Mánudagsblaðið


Mánudagsblaðið - 03.11.1952, Blaðsíða 2

Mánudagsblaðið - 03.11.1952, Blaðsíða 2
MÁNUDAG8BLAÐIB Mániídagur 3. nóv. 1952. Svik bygpipmefndarinnar.. • • Framhald af 1. sifiu. embættismenn Háskóla ís- lands í þessu máli að ég minn- ist ekki próf. Jóns Steffensen, sem var í byggingarnefnd rannsóknarstofnunarinnar á Keldum. Honum bar skylda til að Ieita umsagnar minnar, hvort ég hefði fengið þessa svokölluðu dýrtíðanippbót áð- ur en Rockefellerstofnunin var beðin um meira fé. Þetta er því furðulegra, þar sem mér er kmmugt um af fyrri viðskiptum mínum við próf. Jón Steffensen, að hann er maður aðgætinn í f jármálum a. m. k. á eigið fé. Það var þvi ekki nema eðlilegt að hann grenslaðist eftir hvort ég hefði fengið þessa peninga, sem dýrtíðaruppbót. Þetta er í stuttu máli reynsia alþýðumanns af embættis- mannastétt þessa lands. Leið- inlegast er þó, að yfirmaður æðstu menntastofnunar lands ins, sem er falið að kenna og ala upp embættismenn þjóð- arinnar, skuli ekki i-eyna til, að hreinsa sig af þessu ljóta máli. Hvei’s má þjóðin vænta af hinum ungu embættis- mönnum þessarar stofnunar, því hætt er við, að eftir höfð- inu dansi limirnir. Til glöggvunar fyrir al- menning', vil ég nú hér á eftir rekja forsögu þessa máls, og skýra frá forsendum þessarar viðureignar minnar við áður- nefnda og eftirtalda embætt- ismenn íslands. Það skeði í nóvember 1948 að ég hitti út á götu dr. Björn Sigurðsson, sem var þá og er enn yfirmaður rannsóknar- stöðvarinnar á Keldum. Var þá nýlega -búið-að aug- Iýsa í Ríkisútvarpinu að Há- skóli Islands hefði fengið að gjöf frá Rockefellerstofnun- inni 50.000.00 dollara, gegn jöfnu íramlagi frá ríkissjóði íslands. Viðbót þessi var feng in á þeim forsendum að bygg- ingarkostnaður raunsóknar- stofurmar á Keldum, hefði farið langt fram úr áætlun. Eg segi þá við dr. Bjöm, að það sé gleðilegt að heyra að þeir skuli hafa fengið þetta viðbótar fé, og þar sem þessir peningar hafi fengizt út á alla bygginguna, því ekkert var undandregið í auglýsingunni, þá muni ég fá tjón mitt bætt líka. Þá segir döktorinn, og þeim orðum mun ég seint gleyma. „Þig varðar ekkert tun þetta og kemur þér ekk- ert við, mér er akkúrat sama þótt þú tapir öllu þínu, mér gerir það ekkert til.“ Eg sá þá að hér var ekki við mann að eiga, og kom það þó betur í ljós síðar. En margt skeður á langri leið, og upphöfst nú ganga mín frá Heródesi til Pílatusar, þ. e. a. s. milli ráðu- neytaima, sem þessi mál heyrðu undir. I fyrstu virtist það s\ro að málaleitan mín mundi ætla að bera árangur, því að núverandi dómsmála- ráðherra Bjami Benediktsson sagði, að ég ætti siðferðilegan rétt til að fá tjón mitt bætt, þar sem viðbóarféð hefði feng izt út á mitt tap líka. En starfs mannaklíkan í menntamála- ráðuneytinu var nú ekki al- deilis á því, að láta málið fá sæmilega afgreiðslu, því skömmu seinna er ég átti tal nm þetta mál bæði við mennta- og f jármálaráðuneyt- ið, vildu ráðherrar ekkert við mig tala og að því er mér virt- ist helzt vilja eyða málinu. Eg komst að því að mótstaðan gegn mér var mest frá skrif- stofu menntamálaráðuneytis- ins. Þá var það í maí mánuði 1950, að ég fékk Jón Arin- bjömsson til að endurskoða reikninga mína yfir Keldna- bygginguna, en þannig liittist á að samtímis var verið að endurskoða i-eikninga frá skrifstof u Húsameistara fyrir sömu byggingu í menntamála- ráðuneytinu. Er við vonrm að vinna að þessu á skrifstofu Jóns, er hringt til hans frá menntamálaráðuneytinu og var það Ásgeir Pétursson lög- fræðingur, sem spyr Jón að því hvernig standi á að Svein- björn sé að fara fram á við- bótargreiðslur, þar sem búið sé að greiða honum sex hundr- uð þúsund krónur í xlýrtíðar-. uppbót. Við Jón sátum hlið við hlið, á skrifstofu hans, er þetta samtal fór fram, og heyrði ég því orðrétt hvað þeim fór á milli. Jón féklc svo að. sjá þessi plögg til Rockefellersfcofnun- arinnar, og reyndust þau vera með stimpli Húsameistara rík- isins. Tveim dögum síðar en þetta samtal fór frarn kom ég á skrifstofu Ásgeirs Péturs- sonar í menntamálaráðuneyt- inu, og bað ég þá um að fá að sjá kvittanir frá mér fyrir þessum sex hundruð þúsund krónum. Lögfræðingurinn fór allur hjá sér við þessa bón mína, og sagði að þetta væri misskilningur með þessa greiðsiu til min, það hefði vei’- ið fært í skakka línu hjá þeim í bókhaldinu. Eg sá fljótlega, að hér vai' ekki allt með felldu, og hér mundu vera svik í taflinu, og sagði við lögfræð- inginn Ásgeir Pétursson, að það lcæmi út á eitt hvort prett- irnir úr þeim væru færðir í efri eða neðri línu í einhverri bók, þeirra fyrirætlun væri mér alveg Ijós. Síðan minntist ég þess við lögfræðinginn, er ég vissi deili á, að hann skyldi heldur reyna að feta í fótspor föður síns, er aldrei hefði ver- ið bendlaður við neitt mis- jafnt. Því næst lét ég útrætt um þetta við lögfræðinginn, ég sá að liann var að framkvæma skipun húsbænda simia, og væri því þýðingarlaust að vera að karpa við hann. Eg hitti þá Hanes Davísson á slcrifstofu Húsameistara rík- isins, og spurði hann að hvort þaö hefði verið tekið út á mitt nafn sex hundruð þúsund krónur. Hannes Daviðsson segir þá orðrétt. „Þú hefur aldrei fengið eina krónu af þessum peningum, og þar af leiðandi aldrei gefið neina neina kvittun fyrir þessu fé. En þar sem þú varst eini verk takimi, þá urðum við að skrifa þig fyrir þessum peningum, til að ná svona hárri upphæð hjá Rockefellerstofnuninni.“ Eg bað þá Hannes að lofa mér að sjá afrit af þessum plöggum, sem þeir hefðu sent Rockefellerstofnuninni, og var það auðfengið. Plöggin voru auðvitað skrifuð á ensku, og stimpluð með stimpli Húsameistara ríkisins. Eg sneri mér þá til húsa- meistara hr. Einars Erlends- sonar og skýrði lionum frá þessu. Honum kom þetta mjög á óvart, og lofaði að rannsaka máhð. Eg bað um að fá afrit af þessum pappírum og vár það veitt, en af einhverjum ástæðum hafði orðið eftir af- rit fyrir hálft árið 1947, og drógst því á langinn að ég gæti snúið mér að frekari að- gerðum í málinu. Seinnihluta ái-sins 1951 fæ ég svo afrit það er mig vantaði, og urðu þá svikin augljós hverjum heilvita manni. Eg vil nú birta tölur þær, er bókfærðar voru á skrifstofu Húsameistara, sem greiðslur til mín, en ég aldrei fengið. Arið 1946 greitt verktaka, Sveinbirni Hristjánssyni kr. 633.000.00 Árið 1947 greitt verktaka, Sveinbirni Kristjánssyni — 227.000.00 Árið 1947 greitt verktaka, Sveinbirni Kristjánssyni — 459.839.20 Árið 1947 greitt verktaka, fyrir aukavinnu og efni — 58.892.31 Árið 1948 greitt verktalca, Sveinbirni Kristjánssyni — 143.349.31 Árið 1948 greitt verktaka fyrir aukavinnu og efni — 358.648.02 Z z Samtals kr. 1.880.728.79 En raunverulegar greiðslu til mín fyrir ofanrituð tímabil voi’u aðeins .............................. kr. 1.270.700.00 Mismunur ........................................... — 610.028.79 sem er hin falsaða upphæð. Það er leitt til þess að vita, að jafn heiðarlegur og vamm- laus maður og próf. Guðjón heitinn Samúelsson var, að þessi fulltrúi við Keldnabygg- inguna, Hannes Davíðsson, skyldi svívirða nafn hans síð- ustu dagana, sem hann lifði, með því að nota stimpil hans til þessa verks. Þeir félagar Bjöm og Hannes höfðu tungur tvær og töluðu sitt með hverri. Skýrsl- urnar voru nefnilega tvær, ein fyrii’ Rockefellerstofnunina, og hin fyrir rikissjóð íslands. Skýrslan til Rockefellerstofn- unarinnar varð að vera 492.- 000.00 krónum hærri en skýrslan til ríkissjóðs Islands. Byggingarnefnd rannsókn- arstöðvarinnar á Keldum átti samkvæmt útboði að útvega verktalca innflutningsleyfi fyrir timbri til byggingarinn- ar. En einnig þar þurfti hm fengsama hönd dr. Björns Sig urðssonar að grípi inn í. Doktorinn rauk nefnilega ó- beðinn í að panta timbrið frá Kanada, sem þá var allt að 1/3 dýrara en frá Norðurlönd- um, en það kom fljótlega í Ijós hvað það átti að þýða. Doktorinn vissi sínu viti. Níels Karlsson kaupmaður var feng inn til að annast um móttöku og afgreiðslu þessa timburs, og gerði hann það. En nú kem- ur doktorinn á Keldum til skjalanna og borgar timbrið, og fær vitanlega af því ríf- legar prósentur eða 13.25% í algjörðu heimildaileysi, því hann átti ekki að gera annað en útvega innflutningsleyfið. Reikningurinn var svo sendur inn og miklu dýrara en það þurfti að vera, og fá svo ríf- legan afslátt og gera hvergi grein fyrir þeim peningum? Eg vil láta þess getið, að ég skrifaði Rockefellerstofnun- inni og gaf henni yfirlit yfir minn byggingarkostnað eins og hann raunverulega var. Þeir urðu mjög undrandi yfir þessu misræmi í reikn- ingunum frá mér og Húsa- meistara, sögðust vonast til að ríkisstjórn Islands sæi sér fært að borga mér tap mitt að fullu. Nú vil ég spyrja háttvirta alþingismenn, alla, sem einn. Eni ekki þau lög, sem þið setj- ið þessari þjóð ætluð til að vernda alla þegna hennar jafnt? Ef svo er, hefur þá dómsmálaráðherrann, Bjami Benediktsson leyfi til að banna rannsókn í þessu máli, sem ég leyfi mér að kalla fjár- svik, þó aldrei nema það sé framið af mönnum í hæstu embættum. Embættismönnum ríkisstjórnarinnar. Eg krefst bessvegna, að ef lög og lýð- ræði er enn við líði í okkar unga lýðveldi, þá sé þessi ó- sómi þveginn af þjóðinni og mér greiddir þeir peningar, sem sviknir voru út á mitt nafn hjá Rockefellerstofnun- inni. Eg krefst þess að þeir sem að þessu stóðu verði sótt- ir til saka. Eg mun nú innan tíðar skýra Rockefellerstofn- uninni f rá þessari smánarlegu málsmeðferð verði ekki þegar í stað brugðið til réttrar máls- meðferðar, svo ég nái réttí til innheimtu á skrifstofu Húsameistara án þess að gef- inn væri eyris afsláttur. Húsa- meistari sagði mér að þessi afsláttur hefði hvergi komið mínura j 1>essu raáli fram á reikningum Keldna-; b'ýggingarinnar. Þó lét hann þess getið að á reikningsafrit- unum til Raclcefellerstofnun- arinnar stæði, rabbat af tinxbri 6.910.00 kr. Hvaða heimild hefur opinber starfs- maður ríkisins til svona vinnu- ’bragða? Fyrst að panta óbeð- | Með lögum skal land byggja, með ólögum eyða, munið það góðir íslendingar. Reykjavík, 27, október 19þ2. Sveinbjörn Kristjánsson byggingarmeistari. Hofteig 12. Myndin er af Clement Attlee, fyrrverandi forsætisráðherra Breta og konu hans. Attlee er nú formaður konmiglegu stjómarandstöðnnnar.

x

Mánudagsblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Mánudagsblaðið
https://timarit.is/publication/313

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.