Vikublaðið - 30.09.1994, Blaðsíða 12

FOSTUDAGURINN 30. SEPTEMBER 1994
Læknar segja atvinmi-
leysi heilsuspillandi
Aaðalfundi Fclags íslenskra
heimilislækna (FIH) sem
nýlega var haldinn í Reykja-
vík var samþykkt afar athyglisverð
og sérstæð yfirlýsing um málefni
fjölskyldunnar, en í yfirlýsingunni
er því haldið fram af þessum óháðu
samtökum fagfólks að atvinnuleysi
sé heilsuspillandi. Einnig leggja
heimilislæknamir til að vinnuvikan
verði stytt og laun hækkuð.
I yfirlýsingunni segir berum orð-
um: >rA.tvinnuleysi er heilsuspillandi
og styttir líf þeirra, sem við það búa.
FIH getur aldrei sætt sig við efna-
hagsstjórn, sem krefst atvinnuleysis í
einhverjum mæli“.
Heimilislæknarnir segja ennffemur
í yfirlýsingunni að atvinna sé hluti af
grunnþörfum mannanna, hluti af
sjálfsímynd og sjálfsvirðingu þeirra.
En jafnframt vara heimilislæknar við
áhrifum of mikillar vinnu á fjölskyldur
og segja að meðalvinnuvikuna þurfi að
stytta og laun að hækka.
Þeir leggja og þunga áherslu á að
frumþörfinni um húsnæði sé fullnægt.
„Oflun hentugs húsnæðis á ekki að í-
þyngja svo forráðamönnum fjöl-
skyldna, að hún skerði andlega og lík-
amlega velferð þeirra og takmarki eða
komi í veg fyrir þann tíma, sem fjöl-
skyldunni er nauðsynlegur til að njóta
samvista“.
FÍH ályktar einnig um skólamál og
telur að skóladaginn eigi að lengja
fremur en skólaárið. Skóladagurinn
„þarf að verða samfelldur alls staðar á
landinu og skólar einsetnir. Börn og
unglingar eiga að fá máltíðir í skólun-
um. Niðurskurður til skólamála á ári
fjölskyldunnar eða í annan tíma þjón-
ar ekki hagsmunum barna hvorki í
bráð né lengd“. Þetta er um leið harð-
ur áfellisdómur yfir ríkisstjórninni,
sem skorið hefur niður ríldsútgjöld til
menntamála um 3,7 milljarða frá því
1991. Þar af er niðurskurður til
grunnskólans minnst 400 milljónir.
Heimilislæknar gagnrýna einnig að
þátttaka í ffístundastörfum sé orðin
fjárhagslega ofviða allt of mörgum
fjölskyldum. Þeir kalla og á bætt kjör
námsmanna. Læknarnir vara sérstak-
lega við því að sjúkdómar og heilsu-
leysi skerði möguleika fjárvana og/eða
barnmargra fjölskyldna til að koma
einstaklingunum, sem þær mynda, til
þroska. „Ungir foreldrar með börn
eiga fullt í fangi með að afla sér hús-
næðis og menntunar fyrir sig og börn
sín. Þessi þjóðfélagshópur þarf að
njóta lægstu greiðslna fyrir heilbrigð-
isþjónustu, sem völ er á hverju sinni“,
segir í yfirlýsingu heimilislækna.
Spurt
um áhrif
EESá
Qárlaga-
gerðina
Fjárlaganefhd Alþingis
vinnur nú hörðum hönd-
um við að fara yfir fjárlaga-
frumvarp næsta árs. Guðrún
Helgadóttir alþingismaður
hefur beint þeirri fyrirspum
til fjármálaráðuneytisins hver
talin séu áhrif EES samnings-
ins á fjárlagagerð ríkisins.
„Eg vil einfaldlega fá að vita
hvort einhverjar tekjur hafi kom-
ið af samningnum og er auðvitað
sem fjárlaganefndarmaður að
hugsa um tekjuforsendur fjár-
lagafrumvarpsins. Við vitum um
niðurfellingu tolla og alls kyns
lagasetningar sem hafa komið
ffam vegna EES. Það er ffáleitt
að fá ekki að vita um þessi mál
við þessa vinnu“, segir Guðrún.
Hún sagði að á yfirstandandi
fjárlagaári hefðu tekjur ríkisins
verið vanætlaðar um tvo og hálf-
an milljarð króna og því fróðlegt
að vita út ffá hverju væri gengið
við fjárlagagerð vegna 1995.
„Menn hljóta að vilja vita allar
forsendur, en það er ekki að sjá
að það sé stafkrókur um þetta í
ffumvarpinu", segir Guðrún.
Úttektir á fjármálum og stjórn
sýslu borgarinnar kynntar
Efitir aukalegan borgarráðsfund í
dag, föstudag, mun meirihluti
Reykjavíkurlistans efina tál blaða-
mannafundar þar sem kynntar
verða niðurstöður úttekta á stjóm-
sýslu og fjármálum borgarinnar.
Úttektir þessar ákvað Reykjavíkur-
listinn að láta gera í kjölfar kosninga-
sigursins í vor. Uttektin á stjórnsýslu
borgarinnar er reyndar forathugun
sem Stefán Jón Hafstein sá um og ger-
ir hann einnig tillögur til úrbóta, en
reikna má með ffekari úttekt í kjölfar-
ið. Fyrir kosningar gagnrýndi Reykja-
víkurlistinn mjög hvernig stjórnsýsl-
unni í borginni væri háttað. Borgar-
fulltrúar sem Vikublaðið ræddi við
vildu ekki tjá sig um niðurstöðurnar af
fjármálaúttektinni. Mátti þó sldlja að
niðurstöðurnar staðfesm að mjög
hefði sigið á ógæfuhliðina á síðasta
kjörtímabili, en að skýrslan væri „eng-
in Hafharfjarðarskýrsla", eins og einn
viðmælenda blaðsins segir.
Miðstöð borgarvaldsins:
Úttekta á fjármálum og stjórnkerfi
borgarinnar sem verða kynntar í
dag er beðið með óþreyju, enda
eru þegar komin fram mörg dæmi
um hvílík tregða getur skapast (
borgarkerfinu vegna vinnubragða
sem ýmist stjórnast af fyrnsku eða
þægð við íhaldið.
Mynd: ÓI.Þ.
Steíngrímur talaðt mest
en Salóme minnst
Alþingi kemur saman á næst-
unni og sem kunnugt er má
búast við frekar stuttu og
snörpu þinghaldi sem einkennist af
því að kosningar eru framundan.
An efa munu einstakir þingmenn
finna hjá sér mikla þörf til að tjá sig
um hin aðkiljanlegustu þingmál. A
síðasta þingi var það Steingrímur J.
Sigfússon þingmaður Alþýðu-
bandalagsins Norðurlandi-eystra
sem fór oftast í pontu eða 343 sinn-
um og talaði hann í alls 41 klukku-
stund og 24 mínútur.
Tveir þingmenn Alþýðubandalags
koma í næstu sætum, Svavar Gestsson
með 25 klukkustundir og 9 mínútur
og Jóhann Ársælsson með 24 sléttar
stundir. Þá loks kemur að fulltrúa
annars flokks, Olafi Þ. Þórðarsyni
Framsóknarflokld, sem talaði í 22
klukkustundir og 23 mínútur.
Það eru aðallega nokkrir þingmenn
Sjálfstæðisflokksins sem finna hjá sér
minnstu þörfina til að tjá sig. Salóme
Þorkelsdóttir tjáði sig nær eingöngu
sem forseti þingsins. Sú staða setur þó
engar hömlur á tjáningafrelsi hennar.
Hún fór einungis fjórum sinnum í
pontu sem þingmaður og talaði alls í
rúmt kortér. Lára Margrét Ragnars-
dóttir fór næst minnst af aðalþing-
mönnum í pontu, 18 sinnum og talaði
í eina klukkustund og þrjár mínútur.
Annars átti Sjálfstæðisflokkurinn níu
af þeim 10 aðalþingmönnum sem
minnst höfðu til málanna að leggja,
þ.e. fóru sjaldnast í pontu. I næstu
sætum komu Árni R. Árnason, Eyjólf-
ur Konráð Jónsson, Guðjón Guð-
mundsson, Árni Johnsen, Sigríður A.
Þórðardóttir, Steingrímur Iler-
inannsson, Matthías Bjarnason og
Eggert Haukdal.
ASÍ mót-
mælir
sjúklinga-
gjaldi
harðlega
Miðstjóm Alþýðusam-
bandsins mótmælir
harðlega þeirri ákvörðun Sig-
hvats Björgvinssonar heil-
brigðisráðherra að láta sjúk-
Iinga greiða fýrir læknisvott-
orð, sem eykur enn við gjald-
töku á þeim. Bendir miðstjóm-
in á í ályktun uin málið að
spamaður vegna þessarar að-
gerðar sé örlítill miðað við aðr-
ar upphæðir í heilbrigðiskerf-
inu, en aðgerðin skapi sjúk-
lingum hins vegar kosmað og
óþægindi.
Miðstjórn ASI bendir á ósam-
ræmi stjórnvalda varðandi slcatta
og gjaldtökur. „Stefnt er að af-
námi hátekjuskatts sem gefur rík-
inu tuttugufaldan sparnaðinn af
læknisvottorðagjaldinu. Loforð
um upptöku fjármagnstekjuskatts
hafa ekki verið efnd. Miðstjórn á-
telur harðlega að sjúklingar séu
með þessu látnir bera auknar
byrðar."