Morgunblaðið - 17.09.2004, Blaðsíða 12
VIÐSKIPTI/ATHAFNALÍF
12 FÖSTUDAGUR 17. SEPTEMBER 2004 MORGUNBLAÐIÐ
– kraftur til flín!
VI‹
GERUM
GOTT
BETRA
KB ÍBÚ‹ALÁN
LÆKKUM Í 4,2%
FASTA VEXTI
AFTURVIRKIR
,#- .
!//#+ - .
!
01 ($% (2 /
-
)
*/
3!*/
*/)
4 $
4$ , $0
%
5%(1 /.
5./$ (
6&7$ 1
6 & 01 ($%*2
8
!
(
(1 ($%(9
%: 0/& / )
0
%
$
&.1
* 1 !" *2
( ;2< 7(
= *
3
*/
3+%
(>/1
?@7$ 1
6)0
6
#
6
(9
%6
6>.
6+
&+7 ( ;72
A%
A ;%%%&+
B
+
< &2 &&:6>*$ %
" !#!$%
*//
0/$
;1(1
&)
A>/(>
B ;%%%(9
%)
6
#/2#$
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
! $;%(
(; #/2#$
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
C
DE
C
DE
C DE
C:DE
C: DE
C
DE
C:
DE
:
CDE
:
C:DE
C:DE
:
CDE
:
:
C:DE
C:
DE
:
:
:
C:
DE
C:
DE
C
DE
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
$
#/.
%
A
*
/ %'
3 .6
2
2
2
2
2 2
2 2 :
2
2 2 2
:
:
2
:
2
2 :
:
2
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
2
:
:
:
:
:
:
:
:
B/. F"2/ 2
A2G7 %
01+
#/.
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
ÞETTA HELST ...
VIÐSKIPTI
Marel hækkar mest
● ÚRVALSVÍSITALA Kauphallar Ís-
lands hækkaði í viðskiptum gær-
dagsins um 0,2% og var í lok dags
3.577,63 stig. Viðskipti í Kauphöll-
inni námu 7,6 milljörðum króna, og
námu viðskipti með hlutabréf þar af
rúmum 1,6 milljörðum króna. Bréf
Marel hf. hækkuðu mest allra fé-
laga á Úrvalslistanum, eða um
1,9% og er gengi þeirra nú 53,00
krónur.
● KB BANKI hefur keypt 0,4% hlut í
sænska Carnegie bankanum og er
nú einn af tuttugu stærstu eigendum
bankans. Kemur þetta fram í vef-
útgáfu sænska blaðsins Affärs-
världen.
Í fréttinni segir að breski bankinn
Singer & Friedlander, sem KB banki á
stóran hlut í, hafi til skamms tíma ver-
ið einn höfuðeigenda í Carnegie, en
hafi nú selt hluti sína í sænska bank-
anum, og segir sænska blaðið Carn-
egie nú vera „herralausan“. Er norski
bankinn DNB Nor nefndur sem hugs-
anlegur arftaki S&F, en KB banki hafi
í ágúst keypt hluti í Carnegie, og sé
nú, eins og áður segir, einn af tuttugu
stærstu hluthöfunum.
Kaupþing kaupir
í Carnegie
ÞÓRUNN Guðmundsdóttir lögfræð-
ingur sagði á fundi Verslunarráðs Ís-
lands um skýrslu nefndar viðskipta-
ráðherra um íslenskt viðskiptalíf að
það sem fram kæmi í tillögum meiri-
hluta nefndarinnar um að sett verði
lög sem heimili uppskipti á fyrirtækj-
um, sem gerst hafi brotleg við sam-
keppnislög, geti haft ófyrirsjáanlegar
afleiðingar í för með sér og væri at-
laga að eignarréttinum. „Hvað er það
sem kallar á að sett séu svona úrræði
inn í samkeppnislög? Hvað er það
sem gerst hefur í íslensku viðskipta-
lífi sem kallar á að það geti verið
nauðsynlegt að samkeppniseftirlit
krefjist þess að fyrirtæki verði skipt
upp? Hefur einhvern tíma vantað
þetta úrræði? Hvar er þörfin?“ spurði
Þórunn á fundinum.
Hversu smá eiga þau að vera?
Sagði hún að hún teldi að nægar
heimildir væru í samkeppnislögum
nú þegar til að stöðva samkeppnis-
lagabrot fyrirtækja. „Ekkert fyrir-
tæki getur staðið af sér ítrekaðar
sektarákvarðanir samkeppniseftir-
lits. Það að halda að ítrekaðar sektir
muni ekki bera árangur er hreinn og
klár barnaskapur,“ sagði Þórunn.
Þórunn sagði í framhaldinu að það
hrjáði ekki íslensk fyrirtæki að þau
væru of stór. Spurði hún hversu smá
fyrirtæki ættu að verða þegar kæmi
að uppskiptingarreglunni. „Íslensk
fyrirtæki eru hreinlega of lítil til að
vera samkeppnishæf á alþjóðamark-
aði,“ sagði Þórunn.
Þá sagði hún að uppskipti á fyr-
irtæki vegna samkeppnislagabrots
yllutjóni fyrir hluthafa og gætu stuðl-
að að flótta íslenskra fyrirtækja frá
landinu. „Það yrði ekki til að geta ver-
ið í friði með sín samkeppnislagabrot
heldur spyrja þau sig hvort það sé
fýsilegt að byggja upp fyrirtæki hér
við svona harkalega löggjöf.“ Þórunn
sagðist telja að svona lög fældu er-
lenda fjárfesta frá markaðnum og
drægju úr samkeppni. „Því hver er
hvatinn fyrir fyrirtæki að stækka ef
þau vita það að ef þau misstíga sig
geti þau átt von á að verða skipt
upp?“
Frumvörp til í næstu viku
Valgerður Sverrisdóttir viðskipta-
ráðherra sagði fyrstu viðbrögð við
skýrslunni hafa verið jákvæð. „Það er
von mín að tekist hafi að finna ásætt-
anlega leið á milli andstæðra sjónar-
miða. Það verða að líkindum ekki allir
sáttir en heldur ekkert sérstaklega
óánægðir,“ sagði Valgerður.
Hún sagði að verið væri að vinna að
drögum að lagafrumvörpum sem
byggjast á tillögum nefndarinnar, og
þau verði sett á Netið í næstu viku.
Valgerður kom inn á tillögur
nefndarinnar um stjórnarhætti og fé-
lagarétt. „Ég vil undirstrika að þess-
um tillögum er ekki á nokkurn hátt
beint gegn ákaflega jákvæðu frum-
kvæði Verslunarráðs, Samtaka at-
vinnulífsins og Kauphallarinnar um
leiðbeiningar um stjórnarhætti […] Í
tillögum nefndarinnar eru ekki lagð-
ar til lagabreytingar á þeim sviðum
sem leiðbeiningarnar taka til, að því
undanskildu að lagt er til að stjórnum
félaga verði skylt að fá samþykki
hluthafafundar á starfskjarastefnu
fyrir stjórnendur.
Ég legg mikla áherslu á þær til-
lögur sem snúa að auknu valdi hlut-
hafafunda. Það er reyndar merkilegt
að í jafnfrjóu umhverfi og viðskipta-
lífið starfar nú í, skuli hin almenna
regla enn vera sú að hluthafafundir
séu hátíðlegar já-samkomur og litið á
hvern þann hluthafa sem opnar
munninn í forundran og hann stimpl-
aður kverúlant,“ sagði Valgerður.
„Þá munu þær raddir heyrast að
ganga eigi lengra í átt til reglusetn-
ingar en nefndin leggur til. Þó ég geti
t.d. tekið undir margt sem fram kem-
ur í greiningu Morgunblaðsins á sam-
þjöppun í viðskiptalífinu þá er það
mitt mat að besta lausnin sé að nýta
þann lagaramma um samkeppnismál
sem fyrir er, gera samkeppnisyfir-
völd skilvirkari og veita meira fé til
þeirra. Þetta ætlar ríkisstjórnin að
gera.“
Þá ræddi Valgerður um endur-
skoðendur og spurði hversu eðlilegt
það væri að þeir væru í áskrift í ára-
tugi að ákveðnum fyrirtækjum og
yrðu smátt og smátt mestu mátar for-
stjórans og stjórnarinnar, eins og hún
orðaði það. „Hvernig væri að setja
reglu sem takmarkaði störf endur-
skoðanda hjá fyrirtæki við ákveðinn
árafjölda?“
Frumkvæðið í hættu
Þór Sigfússon, framkvæmdastóri
Verslunarráðs, sagði að með útgáfu
leiðbeininga VÍ, SA og Kauphallar-
innar hefði viðskiptalífið tekið frum-
kvæði og brugðist við umræðu í sam-
félaginu, og fyrirtæki hefðu brugðist
hratt og vel við. Með tillögum nefndar
ráðherra um að setja ákveðin ákvæði
um stjórnarhætti í lög væri frum-
kvæði viðskiptalífsins í hættu. Sagði
Þór að sér hefði þótt klókt ef ráðherra
hefði beðið Verslunarráð og Kaup-
höllina að sinna þeim 2–3 þáttum sem
nefnd ráðherra veltir fyrir sér að
setja í lög, og taka með inn í endur-
skoðun leiðbeininganna á næsta ári.
„Við verðum að fá lengri tíma til að
þróa leiðbeiningarnar,“ sagði Þór.
Uppskipting
sögð atlaga að
eignarréttinum
Morgunblaðið/Sverrir
Allir sáttir? Þórunn Guðmundsdóttir, Þór Sigfússon, Jón Karl Ólafsson og
Valgerður Sverrisdóttir. Þórunn gagnrýndi efni skýrslunnar í erindi sínu.
Hart deilt um tillögur nefndar við-
skiptaráðherra á fundi Verslunarráðs
UNGVERSKA útsendinga- og fjar-
skiptafyrirtækið Antenna Hungária
mun væntanlega verða einkavætt
fyrir lok þessa árs en tékkneska út-
sendinga- og fjarskiptafyrirtækið
Ceske Radiokommunikace, sem er
m.a. í eigu íslenskra fjárfesta, er
meðal þeirra sem lýst hafa áhuga á
að kaupa fyrirtækið. Ungverska rík-
ið á 73,7% hlut í Antenna Hungária
og mun ríkisstjórn landsins ákveða á
næstu dögum hvernig einkavæðingu
fyrirtækisins verður háttað, að sögn
Tamás Mészáros, formanns einka-
væðingarnefndar. Til greina kemur
að selja hlutinn allan til kjölfestu-
fjárfestis eða að selja hlutabréfin í
kauphöllinni í Búdapest. Mészáros
telur líklegt að gengið verði frá sölu
hlutarins á þessu ári.
Ceské Radiokommunikace, sem er
að stórum hluta í eigu Björgólfs
Thors Björgólfssonar, Landsbanka
Íslands og Straums Fjárfestingar-
banka ásamt fleiri fjárfestum, var
fyrst til að lýsa áhuga sínum á að
eignast hlut ríkisins í Antenna. Einn-
ig hafa portúgalski síminn og
spænska útsendingafyrirtækið
Retevisión auk danskra og breskra
útsendingafyrirtækja, verið nefnd til
sögunnar, að því er kemur fram í
frétt Budapest Business Journal.
Auk 73,7% hlutar ríkisins í
Antenna á eignarhaldsfyrirtæki í
ríkiseigu 10% hlut en rúm 16% hluta-
fjárins eru á almennum markaði.
Velta Antenna nam á síðasta ári
8,7 milljörðum króna og var hagn-
aður ársins 446 milljónir króna. Til
samanburðar námu tekjur Ceske
Radiokommunikace 5,9 milljörðum
króna á síðasta ári og hagnaðurinn
nam 4,8 milljörðum, en uppistaða
hagnaðarins kom frá hlutdeildar-
félaginu T-Mobile.
Selja fyrst hlut í Vodafone
Áður en til einkavæðingar kemur
mun Antenna Hungária selja 12,1%
hlut sinn í farsímafyrirtækinu Voda-
fone Hungary, sem er þriðja stærsta
farsímafyrirtækið í Ungverjalandi.
Gert er ráð fyrir að Vodafone-sam-
stæðan breska kaupi þann hlut á
næstunni fyrir rúman milljarð
króna.
Björgólfur og félagar beina
sjónum að Ungverjalandi
Tékkneskt félag þeirra vill kaupa hlut í Antenna Hungária
„ÖLLUM má ljóst vera að bankinn
grípur ekki til svona úrræða nema
hann telji brýna ástæðu til,“ segir
Helgi Sigurðsson, forstöðumaður
lögfræðideildar KB banka, um þær
aðgerðir starfsmanna KB banka,
undir stjórn og samkvæmt heimild
skiptastjóra þrotabús Véla og þjón-
ustu hf., að hafa á brott með sér afrit
af öllum gögnum fyrirtækisins sl.
föstudag.
Helgi segir að bankinn hafi fengið
utanaðkomandi óháða aðila til að
fara yfir bókhald Véla og þjónustu
og í ljósi niðurstöðu þeirrar athug-
unar hafi ákvörðunin verið tekin.
„Niðurstaða óháðs endurskoðanda
bendir til þess að ekki hafi verið fylgt
fyrirmælum bókhaldslaga, auk þess
sem verulegur tilflutningur eigna
milli nátengdra félaga á sér stað
skömmu fyrir gjaldþrot félagsins. Sú
staðreynd að skiptastjóri þurfti að
leita aðstoðar lögreglu við að fá að-
gang að bókhaldsgögnum félagsins
ýtir enn frekar undir grunsemdir.
Það er mikilvægt að hafa í huga að
stjórnendur félaga bera ábyrgð á því
við gjaldþrot að eignir búsins verði
til reiðu fyrir kröfuhafa félagsins en
stofni ekki til nýrra kennitalna í
þeim tilgangi að yfirfæra eignir bús-
ins,“ segir Helgi Sigurðsson.
Brýn ástæða til aðgerða KB banka
? H
6I
$ %
$ %
D
D
0A6
JK
&!
$ %
$ %!
D
D
LL
54K
!&
%
' %
D
D
30K
?//$
&
$ %
' %
D
D
MLK JN=$
$ %
$ %
D
D