Frjáls þjóð - 16.11.1957, Blaðsíða 8

ISan dintfi .1 ilan iahaísbandutafjsá.n s
Átta milljón dollara látt mei aðstoð
Atlantshaf sbandalagsins?
son utanríkisráðherra hafi snú-
„Tradssjrá"
yfirliðþjálfanita
í Hvíta fálkanum, blaði
Bandaríkjahers á Keflavík-
urflugvelli, var frá því sagt
síðastliðinn laugardag, að
yfirliðþjálfar úr flugliern-
um og iiðsforingjar úr sjó-
hernum hefðu efnt til matar-
veizlu til hciðurs hernáms-
stjóranum. Síðan segir: All-
ir klúbbfélagar gerðu sér far
um að gera þetta að eftir-
minniiegu kvöldi, og þeir
fundu, að þeir liöfðu komið
á venju, sem mun verða
fylgt um MÖRG KOMANDI
ÁR.“
Þeir telja sig ekki vera á
förum, yfirliðbjálfarnir þar
syðra.
Og hví ættu þeir að gera
það? Minna má á önnur tíð-
indi úr annarri átt: Islenzk
stjórnarvöld hafa gerf samn-
ing um sölu rafmagns til
herstöðvarinnar næstu TÍU
ÁR!
I síðastliðinni viku komst Lúðvík Jósefsson svo að
Sorði á aiþingi, er rætt var um fjárútveganir til kaupa á
nýjum togurum: „Nokkur lánstilboð hafa borizt, en
iáfram verður reynt að útvega hagstæðari lán en hingað
til hafa boðizt.“ Síðar í umræðunum sagði hann, að
Sathuga þyrfti lánstilboð frá að minnsta kosti tveimur
löndum.
Um þessar fjárútveganir er' ið sér til Pauls Henris Spaaks.
margt rætt meðal almennings, ‘ framkvæmdarstjóra Atlarits-
og eftir mönnum, sem þessum hafsbandalagsins, og fengið fyr-
hnútum eru kunnugir, er haft, ir milligöngu hans og Atlants-
að Guðmundur í. Gúðmunds- hafsbandalagsins vilyrði um
lán, sem nemur átta milljónum
dollara, eða um 130 milljónum
króna.
Þessi ráðstöfun hafi þegar
hlotið stuðning Bandaríkjanna,
I Hollands og Belgíu, en mest
í hafi stuðlað að þessum skjótu
viðbrögðum, að látið hafi ver-
j ið í það skína, að ella yrði ekki
j annar kostur en fá lán hjá
1 Rússum.
ÞjóS á klafa.
Eins og menn mun reka
minni til, fékk ísland í fyrra lán
úr bandarískum sjóði, sem Eis-
enhower Bandaríkjaforseti hef-
; ur sjálfur til ráðstöfunar með
tilliti til þarfa Atlantshafs-
bandalagsins. Ef það verður nú
ofan á að taka nýtt stórlán, sem
fengið er fyrir atbeina Atlants-
bandalagsins, má segja, að ékki
verði dýpra sokkið.
Enginn ætti að iáta sér til
hugar koma, að slík Ián séu
veitt án pólitískra skilyrða.
Þvert á móti eru slík lán án
efa fram boðin í því skyni að
rígbinda Islendinga svo, að
þeir fái engn ráðið um
stefnu sína x utanríkismál-
um og verði algerlega að
Iúta forsjá Atlantshafs-
bandalagsins.
LÍTIÐ FRÉTTABLAÐ
Laugardaglnn í lf. viJcu v’etrar.
ISafgileitdÍB'
Eitt af einkennum
seinni ára eru hag-
deildir, sem alls stað-
ar er verið að stofna.
Bankarnir hafa hag-
deildir, Reykjavíkm'-
bær hefur hagdeild,
forsætisráðuneytið er
að koma sér upp hag-
deild. Auk þess eru
hagfræðingar stöðugt
að reikna dæmin fyr-
ir ríkisstjórnina, Al-
þýðusambandið o. fl.
En hagur þjóðarinnar
og atvinnuvega henn-
ar hefur aldrei verið
óbjörgulegri en nú.
Auðvitað er sízt að
iasta, þótt hagfræði-
íeg þekking sé tekin
í þiónustuna, en hag-
fræðingarnir ættu
ekki að láta sér lynda,
að álltsgerðum þeirra
sé jafnharðan stung-
ið niður í skúffu eða
þær svo limlestar í
framkvæmd, að ekk-
ert gagn verði
þeirn.
Þéringar og barnagaman
Annað veifið eru j þess að ganga að
uppi umræður um ; kennarapúltinu í
það, hvort við íslend- j kennslustund: „Nei,
ekki þér, heldur þér
— fyrir aftan yður.“
— Þetta þótti krökk-
unum sprenghlægi-
legt.
ESæðumenn
ingar eigum að kasta
þéringum fyrir borð
eða halda í þær.
Mjög er misjafnt
meðal kennara, hvort
þeir rækja þéring-
arnar eða ekki, enda
er það Iiverjum i
sjálfsvald sett. En
meirihluta nemenda Þaö er ákveðið, að
rnun frekar í nöp við Sigurður Nordal verði
þær og henda gaman j aðalræðumaður að
að. ef einhver mistök I þessu sinni 1. desem-
verða. Þannig heyrði ! ber. Aörir ræðumenn
L- F. nýlega þá sögu : eiga að vera Jón P.
hjá skólaunglingum, i Emils, Helgi Tómas-
að kennari hafði sagt, son á Kleppi, Valgarð
er tveir stóðu upp ! Thoroddsen og séra
vegna misskilnings til ! Jón Auðuns.
. Msrfdng bæjariiíla
Byrjað er að merkja
bila Reykjavílrurbæj-
ar með skjaldarmerk-
inu. Mun það komið á
marga fólksbíla og
vörubíla.
Nú er það skylda
aimennings að gefa
Sagt er, að rekstr-
arlrösinaðúr eins af m-ðið nær hundrnð
fólkf'W. am þeim, sem iþúsund krónur. ...síð-
rík'ð e út. hafi íastiiðið ár.
100 þúsund
því auga, hvernig
þessir merktu bílar
ei'u not.aðir. og þegja
ekki vfir því, ef út af
bor. Merkin ein stoða
lítið, ef aðhald al-
mcnnings brestur.
En moða! annarra
orðx: Hvenæi- verður
fnrið að merkjn bí!a
ríkis og rikisfyrir-
t;ekjn?
Svo grátiegar virðast þá
efndir á því, að hernámi ís-
lands skyldi aflélt, að herinn
situr ekki einungis lcyrr, fastai'i
í sessi en nokkru sinni áður,
heldur er það líka sótt af kappi
að gera landið að fjárhagsleg-
um bandingja Atlantshafs-
bandalagsins.
, cjCaitejarJaginn ló.nwein,
L-1957- f
RJALS ÞJDQ
Æ Sröruglettur
Hí á þá!
Bæturkosnfaqar
Á síðasta bæjarstjórnarfundi
var afgreidd tillaga um áskor-
un á alþingi að banna þegar
næturkosningar og skrifstofu-
hald flokkanna inni í sjálfum
kjörstofunum. Eins og áður
hefur verið sagt, var liún borin
fram af sjö fulltrúum minni-
hlutáflokkanna í bæjarstjórn
Reykjavíkur.
íhaldið bar eins og vænta
mátti fram frávísunartillögu,
og var hún samþykkt með átta
atkvæðum gegn sex. Svo brá
við, að einn af fulltrúum minni-
hlutaflokkanna, Magnús Ást-
marsson, fulltrúi Alþýðu-
flokksins, sat hjá við atkvæða-
greiðsluna. Alþýðublaðið hef-
ur þó ekki getið þess, að þaðj
hafi verið af þjónustusemi
við íhaldið né heldur gefið á
því neina aðra skýringu.
Einn af flutningsmönnum
tillögunnar var Óskar Hall-
grímsson, varamaður Magnúsar
í bæjarstjórninni.
Aðalfyrirsögn á forsíðu Morg-
unblaðsins 13. þ. m.:
„Rússai' kunna ekkert ráð til
að ná Sputnik tii jarðar. Tíkin er
dauð fyrir næstuni viku.“
Hugsum okkur svo tóninn í
hliðstæðri Morgunblaðsfrétt, ef
Bandaríkjamenn hefðu átt tungl-
ið og tíkina. .
Afsrtæíisgiöfin
Á 40 ára afmæli bylting-
arinnar sendu forráðamenn
heimskommúnismans verkalýð
veraldar óvænta afmælisgjöf.
Ljóst er, að þeir kostuðu kapps
um að koma á Ioft í áróðursskyni
tveimur gervitunglum rétt fyrir
afmælið —• til að draga athygli
frá óförum kommúnismans í
heiminum að undanfömu.
★★ Afleiðing þessarar mestu
fwvwwuwwwt
flugeldasýningar allra tima ætl-
ar að verða æðisgengnasta
vígbúnaðarkapphlaup í sögunní,
sem á eftir að kosta verkalýð
heimsins stórfelldar fórnir. Þarin-
ig hafa Bandaríkjamenn rokið
til og samþykkt 1000 milljón
dollara aukafjárveitingu til eld-
flaugagerðar.
★★★ Heföi ekki verið við-
kunnanlegra, að afmælisgjöfin
hefði verið annars eðlis?
VísupaB-fur
Einar Hjörleifsson Kvaran orti
í skóla spaugilega vísu um fé-
laga sinn og vin, Bertel E. Ó,
Þorleifsson skáld, og er þetta
síðari hluti vísunnar:
Byg’glr á deó bjargurvon
Bertel E. Ó. Þorleifsson.
Hver kann fyrri partinn?
Forst|órn Brunabótafélagsíns:
Verður réttsýni þyngri
á metunum en póEitík?
Forstjórastarfið við Bruna-
bótafélagið hefur nú verið aug-
lýst til umsóknar. Þrálátur orð-
rómur gengur um það, að þessi
forstjórastaða sé fyrirfram ætl-
uð einum þingmanni Alþýðu-
flokksins, Pétri Péturssyni.
Telja má þó sjálfsagt, að með-
al umsækjendanna verði sá
maður, sem einn á að hljóta
starfið, ef nokkurt réttlæti
ræður. Það er Ásgeir Ólafsson,
sem um langt skeið hefur ver-
ið skrifstofustjóri Brunabóta-
félagsins og í rauninni stjórn-
að því að miklu leyti um mörg
ár, viðurkenndur ágætur emb-
ættismaður af öllum, sem til
þekkja.
Sverri Þorbjarnarsyni, sem
mjög áþtkkt stóð á um hjá
Tryggingarstofnun ríkisins,
var réttilega veitt forstjóra-!
stárfið þar, þegar Haraldur
Guðmúndsson lét af því. Von- j
andi er < orðrómur, að Pétur
Pétursson eigi að fá forstjóra-
starfið við Brunabótafélagið,
eingöngu sprottinn af því, hve
Alþýoi' f i ■ kksþingmenn eru
þjóðfm-gir fyrir hæfileika sína
stjórnir hafa um það frjálsar
hendur, hvert þær beina trygg-
ingunum, og stjórnmálastyi’,
sem stæði um forstjórann, gætl
orðið til þess að fæla viðskipta-
menn frá félaginu.
Brunabótafélagið hefur aftur
á móti miklu hlutverki að
gegna, umfram sjálfar trygg-
ingarnar, því að það hefur oft
og víða lánað sveitarfélögum
fé til framkvæmda og þarf a‘ð
hafa þá aðstöðu í framtíðinni,
að það sé þess umkomið að
veita slíka aðstoð.
Saga úi* bænum
Framli. af 5. síðu.
Hver maður í landi þessu á að
nafni til rétt á, að hlutur hans
sé ekki fyrir borð borinn af
hálfu stjórnarvaldanna. Og
hvorki getur stofnun né ein-
staklingur vaxið af því að við-
hafa ekki siðaðra manna háttu,
Að svo komnu er saga þessi
án niðurlags, og á meðan er
ekki ástæða til að 91’ðlengja
hana. Ekki varðar lesendur um til þess að komst í forstjóra
nafn mitt, því að í eðli sínu er I stöður
þetta mál almennings. Það fær i Vegna Brunabótafélagsins
væntanlega að lokum góða af- sjálf. mjög óheppilegt, ef
greiðslu. Okkur skilst, að bæj-jþar veldist til forstöðu maður,
arstjórn hafi komizt að raun
um, að hún sé ekki sjálf fær
um að stjórna sér og hafi því nú
sett sér yfirstjórn, sem efalaust
mun kippa mörgu í liðinn, eins
og gert var, „þegar Kjerúlf
komst á þing“. Sams konar
bréf og mín munu varla svo
mörg óafgreidd hjá bæjarráði,
að því reynist torvelt að átta
sig á því, hver ég er. Sé þetta
með öðrum hætti. mun bréf-
legri fyrirspurn frá því til rit-
stjóra „Frjálsrar þjóðar“ verða
sva»-að. Og skyldi ég þurfa sð
rita viðauka við söguna, skal
það um leið verða opinbert, ;
hver ég er. En að svo stödd u
ev aðeins ■ jj
Sjetugm’ sknttbegn,
sem á í stjórnmálaerjum. Nú
er ekki' lengur lagaskylda að
brun: Lyggja hjá því. Sveitar-
Kenning Brynjóífs
framkvæend
Kommúuistar virðast vera
búnir að áíta sig á kenning-
um Brynjólfs Bjarnasonar
um það, hvað sé samfylking
og hvað flokkur.
Nú í vikunni hlupu þeir
til og boðuðu fund' í Kefla-
vík í nafni Alþýðubanda-
lagsins, án samráðs við
Málfundafélags jafnaðar-
manna eða hlutdeildar þess
í fundinum. Sumir Mál-
fundafélagsmenn munu þó
hafa unað þessari fram-
kvæmd kenningarinnar
miðlungi vel, og er ekki
laust við, að viðsjár séu með
mönnum.
Fuílirúaráð þjóðvarnarfélaganna í ReyScjavík.
Fumdur
vci'ður haldinn í Ingólfsstræti 8 miðvikudaginn 20. þ.m.
og hefs 1 kl. 8,30 e.h.
Kætt verður um bæjarstjórnarkosningarnar o. fl.
Mætið vel og stundvíslega.
Stjórnin.