Morgunblaðið - 04.10.2005, Side 31

MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 4. OKTÓBER 2005 31
UMRÆÐAN
ÉG HLUSTAÐI á röksemdir Birgis
Ísleifs Gunnarssonar, í fréttum í gær
[fimmtudag], fyrir vaxtahækkun
Seðlabankans. Undarleg röksemda-
færsla. Hann sagði að það væri
skylda Seðlabankans að halda verð-
bólgu innan við 2,5% og það væri
gert með því að hækka vextina.
Næsta röksemd var að skuldir heim-
ilanna væru verðtryggðar og því
myndi aukin verðbólga koma niður á
fólkinu í landinu vegna þess að
skuldirnar myndu hækka ef vísitalan
hækkaði. Þetta er rétt hjá Birgi Ís-
leifi, en hann sér ekki alla myndina.
Ef við skoðum þróun vísitölu og
gengis undanfarin 20 ár er augljóst
að til langs tíma sveiflast vísitalan í
takt við gengi krónunnar. Sem sagt,
ef íslenskt heimili tekur lán í íslensk-
um krónum með íslenskum vöxtum
og íslenskri verðtryggingu, þá þarf
þetta íslenska heimili að borga
margfalt hærri vexti en sambærilegt
heimili sem tekur lán í erlendri mynt
til sama tíma. Íslenskir 5% vextir á
föstu gengi með verðtryggingu á
20.000.000,- láni eru u.þ.b.
20.000.000,- á lánstímanum. Í ná-
grannalöndum okkar fást lán til
íbúðarkaupa á 2,5% vöxtum óverð-
tryggt og þá lækkar þessi upphæð
um helming. Þess vegna er miklu
hagstæðara fyrir íslenskt heimili að
taka sín langtímalán í erlendri mynt,
borga enga verðtryggingu og spara
sér ½ íbúðarverð. Vissulega mun
vaxtastefna Seðlabankans verða til
þess að gengi krónunnar fellur á
þessum 40 árum og því mun vísitalan
hækka sem því nemur, en vaxtamun-
urinn verður alltaf til staðar. Sem
sagt með verðtryggingu og fárán-
lega háum vöxtum er Seðlabankinn
búinn að ákveða að Íslendingar skuli
henda krónunni og taka upp annað
hvort „vísitölu eða evru“. Þetta kem-
ur að sjálfsögðu engum á óvart því
allir vita að verðtryggingin var búin
til svo ríkisstjórnin, Seðlabankinn og
aðilar vinnumarkaðarins þyrftu ekki
að taka ábyrgð á gerðum sínum.
SIGURJÓN JÓNSSON,
Skólastíg 25, 340 Stykkishólmi.
Undarleg röksemd
fyrir vaxtahækkun
Frá Sigurjóni Jónssyni:
HVAÐ er lifandi listaverk (mani-
festo)?
Málverk sem er unnið í mörgum
málningarlögum þannig að dýptin
kemur í gegnum málverkið. Mona
Lisa var unnin í mörg ár, brosið
hennar er lifandi. Eða eru það formin
sem eru kyrr á málverkinu eða á
hreyfingu, strokurnar sveigðar eftir
drætti handarinnar? Er málverkið
kannski dautt? Ekki til lengur? Allt
búið? Eða er málverkið lifandi, ég
sem mála með þöglum höndum, frá
hjartanu? Ég er lifandi málari, fær
málari, alltaf að rannsaka hvað ég
kemst langt með sjálfa mig eins og
tónskáld sem lemur píanóið eða þen-
ur hljóðfærið í sinni dýpt. Málverkið
er hjarta, taktur samtímans. Þegar
ég sá mynd af meistaranum Kjarval
hugsaði ég „svona athafnamaður vil
ég vera“, þá aðeins 5 ára gömul. Ég
held að það hafi verið þegar Kjarvals-
staðir voru opnaðir. Lifandi málverk,
ekki dautt, heldur lifandi ákveðinn
rytmi, þroski, háski, líf. Kannski að
ég hætti að vera málari og gerist ljós-
myndari en það er tvennt ólíkt.
Kannski ég ætti að vera dauð, dauður
málari. En í minningunni að horfa á
athafnamanninn Kjarval með hattinn
sinn. Já, ekki deyja, listamaður.
Eitt í viðbót er teiknarinn, efni
teiknarans er penni og blýantur, efni
skrifarans er blek og pappír. Ung-
lingurinn fetar í spor skrifarans og
þróast í færan og öruggan skrifara og
út frá því þróast teiknarinn. Ég varð
Íslandsmeistari í tennis 15 ára gömul,
nútímaþjálfun í skylmingum eins og
mér finnst að slá og beita spaðanum á
móti andstæðingum. Hélt ég áfram
að teikna og skrifa og nota hendur
hraðar og meira ákveðið. Eins og í
fremstu víglínu. Örugg og tilfinn-
ingarík. Síðan brotnar allt niður
vegna pólitískra ákvarðana á vígvöll-
um klíkuskapar í listaheiminum. Allir
á spenanum. Sumir gera ekkert nema
fá styrki. En hvar eru hæfileikarnir?
Sumir eru börn ráðamanna og frama-
manna í pólitík. Einn fiskur í sama
netinu. En ég er á baki hvalsins.
Hvort er það skugginn á eldinum
eða taktur lífsins, leiðin sem listamað-
urinn á að feta?
HULDA
VILHJÁLMSDÓTTIR,
Njálsgötu 14,
101 Reykjavík.
Lifandi listaverk
Frá Huldu Vilhjálmsdóttur:
VIÐ ENGJATEIGINN í Reykja-
vík leynist lítill skóli. Reyndar er
hann alls ekkert svo lítill, á annað
hundrað börn og unglingar njóta
þjónustu hans og leiðsagnar ár-
lega. Þessi skóli hefur starfað í
meira en fimmtíu ár, þótt hann
hafi ekki alltaf haft yfir þessum
húsakynnum að ráða. Frá honum
hafa komið frábærir atvinnumenn
sem borið hafa hróður Íslands víða
auk þess að veita landsmönnum
margar yndisstundir. Hinir eru
auðvitað miklu fleiri sem hafa nýtt
sér námið við skólann með óbeinni
hætti, eru sterkari, agaðri og víð-
sýnni manneskjur vegna dvalar
sinnar og þjálfunar innan vébanda
hans.
Þegar gengið er inn í Listdans-
skóla Íslands er komið inn í mið-
rými þaðan sem glerveggir veita
innsýn í æfingasali til beggja
handa. Inni í sölunum má sjá nem-
endur einbeita sér af öllum mætti
að æfingunum sínum. Hvorki litlu
níu ára forskólabörnin né nem-
endur eldri flokkanna láta það
trufla sig þótt stoltir foreldrar, af-
ar eða ömmur láti freistast til að
setjast smástund við gluggana og
fylgjast með, eða litlu systkinin
sem fengu að fljóta með í skutlinu
fletji nefin upp við rúðurnar og
horfi á í forundran. Það er nefni-
lega svo gaman, svo mikilvægt að
fylgjast með og gera sitt besta.
Í listnámi þarf ekki að beita
refsingum eða skömmum. Árangur
erfiðisins er jafnstundis ljós, hann
sést í speglinum þegar loksins
tekst að stíga sporið rétt, hann
finnst í brosi kennarans og hrósi.
Aginn sem svífur yfir vötnunum í
þessum skóla er jákvæður sjálfs-
agi, agi sem sem hefur áhrif á
annað nám nemendanna og líf
þeirra yfirleitt. Kennarar og
stjórnendur annarra skólastofnana
vita að nemendur þessa skóla
kunna að vinna. Þau eru prúð,
kurteis og samviskusöm. En það
sem mestu skiptir er að þau eru
lifandi, skapandi fólk, því listnám
þjálfar annars konar hugsun en
hefðbundið bóknám. Listnám er
mannrækt.
Þennan skóla á
nú að leggja niður
Ekki vegna þess að nemendur
hans eða foreldrar þeirra séu
óánægðir, það er öðru nær. Ekki
vegna þess að hann standist ekki
samanburð við sams konar skóla
erlendis, hann hefur unnið sér
sess meðal virtra skóla sem starf-
að hafa um aldir. Nei, skólann á að
leggja niður vegna þess að hann
passar ekki inn í íslenskt skóla-
kerfi. Hann er bæði grunnskóli og
framhaldsskóli og hann er jafn-
framt ríkisskóli. Það má ekki.
Jafnvel þótt að formið hafi sprott-
ið fram vegna innihaldsins, vegna
þess að samfelld þjálfun frá barns-
aldri undir verndarvæng og vök-
ulu auga vel menntaðra kennara
er nauðsynleg ef árangur á að
nást. Þetta form er gamalreynt
bæði hér og annars staðar og það
virkar.
Við stingum ekki upp rósarunn-
ann sem blómstrar svo fallega við
suðurvegginn og færum hann
norður fyrir hús, bara til að at-
huga hvort hann lifi það af. Það er
ekki skynsamleg garðyrkja. Leyfið
börnunum og unglingunum í List-
dansskóla Íslands að halda áfram
að blómstra.
RAGNHEIÐUR
GESTSDÓTTIR,
Lækjargötu 12, 220 Hafnarfirði.
Um skynsemi í garðrækt
og mannrækt
Frá Ragnheiði Gestsdóttur:
í nóvember
5FordMustang
og 3 milljónir
í skottinu á
tvöfaldan miða
Dregið
vikulega!
www.das.is
ÍS
LE
N
SK
A
A
U
G
LÝ
SI
N
G
A
ST
O
FA
N
/S
IA
.I
S
D
A
S
29
73
7
10
/2
00
5
Dregið fimmtudaginn 6. okt. n.k.
Síminn er 561 - 7757
Einfaldur mi›i kostar
a›eins 900 kr. á mánuði
Til sölu
Unnið er að rýmingu á jörðunum Hlíðarhaga
og Álfafelli í Hveragerði. Til sölu eru gróður-
hús, sem á jörðunum eru, til niðurrifs og
brottflutnings. Húsin má nota sem gróður-
hús, útihús eða skemmur. Hagstætt verð og
greiðsluskilmálar.
Sjá myndir á heimasíðu www.adalsalan.is
Reikningsskil og ráðgjöf ehf., Breiðumörk 20,
810 Hveragerði, sími 483 4550, www.adalsalan.is
BRÉF TIL BLAÐSINS
Morgunblaðið Kringlunni 1 103 Reykjavík  Bréf til blaðsins | mbl.is