Tíminn - 22.04.1971, Blaðsíða 16

Samþykkt 15. flokksþings framsóknarm anna í tilefni heimkomu handritanna
FLYTUR DONSKUM FORYSTUMONN-
UM í HANDRITAMÁLINU ÞAKKIR
FYRSTA
FB—Relykjavík, miðvikudag.
SKEMMTIDAG-
Cl/DÁ k
SUMARDAGINN
EB—Reykjavík, miðvikudag.
Eftirfarandi ályktun var gerð
á flokksþingi framsóknarmanna í
gær, og samþykkt samhljóða með
dynjandi lófaklappi:
„Flokksþing framsóknarmanna
fagnar endurheimt íslenzku hand-
ritanna úr dönskum söfnum. Það
metur mikils skilning Dana á ósk-
um og nauðsyn íslendinga að fá
þessa fornu menningardýrgripi
aftur heim. Það flytur dönskum
forystumönnum í handritamálinu
þakkir fyrir farsæla lausn á mál-
inu svo og dönskum og íslenzk-
um baráttumönnum þess fyrr og
síðar. Þingið telur að handrita-
málið og meðferð þess sé til fyrir-
myndar fyrir þjóðir heims um
samninga í viðkvæmum deilumál-
um og lausn þeirra.
Þingið minnir á skyldur ís-
lenzku þjóðarinnar gagnvart menn
ingararfi sínum og telur að gera
verði allt sem framast er unnt
til þess að ísland megi í raun
verða höfuðsetur fornnorrænna
fræða. Þjóðinni allri bera að
ávaxta menningararf sinn með
lestri íslenzkra bókmcnnta."
Thorsen, skipherra á Vædderen, afhendir hér lögreglunni handrltapakkana, og fyrir aftan skipherrann stendur Eiler Mogensen, sem sá um hand-
ritin á heimleiðinni. Bjarki Elíasson, yfirlögregluþjónn, stendur i miðið, en lögregluþjónninn við hlið hans rétti handritapakkana inn i lögreglubílinn.
Ávarp forseta íslands í ríkisútvarpið í gær:
J DAG BES ENGAN SKUGGA S
Hátíðahöld Sumargjafar á sum
ardaginn fyrsta verða með líku
sniði, og verið hefur undanfarin
ár. Nokkrar útiskemmtanir verða.
Kl. 1,45 leggur upp skrúðganga í
Breiðholtshverfi og gengur inn á
íþrótta- og leiksvæði hverfisins.
Kl. 1,15 leggur skrúðganga af stað
frá Vogaskóla og gengur að Safn
aðarheimili Langholtssafnaðar. Kl.
2,15 fer skrúðganga frá Laugar
nesskólanum að Hrafnistu, á
sama tíma fer skrúðganga frá
Hvassaleitisskóla og gengur að
Réttarholtsskóla. Kl. 2,30 fer
ganga frá Árbæjarsafni og gengur
að Háskólabíói og að lokum fer
ganga frá Árbæjarsafni og gengur
að barnaskólanum við Rofabæ. Á
öllum stöðum leika lúðrasveitir
fyrir göngunum.
Inniskemmtanir verða í Austur
bæjarbíói, Safnaðarheimili Lang
holtssafnaðar, Álftamýrarskóla,
Háskólabíói, Réttarholtsskóla,
Laugarásbíói og Áxborg. Hefjast
þær kl. 3 nema í Safnaðarheimili
Langholtssafnaðar kl. 2 og í Ár-
borg í Árbæjarhverfi kl. 4. ■, Að-
göngumiðar verða seldir eftir
hádegi á sumardaginn fyrsta í
húsinu sjálfu.
Margt verður til skemmtunar á
þessum inniskemmtunum. Lúðra
sveitir leika, fluttir verða leik
þættir, mikið verður um söng
og hljóðfæraleik og margt annað
verður til skemmtunar. Alls munu
um 600 börn og unglingar koma
fram og skemmta.
Litli Kláus og Stóri Kláus verð
ur sýndur í Þjóðleikhúsinu á sum-
ardaginn fyrsta. Barnatími verð
ur í ríkisútvarpinu og hefst hann
kl. 5 og kvikmyndasýningar verða
í tilefni dagsins kl. 3 og 5 í
Nýja bíói.
Merkjasala er á sumardaginn
fyrsta, og verða merki afhent kl.
10—2 þennan dag í Melaskóla,
Vesturbæjarskóla, v.öldugötu,
Austurbæjarskóla, Hlíðaskóla,
Vlftamýrarskóla, Hvassaleitisskóla,
Brelðagerðisskóla, Vogaskóla,
Langholtsskóla, Laugalækjarskóla,
Árbæjarskóla, fsaksskóla, Leik-
vallarskýli v. Sæviðarsund og
Breiðholtsskóla. Merkin kosta
30 kr. en aðgangur að inni-
skemmtunum er seldur á 75 kr.
Foreldrar eru hvattir til þess
að koma með börn sín í skrúð
göngurnar, og sjá til þess að
þau verði vel klædd.
Skátar munu setja svip sinn á
dagskrá sumardagsins fyrsta.
Venja hefur verið að fylkja liði
og ganga til kirkju, svo verður
einnig gert í ár.
Að þessu sinni verður gengið
frá Iðnskólanum á Skólavörðuholti
að Háskólabíói, þar sem hlýtt verð-
ur á messu séra Bernharðs Guð
mundssonar æskulýðsfulltrúa þjóð
kirkjunnar. Mun skátakór syngja.
Ylfingar og ljósálfar halda líka
sína messu í Neskirkju þar sem
séra Jón Thorarensen messar og
munu þeir ganga með skátunum
til kirkju, en messurnar hefjast
báðar kl. 11.00 f.h.
í dag hefur gerzt sögulegur
viðburður hér á landi. Á kom
andi tímum mun hinn 21. apríl
1971 verða talinn meðal merk-
isdaga í sögu íslenzku þjóðar
innar. Góðir gestir hafa sótt
land vort heim og komið fær-
andi hendi. Sambandsþjóð vor
um langan aldur hefur sent
hingað virðulega fulltrúa sína
til þess að fá oss í hendur ís-
lenzkar gersemar, sem öldum
saman hafa verið í útivist, fjarri
þeim heimkynnum, þar sem
þær urðu til í öndverðu. Þær
sameinast aftur þeirri arfleifð,
sem fornir feður vorir létu oss
eftir. Hér eiga þær með réttu
heima. Þjóðlegar minjar njóta
sín hvergi til fulls, né fá menn
að fullu notið þeirra, nema þar
sem þær eru náttúrulegur hluti
, af menningarheildinni. Þetta
eru sterkustu rökin fyrir því að
íslenzk handrit skuli vera á
íslandi. Þar verða þau stærst
og þar fylla þau skarð, sem
annars væri ófullt, þar varpa
þau ljóma á umhverfi sitt og
þiggja um leið sjálf af því líf
og styrk. Það sem saman á, efl-
ir hvað annað.
Svonefnt handritamál milli
Dana og íslendinga er nú á
enda kljáð. Brotið er blað í
samskiptum þessara þjóða, sem
öldum saman hlutu saman að
sælda við skin og skugga. í
dag ber engan slcugga á. Vér
fögnum þeim gestum, sem nú
afhenda oss með viðhöfn þá
dýrgripi, sem íslenzkir menn á
fyrri tíð færðu konungi sínum
og landanna beggja að gjöf. Sú
viðhöfn er ytra tákn þess, að
forsvarsmenn þjóðanna beggja
gera sér ljóst, að þeir fara með
sögulegt hlutverk. Afhending
Flateyjarbókar og Konungsbók
ar Sæmundareddu í dag, og
allra þeirra mörgu handrita,
sem á eftir munu fara, er ein-
stæður viðburður, þótt langt
og víða væri leitað. Það er
augljóst að slíkt gat aldrei
gerzt nema fyrir þrautseiga bar-
áttu margra, ágætra danskra
manna til stuðnings málstað
vorum. Sú er trú mín, að þeir
muni njóta þeirrar gleði nú
þegar, og þó enn meir þegar
lengra iíður frá, aö danska þjóð
in hafi hinn mesta sóma af
þessum málalokum. Það fer
ekki hjá því að eftir þeim
verður tekið víða um heim. Og
því trúi ég einnig að það ó-
hagræði fyrir dönsk vísindi,
sem afhending þessara gömlu,
íslenzku handrita kann að hafa
í för með sér verði síður en
svo eins tilfinnanlegt og sumir
hafa haldið fram. Það er ekki
ætlun vor að láta hinar fornu
bækur hverfa heiminum við að
flytjast til íslands. Þeirn hefur
verið búinn öruggur staður,
þar sem þær verða hverjum
manni tiltækar, sem þær vill
rannsaka, og vissulega munu
þeir allir verða þar velkomnir,
og þá ekki sízt danskir fræði-
menn, enda standa íslenzk
fræði á gömlum merg í Dan-
mörku og munu enn halda
áfram að blómgast þar, ef að
líkum lætur og ósk vorri fer,
íslendinga.
íslcnzku skinnbækurnar eru
forngripir. þjóðminjar. Eins
og allar þjóðlegar minjar eiga
þau að gleðja og fræða, efla
skilning og vitund um sjálfa
oss sem þjóð og sem einstakl-
inga. En þær tala ekki sjálfar,
jafnvel ekki þótt bækur séu.
Þær þarfnast túlkenda, skýr-
enda, manna sem kunna ekki
aðeins að gæta þeirra svo að
ekkert grandi þeim. heldur
einnig að gefa þeim líf og
mál. Þeir verða að vera sérfróð
ir, og enginn verður sérfræðing
ur í neinum fræðum nema fyr-
ir langa þjálfun. Svo er fyrir
að þakka, að vér eigum á að
skipa ágætum handritafræðing
um. Heimkoma handritanna
leggur þeim nýjar skyldur á
herðar en mun einnig verða
þeim mikill aflvaki. Og saman
verður að fara vísindaleg rann-
sókn, sem er undirstaðan, og
alþýðleg kynning. Allar þjóð-
legar minjar, hvort sem eru
bækur eða annað, verða að ná
til fjöldans, og það geta þær
ekki nema fyrir meðalgöngu
fræðimannanna. Þeirra hlut-
verk er því mikið, vandasamt og
göfugt.
Hinn mikli fornmenntafræð-
ingur og skáld Jón Helgason
prófessor hefur ort á þessa
leið:
Oftsinnis meðan ég þreytti hin
fornlegu fræði
/ Framhald á bls. 21.