Mánudagsblaðið - 01.10.1951, Blaðsíða 4

4
MÁNUDAGSBLAÐIÐ
Mánudacrur 1. október 1951.
MÁNUDAGSBLAÐIÐ
BLAÐ FYRIR ALLA
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Agnar Bogason.
Blaðið kemur út á mánudögum. — Verð 2 kr. í lausa-
sölu, en árgangurinn, 52 blöð, 100 kr.
Aígreiðsla: Tjarnargötu 39. — Símar ritstjórnar: 3496 og 3975.
Auglýsingasímar: 6530 og 6947.
Prentsmiðja Þjóðviljans.
RADDIR
lesenda
Matstofa Náttúrulækningafélagsins
Nýif tímari!
„VIRKIÐ í NORÐRÍ"
í Mánudagsblaðinu 24. sept.
víkur P. Jak. nokkrum orð-
um að matstofu Náttúrulækn-
ingafélagsins á miður smekk-
legan hátt, og eru ummæli
hans sprottin af misskilningi
og vanþekkingu, ef ekki af
öðrum hvötum. Ætlun mín
hér er þó ekki að svara þess-
ari ritsmíð, heldur gefur hún
mér kærkomið tækifæri til að
segja álit mitt á matstofunni.
Tala ég þar af reynslu, því
að ég hefi verið þar fastur
matþegi frá því hún tók til
starfa árið 1944.
Ég hefi stundum orðið var
þess misskilnings, að matstof
an væri aðallega fyrir sjúkt
fólk og þar væri eingöngu
jurtafæða á borðum.
Um fyrra atriðið er það að
segja, að flestir matþega eru
heilbrigt fólk, sem hefur valið
þennan matsölustað vegna
hins holla og góða matar, sem
þar er á borðum og það vill
ekki án vera. Enda stendur
matstofan öllum opin, einnig
utanfélagsfólki.
Hvað síðara atriðið snertir,
þá er þarna á borðum venju-
legur blandaður matur, nema
hvað speytt er hjá, að mestu
eða öllu leyti, ýmiskonar mið-
ur hollum réttum eða matvæl-
um, svo sem hvítu hveiti, hvít
um sykri og allskonar skað-
legu kryddi.
I stórum dráttum er fæðið
sem hér segir:
Hádegisverður er einhver
heitur réttur (kjöt a. m. k.
einju sinni í viku, fiskur tvisv-
ar til þrisvar og aðra daga
réttir úr baunum eða græn-
meti ásamt soðnum kartöfl-
um). Þar að auki allskonar
grænmeti hrátt og soðið.
Spónamai 'turinn er góðir og
næringarríkir grautar eða
súpur, t. d. heilhveitigrautar,
ávaxtagrautar, mjólkurgraut
ar, skyr, súrmjólk o. s. frv.
Þá er einnig á borðum hveiti-
hýði og alfaalfa, sem menn
taka sér eftir vild.
Kvöldverðurinn er kalt
borð og oft einhver heitur
réttur. Þar er á borðum síld,
harðfiskur, stundum blóðmör,
ostar og allskonar hrátt græn
meti og grænmetissalöt. Þá er
hinn vinsæli réttur „Krúska"
og nóg mjólk, og lýsisflaska
stendur þar á borðum.
Eins og þessi lýsing sýnir,
er þarna matur við allra
hæfi, einnig fyrir þá, sem lifa
singöngu á mjólkur- og jurta-
fæði. Og upp á síðkastið hef-
ur fjölbreytnin aukizt, hvað
grænmetisrétti snertir, eink-
um um hádegið.
Reynt hefur verið að veita
sjúklingum sérstakt fæði, ef
þeir hafaþurft á því að halda,
auk þess sem matþegar geta
að sjálfsögðu valið af því, sem
framreitt er, þann mat, sem
þeir vilja og telja sig hafa
bezt af. Veit ég um allmarga,
sem hafa fengið þarna gagn-
gerða heilsubót við magasjúk-
dómum o. fl. kvillum, m. a.
einn maður á afturbata af
beri-beri á háu stigi.
Eg vona, að af þessari
stuttu lýsingu fái fólk nægi-
lega skýra hugmynd um fæð-
ið í matstofu Náttúrulækn-
ingafélagsins og réttari en
það, sem fréttist á skotspón-
um.
Dagbjartur Gíslason.
Enskir karl-
mannasokkar
með teygju að ofan
Nylon í hæl og tá.
ÁSGEIR G.
GUNNLAUGSSON & CO.
Austurstræti 1
Á síðari hluta hernámsár-
anna hóf Gunnar M. Magnúss,
þáverandi kennari, og rithöf-
undur, svo sem hann er enn,
söfnun ýmislegs fróðleiks, er
varðaði sambýlið milli heima-
manha ög gesta á íslandi
styrjaldarárin og annars þess
er snerti styrjaldarmálin og
okkur Islendinga. Afleiðing
þessa varð sú, að Gunnar rit-
aði bækur tvær, þar sem hann
birti niðurstöður rannsókna
sinna. Hlutu þær heitið Virk-
ið í Norðri. Voru menn yfir-
leitt þeirrar skoðunar, að
Gunnar hefði með þessu unn-
ið hið þarfasta verk, enda
þótt nokkur ágreiningur væri
um einstaka þætti, svo sem
engan skyldi undra, þegar um
þetta mál er rætt og ritað.
Þegar eftir komu herliðs
þess frá Bandaríkjunum, 7.
maí s.l., er taka skyldi að sér
varnir íslands, samkvæmt
samningi þeim, sem gerður
var um það milli íslenzkra og
bandariskra stjórnarvalda,
mun Gunnari hafa orðið ljóst,
að því fyrr sem saga þessara
atburða væri skráð, því meiri
líkur væru fyrir, að hún varð-
veittist nokkurn veginn ó-
brjáluð fyrir eftirkomendur
okkar. Þess vegna ákvað hann
að skrá söguna, svo að segja
jafnóðum og hún gerðist, og
hefur hann nú gefið hana út
í mynd tímarits, sem ákveðið
er, að komi út f jórum sinnum
á ári.
1 tímariti þessu, sem nefnt
er Samtíðarsaga og tímarit
um þjóðfélagsmál, kennir
margra grasa. Er þar fyrst að
nefna frásögn um daginn 7.
maí 1951. Er þar rakinn gang
ur málsins og einkum stuðzt
við frásagnir dagblaðanna,
varnarsamningurinn birtur
orðréttur, og er boðað fram-
hald af þessari grein í næsta
hefti ritsins. Grein er þarna
um víg Guðmundar Kambans,
og rif jar hún upp fyrir okkur
þá forsmán, að hann skuli enn
liggja óbættur hjá garði, en
ógleymanlegur verður hann
öllum, þar sem hann stendur
RAFLAGNINGAREFNÍ
Vulcaniseraður vír, 1,5—2,5 og 6 qmm
Glansgarn 2 x 0,75
Hnífrofar 3x25 og 3x60 Amp.
Þrískiptir rofar 25 amp. f. þvottapotta
Eldhús- og baðherbergislampar
Tenglar utanál.
Rofar utanál.
Veggvör K II 25 Amp.
Sendum gegn póstkröfu.
Raftækjaverzlim
Láðvíks GiiSmniidssoiiar
Laugaveg 48 B. Sími 7775.
með krosslagða
brjósti, horfir á hina dönsku
„frelsisliða" og segir: „Sáa
skyd“. Skylt er að rifja at-
burð þenna upp með nokkru
millibili, unz Danir hafa gert
yfirbót vegna manndráps
þessa. — Þá er í ritinu greinin
íslenzkar hermannakonur, en
þar er dreginn saman mikill
fróðleikur um konur þær, sem
giftust hér erlendum setuliðs-
mönnum. Mun það vera í
fyrsta skipti, sem þessu efni
er safnað saman í eina heild,
og virðist vel úr því unnið,
sem til grundvallar er lagt, en
vitanlega eru giftingarnar
langtum fleiri en þær, sem
hér eru taldar, því að margar
stúlkur fóru til útlanda vegna
kunningsskapar við menn,
sem þær höfðu hitt hér, og
að lögregluskýrslur þær, sem
getið er um í upphafi greinar-
innar, séu afar hæpin plögg
að sannleiksgildi, og er mér
alltaf mikil furða, hve íslenzk-
ar konur hafa tekið þeirri
skýrslugerð stillilega, en nær
er mér þó að halda, að það sé
meir vegna þess, að þeim hafi
þótt örðugt að afsanna full-
yrðingarnar en að þær hafi
vitað upp á sig skömmina. —
Þá er grein um konungsskeyt-
in, og sé ég ekki, hvaða erindi
hún á í þetta rit, þótt góð sé
hún, svona út af fyrir sig. —
Hins vegar er greinin Bragga-
líf í höfuðstaðnum mjög at-
hygli verð og tímabær hug-
vekja, en hér virðist það allt-
af þurfa að verða svo, til þess
að Reykjavík verði sjálfri sér
lík, að stór hluti íbúanna hýr-
ist í húsnæði, sem hundum er
ekki bjóðandi, hvað þá mönn-
um, meðan alls konar pen-
ingaskríll byggir villur, sem
talið er, að kosti nú nokkuð á
aðra milljón hver. Auk þess-
ara og fleiri langra greina,
sem hér hafa ekki verið tald-
ar,. er ýmiss konar samtíning-
ur og fróðleikur, sem gaman
er að. Margar myndir prýða
ritið.
Enda þótt Gunnar sé and-
vígur hersetu, að því er virð-
ist, eftir lestur ritsins að
dæma, þá hefur hann þó hald-
ið hefti þessu innan þess
ramma, að skýra frá þeim
sjónanniðum, sem fram hafa
komið, og iátið hvern tala
sínu máli. Takizt honum að
halda næstu heftum á sama
meðalhófinu, þá hlýtur Virkið
í Norðri, Samtíðarsaga og
tímarit um þjóðræknismál, að
eiga framtíð fyrir sér og
verða, þegar stundir líða,
gagnmerk heimild og aðgengi
leg, um þessa nýju hersetu
hér á landi, hvort sem hún
verður löng, eins og nú lítur
út fyrir, að þeir, sem pantað
hafa framkvæmdirnar á
Keflavíkurflugvelli, geri ráð
fyrir, eða stutt, eins og við
vonum allir, sem óskum þess,
að ísland megi sem allra fyrst
verða laust við erlendan her,
að sú skipan komist á heims-
málin, sem geri dvöl hans ó-
þarfa hér á íslandi, en meðan
herinn er hér, ber okkur .að
halda öllu því til^haga, er
varðar samskipti okkar við
hann, og þess vegna er Gunn-
ar M. Magnúss að vinna þarft
verk með útgáfu hins nýja
tímarits.
43.
Bezt aS
anglýsa í
Mánndagsfelaðinu
v.v-%%v.vv.w.w.-1.v.w1.vwvw-.w.v-v

Hefum opnað kjéiaverzlun
|
Sparta
Garðastræti 6
i

Dansskóli
F.I.L.D.
Kennsla hefst fimmtiadaginn
4. ehtóher.
Ksnnt verður ballet fyrir börn og fullorðna og
samkvæmisdansar fyrir börn.
Kennarar verða: Sif Þórs,
Sigríður Ármann.
Aöstoðarkennarar: Ellý Þorláltsson,
Sigrún Ólafsdóttir.
Skírteini afhent aö Rööli, Laugaveg 89, kl. 2—6
á þriðjudag og miðvikudag. Sími 80509.