Tíminn - 27.08.1970, Blaðsíða 8

Tíminn - 27.08.1970, Blaðsíða 8
1970 ; TIMINN FIMMTUDAGUR 27. ágúst t Hvernig verður Riga á næstu attugu árum? Hvernig mun borg- varfðveita svipmót sitt, hinar pprunalegu þjóðlegu hefðir og íverða jafnframt nútímaleg sósíal- stisk borg, höfuðborg iýðveldisins 'Lettlands? Úr þessum spurningum leystu iþeir, sem sömdu aðalskipulagið yrir Rigu og næsta nágrenni, sem var samþykkt í marz 1969. í meira en sjö ár var unnið að )essu mikilvæga plaggi. Hundruð ýmis-sa sérfræðinga — arkitekta, byggingameistara, lækna og hag- ’ræðinga lögðu framtíðardrög fyrir borgina. íbúar Rigu tóku virkan þátt i amræðum um tillög,ur að aðalskipu 1 laginu. A.'mennir fyrirlestrar og ‘skýrslur sérfræðinga voru fluttar i skipulögðum fundum í fyrirtækj . um og almennar skoðanakannanir l'fóru fram um það, hvernig ætti að bæta samgöngur í borginni, , menningarlíf og þjónustu. Og íbú- arnir lögðu fram fjölmargar tii- ] iögur. Byrjað var á því að beita vísinda- legum aðferðum og tölvum ti: að ■ vinna tæknilegan og efnahagsleg- an grundvöll skipulagsins. Með þessum vísindalegu aðferðum var mögu.'egt að gera áætlun um þró- un borgarinnar, ekki aðeins fyrir næstu tuttugu ár, en einnig til lengri tíma, þar sem tekið var til- TOLVU 8BTT VID SKIPULAENINGU BORGAR lit til vaxandi íbúafjölda Qg fíþTÚ-' fara í vísindum og. verkfræði. Höfuðstefnan í skipulaginu er að skapa borgafhverfj samkvæipt meginreglunni „vinna—bústaður-r- hvíld“. Það þýðir að í hverju Fra nynzKu vemngasrao i Kiga. hverfi, þqr sem; „tugir þúsynda íbúa. búa,« verður iðnaðarkjarni, íbúðarblokkir og þjónustumiðstöð. í Rigu verða fknmtán iðnaðar- hverfi. Skyld fyrirtæki verða sam þætt í þeim á grundvel.'i samvinnu. Þau munu hafa sameiginleg undir- búnings og viðgerðaverkstæði, hreinsikerfi og sameiginlega vatns- veitu. Þróun þessara iðnfyrirtækja mun reyndar ekki krefjast meira starfsliðs, þar sem iðnframleiðsla verður aðeins aukin með aukinni framleiðni. Og með því móti verð- ur hægt að fækka starfsfólki um 7 til 8 prósent fyrir árið 1980. A sama tíma vex taia starfsfólks í þjónustugreinum um 17 til 23 prósent. Riga hefur .'engi verið fræg fyr- ir garða, grundir og skemmtigarða sína. En á síðastliðnum árum hef- ur eitthvað dregið úr nýrækt og hafa skipuleggjendur því lagt mikla áherzlu á gróður í borginni. Samkvæmt aðalskipulaginu er gert ráð fyrir sjö svonefndum af- leggjurum, sem verða belti af görðum og grasflötum sem eiga að ná óslitið frá miðborginni út 1 skógana utsn við borgina. Á hverju ári vex bílafjö.'di 4 Rigu. Nú eru um tíu þúsund bif- reiðar í borginni, en samkvæmt forspám verða þær 1110 þúsund árið 2000. Götukerfið mótaðist á þeim tímum er hestvagnar voru aðalsamgöngutækin, þess vegna eru götur hvorki nógu breiðar, né umferðaæðar staðsettar til að svara nútímakröfum. Höfundar að- alskipulagsins hafa leyst þetta vandamál með því að gera ráð fyr- ir „hraðfenðargötum", sem geta annað hinni mesfcu hugsanlegu um- ferð. Út á þær munu liggja braut- ir frá vegum utan við borgina og þannig verður komið á stuttum samgönguæðum frá hinum fjar- lægustu útborgum til miðbæjar- ins. Höfundar aðalskipu.'agsins leystu ekki aðeins bygginga- og umferða- vandamál. Þeir hafa einnig leyst hin flóknu verkefni að tryggja nægilegt vatn, endurbyggja hol- ræsakerfi borgarinnar, gasvæða og hita upp iðnaðar- og íbúðarsvæðin og fyrir dyrum stendur að bæta símakerfið, sjónvarps- og útvarps- kerfi o.s frv. Skipulagið, sem arkitektar og verkfræðingar við Latiprogorstroi stofnunina hafa samið, er hin þýð ingarmesta fyrir þjóðarbúskapinn, og það er gaman að geta þess að lögð hefur verið fram tillaga um aið hópur þessara sérfræðinga fái ríkisverðlaun Lettlands í arkitekt- úr fyrir störf að aðalskipulaginu. Sovéfcskaja Latvia 21. mara APN lÉsKHpKB I Ákæruvaldið er fyrst og ' fremst í höndum eins embættis , manns, saksóknara ríkisins, er i tók við því úr höndum dóms- ' málaráðherra, er lengi hafði farið með það vald, svo sem kraanugt er. Varð breytingin á ákæruvaldinu með lögum, sem töku gildi að þessu leyti hinn 1. júlí 1961. Ástæðuna til þess, að menn ruglast oft á því, hver sé handhafi ákæruvaldsins tná e.t.v. annars vegar rekja til þoes. hvo etutt er síðan framan greiua breyUng átti sér stað og hins vegar, að dómsmála- ráðherra fer enn með ákæru- valdið í sumum málum, þótt saksóknari komi þar að vísu einnig við sögu, en nánar verð ur vikið að því síðar. Forseti íslands skipar sak- sóknara. Hann skal fullnægja lagaskilyrðum til skipunar í dómaraembætti í hæstarótti og nýtur sömu launa og annarra lögkjara og hæstaréttardómar- ar, eftir því sem við verður komið. Ákvæði um ákœruvaldið eju í þriðja kafla laga um með ferð opinberra mála frá 1961. Þar er nánar fjallað um sturf og verksvið saksóknara ríkis- í stuttu máli er starfssvið hans, að fylgjast með ástand- ina í landinu að því er refsi- verða háttsemi varðar; að fyrirskipa sakamálarannsóknir. þar sem honum þykir við þurfa; að leiðbeina lögreglu- mönnum um framkvæmd rann- sókna og gefa þeim fyrirmæli í þeim efnum; að ákveða hvað gera skali að lokinni rannsókn (fella mál niður, heimila dóms sátt. leggja til ákærufrestun, höfða mál, leggja til niðurfell- ingu saksóknar); að skipa sér- stakan sækjanda í héraði, í þeim málum. sem sókn skal fara fram í; að annast áfrýjun opinberra mála til hæstaréttar; wð vera sjálfur sækjandi í opin berum málum fyrir hæstarétti. Af þessari. upptalningu má ljóst vera ,að saksóknari hefur mikið vald 03 mjög umfangs- mikil störf á hendi, sem ekki er nokkur leið að gera hæfileg skil í blaðaþáttum. Nú er það svo, að fjölmörgj mál eru útkljáð í héraði, þ.e.i hjá sýslumönnum og bæjarfó-i getum og í Reykjavík hjá sakaj dómi. án þess að þau kotni til) saksóknara. Má segja, að þess-i ir héraðsdómarar fari aðj ciokkru leyti með ákæruvaldið,) þar sem þeim er í lögum veitt' heimild til að gefa út ákærur' af sjálfsdáðum í nokkrum mál-’ um. sem raunar eru oftast, smávægileg. f næstu tveim þáttum verð- ur fyrst lítillega vikið að þeim málum, sem samkvæmt ofan- greindri heimild eru útkljáð í héraði, en siðan vikið að þeitn málum, sem koma til kasta sak sóknara ríkisins. Björn Þ. Guðmundsson.

x

Tíminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.