Mánudagsblaðið - 21.11.1960, Síða 3
Mánudagur 21. nóv. 1960
MÁNUDAGSBLAÐIÐ
3
Eg veið’ að biffja góffa lesendur
að fyrirgefa þótt ég endurprenti
ekki hálft ,,prógraramið“, sem
fvlgdi sjiningjUj jLeifí^éjags RejíÍ4>a
víkmv á „Tínjinn.og syiö'‘; eftir-Jj
B. Priestley, en þar er mikið að
finna um skáldið, verk hans og
fleira. Þessi siður er orðinn svo
almennur, að áhugamenn geta
fengið þessar upplýsingar í gagn
rýni dagblaðanna, en þar eru
að verki vitrustu raenn þjóðar-
innar í þessum efnum.
Hér er á ferð ákaflega
gliemmtilega. leikrænt verk, sér-
kennilegt, vangaveltur um lífið,
laið óskiljanlega element, tím-
ann, og afstöðu mannéskjunnar
til hans. og lífsins sjálfs.
er þeim tapað, auður og vel-
gengni, en sá sem gæti bjargað
þeim, tengdasonurinn, þverneit-
ac ^ð veifa irjOþkra'rhjáJp. þamft
verða leikræn .og söjmátök,. tek-
in úr hinu daglega þrasi og
þarna gefst leikurunum tæki-
færi til að sýna hvað inni býr.
í þriðja þætti er svo aftur
vikið fram um 20 ár, en þar
hefur diöfundur Jítiff. fram. &Ó-
færa, heldur a'ðeins velli.
Priestley heldur vel á spöðun-
um. Að deila við hann um skoð
anir er auðvelt, en hann er orðs
ins sniHingur og bregður upp
ákaílega skemmtilegum og at-
hyglisverðum myndum, eflaust
sönnum. En hann kemst ekki
7 1
LEIKFÉLAG REYKJAVÍKUR:
Tímínn og við
Höf.: J. B, Priestley — Leikstj.: Gísli Halldórsson.
&
áihyglisverl leikril í fðnó
' Frásagaxi og atburðirnir ger-
ast allir innan ramma Conway-
fjölskyldunnar, móðurinnar, son
anna tveggja og systranna fjög-
urra. Milli fyrsta og annars þátt
ar eru 20 ár, miklar bi’eytingar
I lífi hvers aðila. Yngsta systirin
fcr látin en 611 hin börnin hafa
Iiðið meira og minna skipbrot,
svo og flestir, sem við atburð-
ina eru riðnir. Priestley segir
sögu sína á sérkennilegan hátt.
Annar þátturinn er reyndar eins
konar leiðsla — draumur einnar
eysturinnar, sem fellur í dá með
an veizia stendur yfir á heimil-
|nu. Tíminn liefur leikið Con-
way-fjöiskylduna grátt, vonir
allar brostnar, sumir hanni
slegnir en aðrir sokknir í
tí.i úp niðurlægingar. Aðeins eitt
harnanna, elzti sonurinn, tals-
fnaður skáldsinsf?), vii'ðist una
ivel við hlutskipti sitt, enda
forustu ailar hans vonir þegar
S uppbafi en gungan reyndi ekki
jað klóra í baklcann. Uppgjörið
fer að hefjgst, móðirin og börn-
ín bera sakir hvert á annað, allt
hér fi'ekar en í öðrum keimlik-
um verkum að neinni allsherjar
niðurstöðu, setur engar reglur
né kenningar um þau mál, sem
hann fjallar um.
„Tíminn og við,“ er algjör-
lega laust við allan boðskap,
þótt stjórnmálaskoðanir skjóti
upp kollinum, þá lætur hann
persónurnar hvergi rökræða
þær meira en i meðallagi djúpt
og aldrei svo, að leiðindi verði
að. Ýmisar af persónum leiksins
eru skínandi vel gerðar og ákaf
lega örfandi viðfangsefni sam-
vizkusömum leikara og leik-
stjóra. Priestley kastar hvergi
til höndunum, það má gagnrýna
persónur hans, en sú gagnrýni
verður fx'emur gæðamat, en hitt
að nokkur þeirra sé fölsk eða ó-
sönn. Höfundur bregður aðeins
upp hinum margvíslegu lyndis-
einkennum, góðum og illum,
ræðir þau ekki frekai', heldur
lætur hverja eina svara fyrir
sig, svo langt sem það nær,
hvorki afsakar né dæmir.
Gísli Halldórsson leikstjóri
«(lllllllllltl!ltlllllllliuillllllllllllllllllllllllllllllllllllll!lllll lllllllllllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Nýtt!
sýnir góða dómgreind og óvenjul
lega hófsemi í stjórn sinni. Yfir |
heildinni hvílir 'sjaldgæft jafn-
v^eg i: fíg ; |
draga fram réttar -áherZ/lur milli}
atriða. Talsverður þungi er þó
oft í leiknum, óþarfur þungi að
því er manni finnst, enda Gísli
ekki mótfallinn því að auka
þunga á kostnað hins létta. Þess
ber þó að geta, að undantekn-
ingalítið er þetta verk Priest-
leys heldur þjmgra en önnur í
heild, og undir einstökúm leik-
urum komið að létta undir hlut
verkinu. Sviðsmunir eru heldur
fátæklegri en ráð má fyrir gera,
og smekkurinn ekki sá í vali
sviðsmuna, sem æskilegur væri.
Leikarar fai'a oft vel með hlut
verk sín, eiginlega hvergi illa,
og leikstjóra tekst hér að fyrir
byggja ofleik einstaklinga, en
þarna eru þó tækifærin, ef ein-
hver hefði hug á að stela sen-
um Segja má a8 nokkuð beri
á tilbreytingaleysi í löngum
replikum hjá leikendum, eink-
um hjá Helgu Valtýsdóttur í 2.
þætti, og Helgu Bachmann. En
yfirleitt var samtal oftast lipurt
og nokkuð greinilegt, þó hraði
væri með almesta móti í 1. og
þriðja þætti. Þóra Friffriksdóttir,
Hazel, leikur hlutverk sitt mjög
vel, sýnir nú skapgerðarleik góð
an og tilfinningar hennar eru,
yfirleitt, sannfærandi í hlutverk
inu. Guðrúp Ásmundsdóttir,
Carol, kom skemmtilega á óvart
með léttum og mjög hressilegum
leik. Guðrún náði hér fram
barnslegum ákafa, einlægni og
góðri kímni, og er leikur henn-
ar hér það eina, sem verulega
kom á óvart. Guðrún er ein af
fáum leikkonum okkar nú, sem
gæti leikið ástfangna unga
stúlku, hvað útlit snertir, andlit
hennar þolir sýnilega ljós og
maska, og er það laglegt, að á-
horfandinn tryði því, að einhver
yrði „skotinn'* — sem oft hefur
verið næsta hart að kyngja þeg-
av sumar „yngri“ leikkonur okk
ar heilla pilta á sviðinu. Helgi
Skúlason, Alan, leikur rólega og
yfii'lætislaust fremur óþjált hlut
verk, nær vel þessum ófram-
gjai’na manni, sem þegar í upp-
hafx býðui: ósigur lífs síns. Það
sópar að Guffrúnu Stephensen í
hlutverkl Madge, hugsjónastúlk-
unnar og sosialistans. Guðrún
frá BAMBA sf.
HNETUR
og RÚSÍNUR
Söluumboí:
Krístján Ó. Skagfjörð
imiiimimuiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiHiiiiiiitiiiiimiiiiiHiiiiiHiiiuiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiimiiimiiiiiiiHiiii
Gísli Halldórsson, Emest og Guörún Ásmundsdóttir, arol.
nær týpunni sérstaklega vei,
cinkum útliti og háttum þeirra í
2. þætti. Málfarið er enn heldur
stirt. Helga Bacbmann, Kay,
draumlynd og væntanleg skáld-
kona, leikur oft vel, en verður
heldur um of meyr í túlkun
sinni, einum of draumlynd, en
bezt í 2. þætti. Helga Valtýsdótt
ir, frú Conway, umfangsmesta
persónan, verður skemmtilega
eðlileg, andstæðurík kona, kát,
grimm, hryssingsleg og blíð.
Helga leikur hlutverk sitt með
ágætum árangri, en sýnir, í löng
um replikkum, ekki nógu sterka
innlifun, t. d. í 2. þætti er hún
alltof einhæf í leik. Sigríður
Hagalín fær nú tækifæri til að
leika og gei'ir hlutverki Joan
HeKord ágæt skil. Hlutverkið
krefst skapgerðarleiks xneiri en
Sigríði hefur verið trúað fyrir,
og er nú ekki ástæða til annars
en láta hana spreyta sig á kröfu
meiri hlutverkum en hingað til.
Leikur Sigríðar í 2. þætti var
samvizkusamlegur og oft ágæt-
ur. Guffmundur Pálsson, Gerald,
lék hlutverkið þokkalega, skort-
ir, að venju, það eitt, að beita
sér og leikurinn verður oft svip
laus fyrir hragðið. Birgir Brynj-
ólfsson, Robin, reynir samvizku
samlega að gera vel, tekst oft
nokkuð þokkalega, en aldréi
nær hann hlutverkinu til hlýtar.
Gísli Halidórsson, Ernest, er
mjög daufur í litlu hlutverki,
passar ekki að öllu í hlutverkið,
fylgir ekki kröfum höfunöár og
gallar eru á maska milli 1. og
2. þáttar.
Þetta var 2. sýning, sem hér
hefur verið skrifað um. Var
henni í alla staði vel tekið,
áhorfendur voru í engu sviknir
um góða leiksýningu, og er á-
nægjulegt að vita, hve vel þeim
tekst í Iðnó þessa dagana.
A. B.
1000 nýir meðlimir fyrir áramát
Takmarh Neylendasamfakanna
Neytendasamtökin hafa sett
sett sér þaðtmark að ,afla 1000
nýrra meðlima fyrir áramót.
Samtökin þurfa að eflast og starf
semi þeirra að geta aukizt, enda
í allra þágu. Hlutverk þeirra í
þjóðfélaginu er margþætt og
mikilvægt, enda gerðar til þeirra
miklar kröfur. Máttur þeirra
byggist fyrst og fremst á því,
hve margir standa að baki þeim,
og þeir þurfa að vera fleiri,
enda engar byrðar á þá lagðar.
Margvísleg þjónusta er innifal-
in i árgjaldinu: unnið er að
hagsmunamálum neytenda al-
mennt, réttur þeirra sóttur og
varinn, meðlimunum veitt lög-
fræðileg aðstoð og upplýsingar
vegna kaupa á vöru eða þjón-
ustu og þeim sendir heim leið-
beiningabæklingar um ýmis
efni.
1000 meðlima-markmið er mið
aff við það, að þeir geta fengið
alla bæklinga, sem út hafa kom.
ið ú árinu —- 6 talsins .. og að
auki gjafabók, Leiðbeiningahók
bandarísku neytendasamtak-
anna. Kostar hún um '50 kr. í
Bandaríkjunum og er innifalin
í árgjaldi Neytendasamtakanna
hérna, sem er 45 krónur. A.m.k.
3 bæklingar munu koma út fy.r
ir áramót, innifaldir í þessu
árgjaldi. Fjallar einn þeirra um
gerviefni, en annar afhjúpar
blekkingar, og verða vöruheiti
tilgreind, sem ekki verður heimil
að að birta annars staðar.
Tekið er á móti nýjum með-
limum í síma 1 97 22 frá kl. 1—T
e. h. daglega, en skrifstofa Neyt
endasamtakanna í Austurstræti
14 er opin kl. 5—7.
(Frá Neytendasamtökunum).
=sss===
Auglýsið l
í >
Hánudagsblaðinu ?
■2M