Morgunblaðið - 04.10.2005, Side 22

22 ÞRIÐJUDAGUR 4. OKTÓBER 2005 MORGUNBLAÐIÐ
KOSIÐ UM SAMEININGU
EYFIRÐINGAR eru ekki á einu máli
um ágæti þess að sameina öll sveit-
arfélögin í firðinum, en þeir ganga að
kjörborði nú á laugardag. Um 23 þús-
und íbúar í 9 sveitarfélögum; Akur-
eyrarkaupstaðar, Arnarneshrepps,
Dalvíkurbyggðar, Eyjafjarðarsveit-
ar, Grýtubakkahrepps, Hörgár-
byggðar, Ólafsfjarðarbæjar, Siglu-
fjarðarkaupstaðar og Svalbarðs-
strandarhrepps.
Kynningarfundir hafa verið haldnir
í sveitarfélögunum nú síðastliðna
daga, sá síðasti verður í Ketilhúsinu á
Akureyri í kvöld, þriðjudagskvöld.
Sigrún Björk Jakobsdóttir, for-
maður samstarfsnefndar um samein-
ingu sveitarfélaga í Eyjafirði, segir
fundina hafa verið vel sótta og íbú-
arnir sýni málinu greinilega áhuga.
„Fundirnir hafa verið málefnalegir
og það er greinilegt að þetta er mál
sem skiptir íbúana miklu máli,“ sagði
Sigrún Björk.
Það sem helst brennur á fólki eru
skólamálin, að sögn formannsins:
„Fólk vill vita hver staðan verður
varðandi skólana sameinist sveitar-
félögin.“ Hún sagði að í skýrslu skóla-
hóps hefði niðurstaðan orðið sú að þó
að til sameiningar allra sveitarfélag-
anna í firðinum kæmi væri ekki þörf á
að leggja niður grunnskóla. Fremur
yrði reynt að efla skólana og bjóða
upp á fjölbreytt og öflugt skólastarf.
Aukið val íbúanna væri til bóta.
Íbúar virðast líka hafa áhyggjur af
t.d. snjómokstri og þá að hann verði
lagður niður í dreifbýlinu komi til
sameiningar og allir valdaþræðir
stjórnsýslunnar komnir til Akureyr-
ar. „Við höfum lagt áherslu á að þann-
ig geti sveitarstjórn ekki leyft sér að
hugsa, vitanlega verður
eftir sem áður hugað að
þessum málum sem öðr-
um,“ sagði Sigrún
Björk.
Einnig hafa sorpmál
verið til umræðu, en á
fundi í Þelamerkurskóla
á dögunum var varpað
fram þeirri hugmynd að
urða sorp áfram á Gler-
árdal næstu 10 ár, á
meðan fundin væri við-
unandi lausn á málum.
Leitað hefur verið log-
andi ljósi að nýjum urð-
unarstað í Eyjafirði, en
ekki gengið, enginn vill
sorpið. Nú er sorp íbúa
fjarðarins urðað á Glerárdal.
„Það virðist sem vanti stefnu í þess-
um málaflokki víða í Eyjafirði og það
er auðvitað ekki nógu ábyrgt, eins og
staðan er nú varpa sveitarstjórnir
ábyrgðinni yfir á Akureyringa.“ Sig-
rún Björk sagði afar brýnt að finna
lausn á þessu máli og þá einkum og
sér í lagi í ljósi þess að starfsleyfi
hauganna í Glerárdal
rennur út árið 2009.
Sigrún Björk sagði
að vissulega horfðu
margir á sameiningar-
mál af miklum tilfinn-
ingum og þá hefði kom-
ið fram hjá mörgum ótti
við að missa völd þegar
búið væri að sameina
sveitarfélög, fólk
hræddist að missa
tengsl við fulltrúa sína.
„Ég hef bent fólki á
að um yrði að ræða 23
þúsund íbúa sveitarfé-
lag, en það er álíka
fjöldi og býr í Hlíða- og
Háaleitishverfi í
Reykjavík. Ég held að menn þurfi
ekki að óttast að missa tengsl, það er
ekki erfiðara fyrir íbúa frammi í
Eyjafjarðarsveit að hafa samband við
fulltrúa í sveitarstjórn heldur en íbúa
við Helgamagrastræti,“ sagði Sigrún
Björk. Samgöngur væru góðar innan
fjarðar og fólk væri almennt mikið á
ferðinni.
„Ég sé fyrir mér mikil tækifæri
berum við gæfu til að sameina sveit-
arfélögin hér í Eyjafirði. Gallarnir eru
að mínu mati ekki það stórir og miklir
að ekki megi yfirvinna þá. Ég lít ekki
svo á að verið sé að sameina hin minni
sveitarfélög Akureyri, að allt færist
þangað, völd og fjármagn, og aðrir
gleymist. Með sameiningu allra sveit-
arfélaganna yrði til mjög skemmti-
lega samsett sveitarfélag, sambland
af þéttbýli og dreifbýli, sérkennileg
blanda af sveit og borgarsamfélagi,“
sagði Sigrún Björk.
Hún nefndi að nú væru 9 sveitar-
stjórnir að störfum að þjónusta 23
þúsund íbúa, „og það er augljóslega
verið að flækja málin“. Kostnaður við
yfirstjórnir þessara sveitarfélaga
nemur um 80 milljónum króna á ári.
Þá nefndi formaður nefndarinnar að
Akureyrarbær væri með þjónustu-
samninga við nágrannasveitarfélögin
varðandi margvísleg málefni, svo sem
öldrunarmál, málefni fatlaðra og
fleira. „Í sameinuðu sveitarfélagi
þyrfti ekki að eyða tíma í flókna
samningagerð.“
RÚMLEGA 23 þúsund manns búa í
Eyjafirði, í 9 sveitarfélögum. Flest-
ir eru íbúarnar í þéttbýlisstöð-
unum á Akureyri, Siglufirði, Ólafs-
firði og Dalvíkurbyggð.
Eyjafjörður er þéttbýlasta svæði
landsins utan höfuðborgarsvæð-
isins. Um 70% íbúa svæðisins búa á
Akureyri og um 20% á Siglufirði,
Ólafsfirði og Dalvík. Smærri
byggðarkjarnar eru Grenivík,
Svalbarðseyri, Árskógsströnd,
Hauganes, Hrafnagil, Grímsey og
Hrísey. Eyjafjarðarsveit, Arn-
arneshreppur og Hörgárbyggð eru
að mestu dreifbýlissveitarfélög.
Samgöngur eru ágætar í Eyjafirði,
um 90% íbúanna eru innan við 30
mínútur að aka að helsta þjón-
ustukjarnanum, Akureyri. Fyr-
irhugað er að taka ný jarðgöng,
Héðinsfjarðargöng, í notkun árið
2009 en þau tengja Siglufjörð við
Eyjafjörð.
#
"&!
6#$ 5
 5
"&!!
3&',- 5
"&!!
4 5
"&!!
0,- 5
"&!!
3&'# 5
"&!!
 ,- "
)
#
7  #
4 
&'
8  
4 &'
%& 
4 $
.  "
6 

3
4$ 
4# &'
)   &'
4 
&
6  59 $

4 

 &
 
 '$( %##&
)

:; 
 #,    <
=;>
!
  ?;= 
*+  
::= 
 
 ?=;> 
,-   =:= 
! + 
 ?>@ 

 +
=: 


.

   => 
/
0+
?:@> 
Eyjafjörður
Kosið um sameiningu 9 sveitarfélaga í Eyjafirði
Morgunblaðið/Kristján
Horft norður Eyjafjörð þar sem lagt er til að 9 sveitarfélög sameinist.
Yrði skemmtilega
samsett, sambland
af borg og sveit
Sigrún Björk
Jakobsdóttir
Eftir Margréti Þóru Þórsdóttur
maggath@mbl.is
Íbúar 61 sveitarfélags, þar sem alls búa um 96 þúsund manns, ganga að kjörborðinu næstkomandi laugardag, 8. október, og
kjósa um hvort sveitarfélag þeirra eigi að sameinast öðru eða öðrum sveitarfélögum. Alls verður kosið um 16 sameiningartillögur
víðs vegar um landið. Morgunblaðið mun kynna sameiningartillögurnar í stuttu máli næstu daga. Einnig verður rætt við formenn
samstarfsnefnda um sameiningu sveitarfélaga, sem skipaðar hafa verið þar sem lagt er til að sveitarfélög sameinist.
ÁRNI Magnússon félagsmálaráð-
herra var í beinu sambandi á netinu
í gær og svaraði spurningum varð-
andi sameiningu sveitarfélaga en
kosningar verða laugardaginn 8.
október næstkomandi. Fór spjall
hans fram á svonefndu Samskipta-
torgi félagsmálaráðuneytisins og
skráðu spyrjendur sig á netið og
sendu síðan inn spurningar sem
ráðherra svaraði jafnharðan skrif-
lega á Samskiptanetinu. Gátu spyrj-
endur ýmist komið fram undir nafni
eða dulnefni.
Umræðan stóð í klukkustund og
fékk ráðherra á annan tug spurn-
inga og náði að svara öllum. „Þetta
tókst vel og ég á örugglega eftir að
nota þessa aðferð aftur,“ sagði ráð-
herrann í samtali við Morgunblaðið
eftir törnina. Hann kvaðst ekki ætla
að gera þetta reglulega heldur meta
það eftir tilefnum, t.d. þegar um-
fangsmikil lagafrumvörp væru á
ferðinni.
Hægt að hætta við?
Fyrsta spurningin snerist um
hvort sveitarfélög gætu ekki bakkað
út úr sameiningu sem þau hefðu áð-
ur samþykkt. Í svari ráðherrans
kemur m.a. fram að í sveitarstjórn-
arlögum sé ekki gert ráð fyrir að
hægt sé að kljúfa einstaka hluta
sveitarfélaga út úr þeim. „Hins veg-
ar væri slíkt mögulegt tæknilega
með sérstökum lögum frá Alþingi.
Hins vegar hefur öll þróun, bæði
hér á landi og í nágrannalöndum
okkar verið á þann veg á undan-
förnum árum og áratugum að sveit-
arfélögin hafa verið að sameinast,
þeim verið að fækka og þau að
stækka. Ástæðan er fyrst og fremst
sú að til að vera burðug til þess að
veita íbúum sínum lögbundna þjón-
ustu og þá þjónustu sem þeir krefj-
ast, verða sveitarfélögin að stækka.
Hitt gæti gegnt öðru máli, ef um
það væri að ræða að tiltekinn hópur
íbúa sveitarfélags af tilteknu svæði
vildi sameinast öðru sveitarfélagi en
nú er. Það kynni að koma til greina
en þyrfti að sjálfsögðu að skoðast
hverju sinni. Það er mismunandi
hvernig þessu er háttað í nágranna-
löndum okkar en almennt má þó
segja að þessi leið sé ekki opin og
þá aðeins með ströngum skilyrð-
um,“ sagði ráðherrann í svari sínu
við fyrstu spurningunni.
Næst var spurt hvenær væri
kominn tími til að sameina sveit-
arfélög á höfuðborgarsvæðinu, þ.e.
önnur en Reykjavík, t.d. Hafnar-
fjörð, Garðabæ og Álftanes í fyrstu
tilraun. Árni Magnússon sagði
markmið með sameiningum vera að
sveitarfélögin mynduðu heildstæð
atvinnu- og þjónustusvæði. Sagði
hann hvert áðurnefndra sveitarfé-
laga þegar vera slík svæði og því
ekki gert ráð fyrir sameiningu ann-
arri en Hafnarfjarðar og Voga á
Vatnsleysuströnd. Til greina hefði
komið að leggja til sameiningu
Reykjavíkur og Kjósarhrepps en
ekki þótt rétt að ganga til kosningar
um 100 þúsund manna um slíka til-
lögu. Slíkt mætti gera með sveit-
arstjórnarkosningunum.
Verður það ódýrara
fyrir skattgreiðendur?
Hvers vegna er það svona mikið
kappsmál fyrir ríkið að sameina
sveitarfélög? Verður það eitthvað
ódýrara fyrir skattgreiðendur að
sveitarfélögin taki að sér fleiri verk-
efni? Þessu svaraði ráðherrann svo:
Félagsmálaráðherra í beinu sambandi á netinu um sameiningarkosningarnar 8. október
Nota þessa aðferð
örugglega aftur
Morgunblaðið/Kristján
Árni Magnússon félagsmálaráðherra við tölvuna í Háskólanum á Akureyri.
Eftir Jóhannes Tómasson
joto@mbl.is