Þjóðvakablaðið - 09.06.1995, Síða 3

ÞJÓÐVAKI
3
SjávarútvegsráÖherra:
Kaldar kveðjur til krókabáta
- stefnt að því að krókabátum fœkki
Fyrir Alþingi liggur nú frumvarp úr sjávarútvegs-
ráðuneytinu. Yfiriýst markmið þess er „að króka-
bátunum fækki“. Þetta skal gert með því að
þrengja að krókabátum og færa afla þeirra niður
um 12.000 lestir frá fyrra ári. Auk þess verða regl-
ur hertar um endurnýjun báta undir 6 tonnum og
banndögum íjölgað enn. Þykja þessar tillögur
sjávarútvegsráðherra ganga gegn verkefnaskrá
eigin ráðuneytis. Þar segir að staða krókabáta
skuli tryggð.
Undangengin ár hefur þorsk-
afli krókabáta vaxið nokkuð.
Óslægður þorskafli þeirra hefur
farið úr 8.000 lestum árið 1989 í
34.000 lestir á síðastliðnu ári.
Er þetta mikill þyrnir í augum
ríkisstjórnarinnar sem vill held-
ur sjá þessa fiska í trollum
sannra sægreifa en á krókum
trillukarla. A.m.k. liggur Þor-
steini Pálssyni ráðherra útvegs-
mála mikið við að draga sem
mest úr afla og fjölda króka-
báta.
Fleiri banndagar
Frumvarpið gefur smábátaút-
gerðinni tækifæri til að velja
milli tveggja kosta. Henni gefst
aðeins einu sinni kostur á
þessu vali og verður það eins
og segir í frumvarpinu bindandi
fyrir öll ókomin fiskveiðiár.
Annars vegar geta trillukarlar
valið milli þorskaflahámarks
sem miðast við veiði þeirra á
árunum 1992-1994 og hinsvegar
banndagakerfis. Hug sinn verða
þeir að hafa gert upp fyrir 1. júlí
nk. Að öðrum kosti verður þeim
úthlutað þorskaflahámarki.
Sóknarmarkið verður þannig
útbúið að veiðar verða bannað-
1 samtali við blaðið sagði
Svanfríður Jónasdóttir, þing-
maður Þjóðvaka á Norður-
landi eystra, að samtökin
teldu að frumvarp sjávarút-
vegsráðherra svaraði því
miður ekki þörfum smábáta-
útgerðarinnar.
Svanfríður sagði að Þjóðvaki
teldi skynsamlegra að í stað
banndagakerfis kæmi kerfi
sem veitti útgerðarmönnum
ar í desember og janúar, í sjö
daga um páska, um verslunar-
mannahelgina, auk annarrar og
fjórðu helgi hvers mánaðar að
viðbættum föstudeginum á
undan. Fiskveiðiárinu verður á-
fram skipt á sama hátt og nú er.
Sé fyrirsjáanlegt að heildar-
þorskafli banndagakerfisbáta
auk þeirra báta sem valið hafa
þorskaflahámarkið fari fram úr
21.500 tonnum verður viðbót-
arbanndögum skellt á að á-
kvörðun sjávarútvegsráðherra.
Fyrirsjáanlegt er að fjöldi bann-
daga muni aukast stórkostlega
frá því sem nú er.
Verði frumvarpið að lögum,
gilda mun strangari reglur um
endurnýjun krókabáta en um
krókabáta frelsi til að ákveða
sjálfir hvenær þeir réru til
fiskjar.
Krókabátum yrði úthlutað
tilteknum fjölda róðrardaga á
veiðitímabilinu og væri í sjálfs
vald sett hvenær þeir nýttu þá.
Stýritæki og eftirlit slíks fyrir-
komulags fælust í stærð bát-
anna og fjölda róðrardaga sem
mældir yrðu með sjálfvirku
fjareftirliti.
endurnýjun annarra fiskiskipa.
Þessar reglur felast í þvi að af-
kastageta nýs báts má aldrei
verða meiri en sem nemur 50%
af afköstum úrelts báts. Þó má
flytja veiðileyfi fleiri en eins
báts á þann nýja.
Ráðherra á tímaflakki
Frumvarp þetta mun vera lið-
ur í þeirri endurskoðun laga um
stjórn fiskveiða sem lofað var
til að friðþægja kjósendur þing-
manna Sjálfstæðisflokksins á
Vestfjörðum og Framsóknar-
flokksins á Reykjanesi og víðar.
Verður fróðlegt að fylgjast með
því hvort þeir kjósendur sem
kusu þá frambjóðendur sem
mestum breytingum lofuðu á
Því miður tíðkaðist það nú
að stórir bátar, allt að 20 tonn-
um, væru mældir niður til að
falla undir 6 tonna mark króka-
bátanna.
Slíkt ylli úlfuð meðal útgerð-
armanna og græfi undan at-
vinnugreininni. Svanfríður
sagði að útgerðarmenn ættu
að ganga heiðarlega um sam-
eiginlega náttúruauðlind okk-
ar.
Svanfríður Jónasdóttir:
Róðrardagar ekki banndagar
sjávarútvegsstefnunni telji að
atkvæði sínu hafi verið vel var-
ið þegar þingmenn þeirra gera
frumvarp þetta að lögum með
samþykki sínu.
Undanfarin tvö ár hefur verið
horft fram hjá því að afli króka-
báta hefur farið framúr þeim
lögbundnu 21.500 lestum sem
þeim hefur verið úthlutað. Nú,
að nýloknum kosningum, sér
sjávarútvegsráðherra sér fært
að beita lagaákvæði þessu.
Klukkan skal færð aftur um
tvö ár, til ársins 1993. Hinsveg-
ar færast nýliðnar kosningar
ekki með í þeim flutningum.
Sem betur fer fyrir sjávarút-
vegsráðherra - þvl miður fyrir
trillukarla.
Vorkoma og landbúnaður
Góður vinur minn og starfsfé-
lagi í rúm 30 ár brá sér til Dan-
merkur í fyrrasumar með konu
sinni, sem er kennari í ársorlofi
og stundar endurmenntun við
kennaraháskóla í Óðinsvéum.
Þau hjón hafa dvalið í Dan-
mörku í vetur. Vinur minn er
mikill náttúrudýrkandi, unnandi
útiveru, veiðimennsku, íþrótta
og heilbrigðs lífs. Hann hefur
verið duglegur að senda mér
línu og gerir skil þeim málum
sem efst eru á baugi í því flata
landi Danmörku. Eg vona að
hann verði mér ekki reiður þó
að ég grípi niður í bréf hans, þar
sem hann fjallar um vorkomuna
og landbúnaðinn.
„Hér er komið sumar með 15 -
20 stiga hita. Vorið er ákaflega
fagurt. Tré og runnar blómgast í
ótrúlega fjölbreyttu litaskrúði.
Blómin oft og tíðum mjög stór,
ilmandi og formfögur. Samt sem
áður sækir heimþráin á mig.
Mér datt í hug er ég heyrði af
raunum íslensks landbúnaðar,
einkum sauðfjárbænda, að ég
hefði eygt lausnina á vandanum
og leiðina út úr ógöngunum.“
Með bréfinu fékk ég úrklippu
úr BT, sem skýrir frá því að ullin
og gæði lambakjötsins skipti
ekki lengur máli í Danmörku, sé
Magnús Aðalbjömsson.
raunar einskis virði, heldur sé
lengd garnanna heila málið, því
að úr þeim séu búnar til vist-
vænar verjur sem eyðast hundr-
að sinnum fljótar í náttúrunni en
þetta gúmmídót. Eini gallinn við
þær sé raunar að þær hindri
ekki eyðnismitun.
Einhvern veginn finnst mér
persónulega að svona hégómleg
umræða hjá BT sé guðlasti næst
þegar við hugsum til þess að
milljónir jarðarbúa svelta heilu
hungri og hafa ekki til hnífs og
skeiðar og yfirgefin börn ráfa
um götur fátækrahverfa stór-
borganna leitandi matar í sorp-
tunnum góðbúanna. Ég er
hræddur um að hún amma mín
hefði orðið hneyklsluð hefði
hún lifað og lesið þvílíka grein í
dönsku blaði, en hún hélt mikið
upp á Hjemmet og vitnaði oft í
það. Hún var vön því að allur
skrokkurinn væri gjörnýttur,
jafnt innmatur sem ull, allt þar á
milli og ekki var fúlsað við heila-
stöppunni þegar hart var í ári.
Þvílíkir tímar!
En vinur minn hélt áfram: „Nú
er ég hættur að borða kjöt
hérna í hinu mikla kjötfram-
leiðslulandi. Mikil umræða hef-
ur farið fram um lyfjagjöfina sem
hér á sér stað. Tíu tegundir ým-
issa lyfja eru settar saman við
fóðrið með þeim afleiðingum að
ýmsir sýklar í dýrunum eru
orðnir ónæmir fyrir fúkkalyfjum
og verst af öllu er, að þessir
lyfjaþolnu sýklar flytjast yfir til
manna, að vísu ekki í miklum
mæli, en að einhverju marki þó.
Það er vandlifað, fóstri.
Danskur hagyrðingur hefur orð-
að lyfjamálið á mjög snjallan
hátt:
Det er medicin i grise,
det er sminke i vor mad.
Der er ting, man godt kan spise,
men vi ved blot ikke hvad.
Hvad det er, der fremmer vœksten,
fremgár ikke klart afteksten,
kunden bliver holdt for nar.
Skönt det nok er uansvarligt,
lever dansken livet farligt,
han bli'r aldrig vegetar. “
Dönskudeildin í skólanum
mínum hjálpaði til við að snara
kveðskapnum á frjálslegan hátt
yfir á ylhýra málið:
Grísum eru gefin lyf,
gróðrarstía matur vor.
Þó eta megi ull og svif
ersitthvað verra en drullufor.
Hollusta erhuglæg vexti
heilsa! eða glataður!
Notaður er naumur texti
erneytandinn erplataður.
Hvemigsvo sem landinn lifir
lætur í sig kœst og soðið.
„Svissa" mun hann aldreiyfir
og eta bara grœnt og loðið.
Vinur minn bíður með
óþreyju eftir að flytjast heim til
ísalandsins og hverfa á vit ó-
spilltrar náttúru, þótt svöl sé
hér norðanlands, teyga tært og
svalandi lindarvatnið og anda
að sér hreinu fjallalofti.
Hann ætlar einnig að taka upp
fyrri háttu og hefja kjötneyslu
þegar hann getur verið viss um
hreinleika hráefnisins. Einnig er
ég viss um að hann mun greiða
glaður í bragði 1500 króna veiði-
gjaldið hans Össurar, axla byssu
sína 15. október og stefna á
veiðilendur íslenskrar náttúru.
Þessar hugleiðingar geta
hjálpað okkur til að trúa þvl að
íslenskur landbúnaður geti vel
átt framtíð fyrir sér ef rétt er á
málum haldið. Vel stæðir út-
lendingar verða reiðubúnir til
að greiða hátt verð fyrir „hreina,
vistvæna” vöru. Galdurinn er að
komast í samband við réttu
mennina á réttum stöðum og af-
greiða vöruna á þann hátt sem
kaupandinn óskar eftir. Nú
verða markaðsfræðingarnir okk-
ar að láta hendur standa fram úr
ermum og selja til útlanda okkar
hreina, ómengaða lqöt, og við
sem heima sitjum eigum ekki að
láta okkur detta í hug að kaupa
innfluttar hormónaðar landbún-
aðarafurðir. Tökum undir með
Fjölnismönnum: íslandi allt!
Með norðlenskri
sumarkveðju
Magnús Aðalbjömsson.