NT - 25.04.1985, Blaðsíða 7

i r 4
\og runna
eins nálægt jörð og hægt er, yfirleitt
gert seinni liluta vetrar.
Runnar sem mynda blóm eftir
endilöngum árssprotum fyrra árs eru
grisjaðir á hliðstæðan hátt, þ.e. reglu-
leg grisjun eldri og veikbyggðari
greina snemma vors, en greinalengd
takmörkuð, ef þarf, eftir blómgun.
Slíkir runnar eru t.d. ýmsir misplar,
geitblöðungar, ýmsir hávaxnir kvistir,
snækórónutegundir o.fl.
Þeir runnar sem bera blóm á endum
sprota sem myndast á sama ári og
blómgun á sér stað eru oft klipptir
niður á hverju vori. Jafnframt eru
fjarlægðar eldri greinar ef runninn er
orðinn of þéttur. Þannig runna er
* best að klippa mjög djúpt niður og
takmarka greinar þeirra að verulegu
leyti, þá blómgast þeir betur. Dæmi
um þetta eru birkikvistur, dögglings-
kvistur, perlukvistur, úlfakvistur,
víðikvistur o.fl.
Við klippingu á trjám er best að
draga ekki of lengi að fjarlægja grein-
ar sem sýnilega verða til vandræða
seinna því að erfitt er að fást við mjög
stórar greinar. Auk þess eru sár eftir
litlar greinar fljótari að gróa. Ef
fjarlægja þarf stóra grein verður að
gera að með góðri sög og á fyrst sagað
neðan í greinina nokkuð frá stofni.
Síðan er sagað ofanfrá aðeins utar en
fyrri rásin er og greinin söguð alveg
af. Á þennan hátt er ekki hætta á að
greinin rífi með sér börkinn niður bol
trésins. Að lokum er stubburinn fjar-
lægður eins,. nálægt bol trésins og
hægt er. Langir stubbar eru tilvalinn
dvalarstaður fyrir ýmisskonar smit og
sjúkdóma sem komast þaðan inn í
tréð. Séu sárin eftir greinarnar stærri
en 3-4 sm er öruggara að bera eitthvað
í þau til að varna smitun og roti. Nota
má hrátjöru, olíumálningu eða sér-
stök smyrsl sem seld eru í þessum
tilgangi.
hlýlega gróðurkraga sem nauðsynleg-
ur er. Til hliðsjónar má hafa þessa
þumalfingursreglu: Þriðjungur af
gólffletinum fer undir húsgögn,
þriðjungur fyrir umferð og þriðjungur
undir gróður. Eftir því sem skálinn
er stærri eykst hlutfallið fyrir gróður-
inn. Til að gera sér betur grein fyrir
stærðum má reikna með að hver stóll
eða sæti þurfi um 1-1,5 m2 og borð og
fjórir stólar þurfi a.m.k. fjögurra
fermetra gólfflöt. - Og þá kemur að
því að gera þarf upp við sig hvernig á
að nota skálann - á hvaða tíma árs -
og hafa síðan upphitun og plöntuval
samkvæmt því.
Við getum skipt gróðurskálum nið-
ur í nokkra flokka:
í fyrsta lagi kalda gróðurskála þar
sem upphitun er engin. Loftslagið þar
ræðst því mest af veðurfarinu úti, en
er samt sem áður það milt að þar má
rækta alla þá viðkvæmu blómrunna
og ávaxtatré sem þrífast hér ekki
utandyra en eru algeng í görðum
Vestur-Evrópu. í köldum gróðurskál-
um er líka hægt að rækta ótal plöntur
sem þola sumardvöl utandyra en
þurfa ekki lengri sumur en hér eru til
að halda heilsunni. Þessar plötur má
rækta í pottum eða kerum og hafa
þær í skálanum á veturna en setja þær
út í garð þegar tíð leyfir. Plönturnar
verður svo að „taka í hús“ áður en
haustar.
í öðru lagi eru skálar þar sem fólk
getur dvalið meira og minna allan
ársins hring, - garðstofa eða hitabelt-
isskáli, þar sem hægt er að hafa heitan
baðpott og rækta suðlægar hitabelt-
isplöntur.
Slíkir skálar verða að vera með
einangruðum sökkli og gólfi og ekki
er verra að hafa hitalögn í gólfinu, þá
þola plönturnar lægri lofthita. Niður-
föll þurfa að vera til staðar í gólfinu.
Klæðningin er annaðhvort einan-
grunargler eða tvöfaldar akryl- eða
polykarbónplötur. Skyggingarútbún-
aður til að verja plönturnar fyrir
sterkasta sólskininu ætti að vera til
staðar eða að nota litaðar plastplötur
sem ekki hleypa allri birtunni í gegn.
Hitalögnin verður að vera það sterk
að hún geti haldið a.m.k. tíu stiga
hita þegar kaldast er úti. Heppilegur
lofthiti í skálanum er 18.-25°C en má
að skaðlausu falla nokkuð yfir nótt-
ina. Loftræsting verður að vera til
staðar. Opnanlegir gluggar eða dyr
ættu ekki að vera minna en 15% af
gólffleti skálans og ættu sjálfvirkir
opnarar að vera á gluggum þannig að
þeir opnist um leið og hitastigið fer
yfir eðlileg mörk.
Hafsteinn Hafliðason
ÚRYAL AF GARÐHÚSGÖGNUM
T.D. ÝMSAR GERÐIR AF GARÐSETTUM
1 SÓFI - 2 STÓLAR OG BORÐ
VERÐ FRÁ KR. 6.424.-
SEGLAGERÐIN ÆGIR hf.
Eyjargötu 7, Reykjavík - Pósthólf 659
Símar 14093 - 13320 - Heimasími 34511

GARDENA
gerir garðinn frœgan
Nú er tími
garðrœktar og voranna
í GARÐHORNINU
hjó okkur kennir margra grasa
Allskonor slöngutengi, úðarar, slöngur, slöngustatív, slönguvagnar.
Margvísleg garðyrkjuóhöld, þar sem m.a. að einu skafti fellur fjöldi
óhalda.Kant- og limgerðisklippur, rafknúnar handslúttuvélar
Skóflur - Gafflar - Hrífur. í garðs
horninu hjó okkur kennir margra
grasa. Lítið inn.
Gunnar Ásgeirsson hf.
Suöurtandsbraut 16 Sími 91352Ú0
Akurvík. Akurevri