NT - 10.12.1985, Qupperneq 19

Stefanía Þorgrímsdóttir
Nótt í lífi Klöru Sig.
Forlagið.
■ Hérsegirfráeinni nótt. Húnbyrj-
ar á skemmtistað og verður ekki sagt
að söguefnið rísi hátt í fyrstu. Ekki
hækkar risið þegar sögusviðið færist
inn á kvennaklósett með andvörp og
kveinstafi ölvaðra kvenna. Þá fer
Klöru að langa frá þessum ófögnuði.
Heim fer hún svo með mann sem
hún hefur aldrei hitt áður og hefur httnn í
rúmi sínu um nóttina. Maðurinn virð-
ist vera fremur lítið gefin rola. Frá-
skilinn. Eignaðist eitt barn, aumingja
sem dó.
Klöru verður ekki svefrisamt um
nóttina og hugsar margt. Hún rifjar
margt upp frá liðnum árum, - gerir
einskonar úttekt á ævi sinni og örlög-
um.
Hún er gift vel stæðum manni, sem
er að heiman þessa nótt. Hún virðist
vera ánægð með manninn og hjóna-
bandið. Það er barnlaust að yfirlögðu
ráði. Áður átti hún barn sem hún gaf
nýfætt og sá aldrei.
Faðir hennar var siðavandur maður
sem aldrei vildi skulda og eignaðist því
aldrei íbúð. Hann vildi vera húsbóndi
á sínu heimili. -„Engin eiturlyf í mín-
um húsum, ekkert berfætt krakkastóð
í mínum húsum, ekkert djöfuls kjaft-
æði í mínum húsum, sagði hann".
„Það var ótakmarkað sem ekki
mátti gera í hans húsi. Nú. þá gerði
maður það bara annars staðar. Gerði
Stefam'a Þorgrínisdóttir.
allt mögulegt, sem nianni hefði aldrei
dottið í hug, að hægt væri að gera fyrr
en farið var að banna það. - Allt þetta
heimskulega, sem maður var neyddur
til að gera, af því maður mátti aldrei
gera það sem maður vildi
Því miður er minni áhersla lögð á
hvað það var sem Klara vildi gera þeg-
ar hún vildi „finna sjálfa sig". Þó er
þess getið að í þeirri styrjöld var leik-
listarskóli, menntaskóli, myndlistar-
nám, félagsstarf með ungu, róttæku
fólki og puttaferðalag um Danmörku.
Það er svo sem ekki nýtt í sögunni
að rekja ólán sitt til foreldranna og er
þá sama hvort þeir hafa verið of
strangir eða evðilagt með dekri og
eftirlæti.
Klara hefur sektarkennd vegna
barnsins sem hún gaf og vegna móður
sinnar en auðvitað var svo best að vista
hana á elliheimili.
Á bókarkápu er sagt að Kiara hafi
byggt hús sitt á sandr. Svo mikið er
víst að hún erekki hamingjusöm. Það
örlar á því viðhorfi að kannske sé ekki
nóg að láta ekki nota sig. Kannskc er
ekki nóg „að finna sjálfa sig".
Kannske er félagsskapurinn með gagn-
kvæmri þjónustugleði meira virði.
Stefanía er stílfær vel og gerir góð
samtöl. Saga hennar er mjög vel læsi-
leg. En það verður fremur dapurleg
saga af þessari mæðunótt Klöru með
friðil sinn í hjónasænginni.
Hún leitai uppgjörs. Hver var hún
sjálf? Til var fleiri en ein Klara. „En
stundum - varnarlaus á valdi nætur-
innar, - varö henni á að minnast sög-
unnar af ungu konunni með draurn-
ana, hennar, sem fór út í heiminn með
nesti og nýja skó, elskaði mann og
fæddi honum barn, sem var bæði sól-
argeisli og augasteinn."
Mann grunar að hér sé höfundur
sem ekki hefur fengið fullnægingu af
rauðsokkapólitíkinni einni saman.
H.Kr.
ÓVENJUGÓÐ
MINNINGABÓK
Jón Á Gissurarson: Satt best að segja.
Endurminningar.
Setberg 1985.
198 bls.
■ Jón Á. Gissurarson skólastjóri
hefur valið endurminningum sínum
yfirskriftina „Satt best að segja" og
satt best að segja er það heiti vel við
hæfi á bókinni. Það sem einkennir
hana öðru fremur og gerir hana frá-
brugðna þeim sæg endurminninga og
ævisagna, sem út er gefinn á íslandi nú
um stundir, er einkar hreinskilnings-
leg frásögn höfundar, rík kímni og
fjörlegar mannlýsingar.
Svo bókinni sé lýst að nokkru, þá
nær hún frá frumbernsku höfundar og
fram um 1940. Fyrsti hlutinn, þarsem
segir frá fyrstu æviárum í föðurgarði,
ber yfirskriftina „Jonni", en svo mun
höfundur hafa verið nefndur á
bernskuheimili sínu. Næsti kafli, þar
sem segir frá námsárum, kallast „Jón"
og segir höfundur aldrei „ég" í þess-
um tveim köflum. Síðasti hlutinn,
sem fjallar um námsár erlendis og um
fyrstu árin eftir heimkontuna, heitir á
hinn bóginn „Ég“ og þá tekur höfund-
ur fyrst að fjalla um sjálfan sig í fyrstu
persónu eintölu.
Þessi endurminningabók Jóns Á.
Gissurarsonar er bráðskemmtileg
aflestrar. Hún er vel skriíuð og höf-
undur lýsir mönnum og málefnum
af óvenulegri hreinskilni,
kímni og fjöri. Hann fer aldrei troðn-
ar slóðir, en segir frá öllu eins og það
kom honum sjálfum fyrir sjónir. Sem
dæmi um þctta má nefna frásögn af
skólaárunt í Gagnfræðaskólanunt á
Akureyri. Þar lýsir höfundur skóla-
meistara og kennurum á eftirminni-
legan hátt. Margar sögur hafa verið
sagðar af þeim Sigurði Guðmunds-
syni og samstarfsmönnum hans á
þessum árum og hafa sumar þeirra
Jón Á. Gissurarson.
orðið landfleygar. Jón bætir heldur í
það sagnasafn, en lýsingar hans eru
ekki í þeim halelújastíl, sem einkennt
hefur sumar skólasögur að norðan og
árangurinn er sá, að þeir sem frá segir
standa eftir mun ntannlegri en ella.
Sama gildir um sögur úr öðrum skól-
um og af öðru fólki, flestir vaxa við
frásögn Jóns og ber þó ekki oflof á
nokkurn mann. Mjög greinargóöar frá-
sagnir eru af námsdvöl í Þýskalandi á
uppgangsárum nasista, en dapurlegt
er að lesa lýsingar höfundar á ástand-
inu í Reykjavík á ofanverðum fjórða
áratugnum.
Þessar endurminningar Jóns Á.
Gissurarsonar eru tvímælalaust með
bestu minningabókum, sent hér hafa
verið gefnar út lengi og er vonandi að
höfundur felli ekki verkið en haldi
áfram að segja frá ævi sinni og
störfum.
Jón. Þ. Þór
Rokkbræður:
Gefa út hljóm-
plötuna Rokkfár
- í sönnum rokkanda
■ í því hljómplötuflóði sem dembist
yfir þjóðina um þessar mundir er
plata með Rokkbræðrum. Heitirhún
Rokkfár og er að mörgu leyti sérstæð.
Á henni eru eingöngu rokklög frá
árunum 1957 til 1962. Hún er meira
að segja tekin upp og „ntixuð" með
svipuðum hætti og í gamla daga.
Undirleikurinn var allur tekinn upp í
heilu lagi, en um hann sá hljómsveitin
Babadú, og ekki kom til greina að
leiðrétta neitt af því sem þar var tekið
upp, nema hvað saxofónleikaranum
var leyft að bæta við aukarödd hér og
þar ofan á upptökuna.
Axel Einarsson tók hljóðfæraleik-
inn upp í eigin hljóðveri, en hljóð-
færaleikinn frömdu þeir Rafn Jónsson
trommuleikari í Grafík, Haraldur
Þorsteinsson bassaleikari, Sigurður
Þorsteinsson gítarleikari fyrrunt
söngvari í Upplyftingu, Einar Bragi
Bragason og Ástvaldur Traustason
hljómborðsleikari. Þeir voru allir í
hljómsvcitinni Babadú sem nú er hætt
störfum.
Rúnar Júlíusson tók sönginn upp í
Upptökuheimili Geimsteins í Kefla-
vík eftir að Þorsteinn Eggertsson
hafði sett saman texta við öll lögin, en
Þorsteinn er einn Rokkbræðra
ásamt Stefáni Jónssyni sem löngum
hefur verið kenndur við Lúdó, og
Garðari Guömundssyni sem fyrrum
söng með Gosum.
Samstarf Garðars Gunnars og Stef-
áns hófst þegar þeir komu allir fram á
Rokkhátíðunum sem haldnar voru í
Broadway 1983 og 1984. í fyrravetur
komu þeir víða fram sem skemmti-
kraftar en í sumar tóku þeir sér frí
þar, m.a. til að klára þessa plötu.
Útgefandi plötunnar er Hljóm-
plötuútgáfan Geimsteinn í Keflavík
en Fálkinn dreifir henni.
SNJÓHJÓLBARÐAR
Sólaðir og nýir snjóhjólbarðar af öllum stærðum og
ýmsum tegundum, bæði radial og venjulegir, sterkir
og með góðu gripmunstri.
Einnig lítið slitnir snjóhjólbarðar á gjafverði.
Snöggar hjólbarðaskiptingar. Vanir menn - Allir
bílar teknir inn - Setustofa, alltaf heitt á könnunni
meðan hinkrað er við.
Komið, skoðið, gerið góð kaup
BARÐINN
Skútuvogi 2, símar: 30501 og 84844
■ Kristján Albertsson.
Endurskoðuð útgáfa
ævisögu Hannesar
Hafstein
■ Ævisagu Hannesar Hafsteins eftir
Kristján Albertsson kom út í sinni
fyrri útgáfu 1961-1964. Nú kemur
þetta mikla ritverk úl öðru sinni í
endurskoðaðri útgáfu. Er sú endur-
skoðun gcrð vcgna nýrra heimilda
sem fram koniu eftir útkomu
verksins. Eru sumir kaflar bókarinnar
endurritaðir, oger hin nýja útgáfa því
nokkru ítarlegri en sú fyrri.
Saga Hannesar Hafsteins er ekki
einungis ævisaga skáldsins og liins
áhrifamikla stjórnmálamanns, heldur
má hún kallast þjóðarsaga tímabilsins
1880-1920. Bókin vakti geysimikla at-
hygli þegar hún kom út og svo fjörug-
ar umræður um efnið sem hún fjallar
um og efnismeðferð höfundar að slíks
eru víst fá eða engin dæmi önnur um
íslenska bók, enda varð Hannes Haf-
stein metölubók. Stúdentafélag
Reykjavíkur hélt sérstakan fund um
bókina þar sem menn leiddu saman
hesta sína með og á móti, og var engu
líkara en Heimastjórnarflokkurinn
og Sjálfstæðisflokkurinn gamli væru
aftur upprisnir. Og hún hratt af stað
næsta áratuginn bókaskrifum um
stjórnmálamenn og stjórnmál í upp-
hafi aldarinnar. Menn voru ósammála
um margt, en um eitt voru allir sam-
mála: Bókin er afar skemmtileg
aflestrar.
Þessi nýja útgáfa af Hannesi Haf-
stein er endurskoðuð af höfundinum
og kemur fram sitthvað nýtt sem ekki
var kunnugt um þegar fyrri útgáfan
kom út. Sumir kaflar eru endurritað-
ir, og er hin nýja útgáfa því nokkru ít-
arlegri en sú fyrri.
Hannes Hafstein er um 1100 bls.
samtals auk myndasíðna.
Þriðjudagur 10. desember 1985 19,
Dapurleg nótt