Frjáls þjóð - 20.08.1960, Blaðsíða 6

Framh. af 5. síðu.
[ aS glápa á myndina, heil
| lengi.
Við ökum í leigubílum til
j Lindos. Broadhjónin hafa
j sýnilega móðgast meira en
lítið hvort við annað, því nú
fara þau sitt í hvorum vagni.
Róðos er eidfjallaeyja, —
landslagið síbreytilegt og
svipmikið. — Ef Reybjanesið
væri aldingarður, þá myndi
það líkjast Róðos. — Á einni
fjallsgnípunni, frammi við
sjó, stendur klaustur. Leið-
j sögumaður okkar þýðir frá-
sögn bílstjórans um að í vor
hafi helgimynd Skoris flutt
sig sjálfkrafa úr klaustri á
Kýpur upp í þetta klaustur
j á fjallsgnípunni. Grikkir eru
mjög trúaðir. En Albert seg-
ir að séi' sé sama hver segi
það, Ruth eða anybody, hann.
trúi þéssu eklci.
Á Delos.
Á Delos kemst ekki nema
helmingur fólksins í land..
j Það gerir vindbáru, og bát-
j urinn, sem flytur okkur, er
lítill. Hér verður Albert eftir
um borð en Ruth fer í land.
. — Við skoðum hér borgar-.
rústir. Hér fæddist Apolló og
Artemis, og hér má enginn
fæðast og enginn deyja að
fornumjögum.
Okkur gfengur illa að kom^
| ast um borð, —- batsmenu
gera níu atrennur áður en
það tekst. Og á meðan þessu
fer fram segir Andrés Revesz
okfur" frá því hvernig hann
, varð svona. — Hann er bú-
inn að vinna við ABC í Mad-
rid í 30 ár, og í borgarastyrj-
öldinni tólcu lýðveldissinnar
fimmta hvern blaðamann við
ABC og skutu hann. — Ein-
hver spyr hvers vegna þeir
hafi ekki skotið hann líka,
en það segir Revesz að hafi
verið af því hvað þeim þótti
hann elskulegur og skemmti-
legur maður.
,,En þeir gerðu annað við
mig, sem var miklu verra,“
segir hann. ,,Þeir settu mig í
fangelsi. Þeir héldu mér í
einmenningsklefa í þrjá
mánuði. Aleinum með engan
til að tala við.“ — Það segir
hann að hafi verið hræði-
legt.
Á Patmos skoðum við fyrst
hellinn þar sem Jóhannes er
sagður hafa skrifað guðspjall
sitt. Munkur sýnir okkur
fleti guðspjallamannsins á
hörðurn steininum, krossinn,
sem hann er talinn hafa
höggvið í vegginn. í fram-
hluta hellisins er kapella,
ævaforn og fögur. Hellirinn
er aðeins lýstur með kerta-
ljósum. Hann er þurr og
rakalaus, og það er hátt undir
loft nema í miðjunni, þar sem
þakið bungar niður svo mað-
ur skynjar ægiþunga fjalls-
ins yfir höfði sér, og finnst
einhvern veginn að opinber-
un eða eitthvað annað stór-
kostlegt sé ekki sennilegra í
öðru umhverfi en þessu.
Helgi þéssa hellis varð
' upphaf að 'miklu munklífi,
sem verið hefur á Patmos síð-
an á fjórðu öld fyrir Krist.
Klaustnð.
Sjálft klaustrið stendur
uppi á íjallinu, og enn er
ferðast á asnabaki.
Þegar veldi Jóhannesar-
klaustursins á Patmos var
mest, voru þar yfir 400
múnkar. Hvergi munu vera
samankomimneiri auðævi- í
einu klaustri, — fyrst og
fremst í handritum, en einn
ig í gulli og dýrum stein-
um, sem þjóðhöfðingjar
grísk-kaþólskra landa hafa
sent þangað á liðnum öldum.
Þetta klaustur hefur aldrei
verið vanhelgað. Sjálfur páf-
inn í Róm lýsti yfir því bless-
un sinni, þótt það lyti aust-
rænu kirkjunni. Og jafnvel
Tyrkinn dirfðist ekki að
hrófla við því af ótta við alls-
herjarfordæmingu Evrópu-
þjóða.
Hér eru nú aðeins 25
munkar eftir, og innan fárra
ára verður þetta klaustur
orðið að minjasafni. — Hér
var geymt handrit að Lýð-
veldi Platós — þar til ein-
hver Grikklandsvinurinn
kom því í háskólabókasafn-
ið í Oxford. Hér eru kynst-
ur ævafornra handi’ita, sem
enn hefur ekki gefizt tdmi til
að rannsaka. Við fáum að
fletta papírus handritum frá
því á fimmtu öld eftir Krist.
Og við erum beðnir fyrir
skilaboð til fi’æðimanna
landa okkar, um að hingað
séu menn velkomnir til rann-
sóknar- og vísindastarfa.
Um kvöldið ná menn sér
niðri á Andrési Revesz, og
láta hann heyra það misk-
unnariaust, að það voru
monks — sem þýðir munk-
ar — í klaustrinu. Ekki
monkeys, sem þýðir apakett-
ir — eins og hann sagði.
Myconos.
Myconos er síðasta eyjan,
sem við heimsækjum. Þar
eru 350 íbúðarhús og 365
kirkjur. Þessi mikli kii'kju-
fjöldi er þannig til kominn,
að fiskimenn staðarins hafa
gert áheit um kirkjubygg-
ingar í hafsnauð og staðið við
þau. Minnsta guðshúsið er
kallað Kirkjan kattarins.
Hana byggði fátækur fiski-
maður af svo litlum efnum,
að inn í hana kæmist ekki
Stærri skepna en köttur, hvað
þá skrýddur þrestur. Þó ér
þetta fullgild kii’kja og er
messað úti fyrir henni einu
sinni á ái'i.
Niðri við höfnina er hópur
sjómanna að bæta hringnót.
Tilburðirnir eru alþjóðlegir,
— netanálin í handai'krikan-
um meðan skorið er úr, —
vasahnífurinn í munninum
meðan bætt er.
Ég sit hjá dr. Harrie og
Lacamp úti fyrir kaffihúsi á
hafnarbakkanum. Við höfum
skoðað bæinn, — dáumst að
hreinlætinu, sem þarna sem
annai's staðar er óaðfinnan-
legt, glöðu og hlýju viðmóti
fólksins, og þessu dásamlega
veðri. 'Oi>!
Albert vai'ð eftir um borð I
við Myconos — konan hans
fór í land. Og nú spyr dr.
Harrie Lacamp hvoi’t hann
viti hvers vegna Albert sé
gjöi-samlega hættur að tala
um fulla Tyrki en tali um
fulla Svía í staðinn. Og La-
camp kann svar við því.
Það var í Landstjói'ahöll-
inni á Rodos — segir hann.
— Hann stóð við hliðina á
þeim hjónunum fyrir framan
fasistisku madonnumyndina.
— Myndin er risastór og ó-
smekkleg, og sýnir hina
helgu mey ákaflega ólétta
með greiparnar spenntar
framan á sér.
Albert hafði starað lengi
á myndina þegjandi, þangað
til hann hló í kampinn, hi'ísti
höfuðið og sagði: „Well —
them crazy Turks!“ — Tja,
þessir Tyrkir!
Þá var mælirinn fullur.
Frú Broad varð alveg æf, og
kvað upp þann úrskurð, aít
ef hann særi ekki að minnast
ekki einu orði á Tyrki fram-
ar í fei’ðalaginu, þá skyldi svo
sannarlega annaðhvort þeirra
fara heirh með flugvél strax
í dag: — Þetta með Svíana,
— væri aðeins einhvers kon-
ar tákn eða symból. Þegar
Albei't talaði um fulla Svia
þá ætti hann við fulla Tyrki,
og nú sæti hann yfir viskíinu
sínu um borð í Semíramis.
Allt í einu birtist svo fár-
legt ski'ipi undan einuni
bátnum. Það er í aðalatriðura
fugl, — geysistór og þungur
á sér. Hann er kynntur fyrir
okkur. Þetta er heimaalinn
pelíkani bæjarins, heitir Pét-
ur og er vinur fiskimanna.
Þeir kasta upp í hann smá-
fiski og einn gengur til og
tæmir bjórflösku upp í ginið
á honum.
Éyglinn baðar vængjunura
og geispar eftir drykkinn,
ýfír ótútlegt fiðrið með nef-
inu og vafrar burtu, gleið-
gengui’, vaggandi og dúar
eins og hann þurfi að klóra
sér á sitjandanum á götu-
steinunum í hverju skrefi,
Ivar Harrie er klassískixr
fílólóg og hefur verið í einni
sæluvímu í fei'ðinni. Hér hef-
ur hver steinn sagt honum
guðlega sögu og vindgustur
hVer arrdað íjoði. Hann hoffir
hrifinn á eftir fuglinum, og
Lacamp spyL’ hvort honum
finnist hann ’ fallégur.
„Nei,“ segir ívar, „en
Platon hefur það fullum fet-
um eftir Alkibíades, að
Sókrates hafi verið svona í
göngulagi þegar hann gegndi
herþjónustu.“
— voðalegt fylliri. Annars
var bara bíó.
— Þið komið snemma úr
síldinni, sagði blaðamaðui'-
inn.
— Það er von, sögðu þær.
— Við vorum reknar!
— Voru þið hjá Sveini
Ben.?
— Það held ég nú, sagði
önnur. — Hann var búinn
að lofa okkur húsaskjóli og
ókeypis ferðum fram og(aft-
ur. Svo segir hann bara einn
góðan veðurdag, að við get-
um farið með allt okkar
drasl og neitar að. borga
ferðina.
— Við unnum nú kannski
til þess að vera reknar, seg-
ir þá hin. — Það var síld í
einn dag og daginn eftir átti
að ljúka við að salta hana.
Við neituðum að fara út.
Við vorum ekki veikar —■
við fórum bara ekkert út.
— Voi'uð þið í vondu
skapi?
— Ætli það ekki. Sveinn
var búinn að lofa okkur
tímavinnu, þegar litið væri
að gera, en ég gæti talið
tímana, sem við fengum, á
fingi’um mér.
— Svo fórum við til
Sveins. Hann var ósköp orð-
ljótur, blótaði mikið og hót-
aði að kalla á lögregluna.
Það gerir hann alltaf. Við
fengum engar pylsur með
brauði og sinnepi, eins og
hann er vanur að bjóða uppá,
þarna á kontórnum. Við
sögðum honum, að við hefð-
um alltaf farið út nema í
þetta eina sinn. Hann kall-
aði okkur fífl og sagði okk-
ur að fara á stundiimi.
Hann hlýtur þó að skilja, að
það hleýþur enginn til
Reykjavíkur eða gengur —
og auk þess auralaus!
— Fenguð þið ekki út-
borgað?
— Við fengum borgað fyr-
ir þessar tunnur, sem víð
höfðum saltað í. Það var
bara hluti af tryggingunni.
Og farið fengum við ekki
gi'eitt eins og var lofað.
Hann hafði kannski rétt til
að reka okkur, ef hann vildi
losna við okkur. En hann
gat ekki fai'ið svona með
okkur. Við vorum svo
heppnai', að við þekktum
ráðskonuna, hún hjálpaði
okkur. Við -náðum í Esjuna
á síðustu-stundu og komura
til Reykjavíkur í morgun.
Staurblankar!
— Og nú eruð þið með
sjóriðu?
— Já, það veltur allt und-
ir fótunum á manni.
Ónei. Þetta er sérstaklega
leiðinlegur bær. Engin vinna
— ekki neitt. Sumar vikurn-
ar héngum við án þess að
gera, nokkurn skapaðan
hlut. Það voru allir orðnir
hundleiðir.
— Var ekki fjör?
— Það var fjórum sinn-
um ball í sumar og einu
sinni landlega hjá bátunum
Reknar úr síldinni
Rætt við tvær sildarstúlkur
Nú í vikunni litu tvær
! ungar stúlkur inn á skrif-
! stofu Frjálsrar þjóðar og
j spjölluðu nokkra stund við
! heimamenn. Þær eru systur,
! heita Anna og Guðbjörg,
báðar innan við tvítugt og
voru að koma úr síld af
Raufarhöfn.
— Var gaman í síldinni?
spurðum við.
— Gaman! sögðu þær. —
r
smmsgSSBBmm
« . M • .

Frjáls þjóð — Laugardaginn 6. ágúst l&^Q,