Mánudagsblaðið - 07.06.1976, Síða 3

Mánudagsblaði ð
3
íslenskt réttarkerfí — 2. grein
„Ef f)ú kjaftar frá
mínu svindii, skal
ég segja frá {}ínu.
Litla Hraun stcndur yfirleitt hálfnýtt og eftir því að dænia hef-
ur glæpum farið fækkandi. Opinbcrar tölur sýna þó annað.
Svo seni drcpið var á í fyrri
grcin uni dóinsniálin er af
nógu að taka þcgar gerð er
tilraun til þess að reifa þessi
mál að einhverju Ieyti. En satt
best að segja hafa flest allar
tilraunir til að hefja opinberar
uinræður uin ástand dónis-
mála á íslandi verið þagðar
í hcl. Þcir inenn, sein eiga að
vera í forsvari fyrir æðsta
embætti innan kcrfisins hafa
kosiö að þcgja hversu alvarleg-
ar ásakanir sem bornar hafa
verið frain opinberlega á störf
þeirra og starfsaðferðir. f þau
fáu skipti sem tckist hefur að
draga cmbættisinenn fram fyr-
ir sjónvarpsvélar hafa svör
þcirra og framkoma öll vakið
furðu ahnennings. Skiljanleg
svör hafa ekki legið á lausu og
t.d. hefur saksóknara oftar cn
ekki verið gersamlega ókunn-
ugt um inál seni cru í rann-
sókn hjá cmbætti hans.
verja heiður sinn ef þcir vilja
bæla réttarfarið hérlendis.
Ofstæki Tímans
Fyrst minnst var á skrif Tím-
ans hér að framan væri ekki úr
vegi að fara nokkrum flciri orð-
um um viðbrögð blaðsins við
skrifum um réttarfarið undir
stjórn Ólafs Jóhannessonar og að
því er virðist Kristins Finnboga-
sonar.
í grein sem birtist í Alþýðu-
blaðinu í vetur var farið nokkr-
um orðum um starfsemi Klúbbs-
ins. Ef ég man rétt þá var bent
á, að það hlyti að vera í mcira
lagi undarlegt að öll starfsemi
veitingahússins skyldi ganga fyrir
sig á fullkomlega eðlilegan hátt
þótt handhafi vínveitingaleyfisins
sæti í varðhaldi og hann hcfði
verið ákærður ásamt vcitinga-
mánni fyrir brot á skattalögum
uppá tugi milljóna króna. Enn-
fremur var bent á þann skolla-
leik sem viðgengist hefur í sam-
bandi við Klúbbinn, að stofna ný
Tilraunir einstakra manna til að hrista upp í meðferð dóms-
niála hcrlcndis hal'a verið illa þokkaðar. Fyrir örfáum vikum
var gerð hörö hríð í málgagni dómsmálaráðherra, Tíinanum,
að þcim Kristjáni Pcturssyni og Hauki Guömundssyni. Meðal
þeirra sem þátt tóku í óhróðurstilraun þessari var Steingrímur
Hermannsson, ritari Framsóknarflokksins. Gleymdur er nú bíll
Rannsókntirráðs ríkisins, sem gekk á grænum baunum og
kjötbollum — eða hvaö?
Tilraunir einstakra manna til að
hrista upp í meðferð dómsmála
hérlcndis hafa verið ilia þokkaðar.
■ Fyrir örfáum vikum var gerð hörð
hríð í málgagni dómsmálaráð-
, herra. Tímanum, að þeim Kristj-
áni Péturssyni og Hauki Guð-
mundssyni. Þeim cr bent á að
halda sér á mottunni og vera ekki
að skipta sér af málum sem þeim
kæmi ckki við. Meðal þeirra sem
tóku þátt í óhróðurstilraun þess-
ari var Steingrímur Hermannsson,
ritari Framsóknarflokksins. —
Gleymdur er nú bíll Rannsóknar-
ráðs ríkisins sem gekk á græn-
um baunum og kjötbolluni — eða
hvað? Þeir Kristján og Haukur
hafa nú krafist opinberrar rann-
. sóknar á skrifum Tímans og þeirn
ásökunum sem þar komu fram á
hcndur þeim tvímenningum. En
það er fjandi hart að menn þurfi
að Icita lil dómstólanna til að
og ný lilutafélög um reksturinn
sem eru laus undan öllum skulda-
kröfum á hendur fyrri félögum
þótt sömu einslaklingar séu skráð-
ir fyrir þessum félögum.
Snúningastrákur Kristins Finn-
bogasonar, Alfreð Þorsteinsson,
brást við hart er hann barði aug-
urn þessi skrif. Hann jós úr skál-
um reiði sinnar yfir Alþýðublað-
ið og Alþýðuflokkinn á sinum
víðavangi í Tímanum. Þar kom
í Ijós, að að best væri fyrir Al-
þýðublaðið að halda sér saman
hvað viðkæmi fjármálamisferli.
Þeir sem staðið hefðu að útgáfu
þessa blaðsnepils hcfðu nefnilega
gert sig seka um að gcfa út inni-
stæðulausar ávísanir og það mál
kæmi fyrir sakadóm innan tíðar.
Ekki var gcrð tilraun til að afsaka
Klúbbmálið á nokkurn hátt í
leiðinni. Og Alþýðublaðið lét sér
þetta vísl að kcnningu verða, því
síðan hcfi ég ekki séð fréttir í því
blaði um Klúbbinn.
Hér hafði réttvísin talað. Ef þú
ert eitthvað að blanda þér inn í
mín svindmál þá skal ég scgja frá
því sem ég veit um þig. Eins gott
fyrir þig að stcinhalda kjafti og
má scgja að hér sé um að ræða
spillingu stjómmálamanna og
flokka í hnotskum.
Alvarlegar ásakanir
Réttarkerfið á íslandi er þannig
uppbyggt, að fátítt er að maður
sé ranglega dæmdur fyrir glæp
sem hann hefur ekki framið. Að
þessu leyti er vel séð fyrir öryggi
hins almenna borgara. En hitt cr
jafnframt staðreynd sem ekki er
hægt að Iíta framhjá, að það hlýt-
ur cinnig að vera hlutvcrk þessa
kerfis að sjá svo um að hinir
seku hljóti sína refsingu og al-
mcnningur sé vemdaður fyrir mis-
yndismönnum og glæpalýð. í
þessum efnum hefur kerfið brugð-
ist hlutverki sínu og það hrapa-
lcga.
í dagblaðinu Vísi hefur að und-
anförnu birst greinarflokkur um
Leirvogsárslysið svonefnda. Þar
fannst ungur maður drukknaður í
ánni og þótti sannað að hann
hafði verið í rútubíl sem fannst
nokkru ofar í ánni. Maður scm
játaði að hafa verið með honum
í þcssari ökuferð hlaut vægan
dóm og þar með var málinu lok-
ið. Faðir hins látna fer þá á stúf-
ana í þeim tilgangi að hreinsa
mannorð sonar síns og koma þá
upp hin furðulegustu atriði sem
bendá eindrcgið til að rannsókn
slyssins hafa verið mcð eindæm-
um yfirborðsleg og ekki gerð
minnsta tilraun til að kafa til
botns í þessu máli. Eftir þeim
gögnum scm dregin hafa verið
fram í dagsljósið virðist cinsýnt,
að hér hafi verið um morð að
ræða.
Nú skyldi maður ætla, að um-
boðsmenn réttvisinnar tækju feg-
ins höndum nýjum upplýsingum
um þetta' mál og leggðu sig í
framkróka við að allt yrði rann-
sakað að nýju á grundvclli nýrra
upplýsinga. Því er ekki að heilsa.
Þess í stað er föður pillsins gert
eins erfitt fyrir og mögulegt cr.
Bréfum hans lil yfirvalda er ekki
svarað, honum er meinað að
skoða öll málskjöl, hann er lát-
inn finná að þessi afskiptasemi sé
illa liðin og viðbrögð yfirvalda
við greinunum í Vísi eru hin
sömu og fyrr; þögn.
Hæstaréttarlögmaður einn hér í
borg hefur opinberlega borið fram
þungar ásakanir á það hvemig
staðið hefur verið að rannsókn
Geirfinnsmálsins og bent á fjöl-
mörg atriði sem þarfnast ítarlegr-
ar rannsóknar án tafar. Jafnframt
hefur hann lýst því yfir, áð hann
gcti leitt fram lykilvitni sé ör-
yggi þcirra tryggt. Það er auðséð
að hann óttast um þessi vitni,
enda segir hann að rannsóknin
þurfi m.a. áð ná inn i embætli
lögreglustjórans í Reykjavík. Er
nema von að margur spyrji hvers
konar mafíuþjóðfélag það sé scm
við difum í.
Þrátt fyrir þessar alvarlegu á-
sákanir hæstaréttarlögmannsins,
scm jafnframt er réttargæslumað-
ur Sævars Ciesielskis, hcfur ekki
hcyrst stuna eða hósti frá emb-
ætti saksóknara cða sakadóms.
Hvcrsu lengi á þcssi æþandi þögn
a@ . Vára? I í hvers þágu er »þetta
þagnarsamsærh viðhaft?
Glæpir og refsing
Það kostaði langa baráttu að fá
fé til stækkunar Litla Hrauns.
Þegar hún var loks tilbúin var að
því er virðist ekki lengur þörf
fyrir aukið rými á vinnuhælinu.
Litla Hraun stendur yfirleitt að-
eins hálfnýtt o geftir því að dæma
hefur glæpttm farið fækkandi hér-
lendis. Opinberar tölur sýna þó
annað. Dómskerfið er hins vcgar
svö dæmalaust svifaseint, að þótt
menn hafi orðið uppvísir að hin-
um hroðalegustu Hkamsárásum
líða margir mánuðir eða ár þar
til dómur cr kveðinn upp. Á með-
sterk og öflug lögfræðingamafía;
Að sjálfsögðu er ekki hægt að
setja alla lögfræðinga undir sama
hatt. 1 þeirri stétt manna má
finna stálheiðarlega einstaklinga
scm ekki mega vamm sitt vita,
cn innan stéttarinnar er einnig
að finna harðsvíraða gróðahyggju-
mcnn scm ekki hika við að nota
hin verstu fantabrögð til að ná
fram ætlun sinni, hvort sem um
cr að ræða gróðabrall i eigin
þágu eða fyrir skjólstæðingá sína.-
Gagnvart þessum mönnum eru
engin lög til. Lögfræðingar hafa
sinn eigin dómstól og ákvörðun
hans vcrður aðeins áfrýjað til yf-
irdómstóls lögfræðinga sjálfra, en
ckki til almennra dómstólá. Hér
er um cinstæða aðstöðu að ræða
scm minnir cinna hclst á starfsað-
ferðir annarrar sléttar hcrlendis,
læknastéttarinnar.
Þess eru dæmi ,að lögfræðingar
sem hafa gengið of langt á svig
við öll lög, allt vclsæmi í sam-
skiptum manna á milli, hafi missa!
réttindi sín um lengri eða skemmri
Snúningastrákiir Kristins Finnbogasonar, Alfrcð Þorsteinsson,
brást viö hart og jós úr skálum reiði sinnar yfir Alþýðublaðið
þcgar það gagnrýndi þá staðreynd, að iill starfsemi Klúbbsins
skyidi ganga fyrir sig með fullkomlcga eðlilcgum hætti þótt
handhafi vínveitingaleyfisins sæti í varöhaldi og hann hefði
vcrið ákærður ásamt veitingamanni fyrir brot á skattalögum upp
á tugi milljóna króna.
an gangá þcssir menn lausir og
oftar en ekki hafa þcir notað tím-
mann til óhæfuverka og jafnvel
gcngið svo langt að ckki hcfur
þurft um að binda þegar þcir
hafa skilið við fórnarlömb sín.
Þá er það eilíft undrunarefni
lögrcglumanna, að sjá á götunum
ofstopamenn sem þeir vita mcð
vissu að voru fluttir fyrir
skemmstu á Litlá Hraun til að af-
plána þar refsingu næstu mánuði
eða ár. Örfáum vikum seinna eru
þessir menn farnir að spóka sig
á götum borgarinnar og hæla sér
af því að það sé nú munur að
hafa duglegan lögfræðing. Þá bcr
þess að geta, að dómur yfir þeim
scm hafa gerst brotlcgir við lög
virðist oft og tíðum misþungur
eftir því hvcr á í hlut og cftir
því hvaða lögfræðingur hefur tek-
ið að sér vörn í málum sakborn-
ing.
Lögfræðingamafían
Hér á landi hefur risið upp
tíma. Rannsóknarréttur lögfræð-
inga vegur og metur brot viðkom-
andi lögfræðings og ákveður refs-
ingu hans. í þessum rétti sitja
jafnvel starfandi dómarar, sem
hafa það að atvinnu að dæma
aðra menn fyrir slíkar sakir til
fangelsisvistar, en til slíks kem-
ur ekki þegar starfsbróðir á í
hlut. Vilji lögfræðingur ekki una
dómi starfsbræðra sinna getur
hann áfrýjað. En aldrei koma
þessi mál fyrir almenningssjónir,
þau cru aldrei gcrð opinber og
þau korna ekki fyrir almenna
dómstóla ncma um morð sé að
ræða. Ef menn halda að hér séu
allir jafnir fyrir lögunum er um
mikinn misskilning að ræða.
Það þarf mikið að ganga á áð-
ur cn lögfræðingamafían grípur
til ráðstafana gegn sekum starfs-
bróður. Þcim cr þetta ritar er t.d.
kunnugt urn niann nokkurn sem
hefur árangurslaust reynt að ná
rétti sínum gagnvárt lögfræðingi
Framhald á bls. 6.