Morgunblaðið - 04.10.2005, Page 27

MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 4. OKTÓBER 2005 27
300 millj-
orðið að
ækka um
il hafnar-
200 millj-
a og ýmis
ru skorin
eðal verk-
er frestun
um 100
fnkostnaði
og frestun
velli sem
kr.
nar
a
un tekju-
r til fram-
þá lækkar
a um eitt
dir um 4
i að teknu
inni veltu,
frumvarp-
jafnframt
r. Þá falla
næsta ári
r hátekju-
sla lögð á
amála og
mvarpinu
frá fjár-
eða um
ða
r
frumvarps
ráð fyrir
ahagslífs-
og á yf-
málaráðu-
fyrir að
rinu 2006,
Einnig er
ólga verði
r ráðstöf-
%. Á þess-
að skatt-
ði 301,4
er svipuð
ndi ári án
issjóðs af
dssímans.
milli ára
t skýrast
un tekju-
ga, afnámi
ga minni
og vöru-
Áætlað er
óðs verði
a 6,7 millj-
tekjur yf-
irstandandi árs án eignasölu. Meg-
inskýring þeirrar lækkunar er eins
og áður sagði minni tekjur af fjár-
magnstekjuskatti sem ríkissjóður
greinir og minni arðgreiðslur eftir
sölu Landssímans. á móti kemur að
vaxtatekjur af innistæðu ríkissjóðs
í Seðlabankanum hækka,“ segir í
greinargerð fjárlagafrumvarpsins.
Útgjöldin verða 313 milljarðar
Heildarútgjöld ríkissjóðs á
næsta ári eru áætluð 313,2 millj-
arðar króna eða 16,8 milljörðum kr.
hærri en í fjárlögum yfirstandandi
árs og hækka um 8,8 milljarða kr.
ef miðað er við áætlaða útkomu á
árinu 2005. Er þá ekki tekið tillit til
áhrifa af sölu Landssímans. Að
raungildi þýðir þetta að útgjöldin
lækka um 1% á milli ára og verða
29,8% af vergri landsframleiðslu en
útgjöldin í ár eru áætluð 31,5% af
landsframleiðslu.
Sé litið á rekstrarútgjöld ríkisins
á næsta ári kemur í ljós að þau
hækka um tæplega 11% frá fjár-
lögum 2005 m.a. vegna málefna
fatlaðra, löggæslu og öryggismála.
Þá hækka rekstrargjöld sjúkra-
stofnana og heilsugæslu um 7-8%.
Svonefndar tekjutilfærslur aukast
um 8,3 milljarða og er það 2,8%
raunhækkun frá fjárlögum miðað
við almennt verðlag. Þar af eru
tveir milljarðar vegna áætlana um
afskriftir skattkrafna sem ekki
koma til greiðslu úr ríkissjóði.
Þá hækka framlög til þróunarað-
stoðar um tæplega 500 milljónir
eða um tæp 20%. Fjárfesting og
viðhald lækkar hins vegar um tæp-
lega 900 milljónir frá fjárlögum eða
um rúmlega 4,5%. Munar þar
mestu um tímabundna lækkun
framlaga til framkvæmda í sam-
göngumálum auk þess sem tíma-
bundnu átaki í uppbyggingu hjúkr-
unarheimila lýkur.
Vaxtagjöldin lægri en tekjur
af vöxtum í fyrsta sinn
Í fréttatilkynningu fjármálaráðu-
neytisins um meginniðurstöður
frumvarpsins segir að samanlagður
tekjuafgangur ríkissjóðs frá 1999
til 2006 verði um 100 milljarðar kr.
Þar af eru 57,5 milljarðar vegna
hagnaðar af sölu Landssímans.
Lánsfjárafgangurinn verður 150
milljarðar á sama tímabili. „Sterk
staða ríkissjóðs hefur skilað sér í
mikilli lækkun á hreinni skulda-
stöðu í hlutfalli af landsframleiðslu,
sem lækkar úr 35% af landsfram-
leiðslu frá árinu 1999 í um 7% árið
2006 gangi áform frumvarpsins eft-
ir. Um síðustu áramót námu upp-
safnaðar fyrirframgreiðslur ríkis-
sjóðs til LSR [Lífeyrissjóðs
starfsmanna ríkisins] um 80 millj-
örðum ásamt vöxtum og eru þær
áætlaðar um 100 milljarðar króna í
árslok 2006. Áformað er að greiða
skuldir niður um 57,7 milljarða
króna á þessu ári og 6,6 milljarða
króna á næsta ári. Lækkun skulda
skilar sér í lægri vaxtagjöldum sem
nú eru í fyrsta sinn lægri en vaxta-
tekjur ríkissjóðs í frumvarpinu.“
Framlög til framkvæmda
verða aukin á ný á árinu 2007
Í fjárlagafrumvarpinu er nú í
þriðja árið í röð lögð fram stefna
ríkisstjórnarinnar í ríkisfjármálum
til næstu fjögurra ára. Helstu
markmið hennar eru að áfram
verði fylgt aðhaldssamri stefnu í
ríkisfjármálum. þannig verði árleg-
ur vöxtur samneyslunnar ekki um-
fram 2% að raungildi og tilfærslu-
útgjalda ekki umfram 2,5%. Dregið
verður úr framkvæmdum um 2
milljarða á næsta ári eins og fyrr
segir en framkvæmdir verða svo
auknar á ný um tvo milljarða á
árinu 2007 og tvo milljarða á árinu
2008 en því til viðbótar koma svo
framlög samkvæmt ákvörðun rík-
isstjórnarinnar um ráðstöfun á
söluandvirði Landssímans.
35 milljarð
lánsfjárafgangur í ár
Fjármálaráðherra kynnti einnig
í gær horfur í ríkisfjármálum á yf-
irstandandi ári. Nú er áætlað að
tekjuafgangur ríkissjóðs verði tæp-
lega 30 milljarðar kr. á þessu ári en
hann var áætlaður um 10 milljarð-
ar á fjárlögum. Er hér ekki meðtal-
inn söluhagnaður af Landssíman-
um. Ef tekið er tillit til hans nemur
tekjuafgangur ríkissjóðs á yfir-
standandi ári um 85 milljörðum kr.
Lánsfjárafgangurinn í ár verður
skv. endurskoðaðri áætlun tæplega
35 milljarðar án tillits til söluand-
virðis Landssímans og rúmir 98
milljarðar að því meðtöldu.
herslu verða lagða á áframhaldandi aðhald í fjárlagafrumvarpi 2006
lega sterk staða sem
amanburð við útlönd“
m
a
ða
Morgunblaðið/Sverrir
Árni M. Mathiesen fjármálaráðherra kynnir sitt fyrsta fjárlaga-
frumvarp í Salnum í Kópavogi í gær, með bros á vör, en tekjuafgangur
ríkissjóðs er mikill um þessar mundir.
D < 44=3,:-< !,1
> *",:4
5 /*", >,
J TF)4-'
: 0,>)34-< >/, 0-<
0 34- 6
'D<
' /01

J TF)4-'
: <":)34-< >/, 0-<
0 34- 6
'D<
' /01
J S"!),
,4 : , "< "!! /
0
>/, 0 > =N:),"B< 1
"!=-,
+=34
&##
S"!),
,4 : , 4 ,-
& 
=>,<-'
/,"B0 '5
,
4&  ##
  #$ 
@C =>,435

 TF)4-'
 TF)4-'
J

 ,-<*
,.

 

?D
U CD:
?D?


;D

U

D>

=@D>
 
;=D
U
D@
:;D?
S" !' '5-,

 

D
U C?D:

=D

 

?@D

U ?DA
U :D>
0&' 
"&  5
 #
 D < 44=3,:-< !,1 > 03)- *",:4
5
"'')
<>4
4<
''
),1
$5 *"40",:
,<>4
7" 49, 5: <>4
6355F4
$5
3,B55 <>4
4<"''
$. '9", ;=N'-)

<53'5-<>4
?''-, L)5=34
$5 *"P) ,
   

U U . +
#, &" 
.6 ?::;C V V V V V
V V V V




    

r. á ýmsum liðum vegna aðhaldsaðgerða og nið-
ing á 74 milljóna kr. tímabundnum framlögum.
milljóna kr. hækkun til LÍN
ramlag til neyslu- og rekstrartilfærslna hækkar
2 m.kr. [milljónir króna] og verður 11.899 m.kr.
utan verðlagsbreytingar munar mest um 280
hækkun til Lánasjóðs íslenskra námsmanna, 84
til eflingar sjálfsmats í framhaldsskólum, 60
til rannsóknarmála, 34 m.kr. til Ríkisútvarpsins
tekna af afnotagjöldum og 30 m.kr. til sér-
anda ÍSÍ,“ segir m.a. í greinargerð um útgjöld
tamálaráðuneytisins.
am kemur að á sviði háskólanna munu framlög til
rannsókna og tengdra verkefna aukast um 279 millj-
ónir kr. fyrir utan launa- og verðlagshækkanir. Þar af
fara 137 millj. kr. til háskóla og 142 millj. kr. til rann-
sóknasjóða, stoðkerfis rannsókna og alþjóðlegs sam-
starfs. „Framlög til rannsókna og annarra verkefna en
kennslu í háskólum eru áætluð 2.617,5 m.kr. og er
stefna menntamálaráðuneytisins sú að skólar fái ákveð-
ið grunnframlag til rannsókna og innra þróunarstarfs
en að öðru leyti fjármagni þeir rannsóknir með sér-
tekjum, meðal annars úr samkeppnissjóðum á sviði
rannsókna. Miðað er við að aukin framlög til sam-
keppnissjóða skapi háskólunum sóknarfæri um leið og
samkeppnin veitir aðhald,“ segir í greinargerð frum-
varpsins.
Útgjöld til framhaldsskóla
aukast um 1,5 milljarða
Heildarútgjöld á sviði framhaldsskólanna eru áætluð
14.788 milljónir kr. á næsta ári á rekstrargrunni og
hækka útgjöldin um rúmlega 1,5 milljarða kr. eða um
11,5% frá fjárlögum yfirstandandi árs. Áætlað er að
sértekjur nemi um 707 milljónum kr. sem er hækkun
um 86,4 milljónir frá fjárlögum 2005. Rekstrarframlag
til framhaldsskólanna hækkar um 400 milljónir eins og
áður segir, þegar tekið er mið af spá um nem-
endafjölgun. Á móti kemur að gerð er krafa um hag-
ræðingu í rekstri skólanna og eru af þeim sökum fram-
lög til tiltekinna skóla lækkuð um 14,3 milljónir.
la aukin um 2,9 milljarða króna
HEILBRIGÐISRÁÐHERRA mun
leggja fram frumvarp á Alþingi
sem kveður á um að uppbót á elli-
og örorkulífeyri og svonefndur
örorkustyrkur vegna reksturs bif-
reiðar (oft nefndur bensínstyrkur)
verði felld niður frá og með 1. jan-
úar næstkomandi en styrkurinn
er áætlaður 720 milljónir kr. Þetta
kemur fram í fjárlagafrumvarpi
næsta árs.
Af þessum fjármunum er á hinn
bóginn lagt til að 100 milljónir
verði millifærðar til að efla starfs-
endurhæfingu sjúkratrygginga
og 393 milljónir til að hækka
tekjutryggingarauka hjá elli- og
örorkulífeyrisþegum. 226 millj-
ónir verði notaðar til að mæta
hagræðingarkröfu, eins og það er
orðað í greinargerð frumvarpsins.
Í frumvarpinu kemur fram að
útgjöld bóta samkvæmt lögum um
félagslega aðstoð munu lækka að
raungildi um 581,8 milljónir kr. að
raungildi á næsta ári frá fjár-
lögum yfirstandandi árs.
Bætur lífeyristrygginga al-
mannatrygginga eru áætlaðar
34,2 milljarðar á næsta ári og
aukast að raungildi um 1.488
milljónir á milli ára, skv. fjárlaga-
frumvarpinu. Meginskýringin á
aukningunni er fjölgun bótaþega
en þessi fjárlagaliður hækkar um
1.094 millj. kr. af þeim sökum.
Heildarútgjöld sjúkratrygginga
eru áætluð 15.581 millj. kr. á
næsta ári og hækka um 575 millj-
ónir á milli ára að raungildi og
vega þar þyngst áhrif gengis á
lyfjakostnað og kaup á erlendri
sjúkrahússþjónustu.
Þá kemur fram í fjárlaga-
frumvarpinu að næstu fjárveit-
ingar í tryggingamálum aukast
um 30 milljónir vegna aukinna
framlaga til að efla starfsend-
urhæfingu og 8 milljónir vegna
framlaga sem varið er til að efla
tannlæknaþjónustu barna.
Bensínstyrkur elli- og ör-
orkulífeyrisþega felldur niður
Bætur lífeyristrygg-
inga hækka um 1.488
milljónir króna
 Rekstur Landspítala – háskóla-
sjúkrahúss mun kosta 28 milljarða
á næsta ári gangi spár eftir og
aukast útgjöldin um 260 milljónir
að raungildi. Í fjárlagafrumvarpi
næsta árs er gerð tillaga um 77
milljóna kr. framlag til að mæta
veikleikum í rekstri á þessu ári og
40 milljónum til að mæta kostn-
aðarauka í tengslum við fjölgun
sjúklinga með illkynja sjúkdóma.
 Gert er í fyrsta skipti ráð fyrir
útgjöldum vegna sendiráðs í Nýju-
Delhi á Indlandi í fjárlaga-
frumvarpinu fyrir árið 2006. Um er
að ræða 23 milljóna króna framlag
vegna innréttinga og tækjabúnaðar
sendiráðs á Indlandi.
 Sótt er um heimild fyrir lands-
virkjun til að taka 41 milljarð kr. að
láni á næsta ári í fjárlagafrumvarp-
inu fyrir árið 2006.
 Framlag til Tækniþróunarsjóðs
hækkar um 120 milljónir á næsta
ári verði tillaga þar um í fjárlaga-
frumvarpinu að lögum. Heildar-
framlag yrði þá 460 milljónir í sam-
ræmi við stefnumörkun
ríkisstjórnarinnar í rannsóknar- og
þróunarmálum.
 Áætlað er að útgjöld Fæðing-
arorlofssjóðs hækki um 250 millj-
ónir kr. á næsta ári í ljósi endur-
skoðaðrar áætlunar um þróun
útgjalda það sem af er þessu ári.
Skv. fjárlagafrumvarpinu verða út-
gjöld sjóðsins 7.041 milljónir á
næsta ári.
 Félagsmálaráðuneytið ætlar að
verja 10 milljónum á næsta ári til að
þróa nýjungar í meðferðarstarfi
fyrir börn og unglinga og til að efla
forvarnir. Þá verður 6,5 milljónum
varið tímabundið til að bjóða með-
ferð þeim körlum sem beita eig-
inkonur sínar eða sambýliskonur
ofbeldi.
 Sótt er um heimild í fjárlaga-
frumvarpinu fyrir fjármálaráð-
herra til að kaupa hverasvæði
Geysis í Haukadal. Einnig er sótt
um heimild til að kaupa sum-
arbústaði í þjóðgarðinum á Þing-
völlum. Sótt er um heimild til að
selja fasteignir í Flatey á Skjálf-
anda og heimild til að kaupa jarðir
innan fyrirhugaðs Vatnajök-
ulsþjóðgarðs.
 Félagsmálaráðuneytið sækir um
þriggja milljóna kr. fjárheimild
vegna minnisvarða um Bríeti
Bjarnhéðinsdóttur í fjárlaga-
frumvarpinu, 10 milljónir sem veita
á vegna nýjunga í meðferðarstarfi
fyrir börn og unglinga og 15 millj-
ónir sem veita á til Sjónarhóls.
 Framlög til Listdansskólans
munu lækka umtalsvert á næsta ári
skv. fjárlagafrumvarpinu. Í ár er
gert ráð fyrir 59,2 milljóna kr.
framlagi til skólans á rekstr-
argrunni en á næsta ári lækkar
fjárveitingin í 34,5 milljónir skv.
fjárlagafrumvarpinu.
 Gerð er tillaga í fjárlaga-
frumvarpinu um að Alþingi verði
veitt 5 milljóna kr. tímabundið
framlag í tvö ár til að undirbúa
NATO-þing sem haldið verður hér
á landi á árinu 2007.
 Listasafn Íslands fær 6 milljóna
kr. hækkun á framlögum á næsta
ári skv. fjárlagafrumvarpinu vegna
listaverkakaupa. Stofnkostn-
aðarframlag til Víkinganausts í
Reykjanesbæ hækkar um 20 millj-
ónir á næsta ári en miðað er við að
alls nemi framlagið 120 milljónum á
árunum 2006 til 2011. Tímabundið
5 milljóna kr. framlag til Galdra-
sýningar á Ströndum fellur hins
vegar niður á næsta ári skv. fjár-
lagafrumvarpinu.
 Iðnaðarráðuneytið setur fram
ósk um 30 milljóna kr. tímabundið
framlag á næsta ári til olíu-
leitarmála. „Á vegum samráðs-
nefndar um landgrunns- og olíu-
leitarmál hefur verið unnið að
undirbúningi fyrir veitingu leyfa til
rannsókna og vinnslu á olíu. und-
irbúningurinn felur í sér breyt-
ingar á lögum, nýjar reglugerðir
og mat á efnahags- og umhverfis-
áhrifum,“ segir í greinargerð.
Molar