Tíminn - 19.08.1971, Side 8

TIMINN
FIMMTUDAGUR 19. ágúst 1971
Samband ísl. samvinnufélaga er
ns og kunnugt er eitt stærsta
n- og útflutningsfyrirtæki lands
s, og í sanbandi við fjölþætta
arfsemi sína á þeim sviðum þarf
ið mjög 4 að halda margvísleg-
n erindarekstri í ýmsum lönd-
m. í þeim tilgangi rekur það
ær skrifstofur í Evrópu, aðra í
ondon og hina í Hamborg, að
ví ógleymdu, að Sambandið og
skfrystihús á þess vegum eiga
’rirtækið Iceland Products Inc.
Bandaríkjunum, sem annast sölu
útflutningsvörum þeirra þar í
ndi.
Undirritaður heimsótti nú fyrr
sumar Lundúna- og Hamborgar-
crifstofur Sambandsins og tók
aðaviðtöl við framkvæmdastjóra
irra, Kjartan P. Kjartansson í
undúnum og Gylfa Guðmunds-
m í Hamborg. Þessi viðtöl hafa
ú nýlega birzt í samvinnumála-
aðinu HLYNI, sem gefið er út
’rir trúnaða rmenn og starfsfólk
imvinnuféla/janna, en í frekara
óðleiksskyni verður hér á eftir
reint nokkuð frá ýmsu af því,
m þessir tveir menn höfðu að
'gja um starfsemi skrifstofanna.
UNDÚNARSKRIFSTOFAN
efur rekið eigin skrifstofu í Bret-
>ndi allt frá árinu 1920. Lengst
f var hún starfrækt í Leith í
kotlandi, eða til 1962, er hún var
f hagkvæmniástæðum flutt til
undúna. Fyrsti framkvæmda-
tjóri skrifstofunnar var Guð-
■ mndur Vilhjálmsson, síðar for-
tjóri Eimskipafélags íslands, en
'ngst gegndi starfinu Sigursteinn
fagnússon, eða frá 1930 til 1960.
íðan hafa framlcvæmdastjórar
krifstofunnar verið Sigurður
Carkússon 1960—64, Guðjón B.
‘,'lafsson 1964-68. Bjarni V. Magn-
sson 1968—69 og Kjartan
‘. Kjartansson frá 1969. Starfslið
krifstofunnar telur nú sex
manns.
Viðskiptasvæði Lundúnaskrif-
tofunnar er fyrst og fremst
Stóra-Bretland, en hún annast
i'innig viðskipti og fyrirgreiðslu
mð mörg önnur lönd, m.a. írland,
■íiðurlönd, Frakkland, Ítalíu,
iviss, Austurrfki, Spán og Portú-
gal. Auk þess á hún bréfasam-
liönd og annast margs konar fyr-
rgreiðsluafskipti við ýmis önnur
önd, m.a. í Afríku.
Annað af tveimur aðalverkefn-
iim skrifstofunnar er að annast
ölu á islenzkum afurðum í við-
kiptalöndum sínum. Helztu sölu-
örur hennar á þvi sviði eru af
andbúnaðarafurðum frosið dilka-
:jöt, sem fer á brezkan markað,
vo og pökkuð innyfli, þ.e. lifur,
íjörtu, nýru o.s.frv. Þess má geta,
að salan á þessum afurðum, eink-
m kjötinu, dróst verulega sam-

Eysteinn
Sigurðsson
heimsækir
skrifstofurnar
í London
an á síðasta ári frá 1969, sem staf-
aði af minni slátrun, hagstæðari
mörkuðum á Norðurlöndum en í
Bretlandi og aukinni neyzlu á
heimsmarkaði. Auk þess hefur
mjólkurduft verið selt í töluverð-
um mæli á brezkum markaði, og
hefur sú sala aukizt nokkuð und-
anfarið. Líka hafa íslenzkir ostar
selzt lítillega í Bretlandi, en sá
útflutningur hefur þó dregizt nær
alveg saman vegna hærra verð-
lags í Svíþjóð og Bandaríkjunum,
og sömuleiðis hafa ull og garnir
verið seld til Bretlands i nokkru
magni.
Af sjávarafurðum er stærsti
hlutinn heilfrystur koli og kola-
flök, en einnig hefur verið selt
nokkuð af öðrum fiskflökum,
rækju og humri. Á síðasta ári var
og í fyrsta skipti i nokkuð mörg
ár selt nokkurt magn af frystri
þorskblokk i Bretlandi á sambæri-
legu verði og fékkst á þeim tíma
í Bandaríkjunum, en óvíst er um
framhald á þéim söhim vegna'
hækkaðs verðs á markaðnum
vestanhafs.
Loks er svo að nefna íslenzkar
iðnaðarvörur frá verksmiðjum
Sambandsins á Akureyri, en sal-
an á þeim hefur aðallega takmark
azt við teppagærur og hrossa- og
trippaskinn. Eins og stendur er
auk þess verið að kanna mögu-
leika á sölu á prjónavörum,
ýmsum tízkuvörum og fullunnum
skinnum til mokkakápugerðar frá
hinni nýju sútunarverksmiðju Ið-
unnar á Akureyri.
Hitt aðalverkefni skrifstofunn-
ar er svo innkaup fyrir hinar
ýmsu innflutningsdeildir Sam-
bandsins í Reykjavík. Helztu
vöruflokkarnir, scm skrifstofan
sér um innkaup á, eru bygginga-
vörur, ýmsar matvörur og vefn-
aðarvörur, og auk þess hefur hún
á hendi fyrirgreiðslu um kaup á
heimilistækium ýmsum vélum og
sömuleiðis á bifreiðum. Megin-
hlutinn af þessum innkaupum er
gerður í Bretlandi, og má nefna,
að á siðasta ári fóru rúmlega 1500
vörusendingar til fslands á veg-
um skrifstofunnar á móti tæpum
900 árið 1969, svo að þar er að
eiga sér stað talsverð aukning.

HAMBORGARSKRIFSTOFAN
Núverandi Hamborgarskrifstofa
Sambandsins var stofnuð 1957, en
var þó ekki hin fyrsta þar, því að
áður hafði það rekið þar skrif-
stofu í nokkur ár eftir 192C und-
ir forstöðu Óla Vilhjálmssonar.
Fyrsti framkvæmdastjóri nýju
skrifstofunnar var Agnar Tryggva
son 1957—62, síðan Harry Fred-
étiksen 1962—64, Sigurður Mark-
ússon 196.4J-67 ,, ,og lokg Qylfi
Guðmundsson frá 1967. Auk hans
starfar á skrifstofunni íslenzkur
aðstoðarmaður hans og þýzk skrif
stofustúlka.
Viðskiptasvæði Hamborgarskrif-
stofunnar er fyrst og fremst Vest-
ur-Þýzkaland, þar sem innkaup
hennar eru aðallega gerð, en
sala hennar fer auk þess til
Sviss, Austurríkis og Hollands,
og dálítið til Danmerkur.
Á sama hátt og á Lundúna-
skrifstofunni er annað aðalverk-
efni Hamborgarskrifstofunnar út-
flutningur og sala á íslenzkum af-
urðum. Af sjávarafurðum er
fryst þorskblokk veigamesti liður-
inn, og í byrjun júní s.l. höfðu
þannig t.d. verið seld þar um 800
tonn af þeirri vöru það sem af
var árinu. Annar þýðingarmikill
liður eru grásleppuhrogn, sem
eru seld í talsverðu magni, og
sömuleiðis ýmsar aðrar tegundir
sjávarafurða, svo sem fiskúrgang-
ur til dýrafóðurs, heilfrystur hum-
ar o. fl.
Verulegur þáttur í starfsemi
Hamborgarskrifstofunnar er og
útflutningur á lifandi hrossum,
og voru t.d. seldir þar 260 hestar
á fæti árið 1970 til Þýzkalands
og Ilollands. Þessi sala hefur ver-
ið byggð upp til að gefa íslenzk-
um bændum aukna tekjumögu-
leika, enda er íslenzki hesturinn
í miklum metum meðal Þjóð-
verja, sem hafa sýnt honum mik-
inn áhuga. Þannig eru m.a. þeg-
ar starfandi í Þýzkalandi nokk-
ur félög áhugamanna um íslenzka
hestinn, og haldin hafa verið sér-
stök mót, þar sem eingöngu
koma fram og keppa íslenzkir
hestar, m.a. fyrsta Evrópumeist-
aramót þeirrar tegundar á s.l.
ári.
Af öðrum landbúnaðarafurðum
er að nefna heilfryst lambakjöt,
sem seld voru 200 tonn af árið
1970, ost, sem hefur verið seldur
í talsverðu magni, þó að þau við-
skipti hafi horfið úr sögunni í
bili, og ýmsar aðrar vörur, svo
sem æðardún, kindagarnir, sel-
skinn, ull o. fl. Þá voru hrágær-
ur og lengi vel stór liður í út-
flutningi skrifstofunnar, en þær
hurfu þar úr sögunni við tilkomu
hinnar nýju sútunarverksmiðju
Sambandsins á Akureyri, sem hóf
starfsemi á s.l. ári. Má geta þess,
að þessi samdráttur í útflutningi
á hrágærum kom illa við ýmsar
þýzkar sútunarverksmiðjur, sem
misstu þar stóran hluta af hrá-
efnum sínum.
í staðinn fyrir hrágærurnar
hefur hins vegar komið verulega
vaxandi sala á iðnaðarvörum,
einkum á teppagærum frá Skinna
verksmiðjunni Iðunni á Akureyri,
og auk þess hafa líka verið seld
ar þar sútaðar hrosshúðir í dá-
litlu magni og dálítið af hálf-
sútuðum gærum. Einnig hefur
verið leitað markaða fyrir margs
konar fatnað úr ullarefnum, vél-
prjónaðan og ofinn frá verksmiðj
unum Heklu og Gefjun á Akur-
eyri og handprjónaðan úr Hug-
myndabankanum, og sömuleiðis
fyrir mokka-kápurnar frá Heklu,
sem eru langstærsti og þýðingar-
mesti liðurinn í þessu sölustarfi.
Hefur skrifstofan m.a. sent mann
á nokkrar kaupstefnur undanfarið
til að kynna þessar vörur, og það
sem af er lofar árangurinn góðu.
Þá eru innkaupin á sama hátt
og á Lundúnaskrifstofunni veru-
legur liður í starfsemi Hamborgar
skrifstofunnar. Fyrir Innflutnings
deild Sambandsins hefur skrifstof
an m.a. annazt innkaup á ávöxt-
um á uppboðum í Hamborg, greitt
fyrir þátttöku hennar í samkaup-
um evrópskra samvinnusambanda
í leikföngum, sportvörum, úrum
og klukkum o.fl., tekið þátt í gerð
tilboða í byggingavörum og einn-
ig séð um innkaup á mat- og
fóðurvörum í nokkru magni. Líka
kaupir skrifstofan talsvert inn af
hráefnavörum fyrir vefjariðnað
Sambandsins á Akureyri, td.
dralon-efnin og ýmis litarefni, og
auk þess vélar og varahluti. Fyrir
Véladeild Sambandsins. hefur
skrifstofan aðstoðað við innflutn-
ing á bifreiðum, m.a. í sambandi
við afgreiðslur og fyrirgreiðslur
ýmiss konar, og einnig annazt inn
kaup á rafmagnsheimilistækjum
frá þýzkum fyrirtækjum, sem
hafa verið vaxandi viðskipti. Fyrir
Skipadeild Sambandsins hefur
skrifstofan séð um varahlutapant
anir og einnig veitt deildinni
margvíslega aðra fyrirgreiðslu m.
a. í sambandi við þau tvö flutn-
ingaskip, sem hún á nú í smíð-
um í Vestur-Þýzkalandi.
í húsinu á niiðri myndinni hér til vinstri, nr. 16 við Eastcheap, er Lundúnaskrifstofa Sambandsins til húsa. Kægri myndin sýnir Hamborgarskrif-
stofu Sambandsins, sem er tii húsa á efstu hæð þessarar byggingar, nr. 91 við Steindamm.
STARFSEMI SKRIFST0FA
SÍS f LONDON 0G HAM-
B0RG EYKST STÖÐUGT
og Hamborg
i^