Atuagagdliutit - 03.12.1953, Qupperneq 8

484
ATUAGAGDLIUTIT — GRØNLANDSPOSTEN
nr. 25
naerfitdle nagdliukångata najugkamingne tigssoralugtui-
nartunc inuniarnermikut ajornartorsiuteKartorujugssuå-
ngortarsimåsavdlutik, tåssalo tåssanerpiamlpoK nav-
suiautausinausorinartOK, taima ajornartorsiulerfingme
aulisagkat ilail nunamé inunigssamingnut nalerituneru-
ssungoriartorsimassut aulisagaunermingningånitdlo na-
ratsikurigpriartuårsimavdlutik!
Kimerdlulingnik Turnip devonip nalånit ivisåvane
navssårKårtuput svenskit 1899-imc ilisimatumit profes-
sor A. G. Nathorstimit sujulerssorneKardlulik Tunumitut
Andreekut Kutdlartausiarssordlutik periarférutut uja-
riartordlugit. 1920-’kut nålerneråne norskit danskitdlo
navssåKartarsimåputaoK. kisiåne narasikut ilagissait tai-
måitussusisigut aulajangigagssaunerussut aitsåt 1931-me
aussåkut navssårineKarput iliniarnertunit inusugtunit
svenskimit iliniarnertumit Gunnar Save-Soderberghimit
kingorna Uppsalame professoringortumit sujulerssorne-
liartunit inatumingalo agdlagtup peicatauvfigissainit.
navssartut tåuko Lauge Kochip ukiut pingasut ilisima-
ssagssarsiortitainut ilåuput.
sinerissarae tangmårsimavfinguavtinit Yrnerip ite-
Kertanitumit Celciusip Kåitåta 1500 meteriussup sivi-
ngarne sapfitil akunerpagssuine ujaissivfigisimavavut,
1929-mile ujarångorlunik devonip nalånit pissunik ar-
dlaicaidssunik navssårtorfiussarérésimassut. uvdlut ta-
maisa aulisagkat erKumitsut ujarångortut sujumortarsi-
mavavut, erKuminerssaisa niaKue kiataitdlo tamarmik
saunernit Kajangnaitsunit eriiornavérKutitut porsima-
ssut. ilånikutaoK niarnut erKumivigsut ujarångornere
Kåivap ivnåne ujararujugssuarnit kångartitarsimavavut,
issikumikut takornarnangårmata sussusinik aulajanger-
niarungnaiginartagkavut. umiarssuait aivdluta kisame
tikiungmat tupivta silatåne karsit Kaleriågauvdlutik por-
tugtivigsimassut navssårtugkavtinik imagdlil tarnivta na-
lungeKatigingnissusianit någdliugtitaunata issigingnår-
sinångorsimavavut, nalunago kalåtdlit nunåta devonip
nalånit navssågssartai aitsåt taima amerdlatigissunik
ilangerneKartisimavdlugit. kisiåne taimanikut malugisi-
marrajuinartutut iparput uisåtdlangnartorujugssuarmik
navssåvut ilaitartut, imaica tingmissat sujuaissåta
Archaeopteryx-ip Tysklandip kujatåtungåne navssåri-
neKarrierata uisåtdlautauneranit sule angnerussumik ui-
såtdlagtitsissugssamik.
uvagut iliniarnertunguåkuluil inusugtut sule påsi-
ssakitsugut tamåna aitsåt iluamik ugpernarsivarput nav-
ssårtugkavut Københavnime puiarneKarmata tåssanilo
svenskimit ujarångortulerissumit silarssuarme lusåma-
ssaussumit professor Erik Stensiomit misigssorneKar-
dlutik. angutip tåussuma aulajangersumik påsivå kalåt-
dlit nunåningånit devonime narasikussut sujugdlersåt
tikiusimagigput, kingorna silarssuarme avisinit taigu-
serneKartoK „aulisagaK sisamanik niulik“. kisiåne måne
taissariaKarportaoiv navssåt tamåkua tungavigalugit ki-
ngorna ugpernarsineKarsinausimangmat Lauge Kochip
1929-me aussåkut ilisimassagssarsiortitsinerane navssåt
aulajangeruminaitsut tåssaussutaoK aulisagkat sisama-
nik niugdlil amiåkue. navssårssuaic tamåna sujulerssui-
ssuvtinut Gunnar Save-Soderberghimut navsuiagagsså-
ngortineKarpoK, navsuiautålo sujugdleK 1932-me sar-
KumersoK agsupilorujugssuaK soKutigineitarpoit. kisiå-
ne 1932-mingånit ukiumånamut, ukiut 20 taimanernit
Kångiunerisigut aulisagaK sisamanik niulik ilisimatut
silarssuane tusarneiiarsimanane aitsåt kingumut tutsiu-
terivigpoK suliaK nutåii uivssuminaKissoic svenskip mi-
sigssuissup dr. Erik Jarvikip suliå saricumermat.
taima tusagakångivfingme ima pissoitarsimavoK:
Gunnar Save-Soderbergh „aulisagaK sisamanik niulik"
erssericingnerussumik navsuiardlugo agdlauserisavdlu-
go sivisumik piarérsarnermine nåparsimalersimavoic
ukiorpagssuarnilo nalajuardlune kisa 1948-me toicug-
ssaminit tikineicarsimavdlune.
nåparsimalersinane 1930 tikitdlugo Lauge Kochip
ilisimassagssarsiortitainut ilaussutut aulisagkap sisama-
nik niugdlip påsissutigssartainik avdlanik kalåtdlit nu-
nane ujaissineK sujulerssorsimavå, suliardlo tamåna
Lauge Kochip ilisimassagssarsiortitsissarnerine kingu-
singnerussiikortune nangineKartarsimavortaoK sujug-
dlersut svenskiussunik sujulerssuissoKartardlune.
Gunnar Save-Soderberghip loicuneratigut navsuiai-
siornigssaK Erik Jarvikimut tuniuneiiarsimavoK, måna
pissutigalugo: ilisimatutut suliaK taima pingårtigissoic
nåmagsisavdlugo Danmarkime atorfugssaKarsoringina-
miko.
Erik Jarvikip påsissaminik sujugdlermik sarKiimiu-
ssaisigut aitsåt pernardluta „aulisagaK sisamanik niulik"
pimérsumik påsissutigssaKarfigilerparput erKuméKutai
nalunaersinångordlugit. navsuiaisiornerme sujugdlerme
sujugdlerpfimik niaKuata Kaleruå pineicarsimavoK,
navsuiausiamilo kingugdlerme niaiiua pivdlugo navsui-
autit nutåt saniatigut navsuiåuneKarpugutaoK timåta, pa-
peruata avataisalo saornginik, agdlåme „aulisagkap sisa-
manik niugdlip" umassugatdlarame pissusia titartardlu-
go takutiniarneKarsimavdlune. titartagkame tåssane
ersserpoic „aulisagaK sisamanik niulik" 00 centimeterit
“ inusungardlugit angissuseKar-
nermine umassusimassoK amilo-
roK numinut sålimassumik timi-
lik åmutdlo peidngårtumik tåni-
kiluagtumigdlo paperulik. avatai
takisujungitdlat, takuminardlu-
tigdle, timånilo inigssisimanerisa
sanerarpasigsumilut nalunaerpåt
narasikut sujugdlit paornututdlo
avataisut nuname angalaneranut
pingåruteKånginerujugssussut
milumassut avataisa inugtaming-
nut pingåruteKåssusiånut naler-
Kiutdlugit.
titartagkame erssipoit kingug-
dlive tatdlimanik inuaKartut,
kisiånile sule påsivingneKarsi-
manane sujugdlive sisamanik
tatdlimanigdlunit inuaitarnersut.
påperua Kåmigut avaleraussa-
KarpoK tavtaivardlunilo, taima-
ivisåme navssåt i låt. pamiuata saorne
erssitdluarput, åmalo aulisagkap nara-
singoriartulersimassup kingugdlive er-
ssitdlutik.