Tíminn - 20.07.1973, Blaðsíða 14

14
TÍMINN
Föstudagur 20. júli 1973.
Hans Fallada:
Hvaðnú.ungi maður?
Þýðing Magnúsar Ásgeirssonar
stól og reykir hverja sigarettuna
á fætur annarri og við vaskinn
standa ungu Pinnebergshjónin og
þvo upp matar- og kaffi-ilátin.
Alls staðar er fuilt af pottum og
leifum — heil herfylking af
kaffibollum, vinglösum, diskum,
göfflum, hnifum og skeiðum. —
Það er auðséð að hérna hefur ekki
verið þvegið upp siðasta hálfan
mánuðinn. — Er lika það að heyra
á frú Miu, þvi aö nú fer hún að
halda hneykslunarræður yfir
vinnukonum yfirleitt, en þó sér-
staklega yfir ungfrú Möller, sem
hafði hlaupið frá henni i dag.
„Hanni, þú verður að sjá um að
glösin séu tárhrein. Ef Jachmann
sér nokkur óhreinindi á þeim,
verður hann óður og uppvægur,
og hendir glösunum i gólfið. —
Jæja, jæja, nú er uppþvotturinn
búinn. Bara aö þetta sé nú vel
gert. — Þá er bezt að fara að
undirbúa kvöldmatinn strax. Það
er nú ekki mikið umstang, bara
að smurða brauðið liti smekklega
út — og sé gott — auðvitað. Ein-
hvers staðar hlýtur að vera eitt-
hvað af kálfasteik. — Guði sé lof,
þarna kemur Jachmann, — það
er einmitt maðurinn, sem okkur
vantar.
Hurðin opnast og Jachmann
gengur inn. „Hvað er nú þetta”,
segir hann undrandi og horfir á
hjónin við vaskinn.
Jachmann er allt öðruvisi en
Pinneberg hafði hugsað sér hann.
Þetta er hár, ljóshærður og blá-
eygur maður með glaðlegu,
hreinlegu og karlmannlegu yfir-
bragði. Herðabreiður — og vestis
og jakkalaus — þrátt fyrir haust-
kuldann.
„Hvaða fólk er þetta?” endur-
tekur hann og staðnæmist fyrir
innan þröskuldinn. Er helvitis
vinnukonan loksins búin að drepa
sig á öllu brennivininu, sem hún
hefur stolið?”
„Alveg ert þú óborganlegur,
Jachmann. Þú stendur þarna eins
og þvara, þótt ég sé margbúin að
segja þér að ég ætti von á syni
minum og tengdadóttur”.
„Það hefur þú ekki nefnt við
mig með einu einasta orði, ekki
einu orði, frú Pinneberg”, segir
risinn með áherzlu. „Ég heyri
það núna i fyrsta skipti, að þú
eigir son og tengdadóttur. — Þaö
er mér mikill heiður og ánægja,
aö kynnast yður frú”, segir hann
og snýr sér að Pússer, og Pússer
fær fyrsta handkossinn á ævi
sinni á vota höndina. „Kæra frú,
þér eruð alveg hreint töfrandi.
Ætlið þér alltaf að þvo upp hérna
hjá okkur?” Hann tekur af henni
pottinn, sem hún er aö hreinsa, og
nær i flýti i fægiduft. „Þessi
pottur er vist nokkuð örðugur við-
fangs, skal ég segja yður. Þaö er
eins og Pinneberg hafi æltað að
búa til i honum skósóla með tim-
anum. Ég þakka yður lika fyrir
hjálpina ungi maöur. Viö fáum
okkur glas saman seinna til þess
að staðfesta vináttuna”.
„Það er naumast að það veður
á þér, Jachmann”, glymur nú við
i frú Miu Pinneberg. „Og svo ertu
með þessi ólikindalæti, alveg eins
og ég hafi aldrei minnst á son
minn við þig, og samt sem áður
hefur þú i eigin persónu útvegað
þessum syni minum stöðu hjá
Mandel frá og með fyrsta
október, eða með öðrum orðum
frá þvi á morgun. Já, þarna ertu
lifandi kominn, Jachmann!”
„Hvað þá? Ég útvegað stöðu?
Nei, það kemur ekki til neinna
mála”, segir Jachmann og hlær
hæðnislega. „Að útvega stöðu á
þessum timum! Nei, Pinneberg,
þetta stendur eitthvað skakkt i
höfðinu á þér. Ég blanda mér ekki
i neitt þess háttar, enda hefur
maður ekki annað en áhyggjurn-
ar upp úr þvi. — Nei, það get ég
fullvissað þig um að ég hef ekki
gert”, bætir hann við til svars við
hinum áköfu mótmælum frú Miu
Pinneberg. „Ég hef kannski sagt
einu sinrii að ekki væri loku fyrir
það skotið, að eitthvað væri hægt
að gera i þessu máli. Ég var með
Lehmann, verzlunarstjóranum
hjá Mandel, i fyrrakvöld, og það
hefði áreiðanlega borizt i tal milli
okkar þá, ef ég hefði verið búinn
að minnast á það áður. Nei,'
Pinneberg, ég held að þetta sé
einn af loftköstulunum þinum”.
Bæði ungu Pinnebergs-hjónin
eru hætt uppþvottinum fyrir
löngu. Þau standa eins og dæmd
og stara hvort á annað, og á móð-
urina og tengdamóðurina, sem
risinn kallar blátt áfram Pinne-
berg, og á Jachmann, sem hefur
sagt þetta allt með óbifandi ró-
semi og skoðar nú auðsjáanlega
málið útkljáð — fullkomlega -lit-
kljáð.
„Er það meiningin mamma, að
þú hafir látið okkur eyða öllum
ferðakostnaðinum hingað til
einskis. — Bara af þvi aö þú ætl-
aöir að leigja okkur þetta kónga-
rúm þitt fyrir hundrað mörk á
mánuði?”
Jóhannes Pinneberg hefur
stokkið fast að móður sinni og
stendur frammi fyrir henni titr-
andi af reiði og örvæntingu. „Var
þaö bara vegna þess, að þú þurft-
ir á einhverjum að halda til að
þvo upp hjá þér — eöa hvað? Við
Pússer eru bláfátæk, og liklega fæ
ég engan atvinnuleysisstyrk
hérna.oghvað —og hvað. . . hvað
i ósköpunum eigum við að gera?”
Hann fær alll i einu ákafan ekka.
„Svona, svona, — takið nú
þessu með stillingu”, segir móð-
irin. „Þið getið þó alltaf komist til
Ducherow aftur. Og það heyrir þú
sjálfur — og ,<ú lika, Pússer, — að
ég er alveg saklaus i þessu máli,
og það er allt að kenna þessum
manni — þessum Jachmann —
sem áldrei man nokkurn skapað-
an hlut stundinni lengur. Ég er
viss um, að hann er lika búinn að
gleyma þvi, að Stoschussens
kemur hingað með þrjá Hollend-
inga i dag, og að hann átti að
koma skilaboðum til Mullenseifen
og Klöru og Ninu, og écarté-spil
áttir þú að útvega lika. Ja, að
hugsa sér allt það, sem þessi
maður getur gleymt!”
„Já, hlustið þið nú bara á!
Svona er Pinneberg”, segir risinn
sigri hrósandi. Hollendingunum
hefur hún sagt mér frá og eins
beðið mig að koma skilaboðum til
stelpnanna, en á Mullenseifen
hefur hún ekki minnst einu orði.
Hvað hef ég lika með hann að
gera. Það, sem Mullenseifen
kann, hef ég lengi kunnað. Og
spilin eru i frakkavasa minum,
það er ég viss um — ef ég hef þá
bara munað eftir að fara i hann.
Ég skal gægjast fram i forstofuna
__»>
„Heyrið þar, Jachmann”, segir
Pússer og gengur i veginn fyrir
hann, áður en hann kemst út.
„Þaö veltur náttúrulega á engu
fyrir yður, hvort við höfum at-
vinnu eöa ekki. Þér komist áreið-
anlega alltaf áfram i heiminum.
Þér eruð svo miklu gáfaðri en
við”.
„Þarna heyrir þú, Pinneberg”,
segir Jachmann i ánægjurómi. —
„En hjá okkur tekur ekkert við
nema neyðin, ef Hannes hefur
ekki atvinnu, og þess vegna bið ég
yður svo innilega að útvega hon-
um eitthvað að gera. Viljið þér
ekki reyna að hjálpa okkur?”
„Heyrið mig nú, kæra unga
frú”, segir Jachmann með
áherzlu og virðir hana fyrir sér
með falslausri góðvild i svip og
augnaráði. „Ég skal svei mér sjá
til þess að Hannes yðar fái eitt-
hvað að gera. En hvað ætti það að
vera, og hvað mikið þarf hann að
fá i laun til þess að þið komist
af?”
„Það veizt þú mætavel sjálf-
ur”, segir frú Mia. „Hann á að
verða afgreiðslumaður hjá
Mandel i karlmannadeildinni”.
„Hjá Mandel? Hvað hafið þér
að gera i þá bölvaða beinakvörn?
Ég skil ekki, að þér fáið yfir fimm
hundruð á mánuði þar —
„Ertu genginn af göflunum?”
spyr móðir Pinnebergs. „Að af-
greiðslumaður i búð fái fimm
hundruð! Nei, tvö hundruð —
imesta lagi tvö hundruð og fimm-
tiu”. Hannes kinkar kolli til sam-
þykkis.
„Jæja, þá skulum við ekki tala
1453
Lárétt
1) Eflir.- 5) Samið.- 7) Mis-
kunn,- 9) Beita.- 11) Greinir.-
12) Þreyta.- 13) Tók,- 15)
Kalli,- 16) Ólga.- 18) Góð með
sig,-
Lóðrétt
1) Tunglið.- 2) Óðinn.- 3) Núm-
er.- 4) Óhreinka,- 6) Undinn.-
8) Kindina.-10) Sæ,-14) Fund-
ur,- 15) Nokkuð.- 17) Tré.-
Ráðning á gátu No. 1452
Lárétt
1) Lokkar,- 5) Ell.- 7) Sút.- 9)
Auk.- 11) UT.- 12) Na,- 13)
Gil.- 15) Þil.- 16) Æra.- 18)
Skarti,-
Lóðrétt
1) Lúsuga,- 2) Ket.- 3) KL- 4)
Ala.- 6) Akalli.- 8) Oti,- 10)
Uni.- 14) Læk,- 15) Þar,- 17)
Ra,-
7
u
} j
n
n
■
1
í
FÖSTUDAGUR
20. júli
7.00 Morgunútvarp Veður-
fregnir kl. 7.00, 8.15 og 10.10.
Fréttir kl. 7.30, 8.15 (og
forustugr. dagbl.), 9.00 og
10.00. Morgunbæn kl. 7.45
Morgunleikfimi kl. 7.50.
Morgunstund barnanna kl.
8.45: Heiðdis Norðfjörð les
söguna um „Hönnu Mariu
og villingana” eftir Magneu
frá Kleifum / Tilkynningar
9.30. Létt lög á milli liða.
Spjallað við bændur kl.
10.05. Morgunpoppkl. 10.25:
Hljómsveitin. Fréttir kl.
11.00. Morguntónleikar:
Suisse Romande-hljóm-
sveitin leikur Noctúrnur
eftir Debussy / Vladimir
Askenasi leikur „Gaspard
de la nuit” eftir Ravel /
Hljómsveit Tónlistarskól-
ans i Paris leikur „La
valse” eftir Ravel.
12.00 Dagskráin. Tónleikar.
Tilkynningar.
12.25 Fréttir og veðurfregnir.
Tilkynningar. Tónleikar.
13.30 Með sinu lagi Svavar
Gests kynnir lög af hljóm-
plötum.
14.30 Siðdegissagan: „Eigi má
sköpum renna” eftir Harry
Fergusson. Þýðandinn,
Axel Thorsteinson les (14)
15.00 Miðdegistónleikar:
Gadinger-kórinn syngur
Sigáunaljóð op. 103 eftir
Brahms, Martin Galling
leikur undir á pianó. Hel-
muth Rilling stjórnar.
Leontyne Price syngur lög
eftir Schumann, David
Garvey leikur undir á pianó.
16.00 Fréttir. Tilkynningar.
16.15 Veðurfregnir.
16.25 Popphornið
17.10 Tónleikar. Tilkynningar.
18.45 Veðurfregnir. Dagskra
kvöldsins.
19.00 Fréttir. Tilkynningar.
19.20 Fréttaspegill
19.40 Spurt og svarað Guðrún
Guðlaugsdóttir leitar svara
við spurningum hlustenda.
20.00 Frá alþjóðlegri hátið
léttrar tónlistar i BBC
Guðmundur Gilsson kynnir
fyrri hluta.
21.00 Bréf frá frændaeftir Jón
Pálsson frá Heiði. Höfundur
les siðara bréf.
21.30 Útvarpssagan: „Blómin
i ánni” eftir Editu Morris
Þórarinn Guðnason þýddi.
Edda Þórarinsdóttir les
sögulok (8)
22.00 Fréttir
22.15 Veðurfregnir Eyjapistill
22.35 Draumvisur Tónlistar-
þáttur i umsjá Sveins Arna-
sonar og Sveins Magnús-
sonar.
23.35 Fréttir i stuttu máli.
Dagskrárlok.
Húsmóðirin
mælir með Jurta!
0 ^ JilfÉiil
%i0 'Sí' smjörliki K J |