-
hafi að erfitt
varaðbeita
þyrlum
■ Þótt björgunarsveitirnar
frá Akureyri, Mývatnssveit og
Reykjavík sem þátt tóku í
leitinni að Akureyringunum
þremur á Vatnajökli hafi ekki
komið við sögu í lokaþætti
leitarinnar er ekki þar með
sagt að þær hafi farið fýluferð.
Þegar frá upphafi var Ijóst að
erfíðleikum yrði bundið að
nota þyrlur til björgunar og því
nauðsynlegt að senda björgun-
armenn frá sem flestum áttum.
Hlutverk norðanmannanna
var kannske erfiðast. Upp-
ganga á jökulinn við Kverkfjöll
er erfið við venjulegar aðstæð-
ur, hvað þá þær aðstæður sem
ríktu þegar slysið átti sér stað.
Gífurleg snjóflóðahætta er á
þeim slóðum og þeirsem hefðu
freistað uppgöngu þar hefðu
verið í miklurn lífsháska. Eigi
að síður voru norðanmennirnir
þess albúnir að reyna það.
Akureyringarnir biðu í Þor-
steinsskála í Herðubreiðar-
lindum eftir snjóleitartækjum
og sporhundum, en það kom
aldrei til þess að á þeim þyrfti
að halda.
Sunnanmennirnir voru
skammt undan þegar Austfirð-
ingarnir komu á slysstaðinn,
en síðasti áfanginn hefði reynst
þeim drjúgur. Þeii hefðuorðið
að taka á sig alllangan krók til
að geta komist að slysstaðnum
frá sömu átt og Austfirðingarn-
ir. Þar var leiðin greiðust þótt
torfær væri.
Austfirðingarnir komu sem
sagt auðveldustu leiðina, og
þar við bættist að þeir sem þar
voru í för þekktu svæðið þar
sem slysið varð eins og ióðina
heima hjá sér og það gildir
sennilega um flesta sem lögðu
af stað til leitarinnar.
Eftir stendur að leitin var
afrek sem allir sem þátt tóku í
eiga heiður skilinn fyrir.
Vatnajökull er eitthvert ægi-
legasta veðravíti á hnettinum
og slysstaðurinn á afar erfiðu -
svæði til yfirferðar. Svæðið er
reyndar talið mun erfiðara nú
en venjulega, þar sem veðurfar
hefur verið óvenju milt í vetur
og sprungur ná mun lengra
upp í jökulinn en venjulega.
Það er sennilega skýringin á
því að Akureyringarnir sem
allir eru þrautreyndir jökla-
menn skyldu lenda í þessum
erfiðleikum.
Bandaríkjamennirnir
vanmátu aðstæðurnar
■ Sú ákvörðun að senda 4 Bandaríkja-
menn fótgangandi eftir jöklinum á slys-
staðinn í Kverkfjöllum virðist ekki hafa
mælst vel fyrir hjá stjórnendum leitarinn-
ar. íslendingarnir töldu það tiltæki von-
laust frá upphafi eins og kom á daginn.
Mönnunum var ætlað að fara gangandi
með ofviðrið í fangið á slóðum þar sem
snjóbílar og vélsleðar komust ekki nema
fetið. íslendingarnir sem stjórnuðu leit-
inni höfðu áætlað að nota þyrlu hersins til
að flytja vélsleða inn að Grímsvötnum en
hætt var við það vegna ákvörðunarinnar
um setja mennina fjóra niður.
Björgunarsveitarstarfsmaður sem NT
ræddi við í gær sagði að ákvörðun Banda-
ríkjamannanpa hefði verið tekin af góðum
hug sem auðvitað bæri að meta mikils en
hún hefði byggst á vanmati á aðstæðum.
Bandaríkjamennirnir voru vel búnir og
aldrei var talin ástæða til að óttast um þá,
en það kostaði nokkra fyrirhöfn að miða
staðsetningu þeirra út úr lofti og sækja þá
síðan með þyrlu.
- MJÖLK ER GÓÐ