Vísir - 24.12.1962, Blaðsíða 9

V í SIR . Mánudagur 24. desember 1962.
25

.......................................................................................■■■;......................................
EFTSR KURT ZSER
uppfylling vona. María er hér
glöð og sæl. Aldrei framar mun
hún verða jafn hamingjusöm
og sátt við örlögin sem nú.
Hundrað árum síðar er öldin
önnur. Laust eftir 1500 gnötrar
og skelfur hinn kristni heimur
undan hinum þungu átökum
við Lúther. En Riemenschneider
er samtímamaður hans. í huga
hans logar einnig eldur andlegr-
ar og pólitískrar uppreisnar.
Hann tekur virkan þátt í upp-
reisn bændanna og styður niál-
stað þeirra. Honum er varpað í
fangelsi. Hann verður að þola
pyndingar og kröm. En aðeins
snillingur sem hann, er hafði
reynt og krufið til mergjar
harmkvæli lífsins, gat skapað
slíkar myndir sem hina syrgj-
andi Maríu og lærisveininn,
sem játað hafði og tekið á sig
sekt svikarans.
Að lokum færum við okkur
fjórar aldir fram, á tíma Bar-
lachs. Hann var mikill lista-
maður, myndskeri og skáld
gott.’ Lif hans var einmanalegt.
Og tími hans viðsjárverður og
ógnþrunginn. Beiningamaðurinn
er eitt af síðustu verkum hans.
Lauk hann því árið 1931, að
heita má á aðfaranóttu válegra
viðburða. Tveimur árum síðar
brauzt Hitler til valda. Barlach
var ofsóttur og útlægur ger og
öll verk hans máð á brott úr
þýzkum söfnum. Einmana og
yfirgefinn andaðist Barlach í
andlegri útlegð árið 1938. Alla
ævi sína hafði Barlach leitað
Guðs í verkum sínum. Ofbeldi
það og rangsleitni, er hann varð
að þola, eru því rökréttar af-
leiðingar af lífsbaráttu hans,
sem stóð undir tákni því, „sem
móti verður mælt“. — Beininga
maðurinn og Barlach sjálfur, en
aldrei hverfur úr andliti hans
vonin um að fá að sjá hið fyrir-
heitna Ijósið.

Þannig sjáum við hvernig
andlit þessi eru mótuð úr per-
sónulegum örlögum einstaklinga
og úr reynslu alda og þjóða.
Hér eru þau færð saman yfir
alda bil til að túlka hina eilífu
mynd mannsins.
Fimm manns frammi fyrir
því, er gefur lífinu tilgang.
• Þeir mæna til manns-sonar-
ins.
Jólasiðir
„En hjá krossi Jesú stóð móðir hans“. (Jóh. XIX, 25). (Syrgjandi
María. I altaristöflu eftir þýzka myndskerann Tilman Riemenschnei-
der. Skorin í tré. 1512).

„En er kveld var komið, settist hann til borðs ásamt þeirn tólf læri-
sveinum. Og er þeir mötuðust, sagði hann: Sannlega segi eg yður,
einn af yður mun svíkja mig. Og þeir urðu mjög hryggir og tóku
að segja við hann hver um sig: Er það eg, herra?“ (Matth. XXVI,
20—22). (Einn lærisveinanna. Tréskurðarmynd eftir Tilman Riemen-
schneider. í altaristöflu í kirkju í Rothenburg, Þýzkalandi. 1501—’04).
„Komið til mín, allir þeir, sem erfiðið og þunga eru hlaðnir, og ég
mun veita yður hvíld. Takið á yður mitt ok og lærið af mér, því að
eg er hógvær og af hjarta lítillátur ...“. (Matth. XI, 28—29). (Bein s
ingamaðurinn eftir Barlach 1931, sem stendur úti fyrir Katrínarkirkj-
unni í Lilbeck).
SANNLEIKURINN

Framhald af bls. 23.
er færður matur, ýmist innar-
húss eða utan. Kveikt er á reyl;
elsi bæði í bæ og peningshúí
um. Það er skotið úr byssum, e -
öðrum nægir að slá um sig me’
svipusmellum, sums staðar eru
ávaxtatrén barin með svipun’
Það veit á gott. Á þrettándanui
þykir sjálfsagt að baða sig, þv;
þá verður maður heill á heilsu
árið út. I kaþólskum byggðarlö;
um vígja prestar salt á þrettánd
anum, og vígt salt er nauðsyr.
legt að haf^ á hverju heimili. Þaó
er eitt hið bezta meðal, sem unn'
er að gefa veikum skepnum, meo
því að strá saltinu út um glugga
er unnt að bægja frá þrumuveðri
og öðrum óveðrum, sem í aðsig:
kunna að vera. Á þessu sést aí
vígt salt er til ýmissa hlutr
nytsamlegt.
Jafnt gamlárskvöld sem nýárs-
dagur eru hátíðleg haldin mec
ríkulegum mat. Alltaf verður þé
að skilja leifar eftir á gamlárs-
kvöld til næsta dags, því annars
má búast við matarskorti *
inu. Að borða baunasúpu á gai.d
árskvöld er að því leyti gott, .ru.
það verndar fólk fyrir hitasótt
allt næsta ár.
Nýársóskir eru algengar þar,
ekki síður en hér heima á ís-
landi. Einkum er það altítt að
börn fara í leiðangra hús úr húsi
til að óska íbúunum gleðilegs
árs. Fyrir það fá þau kökur, sæl-
gæti eða pening á hverjum stað.
Börn og fullorðnir fara stundum
í fylkingar um götur þorpa og
bæja og syngja áramótasöngva.
Þetta eru venjulega snlkjuferðir
um leið, þvi að allajafna er eitt-
hvert pottlok með f förinni sem
ætlað er til þess sérstaklega að
taka á móti skildingum, sem
detta úr lófum góðhjartaðra
hlustenda.
Um áramót leitar fólk mjög
véfrétta um velgengni sína á kom
andi ári og er það gert með
ýmsu móti. Ungum stúlkum leik
ur hugur á að vita hvort þær
eiga von á bónorði á árlnu. Það
sjá þær með þvf að kasta skó
aftur fyrir höfuð sér. Viti táin
að herbergisdyrunum er það tákn
þess að stúlkan fari úr húsinu,
þ. e. að hún giftist. Blý er vfða
brætt. Framtfðina má síðan lesa
úr blýinu þegar það storknar.
Á fyrsta degi hins nýbyrjaða
árs er nauðsynlegt að lifa og
breyta eins og maður vill lifa
árið til enda. 1 fyrsta lagi verð-
ur heimilið að vera tandurhreint,
þvf ella verða óhreinindi f því
til ársloka, í öðru lagi má helzt
ekki fara til læknis eða lyfjabúð
á nýársdag. Maður borgar engum
neitt og kaupir ekki neinn ó-
þarfa, hins vegar skal ekki hikað
við að innheimta skuldir ef ein-
hverjar eru fyrir hendi. Ef farið
er f göngu á nýársdagsmorgun,
er það giftumerki að mæta ungu
fólki, sérstaklega drengjum, en
það er ekki gott að hitta gamalt
fólk, sízt gamlar kerlingar. Mað-
ur forðast leiðinlega eða erfiða
vinnu, gott hins vegar að fá gjaf
ir og peningagjafir þó beztar.
Spariföt eða skartklæði eru góð,
en beinlfnis nauðsynlegt að klæð
ast nýrri skyrtu. Með því er séð
fyrir hreysti og góðri heilsu til
næsta nýársdags. Það er lfka
hægt að öðlast heilbrigði með þvf
að þvo sér upp úr þvottaskál ef
peningur Iiggur á botni hennar.
Enn er hægt að öðlast heilsu-
hreysti með því að veita sér um
hrygg á jörðinni um Ieið og
fyrsta þruma ársins dynur yfir.
Um þýzka jóla- og áramótasiði
að fornu og nýju væri unnt að
iði f örstuttu máli og skal þar
með staðar numið.
Þ. J.