Morgunblaðið - 15.07.2004, Side 7
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 15. JÚLÍ 2004 D 7
NFYRIRTÆKI F
yrir 10 árum, árið 1994,
keyptu bræðurnir Árni
og Hörður Sigurbjarn-
arsynir á Húsavík ís-
lenskan eikarbát og
gáfu nafnið Knörrinn. Það er upphaf-
ið að stofnun fyrirtækisins Norður-
Siglingar sem hefur að markmiði
varðveislu íslenskrar strandmenn-
ingar. Norður-Sigling hefur upp frá
því verið í forystu hvað varðar þróun
hvalaskoðunar á Íslandi og hefur
hlotið bæði innlend og alþjóðleg verð-
laun fyrir starfsemi sína.
„Upphafið að þessu öllu saman má
rekja til þess að við Árni ákváðum að
kaupa okkur íslenskan eikarbát sem
hefði það til að bera að vera dæmi um
það besta sem íslenskt handverk og
iðnsaga hefur getið af sér,“ sagði
Hörður sem er framkvæmdastjóri
Norður-Siglingar. Þeir bræður leit-
uðu hins rétta báts víða um land og
fundu loks á Grenivík. Sá var smíð-
aður á Akureyri árið 1963, vandaður
og góður bátur að sögn Harðar og
átti farsæla sögu. Hann hlaut nafnið
Knörrinn. „Það stóð til að úrelda bát-
inn,“ sagði Hörður. „Þetta er saga
sem okkur þótti ótækt að gengi
lengra, við höfðum horft upp á það að
litið væri á þessa báta sem óværu í ís-
lenskum sjávarútvegi. Okkur sveið
það.“ Hann sagði að margir góðir
bátar hefðu á þennan hátt verið eyði-
lagðir. „Það var öllu skipt út fyrir
plast og stál,“ sagði hann en með því
hefði verið unnið óbætanlegt tjón.
„Við sáum fljótt að þetta var meira
mál en svo að endursmíða bátinn og
varðveita hann, að við gætum unnið
það í hjáverkum af okkar launa-
mannatekjum,“ sagði Hörður, en þá
kom fram hugmynd um að bjóða upp
á hvala- og almenna náttúruskoðun á
Skjálfanda á bátnum. „Það gekk
strax vel, við fengum um 1.750 far-
þega fyrsta sumarið, 1995, og síðan
hefur þeim fjölgað jafnt og þétt.“
Eina seglskipið í flotanum
Norðursigling var fyrsta fyrirtækið
til að setja upp daglegar áætl-
unarferðir í hvalaskoðun hér á landi
og kom fljótlega í ljós að þarna var
um afþreyingu að ræða sem féll fólki
vel í geð og eins þótti báturinn henta
til farþegaflutninga en eftir að fjöldi
farþega hafði margfaldast upp í 5.600
manns sumarið 1996 var ákveðið að
kaupa annan bát. „Við vorum með
þennan eina bát í siglingum tvö sum-
ur, en síðan keyptum við með árs
millibili næstu tvo báta, Hauk og
Náttfara en fjórða bátinn, Bjössa Sör
tókum við í notkun síðastliðið sumar.
Þannig að við erum nú með fjóra báta
í áætlunarsiglingum héðan frá Húsa-
vík, sem alls geta tekið um 220
manns.“ Haukur er eina seglskipið í
íslenska flotanum, en á skipið var
settur skonnortureiði, sem er end-
ursköpun á norðlenska skútuald-
arreiðanum.
„Þetta er bein upprifjun á okkar
seglskipahefð, Norðlendinga, þegar
hún reis hvað hæst.“
Höfuðstöðvar Norður-Siglingar
eru við höfnina á Húsavík og þar var
fyrir fáum dögum opnað formlega
svonefnt Strandmenningarsetur, eins
konar umgjörð um fjölbreytta starf-
semi sem tengist fyrirtækinu. Þar er
afgreiðsla Norðursiglingar og veit-
ingastaðurinn Gamli Baukur sem
Hótel Húsavík rekur og leggur sér-
staka áherslu á ferskt sjávarfang.
Húsin eru að nánast öllu leyti byggð
úr rekaviði fengnum á strandlengj-
unni frá Flateyjardal og norður að
Melrakkasléttu. Viðurinn sem er
meðhöndlaður af náttúrunnar hendi
er fallegur á að líta en ekki síður þyk-
ir forsvarsmönnum fyrirtækisins
mikilsvert að hann er umhverfisvænn
þar sem ekki þurfti að fella tré til
verksins.
Sem fyrr segir voru farþegar í
hvalaskoðunarferðum um 1.750 tals-
ins fyrsta sumarið, 1995, en þeim hef-
ur heldur betur fjölgað, voru tæplega
24 þúsund alls í fyrrasumar. Um 10%
þeirra eru Íslendingar, meirihlutinn
sem sé útlendir ferðamenn, „kokteill-
inn af ferðamannaflórunni,“ eins og
Hörður orðaði það. „Menn vilja sjá
hvali, en ekki síður verðum við vör við
að fólkið kann að meta þessa farkosti,
fyrir mjög marga er nægileg upplifun
að fara í skemmtisiglingu í þessu um-
hverfi og á þessum skipum. Hvalirnir
hafa svo vissulega mikið aðdrátt-
arafl,“ sagði Hörður. Nefndi hann að
sjálfum þætti sér þægilegt að sigla
með Hollendinga og Breta, „þar er
elsta hefðin fyrir því að fara sér til
ánægju á sjó.“
Að sögn Harðar er hvalaskoð-
unarferð oft aðalástæðan fyrir komu
útlendra ferðamanna hingað til lands.
„Við verðum vör við það að margir
koma hingað í þeim tilgangi að fara í
hvalaskoðunarferð og gera svo auð-
vitað ýmislegt annað í leiðinni.“
Hann sagði fjölda farþega í slíkum
ferðum frá Húsavík m.a. vera vegna
markaðssetningar fyrirtækisins og
eins beindu stóru ferðaskrifstofurnar
í Reykjavík ferðafólki norður.
Upplifunin svo
svakalega sterk
Hörður sagði að vel hefði gengið í
sumar, „mér sýnist við vera með
heldur fleiri farþega nú en síðastliðið
sumar,“ sagði hann. Að hans sögn
hefur mjög mikið verið um stórhveli í
Skjálfanda nú í sumar, meira en und-
anfarin sumur. „Hrefnan hefur verið
okkar aðalsýningardýr fram til þessa
en nú í sumar bregður svo við að það
er minna um hana en áður,“ sagði
Hörður og sagði þekkt með hvala-
göngur líkt og fiska að breytingar
yrðu, „ en menn vita ekki endilega
hvað veldur þeim, eru því ekki með
neinar getgátur í þessu sambandi.
Náttúran er flóknari en svo að við
skiljum hana til hlítar.“ Hörður sagði
farþega nú í sumar afar ánægða,
„menn eru stórhrifnir af því að fylgj-
ast með stórhvelunum hér úti á fló-
anum. Menn hrópa upp yfir sig af
fögnuði, það er gaman að fylgjast
með farþegum í vel heppnaðri ferð.“
Hann sagði allt annað að upplifa
lifandi náttúru, líkt og gert væri í
hvalaskoðunarferðum en þegar
menn skoða t.d. fjöll og fossa, ár og
dali. „Upplifunin er svo svakalega
sterk,“ sagði hann. Því til staðfest-
ingar nefndi hann að margir farþeg-
anna kæmu aftur og aftur og dæmi
væru þess að fólk sigldi nú um
Skjálfandann í fjórða sinn. „Þessi lif-
andi náttúra sem við eigum við
strendur landsins býður upp á mjög
sterka upplifun, það er ekkert hér á
landi sem tekur henni fram.“ Hann
sagði ekki vafa á að hægt væri að
nýta strandsvæðin í auknum mæli í
þágu ferðaþjónustu. „Hver vík og
fjörður hefur eitthvað við sig sem
aðrir hafa ekki.“ Nefndi hann m.a.
seli í Húnaflóa og þá væri upplifun að
komast í námunda við fuglabjörg frá
sjó.
Um 30 manns starfa hjá Norður-
Siglingu yfir sumarið í tengslum við
hvalaskoðunina og að auki 15 hjá
Gamla Bauk; sjómenn, leið-
sögumenn, fólk sem heldur utan um
starfsemina í landi, við skrif-
stofustörf, og afgreiðslu svo eitthvað
sé nefnt. Starfsemi fyrirtækisins er
því afar þýðingarmikil í byggðarlag-
inu og nefndi Hörður að hún yki á
tiltrú unga fólksins á möguleikum
Húsavíkur til framtíðar.
Morgunblaðið/Hafþór Hreiðarsson
Fleiri farþegar Farþegum Norður-Siglingar hefur fjölgað jafnt og þétt frá
því fyrirtækið hóf starfsemi. Þeir voru 1.750 árið 1995 en um 24.000 í
fyrrasumar. Á myndinni sést Hörður Sigurbjarnarson framkvæmdastjóri.
!
!
"
!
"#
FYRIRTÆKI
Norður-Sigling
í fararbroddi
í hvalaskoðun
Húsavík öflugasti
hvalaskoðunarstaður
í Evrópu
%11
1
"
,&
$ +--6
&O))
/ )7)48 0/ K4
!
+E
+B
+D
+C
+%
+
++
+.
+*
+!
.E
.B
.D
.C
@#, $1 6 8,/&
(
9
4
1
& +--+7 +--6
*!
E
B
D
C
%
+
.
*
!
P*
P.
-
- !#(
!#(