Fréttablaðið - 16.04.2003, Síða 11

14 16. apríl 2003 MIÐVIKUDAGUR
Mikill munur er á réttindumlaunafólks í veikindatilfell-
um eftir því hvort það vinnur á al-
mennum markaði eða í þágu ríkis-
ins. Þannig hafa
opinberir starfs-
menn og emb-
ættismenn ríkis-
ins verulega
meiri og betri
réttindi en þeir
sem eru í stétt-
arfélögum innan
A l þ ý ð u s a m -
bands Íslands.
Eftirfarandi
dæmi sýna þann
óeðlilega mun sem er á þessum
lágmarks mannréttindum eftir
því hvort viðkomandi launamaður
er opinber starfsmaður eða í stétt-
arfélagi innan Alþýðusambands
Íslands: Launamaður á almennum
markaði, t.d. í fiskvinnslu, á eftir
eins árs samfellt starf hjá sama
atvinnurekanda rétt á veikinda-
launum í einn mánuð. Eftir 5 ára
starf á hann rétt á einum mánuði á
staðgengilslaunum, einum mánuði
á fullu dagvinnukaupi og tveimur
mánuðum á dagvinnutaxtalaun-
um. Samtals fjóra mánuði. Meiri
réttindum nær hann ekki. Opin-
ber starfsmaður á hins vegar rétt
á veikindalaunum í 4 mánuði eftir
eins árs starf og 6 mánuði eftir 7
ára starf. Eftir 18 ára starf á hann
rétt á 12 mánaða launum ef hann
verður veikur. Þar að auki er hann
frá fyrsta vinnudegi slysatryggð-
ur í frítímum sínum á kostnað rík-
isins.
Hér er um áratuga misrétti að
ræða sem fyrir löngu ætti að vera
búið að leiðrétta en stjórnvöld líta
framhjá og láta eins og ekkert sé.
Þeir peningar sem ríkið hefur
undir höndum koma ekki síst frá
fólki í framleiðslu- og þjónustu-
störfum á almennum markaði.
Það er því vægast sagt ósvífið að
láta það fólk vera skör lægra en
opinbera starfsmenn með greiðsl-
ur í veikindum. Það er alveg nóg
að launafólk á almennum markaði
er í störfum sem bæði eru ótrygg-
ari og sveiflukenndari en hjá
þeim sem vinna hjá ríkinu. Fram-
koma stjórnvalda í þessu máli er
siðlaus og óskast svör fyrir kos-
ningar hvernig flokkarnir ætla að
bregðast við þessu órétti.
RÉTTINDI LAUNAFÓLKS
„Hér er um áratuga misrétti að ræða sem
fyrir löngu ætti að vera búið að leiðrétta en
stjórnvöld líta framhjá og láta eins og ekkert
sé,“ segir Sigurður.
Kosningar
maí 2003
SIGURÐUR T.
SIGURÐSSON
■ starfsmaður Verka-
lýðsfélagsins Hlífar
skrifar um réttindi
launafólks.
Lögbundið misrétti
„Allt íslenskt
launafólk á
að sitja við
sama borð
þegar veik-
indi eða slys
ber að hönd-
um.
Fram undan eru merkilegar ogspennandi kosningar. Í fyrsta
sinn í sjö áratugi er möguleiki á
því að nokkur flokkur geti fengið
yfir 30% fylgi, utan Sjálfstæðis-
flokksins. Í fyrsta sinn í sögunni
er möguleiki á því að nokkur
flokkur geti komist upp að hlið
hans og í fyrsta sinn í 100 ár er
möguleiki á því að kona geti orðið
forsætisráðherra. Samfylkingin
er þessi möguleiki. Breiður og
frjálslyndur flokkur grundvallað-
ur á jafnræði, sanngirni og rétt-
læti. Það verður kosið um það í
vor hvort kvótaflokkarnir stjórni
áfram eða hvort Samfylkingin fái
brautargengi til að breyta. Klaka-
böndin gætu verið að bresta.
Meðferð valdsins
Alveg eins og það verður kosið
um óréttlátt kvótakerfi, þjóðar-
skömmina sem felst í fátæktinni,
eitt velferðarkerfi fyrir alla,
mannsæmandi aðbúnað aldraðra
og markvissa menntasókn, verður
kosið um meðferð valds. Ingi-
björg Sólrún Gísladóttir, forsætis-
ráðherraefni Samfylkingarinnar,
kom að kjarna málsins í frægri
Borgarnesræðu sinni. Þar sagði
hún m.a.; „Veturinn 1993-1994 lá
líka eitthvað í loftinu. Það var al-
menn krafa um breytt gildismat
við stjórn borg-
arinnar, öðruvísi
stjórnarhætti,
annað viðmót og
betri þjónustu
þar sem þarfir
fólks væru í fyr-
irrúmi en ekki
m i n n i s v a r ð a -
árátta stjórn-
m á l a m a n n a .
Þeir stjórnmála-
flokkar sem þá
voru í minni-
hluta í borgar-
stjórn báru sem
betur fer gæfu
til að verða við
þessum kröfum
og veita þeim
farveg í Reykja-
víkurlistanum.
Og núna ligg-
ur eitthvað í loftinu og það er okk-
ar verkefni í Samfylkingunni að
breyta því úr óræðum væntingum
í orð og athafnir.
En hvað er það sem liggur í
loftinu? Er það valdþreytan í rík-
isstjórninni? Mislíkar fólki
hvernig gæðum og embættum
ríkisins er úthlutað til flokks-
félaga og gæðinga?“
Það liggur í loftinu
Já, það liggur í loftinu þreyta á
óréttlæti, valdhroka og mismun-
un. Krafan er um sanngjarna
stjórnarhætti, lýðræðislegar um-
bætur og almennar leikreglur þar
sem allir standa jafnir. Jöfn tæki-
færi allra Íslendinga til atvinnu-
frelsis og mannsæmandi lífs. Það
hefur aldrei verið eins áríðandi og
núna að fanga kröfuna um breyt-
ingar. Til þess teflum við fram
Samfylkingunni. Samfylkingu um
réttlæti og þjóðfélagslegar um-
bætur í smáu og stóru. Við ætlum
að lýðræðisvæða samfélagið og
færa valdið til fólksins. Við ætlum
að stjórna í þágu almannahags-
muna í einu og öllu. Við segjum
forréttindum, fyrirgreiðslu og
spillingu stríð á hendur. Við ætl-
um að berjast fyrir jafnrétti og
réttlæti fyrir fólk og fyrirtæki á
öllum sviðum samfélagsins.
Tækifærið er núna
Við bjuggum Samfylkinguna til
svo hægt væri að skapa betri kjör
fyrir aldraða, fátæka, námsmenn,
húsnæðislausa, láglaunafólk og
alla þá sem þurfa á skjóli að
halda. Við bjuggum Samfylking-
una til svo að leikreglur frjálsrar
samkeppni ríki á markaði en ekki
leikreglur geðþóttans og gæðing-
anna. Okkar er að gæða Samfylk-
inguna inntaki og gera að kraft-
miklum valkosti til að verða leið-
andi afl í samfélaginu. Tækifærið
er núna. ■
FÓLKIÐ Í LANDINU
Jöfn tækifæri allra Íslendinga til atvinnu-
frelsis og mannsæmandi lífs. Það hefur
aldrei verið eins áríðandi og núna að
fanga kröfuna um breytingar.
Kosningar
maí 2003
BJÖRGVIN G.
SIGURÐSSON
■ frambjóðandi í 3.
sæti á lista Samfylk-
ingarinnar í Suðurkjör-
dæmi skrifar um
stefnu Samfylkingar-
innar.
Klaka-
böndin
bresta
„Já, það
liggur í loftinu
þreyta á
óréttlæti,
valdhroka og
mismunun.
Krafan er um
sanngjarna
stjórnarhætti,
lýðræðislegar
umbætur og
almennar
leikreglur þar
sem allir
standa jafnir.