Mánudagsblaðið - 09.04.1973, Side 5

Mánudagur 9. apríl 1973
Mánudagsblaðið
5
ÞJÓÐLEIKHÚSIÐ:
Sjö stelpur
Höf.: Erik Torsfeinsson
Leiksfj.: Brief HéSinsdótfir
Að 99rúnka9f sig inii á sviðið
kæmi alvarleg áminaing um
hversu djúpt þessar eiturtegund-
ir draga sjútíinga sína og
hversu örðugt er að lækna þá,
þótt öllum brögðum sé beitt.
Því miður virðist þó þetta ekki
hafa tekizt í Ieikritinu Sjö
stelpm eftir Erik Torsteinsson,
tveggja ára gömlu verki og að
sögn bygigðu á dagbók höfund-
ar, sem vann í einu af þeim
mörgu hælum, sem Svíar hafa
komið upp fyrir fíknilyfjaneyt-
endur sína. Þetta á víst að vera
byggt upp eins og nokkurs kon-
ar aðvörun til almennings, um
hættu fíknilyfja, en í rauninni
verður það hvorki aðvörun né
■ frásögn, heldur lýsing á lífi
nokkurra stelpna á heilsuhæli,
eins og það kom honum fyrir
sjónir. Það, að lýsa lífi þessarra
vesalinga, og hitt, að benda á
hættur og niðurlægingu þá, sem
þeir komast í, er tvennt ólíkt.
Það fer ekki á milli mála, að
allur heimurinn stríðir við eit-
urlyfjavandamál og á Norður-
löndum munu það vera Svíar,
sem verst hafa orðið úti í þess-
um efnum, þótt Danir fylgi
þeim fast eftir. Því er ekki að
undra þótt Svíum sé málið ærið
umhugsunarefni, enda hafa blöð
þaðan oft frætr okkur um það
hryllingsástand, sem ríkir í al-
sælu allsnægtaríkisins.
Nú myndu menn og við því
búast, að einmitt frá þessu ríki
Baldvin HaUdórsson (Svegds) og Steinunn Jóhannesdóttir (Maja).
Sviðsmynd úr Sjö stelpum
Það er aðeins Þjóðleikhúsið
sjálft sem gerir sér ekki grein
fyrir þessu, því eins og nú tíðk-
ast fyllir j>að leikskrá sína með
umvöndunar og eymdartóni, og
fær til liðs við sig ólíklegustu
„krafta" til að vitna um „hættur
eiturneyzlunnar". Hæst ber þar
tvær greinar, fræðilega grein um
unglinga og fíknilyf eftir Mar-
gréti Margeirsdóttur, fulla af alls
kyns vizku; og svo eins konar
krossgátu eftir Hinrik „Saltvík-
urhneyksli" Bjarnason, nær ó-
skiljanlegt þvaður og hugarór-
ar, eins konar 'dðvanings-ein-
þáttungur ritaður af skólabarni.
Erik Torsteinsson, hinn mikli
umbótasinni, er mitíu fremur
leikritaskáld en andskoti eitur-
lyfjaneyzlunnar. Hann hefur rit-
að þokkalegt leikrit, en þrátt
fyrir ósfchyggju og umbótavilja
Þjóðleikhússins, þá nær það
hvergi nærri þeirri göfugu hug-
sjón, sem forráðamenn vilja.
Þetta er „brútöl", oft vel skrif-
uð lýsing á sex stúlkum, þrem
gæzlumönnum og konu, sem
eiga saman búskap frá föstu-
dagskvöldi til mánudagsmorg-
uns. Spurningin er sú, hvað við
sjáum og hvað við græðum. Við
sjáum ekkert varðandi eitrið,
nema afleiðingar þess, enn síður
hættuna. Persónurnar eru komn-
ar í þetta ástand og á leiðinmi
úr því og um þær vitum við
fátt annað en að þær eru „hætm
legustu" stúlkur sinnar tegundar,
töffarar, sem einskis svífast. Nú,
þegar við þannig ekki sjáum
það, sem Þjóðleikhúsið ætlast
til, hvað þá? Við sjáum heldur
ekki góða sýningu. Hávaðasama,
jú, en ekki annað. Sumar pers-
ónurnar em vel túlkaðar, en leik
stjórinn Bríet Héðinsdóttir virð-
ist hafa mestan áhuga á að ná
Framihald á 6. síðu.
HERRANÖTT 1973
DÓRI f DÁINSHEIMUM
Höf.: Cari Erik Soya. Leikstj.: Pétur Elnarss.
\ ■
Frumsýning Herranæturinnar
1973, hinnar árlegu sýningu
menntaskólanema, var með
nokkuð öðru sniði nú en við
eigum almennt að venjast. Við-
fangsefnið að þessu sinni er
Dóri í Ðáinsheimum eftir Carl
Erik Soya, danskan mann, en
verkið er h'tillega staðfært, þ. e.
ýmsir frasar fá á sig íslenzkan
blæ, þótt staðurinn sé fremur
alþjóðlegur: ýmist helvíti, venju-
leg íbúð eða skógur. Þetta er
satíra á lífið almennt, fólkið og
sambúðina, nokkuð vel hugsuð
og gamansemin látin ráða ferð-
inni.
Því verður vart neitað, að við-
fangsefnið er ærið fyrir ungt
fólk og óvant, og þarf kunnáttu-
menn til að koma því vel yfir
ljósin. — Nemendur skólans
hafa aldrei látið sér erfiðleikana
í leitíisarefnum fyrir brjósti
brenna og það sem á kann að
skorta í beinni snilild bætist upp
með næstum óþrjótandi leik-
gleði (ég held ég hafi brúkað
þetta orð í sl. 25 ár) og því fá-
gæti meðal íslenzkra leikara, að
kunna replikkumar án þess að
stama og hiksta, sem oft ein-
kennir okkar atvinnumenn og
-konur á sviði.
Efnið? Jú, Dóri kappinn, ungt
tónskáld, missir 24 ára konu sína,
sem auðvitað lendir í helheim-
um, og úrvinda af harmi ákveð-
ur hann að sækja hana í hendur
óvinarins með hörpu eina að
vopni. „Forsetinn og nánustu
samverkamenn þola ekkert
minna en músikk", og fara svo
skipti að hann heimtir konu
sína til mannheima, heila og
hamingjusama, en þó ekki fyrr
en hann hefur gert „kontract"
við djöfulinn, eins og Fást gerði
á sínum tíma eða Dorian Grey,
og skal skrattinn hafa herfang
sitt ef brotinn er samningurinn.
Um þetta spinnast svo ýmsir
skemmtilegir atburðir, þótt þeir
9éu að vísu, eins og einn Jeik-
húsgesta" úti í sal segir, næsta
langdregnir og langsóttir,
kannski einum of mikið létt-
meti. — En hingað eru menn
hvorki komnir til að hugsa eða
taka sig alvarlega, svo ekki kem-
ur það að sök.
Það er leiðandi hönd Péturs
Einarssonar, sem stýrir nem-
um að þessu sinni, og verður
því ekki neitað að vel cakist.
Tilfellið er, að þótt leikritið sé
ekki nein heratíesarþraut sem
slíkt, þá þarf dágott lið til að
koma því þannig á framfæri,
að ekki séu Ieiðindi í. Þetta
tekst Pétri með liði sínu og nær
á köflum nærri prófessíónal blæ
sem sumt af okkar atvinnufólki
mætti vera stolt af. Vandræða-
legust eru ástarjátningaratriðin,
en hvaða normal piltur eða
stúlka, svo ekki sé talað um
skólafólk 1973, getur sannfær-
andi tjáð ást sína, þótt ekki sé
nema á leiksviðL Ég myndi
segja ekki einn einasti, sem
nokkurn snefil af sjálfsvirðingu
hefir. Pécur hefur treyst rétti-
lega mikið á hraðann, en vand-
virknin fer ekki hjá garði og
víða hnitmiðar hann atriðin
þannig, að þau verða næstum
mekanísk. Þar sem nemendur
standa að öllum atriðum sýning-
arinnar, ljósum, sviðskiptingum
og hljóðstjóm o. s. frv., þá er
allt þetta unnið furðu sómasam-
lega.
Þungi kvöldsins hvílir á öxl-
um Dóra, sem leikinn er af
Gunnari R. Guðmundssyni, og
nær hann mörgu furðu góðu úr
verkefni sínu, og þá efcki síður
hin endurlífðgaða Lína, Sigrún
Scevaldsdóttir, ung og spræk
dama. Bregða þau bæði yfir sig
allgóðum gerfum, eru frísk og
skemmtileg. Skáldið, Guðmund-
ur Þorsteinsson, lætur ekki í
minnipokann og nær ýmsu
mjög ágætu úr hlutverki sínu,
svo hvergi fdlur snuðra á. Eru
tilburðir hans kádegjr og tals-
verð vídd í túlkun hans. Þá
skapar „forsetinn" ekki síður
skemmtilega og óvænta týpu,
batði í fasi og tali, en hlutverkið
leikur Gurmar Pálsson mjög
frambærilega. AUir leikararnir
og ungu stúlkurnar sldpa hiut-
verk sín með prýði, en þau eru
Pétur Þór Sigurðsson, Sverrir
Sverrisson, Ólafur Arnalds, Sig-
urður Hélgason, Sigurður Pálma
son, Elín Kjartansdóttir, Anna
Björnsdóttir og Grétar Róberts-
son.
Þýðandinn, Stefán Baldurs9on,
hefur snúið verkinu á skemmti-
legt mál og lipurt.
Það var nútímaglassiblær yfir
sýningu þessari, mikið lúegið
og klappað, en á undan sýning-
unni var lesinn óður mikill, að
ég held af Páli B. Baldurssyhi, .
við ágætar undirtektir.
Þetta var gott kvöld, og hafi
nemar þökk fyrir,
A. B.
*