Tíminn - 12.11.1971, Qupperneq 11

FÖSTUDAGUR 12. nóvember 1971
TÍMINN
11
KRISTINN SN/íLAND:
BRÉF FRÁ MÁLMEY
Hvað
er
hægt
að
gera?
Stundum verður fólk fyrir
þeirri lífsreynslu, er á svipstundu
brýtur til mergjar vandamál, eða
svarar spurningu, er lengi hefur
vafizt fyrir. Nýlega opnuðust
augu mín fyrir einum þætti þeirra
vandamála, er íslenzkur útflutn-
ingur glímir við.
Hérna í Málmey eru mörg stór
verzlunarhús. Eitt þeirra heitir
Wessels. Fyrir um það bil ári brá
svo við, að hin vinsæla reykta
Egils-síld var þar á boðstólum
(hér er það algengt, að vörur til
heimilishalds séu keyptar að
mestu í einni verzlunarferð hálfs
mánaðarlega. Matvörukaup eru
því skipuleg, og fólk heldur sig
mikið að sömu vörutegundunum,
en þær er bá venjulega alltaf
að finna á sama stað).
Nú er skemmst frá því að segja,
að ég, sem Egils-síldar aðdáandi,
hóf að kaupa Egils-síld reglulega.
Ekki leið þó á löngu unz engin
Egils-síld fannst lengur í hillunni.
Eins mikill Egils-síldar aðdáandi
og ég er (og auðvitað til stuðnings
íslenzkum útflutningi), leitaði ég
að síldinni og gerði ítrekaðar til-
raunir til að finna hana í næstú
verzlunarferðum. Loks gafst ég
upp. Þá er ég dapur stóð fyrir
framan tóma hilluna (í mínum
augum var hún tóm), laust niður
í huga mér skýringunni á hluta
erfiðleika íslenzks útflutnings. ís-
lenzkum vörum er dreift á svo
stóran markað, að þær ná sjaldan
að verðá þekktar. Þær seljast upp
og neytandinn verður hvekktur.
Sú vara, sem ná á öruggri sölu,
verður að vera fyrir hendi í sömu
hillu ár eftir ár. Veikleiki ís-
lenzks útflutnings er, að hann veld
ur neytandanum vonbrigðum.
Neytandi, sem verður fyrir síend
urteknum vonbrigðum. hættir að
kaupa vöruna, ekki sízt vegna
þess, að hann finnur svipaða vöru.
sem ekki veldur vonbrigðum. —
Ekki er Ijóst hvor tapar meira,
ég eða Egill, á því, að ég er
hættur að leita að Egils-síld.
Okkur er tjáð, að auglýsinga-
Kostnaður íslenzkra útflutnings-
vara sé mikill. og nær ógerningur
sé að auglýsa upp íslenzka vöru
a hinum risastóru mörkuðum,
vegna hins gífurlega kostnaðar.
Ljóst er, að 1000 tonna farmur
af íslenzku dilkakjöti, greiðir ekki
auglýsingakostnað um alla Sví-
þjóð, en spurningin er, gætu ekki
þessi 1000 tonn greitt umfangs-
mikla auglýsingaherferð í emni
borg. Sá háttur er hafður á, þegar
verið er að auglýsa matvöruteg-
und, að neytendum er gefinn kost
ur á að bragða á vörunni í hin-
um stærri vöruhúsum. Þann dag-
inn eða vikuna, sem verið er að
stinga bita upp í viðskiptavini, er
varan alltaf seld á heldur lægra
verði, að auki er úthlutað pés-
um með uppskriftum að marg-
breytilegum réttum gerðum úr
hinni nýju vörutegund.
Að loknu þessu brambolti, er
viðkomandi vara síðan stöðugt á
boðstólum. Mér er ljóst, að þeir
íslenzkir aðilar, er sjá um sölu
á íslenzkum afurðum erlendis,
þekkja þessi vinnubrögð. Mig
grunar, að auglýsingaherferð af
þessu tagi hafi ekki verið reynd,
á þeim forsendum, sem ég tala
um, þ.e.a.s. bundin við eina borg
eða afmarkað svæði.
Framleiðslugeta fslendinga er
ekki meiri en svo af ýmsum vör-
um, að rétt getur annað eftirspurn
í smáborg eins og til dæmis Málm-
ey (260 þús. manns).
Sé áherzla lögð á að vinna að-
eins markað á þröngu svæði eða
í einni borg í senn, vinnst tvennt:
Að það fé, sem varið er til aug-
lýsinga, hefur meiri áhrif, og
samtímis fæst traustur markaður
fyrir viðkomandi vöru.
Leggja ber áherzlu á, að varan
verði nokkurs konar kunningi
neytandans, sem hann getur
treyst á að hitta, ef hann langar
til.
Hinir nýju markaðir (þróunar-
löndin) sem eru að opnast í heim
inum, eru íslandi sérlega þýðing-
armiklir, ekki sízt ef svo giftu-
samlega tekst til, að ísland standi
utan EBE um alla framtið.
Sölumennska til þessara þjóða
byggist að miklu á því að hægt sé
að venja neytendur í viðkomandi
löndum á þær vörutegundir, sem
um er að ræða.
íslendingar gætu lært af öðrum
þjóðum nokkuð í þeim efnum. Sé
tekið dæmi. heldur Sviþjóð uppi
allumfangsmikilli hjálparstarf-
semi meðal þessara þjóða.
Sænskir sérfræðingar á hinum
ólíklegustu sviðum eru þar starf-
andi, og notast í störfum sínum
við sænsk tæki og efni. Þetta leið
ir af sér, að þegar þessar þjóðir
fara að bjarga sér sjálfar, eru
sérfræðingar og iðnaðarmenn
þjóðanna ekki aðeins kunnugir
heldur og beint háðir sænskum
iðnaðarvörum.
íslendingar gætu ef til vill
snúið dæmi þessu þannig við, að
bjóða til íslands, til kynningar
eða námsdvalar, ungum mönnum
frá þróunarlöndunum. Vitanlega
ber að gæta þess, að þeir sem
veljast, séu líklegir til viðskipta-
'egs- eða stjórnmálalegs frama
með þjóð sinni. Loks má nefna,
að ekki mun spilla fyrir íslenzk-
um viðskiptum, að daðrað sé var-
lega við hin ýmsu byltingaröfl
í þróunarlöndunum. Slíkt má
flokka undir að veðja á réttan
hest.
Eitt af málum Alþýðustjórnar-
innar er einmitt endurskoðun ut-
anrfki'b'ónustunnar, en einn lið-
ur gæti verið að fækka sendi-
herrum en fjölga verzlunarsendi-
nefndum eða beinlínis taka í þjón-
ustu ríkisins viðskiptafræðinga
og sölumenn, er þeytt .væri um
heim allan eftir þörfum hverju
sinni, í ríkari mæli en gert er.
Afkoma þjóðarinnar byggist
ekki aðeins á að framleiða, held-
ur og á að selja. — K. Sn.
Norðurlandamóti
í bridge lokið
SB-Reykjavík, mánudag.
Norðurlandsmót í bridge fór
fram á Hótel KEA á Akureyri ný-
lega. Átta sveitir tóku þátt í
keppninni, 2 frá Siglufirði, 2 frá
Húsavík, 2 frá Dalvík og nágrenni
og 2 frá Akureyri. Mótstjóri var
Albert Sigurðsson. Keppnin fór
mjög vel fram, og svo að til þess
var tekið.
Sigurvegari varð sveit Guð-
mundar Guðlaugssonar, Akureyri
með 99 stig, en auk hans eru í
sveitinni: Haraldur Sveinbjörns-
son, Jóhannes Sigvaldason, Sveinn
Tryggvason, Mikael Jónsson og
Halldór Helgason.
Önnur í röðinni varð sveit Guð-
jóns Jónssonar frá Húsavík með
98 stig, þriðja sveit Páls Pálsson-
ar, Akureyri með 93 stig, fjól'áa
varð sveit Björns Þórðarsonar frá
Siglufirði með 62 stig, fimmta
sveit Boga Sigurbjörnssonar frá
Siglufirði með 61 stig, sjötta sv.
Stefáns Jónssonar, Dalvík og ná-
grenni, sjöunda sveit Jóns Árna-
sonar frá Húsavík og áttunda varð
sveit Klemenzar Jónssonar, Bakka
en hans sveit keppti fyrir Dalvík
og nágrenni. Næsta Norðurlands-
mót í bridge verður haldið á
Húsavík að ári.
NYR scout
HAFIÐ ÞIÐ ÁTTAÐ YKKUR Á ÞVÍ AÐ ÞAÐ ER KOMINN
NÝR SCOUf FRÁ INTERNATIONAL HARVESTER
SCOUT II

INTERNATIONAL
HARVESTER

FjaSrir, samt. 25 cm. lengri
Benzíngeymir 75 lítra
5 sæti
Yfirbygging 8 cm. lengri og 8 em. lægri.
ÖkumaSur og farþegar hafa 15 cm. lengra rými
Farangursrými 5 rúmfetum meira
SCOUT II sameinar alla beztu kosti góSs
ferSabíls, sem völ er á í dag.
NÝR BÍLL — TRAUSTUR BÍLL
TIL AFGREIÐSLU STRAX
KOMIÐ, HRINGIÐ EÐA SKRiFIÐ
BÚVÉLADEILD
ÁRMÚLA 3 - SÍMI 38y00