Tíminn - 22.05.1970, Síða 1
f
I
:
ý-. x■ í: ■:•'
•-•••■•
SSí-ÍS^KÍííS
: ■
í::S;:íS::*:í;ss
::
;:• ',:: >1
: :
Vt ■■ •■ :
■
«1
'i
»
Mest hefur farið úrskeiðis
í fjárstjórn höfuðborgarinnar
----------------------------
Guðmundur G. Þórarins-
son, verkfræðingur, var
einn þriggja ræðumanna í
útvarpsumræðunum um
borgarmálefnin í fyrradag.
Hér á eftir fara kaflar úr
ræðu Guðmundar:
Fátt hefur sett meir svip
sinn á byggð landsins á undan-
förnum árum, en vöxtur Reykija
víkur, en árið 1968 valdi um
41% af fólksfjölgun lands-
imanna sér búsetu í borginni.
Fyrr á árum var tiltölulega
auðvelt að sjá fyrir hver áhrif
bygging nokkurra húsa eða
vegspotta hefði á borgina sjálfa
eða næsta utnhverfi hennar, en
nú tökum við til byggingar heil
hverfi í einu og borgin þenst út.
Vegna þess hve öll fram-
vinda er hröð, tækninni fleygir
fram og aðstæður og viðhorf
breytast ört, er brýn nauðsyn
a® fyigjast náið með vexti borg
arinnar og ölium þáttum í at-
vinnu- og athafnalífi hennar.
Borgaryfirvöldum ber skylda
til að hafa heildaryfirsjón yfir
atvinnulíf í borginni og stuðla
af öllum mætti að atvinnuör-
yggi-
Framsóknarflokkurinn bendir
á nauðsyn þess, að gerð verði
sérstök atvinnumálaáætlun fyrir
höfnðborgarsvæðið. En slik á-
ætlun ætti einmitt að vera
borgaryfirvöldum hentugt hjálp
artæki til þess að fylgjast með
þróun atvinnumáila £ borginm
Guðmundur G.
og sjá fyrir i tíma hvert stefn-
ir, þannig að borgin geti með
framkvæmdum sínum gripið
inn í, ef útlit er fyrir deyfð í
atvinnub’finu.
Reynsla og atvinnuleysi und-
anfarinna ára sýna Ijóslega
hversu brýnt þetta mál er.
Því er oft haldið fram, og
sjálfsagt að vissu marki með
nokkrum rétti, þgar rætt er um
stóriðju, að íslendingar hafi
ekki nægt fjármagn til þess að
ráðast í svo fjárfrekar frarn-
kvæmdir og verði því að hafa
samvinnu við fjársterka erlenda
aðila.
Það hlýtur því að vera verð-
ugt viðfangsefni að athuga
hvernig íslendingar verja því
fjármagni sem þeir hafa til um
ráða.
Ég vil freista þess á þeim
stutta tíma, sem ég hef hér til
umráða að fjalla lítillega um
fjarstjórn borgarinnar, en þar
tel ég að mest hafi farið úrskeið
is og má þó víða finna að.
Leggja verður áherzlu á nauð
syn þess, að framkvæmdir séu
vel skipulagðar og röð þeirra
sé rétt, þannig að ekki sé ráðizt
í ótímabærar og óarðbærar
framkvæmdir. Ákvarðanir
verður að taka sem liði í sam-
ir, sem hún vill helzt miða sig
við.
Nú eru liðin tvö ór frá því
lokið var við byggingu fyrsta
áfanga hafnar inni í Sundum,
og mun mannvirkið hafa kost-
að milli 130—140 milljónir
króna. Þssi höfn hefur þó eng-
um tekjum skilað enn, enda
vantar þarna allt sem við á að
hafa, skemmur, vegi, krana
o. s. frv. Hafnarsjóður hefur á
undanförnum árum verið rek-
inn með milljóna halla vegna
vaxtagreiðslna og afborgana af
Sundahöfn. Engdnn efar að ein-
hvern tíma muni Sundahöfn
gegna veigamiklu hlutverki í
atvinnu- og athafnalífi borgar-
innar, en öllum er ljóst, að hún
er byggð á röngum tíma. Við
höfum ekki efni á að byggja
hafnir sem liggja árum saman
verkefnalausar.
Mér reiknast til að vaxta-
greiðslur vegna Sundahafnar
hafi á þessum tveim árum num
ið um 25 milljónum króna.
Nú er leitað með logandi ljósi
að einhverju, sem setja mætti
niður við ihöfnina, og eru fram
kvæmdir í þann mund að hefj-
ast við byggingu kornvinnslu-
stöðvar. Sú ákvörðun borgar-
yfirvalda að staðsetja þetta fyr
irtæki á ha'fnarbakkanum, sem
byggtður er, sem fyiling út í
sjó, hlýtur að koma mönnum
einkennilega fyrir sjónir. Lóð-
in undir fyrirtækið kostar
hvorki meira né minna en 70—
80 milljónir króna og það fé
verður að sækja í vasa borgar
búa. Ég fæ ekki séð að nedn
þörf sé að staðsetja kornvdnnslu
stöð þarna, hún gat verið hvar
sem var við ströndina og ó-
sekkjuðu korninu má dæla að
henni. Hvaða fyrirtæki hefur
efni á a@ byggja sér 80 milljón
króna lóð út í sjó, þegar enga
nauðsyn ber tid. Mér sýnist að
hér sé um að ræða vítavert gá-
leysi í meðferð almannafjár.
Þetta verður vart skilið á ann-
an hátt en þann, að borgaryfir
völd viti ekkert hvað þau eigi
að gera við Sundahöfn.
Það var talið meðal röksemda
fyrir byggingu nýrrar hafnar,
að miklu fé þyrfti að verja til
þess að gera vegi og umferðar-
mannvirki í gamla bænum
þannig úr garði, að þau geti
tekið við sivaxandi umferð nið-
ur að gömlu höfninni.
Jafnframt var talið i Aðal-
skipulagi Reykjavíkur, að þar
kynni að koma, að byggja þyrfti
vegbrit yfir athafnasvæði gömlu
hafnarinnar í framtíðinm tfl
þess að forðast umferðaröng-
þveiti.
Það er Ijóst, að Sundahöfn og
þessi vegbrú þjóna þama að
vissu mardtí sama tilgangi.
Nú hefur þegar verið ráð-
izt í byggingu hluta af þessari
brú við tolvörugeymsluna nýju
og til þess varið fleiri milljón-
um.
Eg er sannfærður um, að
ekki er unnt með neinum um-
ferðarspám eða könnunum að
sýna fram á að þessi brú verði
nauðsynleg á næstu 5 árum eða
jafnvel enn lengri tíma. Það
er eðlidegt að skattgreiðendum
þyki álögur þungar að standia
undir slíbum framkvæmdum.
1 Ártúnshöfða hefur verið
'gert iðnaðarhverfi, götur og
holræsi fyrir 30—40 milJ'jónir
króna. Það munu vera nær 3
ár frá því framkvæmdum lauk
þarna, en enn hefur sáralítið
verið byggt á svæðinu. í nær-
fellt 3 ár hafa legið þarna 30
— 40 milljónir króna í fram-
kvæmdum sem enn hafa ekkert
gagn gert. Virðist vera, að ráð-
izt hafi verið í byggingu gatna
og holræsa án nokkurrar at-
hugunar, eða samvinnu við sam-
tök iðnrckenda.
Þórarinsson, verkfræðingur, í útvarpsumræðunum:
ræmdri heild, en ekki af handa
hófi, hverja án tilJits til ann-
arrar.
Nú á tímum, þegar allar þjóð
ir keppa að sem beztri nýtingu
fjármagnsins, er það algjör
nauðsyn fyrir smáþjóð norður
við Dumbshaf að verja fé sínu
á sem hagkvæmastan hátt, ef
hún á að geta haldið uppi svip-
uðum lífskjörum og þær þjóð-
Fyrsti áfangi Sundahafnarinnar, sem veriS hefur verkefnalaus í tvö ár. Vaxtatap borgarbúa vegna þessarar verkefnalausu hafnar nemur
um 25 mrH jónum króna. (Túnamynd Gurmar)
GuSmundur G. Þórarinsson