Frjáls þjóð - 03.03.1962, Blaðsíða 9

Samstaða vinstri manna -
Framh. af 1. síðu.
Þessi skilyrði um kosninga-
samvinnu við Sósíalistaflokk-
inn, sem vissulega væru sett til
að útiloka áhrif kommúnista
merkja þó engan veginn það,
að „sósíalisminnn sé glæpur“,
eins og ritstjóri Þjóðviljans
heldur fram í ritstjórnargrein
í því blaði nýlega.
Það eru starfandi róttækir
sósíalistaflokkar bæði í Noregi
og Danmörku undir forystu
Finns Gústavsens og Axels Lar-
ins brezka og fjölmarga flokka
í öðrum löndum.
Allir berjast þessir flokkar
fyrir framkvæmd sósíalisma
í löndum sínum, en líta ó
kommúnista sem andstæð-
inga sína. ,
Og ekki láta þeir þýða og
gefa út stefnuskrá kommún-
istaflokks Sovétríkjanna, svo
nýlegt dæmi sé nefnt um á-
róður íslenzkra kommúnista.
[þess að þessi skilyrði séu upp-
fyllt. Þjóðvarnarflokkurinn hef-
ur sýnt það að undanförnu, að
hann getur unnið að slíkum
málum með öðrum t. d. í Sam-
tökum hernámsandstæðinga og
í verkalýðshreyfingunni.
Þannig verða ábyrgir flokk-
ar að vinna. Náin kosningasam-
vinna eða sameining flokka eins
eða fleiri er hins vegar annars
eðlis og því óhjákvæmilegt, að
fyrir henni séu sett skilyrði,
sem ekki eru sett fyrir sam-
vinnu um einstök mál.
sens, sem ekkert samband hafa an eru rædd fyrir KOSNINGA-
við kommúnistaflokka annarra SAMVINNU við þessa flokka,
landa og neita samstarfi við má ekki túlka þau þannig, að
kommúnista heima fyrir. flokkurinn geti ekki sem slík-
Sama er að segja um a. m. k. ur unnið að framgangi marg-
vinstri arm Verkamannaflokks-Ivíslegra þjóðmála með þeim án
En þó að reiknað væri með
, , ., . , , að Framsóknarflokkurinn og
En þo Þjoðvarnarflokkurinn sósialistaflokkurinn gætu geng_
setti þau skilyrði, sem að fram- \ ag þeim skilyrðuIIlj sem hér
!eru lauslega fram sett, mætti
KOCKANES
Hinar heimsfrægu KOCKANES-vörur fást
nú í miklu úrvali. Kryddið bætir matinn,
neitið yður ekki um heilbrigða nautn í
mataræði. KOCKANES ber af. KOCKANES
er víðfrægt.
Tómas, Ásgarði 22 . Sími 36730
Tómas, Laugavegi 2 . Sími 11112
Tómas, Grensásvegi 48 . Sími 37780
TILBOÐ
Tilboð óskast í notaðan rennibekk (50 cm milli
odda) og lítinn járnhefil. Upplýsingar á Bifreiða-
verkstæði Landssímans. Tilboð sendist til póst- og
símamálastjórnarinnar fyrir 8. marz 1962.
Póst- og símamálastjórnin,
Reykjavík, 27. febrúar 1962.
Lausar eru tii umsóknar
stöður húsnæðisfulltrúa og framfærslu-
fulltrúa í skrifstofu félags- og fram-
færslumála.
Umsóknum ásamt upplýsingum um menntun og
fyrri störf skal skilað í skrifstofu borgarstjóra eigi
síðar en 15 . marz næstk.
Skrifstofa borgarstjórans í Reykjavík,
1. marz 1962.
telja sennilegt, að fortíð þeirra
öll, svo grá sem hún er, yrði
slíkur ásteitingarsteinn, að um
kosningasamvinnu núverandi
stjórnarandstöðuflokka gæti af
þeim sökum ekki orðið að ræða.
En þá stendur síðari leiðin,
sem hér að framan er minnzt á
þó ennþá til boða, þ. e. að þeir
vinstrimenn, sem ekki eru
flæktir í spillingarvef gömlu
flokkanna og bera ekki ábyrgð
á mistökum þeirra, sameinist í
nýjum heilbrigðum stjórnmála-
samtökum vinstrimanna.
Um þá leið hefur Gils Guð-
mundsson skrifað nokkrar
greinar hér í blaðið að undan-
förnu og er ég því, sem þar er
sagt sammála, þar sem ég veit,
að þessar greinar eru skrifað-
ar af miklum kunnugleika á ís-
fllenzkum'stjórnmálum og alvar-
legri hugsun um þessi mál.
Þá finnst mér einnig, að
menn megi ekki gleyma mjög
alvarlegri staðreynd í þessum
efnum, þegar þeir taka ákvörð-
un um það, hvar í sveit þeir
skipa sér nú með þeim einlæga
ásetningi að reyna að ná í næstu
alþingiskosningum meirihluta á
þingi úr höndum þeirrar íhalds-
og peningasamsteypu, sem nú
fer með völd.
Þessi staðreynd er, að i síð-
ustu bæjarstjórnarkosningum
yfirgáfu þúsundir vinstrisinn-
aðra kjósenda sína gömlu
flokka fyrir margvísleg svik
þeirra við þá, sem höfðu veitt
þeim brautargengi og ó-
mennskulegt gjaldþrot „vinstri
stjórnarinnar“ svo nefnda, og
kusu Sjálfstæðisflokkinn til
þess blátt áfram að refsa
flokkum sínum á þann áhrifa-
ríkasta hátt, sem þeir töldu sig
eiga kost á.
Þetta fólk hefur nú fengið
refsingu fyrir stuðning sinn við
íhaldið, svo sem fyrir mátti sjá.
[ þvi sitja þó enn þau sárindi
við vinstristjórnarflokkana, að
það mun ekki votta þeim traust.
á ný. Þetta fólk mundi lang-
helzt kjósa ný samtök vinstri-
manna, sem óbundin séu af mis-
tökum og misgerðum gömlu
flokkanna. Stofnun nýrra
stjórnmálasamtaka vinstri-
manna, sem laða þetta fólk að
sér meðal annars, er þá ljóslega
auðveldasta leiðin til að mynd-
ast geti sem fyrst starf. hæfur
meirihluti vinstriflokka á Al-
þingi.
Bæjarbíó:
Saga unga
„Ef þetta er ekki góð mynd þá
veit ég ekki hvað er góð mynd“,
sagði hinn þekkti kvikmyndahús-
maður og forstöðumaður Bæjar-
biós, ... en það er að fá fólkið
til að sjá hamt“. Þessi orð kvik-
myndahúsmannsins eru athyglis-
verð, ekki einungis fyrir það hve
sönn þau eru, heldur einnig fyr-
ir þá ábendingu, er þau gefa okk-
ur. Ábendingu, er leiðir huga
okkar að þeim sigilda sannleika,
að meirihlutinn hefur sjaldan rétt
fyrir sér.
Saga unga hermannsins, sem
við urðum vitni að þetta kvöld,
er einföld í mikilleik sinum. Ein-
f-alt dæmi um einn hermann. Já-
kvæð, en skelfilega lítil, efnis-
lega séð, saga af nokkrum atrið-
um úr lífi ungs hermanns. Hvar
hún gerist eða hvenær hún ger-
ist, skiptir tæpast nokkru máli. í
huga okkar hefur hún hvorki
upphaf né endir, og efni hennar
verður ekki minnisstætt til lengd-
ar. Það mun gleymast, eins og svo
mörg önnur slik dæmi frá þvi lif-
andi lifi sem umhverfi okkar er.
En áhrif hennnr munu skrásetj-
ast í dýpstum hugarfylgsnum
okkar, séum við á annað borð
móttækiieg fyrir innri fegurð og
kærleika.
Áróður, æpum við. Helv....
áróður. Áróður, ha? Hvar i
fjandanum er nú annars allur
Rússaáróðurinn, sem við höf-
um orðið vör við í kvikmynd-
um þeirra? Leitum, og vér
munum finna. Við fundum á-
róður frá niðursuðuverksmiðju,
MADE IN USA!! En er þá enginn
áróður i kvikmyndinni frá hendi
þeirra rússnesku kvikmynda-
gerðarmanna er kvikmyndina
gerðu? Jú, það er áróður — einn
sá jákvæðasti og fegursti er hugs-
ast getur. Áróður fyrir mannúð
og fegurð, umburðarlyndi og kær-
leik manna á meðal.
Kvikmyndin er sögð gerð til
minningar um einn félaga þeirra
Valentin Yoshov og Grigori Chuk-
hrai, sem sömdu kvikmynda-
handritið. Ekki veit ég hvort
Þess vegna skora ég hér með
á alla þá, sem vinna vilja að
framgangi þessarar lausnar a
vanda vinstrimanna að taka
virkan þátt i framvindu þess-
ara lausnar með því að hafa
samband vi.ð Þjóðvarnarflokk-
inn eða aðra aðila, sem að sömu
lausn vinna.
Því fyrr sem við hefjumst al-
mennt handa, því meiri von
um sigur.
Bergur Sigurbjörnsson.

hermannsins
þeir félagar hafa gert sér grein
fyrir þvi, hve stórbrotin þau á-
hrif eru, sem þeir reyna að ná
hér fram, eða hvað nálægt þeir
eru að skapa hér listaverk, er
varðveitzt hefði i sögu kvikmynd-
anna, ef þeir hefðu munað eftir
einu atriði. Atriði, sem þyi mið-
ur virðist lítilsvirði i augum
margra kvikmyndagerðarmanna,
en er stórt þegar að kvikmynda-
gerðarlist er annars vegar, hvað
þá með lík áhrif i huga.
Tóniistin. Þessi stórbrotni og
voldugi endurhljómur tilverunn-
ar, sem dansar um skilningarvit
okkar, kitlar bliðiega eyru okkar,
eins og ástfangin kona, eða kem-
ur með ógnarþunga náttúruafl-
anna, sem ekkert mannlegt fær
staðist.
Michael Siv, sem tónlistina
samdi, notar hana sem undirleik
i stað áhrifa! Hvers vegna? Öll
kvikmyndun og samtenging kvik-
myndarinnar er ein sú áhrifa-
mesta og listrænasta túlkun á
fyrrgreindum áhrifum sem lengi
hefur verið gerð, en tónlistin sit-
ur hjá eins og munaðarlaus
kleina, í stað þess að samtvinnast
þessum áhrifum af öllum sinum
mætti til sköpunar ógleymanlegu
listaverki. Ég segi og meina lista-
verki, þvi þeir gallar, sem hér
koma fram í töluðu máli, logik,
tónálirifum, einstaka persónu-
sköpun ásamt melodramatískum
tilþrifum, hafa litið sem ekkert
að segja við túlkun áðurnefndra
áhrifa.
í hlutverk Alyosha og Shura
hefðu tæpast getað verið betur
valin en þau Vladimir Ivashov og
Shanna Prokhorenko. Þessir
ungu og óreyndu leikarar, óspillt
af óþroskaðri leiktækni, leika
hlutverk sín af slíkri innlifun,
skilningi og gleði, að óvenjulegt
er af byrjendum. Ef til vill er það
reynsluleysi þeirra, sem hefur
gert Grigori Chukhrai fært að
móta þau i þessi hlutverk með
þessum árangri.
Hæfileikar kvikmyndastjórans
Grigori Ghukhrai erir miklir og
tæpast umdeilanlegir, en þær
andstæður er fram koma í list-
rænni sköpun hans á kvikmynd-
inni bera ekki vott um fullmótaða
listsköpun. Hin freystandi tæki-
færi til að skella hinum einfalda
efnivið kvikmyndarinnar yfir i
melodrama eða sterkari persónu-
sköpun virðist honum sfundum
óhærileg. Enska eftir-synkronis-
eringin er, þrátt fyrir það, hve
tæknileg hún er og vel gerð, ó-
neitanlega eyðileggjandi fyrir hið
talaða mál og einstöku tónáhrif,
sem orðið hefur að þurrka burt
úr rússnesku útgáfunni, en hvern-
ig enska þýðingin er gerð, hef ég
ckki hugmynd um, en sé hún i
samræmi við ensku kvikmynda-
skrána, þá er hún léleg. Ég á
bágt með að trúa þvi, að uppruna-
leg dialogia kvikmyndarinnar sé
jafn ómerkileg og hún er stund-
um i ensku útgáfunni.
Sumir lmlda þvi fram, að kvik-
myndin sé gamaldags og ekkert
betri en þögul kvikmynd! Hún er
gamaldags, en ekki i niðrandi
merkingu, þvi ef nokkurn tima
hefur verið náð langt i kvlk-
myndagerðarlist, þá er það i
þöglu kvikmyndunum, gerðuni af
Rússum.
Stefán G
Frjáls þjóð — Laugardaginn 3. marz 1°““
9