Tíminn - 19.05.1973, Page 10

10
TÍMINN
Laugardagur 19. mai 1973
Frá fundi ráðstefnunnar I Norræna húsinu. Jóhannes Eliasson, form. Félags S.Þ. á Islandi, er f forsæti á fundinum. (Tfmamynd: Gunnar)
Rdðstefna félaga S. Þ. á Norðurlöndum:
FÉLÖGIN MJÖG ÖFLUG
- NEMA ÞAÐ ÍSLENZKA
— enda nýtur það einskis stuðnings hins opinbera
ET—Reykjavik. — Þessa dagana
sitja á rökstólum, hér i Reykja-
vik, forvigismenn félaga Samein-
uöu þjóðanna á Norðurlöndum.
Félög S.þ. eru starfaði á öllum
fimm Norðurlöndunum. Félögin
(utan það islenzka) eru mjög
öflugog halda uppi viðtækri starf-
semi, t.d. kynningu á S.þ., eink-
um i skólum, fjölbreyttu útgáfu-
starfi og samskiptum við önnur
félagasamtök, innan lands sem
utan. Félögin njóta rfkisstyrks
enda er náið samstarf með þeim
og utanrikisráðuneytum rikj-
anna.
Félag S.þ. á Islandi er aftur á
móti litils megnugt — nýtur
heldur einskis styrks frá hinu
opinbera. Forystumenn þess telja
þó, að félaginu sé smám sman að
vaxa ásmegin. Þeir benda á, að
félögin á hinum Norðurlöndunum
hafi staðið i sömu sporum fyrir
nokkrum árum, en siðan tekiö
stórt stökk fram ávið.
Ráðstefnan hefur fjallað um
ýmis mál. Hæst ber, hvernig haga
skuli upplýsinga- og útbreiðslu-
starfi, svo að almenningur fái vit-
neskju um markmið og starfsemi
S.þ. Þá hefur einnig komið til
kasta ráðstefnunnar aö skipu-
leggja baráttu gegn mannfjölgun
i heiminum, á Norðurlöndunum,
— en Allsherjarþing S.þ. hefur
samþykkt, að árið 1974 verði
helgað þeirri baráttu.
Þess má að lokum minnast, að
á vettvangi S.þ. hefur norræn
samvinna e.t.v. sannað ágæti sitt,
hvað gleggst. Fulltrúar Norður-
landanna hafa með sér náið sam-
starf innan samtakanna, ekki sizt
á Allsherjarþinginu.
Samtök hernámsand-
stæðinga á móti fundi
forsetanna á íslandi
Samtök herstöðvaandstæöínga
hafa sent frá sér eftirfarandi til-
kynningu:
Vegna fyrirhugaðs fundar
Nixons Bandarikjaforseta og
Pompidous Frakklandsfoiseta
vilja Samtök herstöðvaandatæð-
inga taka fram eftirfarandi.
I sjálfu sér væri æskilegt, að ls-
land gæti orðið griðland, þar $em
stjórnmálaleiðtogar viðsvegaí að
gætu hitzt og samið um
Góð
fjórhöld
Sauðburður byrjaði snemma
hjá Aðalsteini Reimarssyni
bónda Kelduskógum. 47 ær
báru hjá honum i aprilmán-
uði, og fékk hann undan þeim
87 lömb. Var það allt stál-
hraust, bæði lömb og ær.
ágreiningsefni sin. Þær vonir eru
þó allar tengdar þvi, að þar verði
ráðið þeim ráðum, sem stefna að
friði og jöfnuði þjóða i milli. Þvi
hlutverki getur Island þvi aöeins
gegnt með sóma, að það sé sjálft
hlutlaust land og standi utan allra
hernaðarbandalaga.
Reykjavikurfundur forsetanna
er alger andstæða slikra hug-
mynda. Þar koma leiðtogar
mestu yfirgangsvelda heimsins
saman i landi, sem er hersetið af
öðrum þeirra. Bandariki
Norður-Ameriku og Efnahags-
bandalag Evrópu eru þau heims-
veldi, sem nú arðræna mest
fátækar þjóðir þriðja heimsins.
Efnahagsmál munu verða aðal-
umræðuefni forsetanna, og má
geta nærri, að þar verða lögð á
ráð um, hvernig gera megi það
arðrán sem mest og varanlegast
og hvernig skipta eigi ágóðanum.
Við Islendingar ættum að hafa
fengið nóg kynni af yfirgangi er-
lendra stórvelda siðustu mánuð-
ina til þess að óska ekki eftir slik-
um fundum á landi okkar.
Aðalfundur sýslunefndar S-Þingeyjarsýslu:
Engin hreindýr
í sýsluna
Grunnskólafrumvórp
AÐALFUNDUR sýslunefndar
Suður-Þingeyjarsýslu var hald-
inn i Húsavik dagana 24.-28. april
s.l.
Helztu fjárveitingar voru: Til
menntamála 1 millj. kr. til heil-
brigðismála 500 þús. kr., til
búnaðarmála 500 þús, kr., til
safnahússbyggingar 700 þús. kr.
og til vegamála 3 millj. kr.
Sýslunefndin mælti gegn þvi að
reynt yrði að koma upp hrein-
dýrastofni á öræfum sýslunnar.
Um grunnskólafrum varpið
gerði sýslunefndin svofellda
ályktun:
„Sýslunefndin telur, að frum-
varp til laga um grunnskóla, sem
legið hefir fyrir Alþingi um skeið,
þurfi enn mikilla umbóta við,
ð þarf umbóta við
áður en það veröur lögfest. Sér-
staklega andmælir hún harðlega
ákvæðum um mánaöarlengingu
skólaársins og lengingu um eitt ár
að auki á skyldunámi unglinga.
Hins vegar eru sum önnur ákvæði
frumvarpsins vafalaust til bóta.
Þar sem þetta er mjög mikils-
vert mál og margt fer ekki eins
velog skyldi i skólamálum okkar,
vill sýslunefndin mælast til þess
við menntamálaráðuneytið, að
það láti fara fram nýja endur-
skoðun á frumvarpinu og þessu
margþætta máli i heild. Meðal
annars þarf að skoða vandlega og
meta rök þeirra mörgu skóla-
manna, er andmælt hafa lengingu
skólaskyldunnar.”
Alyktunin var samþykkt af öll-
um nefndarmönnum.
Nató-rikin Bretland og Vest-
ur-Þýzkaland hafa ein ástundað
ránskap á Islandsmiðum siðan 1.
september. Bandarikin hafa af
hollustu við þau lýst andstöðu við
einhliða útfærslu, þótt þau eigi
hér sjálf engra fiskveiðihags-
muna að gæta. Efnahagsbanda-
lagið hefur ekki viljað semja við
okkur um fiskkaup, nema við lét-
um undan I landhelgismálinu.
Til fundar forsetanna er vafa-
laust einnig stofnað i þeim til-
gangi að tengja á ný þau bönd
hernaðarsamvinnu milli rikja við
Norður-Atlantshaf, sem brostið
hafa á undanförnum árum. Með
honum er stefnt að endurreisn
Atlantshafsbandalagsins, sem
mestan þátt hefur átt i að magna
tortryggni og hernaðarstefnu i
heiminum, siðan siðari heims-
styrjöld lauk. Þeir sem hafa vilj-
að stefna að vopnlausum friði
bæði ilöndum þessa bandalags og
annars staðar, hafa einmittbund-
ið miklar vonir við hvert merki
þess, að hernaðarbandalög væru
að leysast upp smátt og smátt.
Reykjavikurfundurinn er vottur
um viðleitni til að snúa þeirri þró-
un við, og þvihlýtur hann að vera
harmsefni öllum herstöðvaand-
stæðingum. Koma Nixons hlýtur
auk þess að virðast mjög ögrandi
gagnvart rikisstjórn Islands, þvi
að hann er æðsti yfirmaður þess
herliðs, sem samkvæmt stjórnar-
sáttmálanum á að hverfa úr landi
á kjörtimabilinu.
Fundi forsetans er þannig
stefnt gegn öllum hugsjónum,
sem herstöðvaandstæðingar berj-
ast fyrir og eru grundvallaratriði
i málefnasamningi rikisstjórnar-
innar. Auk þess eru forsetar
Bandarikjanna og Frakklands
fulltrúar þeirra stjórnmálaafla i
heimalöndum sinum, sem sizt af
öllu er ástæða til að bjóða vel-
komin á Islandi. Má þar benda á,
að um það leyti sem Pompidou
situr fundinn hér, munu Frakkar
hefja kjarnorkusprengingar á
Kyrrahafi þrátt fyrir eindregin
mótmæli þeirra þjóða, sem næst
búa vettvangi og sjá öllu lifriki
heimshluta sins stefnt i hættu
með sprengjutilraunum Frakka.
Á ávirðingar Nixons og þeirra
manna, sem undir hans stjórn
starfa, þarf varla að minna leng-
ur . 1 Indókina hafa þeir unnið
mestu grimmdarverk heimssög-
unnar á undanförnum árum, og
enn er ekki séð fyrir endann á
stuðningi þeirra við einræðis-
stjórnir i hernaði gegn þjóð-
frelsishreyfingum i þessum lönd-
um. Og einmitt þessa dagana er
að koma i ljós betur en nokkru
sinni fyrr, hve spilltum
stjórnmálaöflum Nixon veitir for-
stöðu i Bandarikjunum.
Af öllum þessum sökum mót-
mæla Samtök herstöðvaandstæð-
inga þeirri ákvörðun rikis-
stjórnarinnar að bjóða Nixon og
Pompidou að eiga fund hér á
landi. Samtökin munu gefa fólki
kost á að láta i ljós andstöðu sina
við þetta heimboð og mótmæla
jafnframt við forsetana þeirri
stjórnmálastefnu, sem þeir eru
fulltrúar fyrir. I þeim tilgangi
vilja samtökin eiga samstarf við
hvers kyns félagssamtök önnur,
er kunna að vilja standa að mót-
mælaaðgerðum, þegar forsetarn-
ir koma hingað.
(Samþykkt miðnefndar Sam-
taka herstöðvaandstæðinga 8.
mai 1973).
Fréttatilkynning frá
Samtökum
herstöðvaandstæðinga.
Vinnuskóli Hafnarfjarðar að taka til starfa
Þar læra börnin að vinna
og ganga vel
1 BYRJUN júni tekur Vinnuskóli
Hafnarfjarðar til starfa. Mun
hann starfa með liku sniði og
undanfarin ár, þ.e. vinna að
hreinsun og fegrun bæjarins, við
skógrækt og ýmis önnur verk,
sem til falla.
Þau ár, sem skólinn hefur
starfað, hefur hann gengt mjög
mikilvægu hlutverki i hreinsun og
fegrun Hafnarfjarðar, auk þess
sem hann hefur veitt unglingum
staðarins góða kennslu i að ganga
vel og snyrtilega um bæinn sinn.
um bæinn sinn
Á siðasta sumri voru yfir 800
börn og unglingar i Vinnuskólan-
um. Voru þau ýmist i vinnuflokk-
um eða skólagörðum bæjarins.
Einnig sótti mikill fjöldi leikja-
námskeiðið á Hörðuvöllum, sem
stjórnað var af Geir Hallsteins-
syni, hinum landskunna hand-
knattleiksmanni úr FH.
Forstöðumaður Vinnuskóla
Hafnarfjarðar verður i sumar
eins og undanfarin sumur, annar
landskunnur iþróttamaður Einar
G. Bollason.
Árbæjarkirkju
gefnar gjafir
VIÐ hátiðarguðsþjónustu I
Árbæjarskóla á siðastHðnum
páskadagsmorgni voru vigðir og
teknir i notkun tveir veglegir og
forkunnarfagir altariskerta-
stjakar úr kopar, er i framtiðinni
munu standa ljósum prýddir á
altari nýs helgidóms I Arbæjar-
prestakalli. Svofellt gjafabref
fylgdi þessum góðir kirkjugripum
Páskadaginn 1973. „Við undir-
rituð færum hér með tilvonandi
Árbæjarkirkju að gjöf
meðfylgjandi altariskertastjaka
og biðjum blessunar presti og
söfnuði um ókomna framtið”.
Undir bre'fið rita: Kristin
Jóhannesdóttir og Filippus
Guðmundsson, Elin J. G.
Hannam og Ralp Hannam, Gunn-
þórunn Markúsdóttir og Jón
Asgeirsson.
Gjöfin er þeim mun ánægju-
legri, þegar þess er gætt, að einn
gefenda, Jón Ásgeirsson, raf-
stöðvarstjóri, sem jafnframt er
safnaðarfulltrúi, hefur hannað
gerð kertastjakanna, og unnið þá
að miklu leyti af miklum hagleik
og alúð.
Gefendurnir, fyrrgreind þrenn
hjón, hafa öll dvalizt langa hrið i
Arbæjarhverfi og voru ein hin
fyrstu, er hingað fluttust til
fastrar búsetu. Þau hafa þvi
fylgzt með þvi, er hverfið unga
reis af grunni og hafa með lifandi
áhuga tekið þátt i félagsmálum
sóknarinnar og unnið mikil og
fórnfús störf fyrir söfnuðinn.
Munu fáir, að öðrum ólöstuðum,
gerasérgleggrigreinenþau fyrir
nauðsyn kirkjulegs starfs, og að
þvi starfi sé búin viðunandi
aðstaða.
Eigi þarf um það að fjölyrða, að
hún gleður, vermir og lýsir þessi
gjöf. Hún er kærkomin söfnuði,
sem enn á fátt kirkjulegra muna,
en er i þann veginn að hefjast
handa um byggingarfram-
kvæmdir yfir starfsemi sina.
Ljósin, sem þessir kertastjakar
munu bera á altari Árbæjar-
safnaðar, eiga að minna á hann,
sem er ljós heimsins, hann sem er
upprisan og lifið. En jafnframt
eiga þau að minna á, að við
kristnir menn eigum að vera ljós
af hans ljósi, varðveita I sál okkar
vermandi og lýsandi kraft
frelsarans upprisna, svo að við
getum borið birtu hans fram á
veginn, inn i umhverfi og samtið.
Sú er von min og bæn, að altaris-
stjakarnir tveir megi, áður en
langir timar liða, lýsa upp altari
nýs helgidóms i Árbæjarsókn,
hinum upprisna Drottni til
dýrðar.
Fyrir hönd Arbæjarsafnaðar
þakka ég heilshugar gefendum
veglega gjöf og bið þeim og
heimilum þeirra blessunar Guðs.
Guðmundur Þorsteinsson
sóknarprestur.
Flúormagn
í grasi fer
minnkandi
Frá samstarfsnefnd sér-
fræðinga um áhrif
Heimaeyjargoss á gróð-
ur og búfé
Niðurstöður flúormælinga (mg
i kg) i gróðursýnum, sem tekin
voru 7. og 8. mai:
Skammadalshóll, Hvammshr.,
V-Skaft. 15.
Sólheimahjáleiga, Dyrhólahr.,
V-Skaft. 26.
Þorvaldseyri, A-Eyjafjallahr„
Rang. 36
Fit, V-Eyjafjallahr„ Rang. 30
Hólmar, A-Landeyjahr„ Rang.
110.
Akurey, V-Landeyjahr., Rang 78.
Sámsstaðir, Fljótshliðarhr.,
Rang 36.
Kornvellir, Hvolhr., Rang. 75
Helluvað, Rangárvallahr., Rang.
60.
Almennt er talið, að hægfara
flúoreitrunar megi vænta I sauð-
fé, þegar flúormagn i fóðri fer
yfir 30-60 mg i kg miðað við þurr-
efni.
Ofangreindar niðurstöður sýn a
að flúormagn i grasi fer yfirleittk
minnkandi á þeim svæðum, sem
sýnataka nær til og er viða undir
hættumörkum. Sýnatöku verður
þó haldið áfram um sinn.