Mánudagsblaðið - 21.11.1977, Blaðsíða 7

MÁNUDAGSBLAÐIÐ
7
VÍÐA POTTUR BROTINN
Gleðin margan manninn
tœlir af Ijösri braut
Vélritunarstúlkur, sem ekki
kunna á ritvél en eru þeim
mun lagnari við að létta lund
og limu stjórnmálamanna,
sem annars kynnu að sligast
undan ofurþunga skyldu-
starfa sinna, hafa valdið
Bandaríkjamönnum miklum
áhyggjum og kvíða um fram-
tíðina. Er nú þessi siðavanda
þjóð svo hneyksluð á þessu
framferði forystumanna
sinna, að amerískir
blaðamenn eru farnir að
hugga hana við að þetta þætti
saklaust grín og ekki í frá-
sögur færandi í öðrum
löndum, þar sem altítt sé að
gleðikonur velti heilum ríkis-
stjórnum eins og gerst hefur í
Japan, Vestur-Þýzkalandi og
Bretlandi. PLkki þykir sæma
að taka mið af fransmönnum
eða suðrænum þjóðum
yl'irleitt þegar siðgæði er til
umræðu. París er og verður
,,Gay Paree” og svo er það
mál útrætt. Sænskar stúlkur
eru „kyntákn”, sálarlaus
kjötstykki, til þess skapaðar
að horfa á en ekki hlusta á.
Þó kunna Bandaríkjamenn
vel að meta tviræða brand-
ara, ef fínt er farið í sakirnar,
eins og gamanblöð þeirra
bera vott um. Þeir hlógu
mikið þegar Sukarnó heitinn
lndónesíuforseti gagnrýndi
þann sið bandarískra stjórn-
málamanna að kyssa smá-
börn, en heilsa mæðrum
þeirra með handabandi.
..Þetta köllum við Indónesíu-
menn að fara aftan að hlutun-
um,” sagði Sukarnó. ,,Þar
heilsum við börnunum með
handabandi en kyssum
mæður þeirra.”
Þetta þótti Ameríkönum
bráðfyndið, hafa sennilega
ekki áttað sig á, að Sukarnó
var ekki að reyna að vera
fyndinn, heldur hreinskilinn.
Það ber að hafa í huga að
Bandaríkin voru eiginlega
stofnuð af alls konar
halelúja- og helvítistrúar-
flokkum og þar er Billy Gra-
ham nokkurs konar véfrétt.
Við íslendingar höfum okkar
Eddu og sögur og sækjum
ekki vit í siðgyðinglegar hug-
myndir kristindómsins.
Kristur sagði margt fallegt, en
hann var barn síns tíma, og
mikið af því sem hann sagði
er löngu úrelt. Billy Graham
kom til Kaupmannahafnar
fyrir nokkrum árum og slapp
naumlega úr höndum reiðra
unglinga sem vildu grýta
hann. Hingað mun hann ekki
áræða þótt glerhús Morgun-
blaðsins standi honum til
boða.
Víkjum nú heldur talinu að
fögrum konum og frægum
stjórnmálamönnum, sem
óhamingjusöm ást hefur
orðið að falli.
,,Það er brot á öllu velsæmi
að spyrja svo nærgöngulla
spurninga um einkalíf
'manna,” hreytti Tanaka
forsætisráðherra Japans út úr
sér, þegar pólitískir andstæð-
ingar hans i þinginu spurðu,
hvort satt væri að hann hefði
keypt þriggja hæða villu
handa ástmey sinni á landi,
sem verið hefði í eigu ríkisins.
Svarið hæfði í mark og þagg-
aði niður óánægjuraddirnar
um hríð. En þó var þessi smá-
vægilega yfirsjón notuð til að
steypa ríkisstjórn hans
nokkrum árum síðar.
í Vestur-Þýskalandi
tvinnuðust ástir og njósnir
saman og leiddu til þess, að
Willy Brandt sem þá var
kanslari, sagði af sér þótt ekki
væri hann sjálfur við málið
riðinn, heldur undirmaður
hans Gunter Guillaume.
Þessi Guillime, aðstoðar-
maður Brandts, var austur-
þýskur njósnari og hafði
tekizt að ná ástum konu sem
var einkaritari embættis-
manns, sem mótaði stefnu V-
Þjóðverja gagnvart A-
Evrópuríkjum. Eins og
sannur kommúnisti setti hann
málstaðinn ofar ástinni og
notaði konuna og starf sitt
hjá Brandt, til að afla sér
upplýsinga sem hann sendi í
austurveg.
Brandt, sem var krafti og
norrænn séntilmaður í aðra
ættina. þótt vafi leiki á um
faðernið, tók á sig alla ábyrgð
á málinu og sagði þegar af
sér, þegar málið varð uppvíst.
Profumo-málið er Bretum
enn í fersku minni, þótt meira
en áratugur sé liðinn síðan
John Profumo neyddist til að
viðurkenna að hann hefði
sagt þinginu ósatt um sam-
band sitt við gleðikonu, Crist-
ine Keeler að nafni. Cristine
var það, sem Bretar kalla
„call-girl”. Hún tók við
pöntunum í sima, en var ekki
„streetwalker”, eða óbreytt
gangstéttamella, eins og Einar
Ben reyndi að islenzka hug-
takið, sem þó er fullgróft orð,
því ekki munu allar þær
stúlkur, sem segja ,,hæ!” á
götum Reykjavíkur vera
mellur að atvinnu, heldur öllu
fremur hórur, sem stunda
íþrótt sína af áhuga og neita
að þiggja borgun fyrir.
Profumo var 48 ára að
aldri þegar mál þetta komst í
hámæli, árið 1963. Hann var
kvæntur maður, og kona
hans Valerie Hobson þekkt
leikkona. í fyrstu hafði
Profumo sagt þingmönnum,
að ekki væri neitt ósiðlegt í
kunningsskap sínum við
Cristine Keeler. En svo
gerðist það, að annar
viðskiptamaður hennar,
Évgeni Ivanoff, sem var her-
málaráðunautur við sovezka
sendiráðið, fór að gerast tíður
gestur i íbúð hennar. Ivanoff
var undir eftirliti leyniþjón-
ustunnar, eins og aðrir
erlendir hermálaráðunautar.
Öryggisverðirnir urðu mjög
undrandi er þeir sáu, að bíll
varnarmálaráðherrans stóð
oft og tíðum fyrir utan sama
hús.
Stjórnmálaferli Profumos
lauk með miklum hvelli, og
svo fór einnig fyrir Lambton
lávarði, sem var varahermála-
ráðherra tíu árum síðar.
Blöðin komust yfir myndir
sem teknar voru á laun, af
Lambton, í faðmi annarrar
gleðikonu, og birtu þau þær
umsvifalaust með gleiðletruð-
um fyrirsögnum. Brezkir
blaðamenn svífast einskis í
þessum efnum, frekar en
amerískir kollegar þeirra, og
ættu þeir að leggja leið sína til
íslands og læra siðgæði af ís-
lenzkri blaðamennsku, eins
og hún gerist best. Aldrei
minnist Vilmundur Gylfason
á kvennafar í greinum sínum
og þykir hann þó siðavand-
astur þeirra íslendinga, er nú
munda penna. Og alltaf
heldur hann sig við málefnið,
fremur en menn í þungum
ádrepum sínum. Jafnvel ger-
spilltir hórumangarar eru
aldrei nefndir á nafn. Jón
Sólnes og Kristinn Finnboga-
son og Gunnar Asgeirsson
þurfa ekki að kvíða því að
vera kallaðir réttum nöfnum í
greinum Vilmundar. Menn
verða að geta í eyðurnar, hví-
líkt botnlaust spillingardýki
felist bak við fágað orðalagið,
þegar talað er um „mann eins
og Jón Sólnes,” „mann eins
og Kristin Finnbogason” og
„mann eins og Gunnar
Ásgeirsson”.
Fyrir tveim árum reyndi
breski þingmaðurinn John
Stonehouse að sviðsetja
drukknun sína undan strönd
Miami. Stonehouse hafði
áður verið loftvarnamálaráð-
herra og póstmálastjóri.
Hann hvarf í hafið við
Florida-skaga, en birtist
seinna bráðlifandi í Ástralíu.
Kvaðst hafa ætlað að byrja
nýtt og betra líf með einkarit-
ara sínum, hinni gullfallegu
Sheilu Buckley.
En bresk yfirvöld kröfðust
nánari skýringa á hvarfi hans,
og játaði hann þá, að kynni
hans við ungfrú Buckley
hefðu verið nánari en ströng-
ustu embættiskröfur leyfðu.
í Ástralíu urðu hvassar
deilur þegar loftvarnamála-
ráðherrann Dudley kenndi
einkaritara forsætisráðherr-
ans, John Gordon, og véla-
brögðum þessa fríða flagðs
um embættismissi sinn.
„Hvað olli því, að ég var
rekinn? Það er fallegt, ítur-
vaxið og það dillar lendum og
það heitir Ainsley Gotto,”
sagði hann stutt og laggott.
Og hér var ekki um að villast
við hverja var átt.
Ástralíustjórn riðaði til
falls þegar því var haldið
fram, að ungfrú Gotto færi
raunverulega með völd, þótt
aðrir héldu um stjórnvölinn.
Svo fór að hún lét af störfum
í Ástralíu og var umbunað
með vellaunuðu starfi í
Monakó.
Aftur á móti hefur hinn
slægvitri forseti Uganda, Idi
Amin, aldrei þurft að hafa
áhyggjur af gagnrýni á heim-
ilislíf sitt, þótt á hann hafi
verið deilt fyrir aðrar veilur í
skapgerð sinni, svo sem
óseðjandi morðsýki og því
um líkt.
Amin hefur verið stór-
tækur í kvennamálum eins og
öðru. Hann hefur átt fimm
konur og tuttugu börn.
Amin varð leiður á fjórðu
konu sinni og lík hennar
fannst sumarið 1974. Hafði
hún verið brytjuð í marga
parta og þeir síðan faldir í bíl-
skotti.
Og í fyrra flýði Elísabet
prinsessa af Toro land, en
hún hafði verið utanríkisráð-
herra Uganda. Leitaði hún
hælis í London til að sleppa
undan látlausri ásókn Aniins.
„Agentar frá Uganda eru á
hælunum á mér, — Amin vill
fá mig fyrir konu,” sagði hún
og það fór hrollur um hana.