Atuagagdliutit - 09.05.1963, Side 21

nunavta imartame
ajunårtarnerit
nunavta silåinå imåinåungitsorssungmat anordlerajugssuvdlune
ukiut ingerdlaneråne sineriak ikingitsunik ajunårfiussarsima-
vok, pingårtumik KangaunerussoK angatdlatit månåkutut ator-
toriesangikatdlarmata sineriagdlo ilisimaneKarKarnerugafr
dlarmat.
såkutut peKatigigfiata Nungme så-
kutoKarfitoruap erfalassulerfiane kit-
sap erKåissutigssiaussup kigdlinganut
savimineic såtukujou inigssisimavåt,
ukiut ingerdlaneråne Kalåtdlit-nunå-
ta imartaine ajunårsimassunut tama-
nut erKåissutigssatut.
ajunårtarnerit tamåko ukiut inger-
dlaneråne pissartut amerdlaKaut alia-
uaKalutigdlo månalo pisimassut tamå-
ko ilamernge uanordlo ilivdlutik pi-
ssarsimanere oKalugtuaritsiåsavavut.
ukioK 1723-me Bergenime umiar-
ssuautileKatigit umiarssuaK Kalåtdlit-
nunanut autdlartipåt taimanikut isu-
maussoK maligdlugo Kalåtdlit-nunåta
kujatåne ikerasait mardluk ardlåt av-
Kutigalugo Tunume Kavdlunåtsiait
nunaKarfiat Østerbygdenimik taine-
KartartoK ujariartorKuvdlugo, tåssame
taimanikut isumaKaramik nunaKarfik
'tåuna TunumitoK. kisiåne misilineru-
galuaK iluagtingitsorpoK umiarssuaK
inuilo tamarmik ajunårmata. ukioK
1726-me sikorssuaKarajugssuarnerati-
gut Kalåtdlit-nunånut umiartortitsit-
dlagtårnerugaluaK unigtitauvigpoK,
tåssame ukioK itaimane umiarssuit Ka-
låtdlit-nunåliartitaugaluartut åipåt
umiarpoK åipålo pilordlune aitsåt
Nungmut apusimavdlune, tåssa Hans
Egede inugtailo nerissagssaerusimav-
dlutik ajutungajagdluinalersut.
tamatigut iluagtitsissångitdlat.
ukiut arKaneK-mardluk kingorna
umiarssuaK Kavdlunåt piat Grønne
Ejlandip erKåtigut ikardlungmut ima
»aporsimatigaoK" agdlåt kingunga-
.iagdluinarsimavdlune". aKutå katag-
simavoK, aicualo nåkålersimavoK, tå-
ssagoK narKanut tunganera „såkortu-
ngårmat". umiarssup OKimailutai avå-
rnut erKardlugit umiarssuartik pug-
tatdlartisimavåt kisiånile åma majo-
rarKigsimavdlune. kingumut katagter-
Kigsimavåt iluagtitsivdlutigdlo ajoKU-
sernera iluarsarKigsimavdlugo taima-
lo angalanertik nangendgsinaulerdlu-
go. kisiåne tåssa tamatigut taima
iluagtitsissarsimångitdlat. ukioK 1782-
ime K’eKertarssup umiarssuårå ikar-
dlungme tåssanerpiaK umiarsimavoK
amalo ukiut pingasut Kångiutut Ag-
pat umiatsiarssuat orssunik ulivkå-
vigdlune SarKamit angerdlaraluardlu-
ne umiarsimavoK inuit tatdlimat aju-
nårdlutik.
ne nunasarnerssualiutitisimavdlutik
umiardlutigdlo.
Nørregaardip timå KeKertångua-
me SåtunguaK-me Agissat avang-
nåne nanineKarsimavoK kalåtdli-
mit Kissiniartumit. niuvertup kine
avssersordlugo ivssumik Karmagå-
ngualiorsimavoK, alermik akitser-
simavdlune iputdlo nåpardlugo na-
lunaerKutsiusimavdlugo. agssai
nerrikuput kinålo ilisarineK ajor-
narsiussavigsimavdlune tulugkat
teriangniatdlo nerissarsimavdlugo.
ilagissainit itaimågdlåt — OKalug-
fiup agdlagautai maligdlugit — Ole
Beenløese nanineKarsimavoK navsså-
rineKarfianitmartariaKardlugule asiu-
simangårmat. umiatsiaK Kitdlernut ti-
pisimavoK aKOKarane.
OKalugtuarineKartartut maligdlugit
KeKertarmiut sivisuatsiåmik sujaner-
paluk tusåniartarsimagaluarpåt isu-
maKartardlutik KeKertamit tåssånga
sunauvfa umiarfiusimassumit pissoK.
kingornalume påsinarsisimavoK umi-
arnerit sunauvfa iga anaulerdlugo ni-
piliortttarsimagaluaråt ikiortigssa-
mingnik kalerrisåralutik, kisiånile
Agissanltut ersilerdlutik Kimåsima-
ssut, ersserKigsumigdle ilisimaneKar-
poK ujåssissut umiatsiarssuarmik Ke-
Kertamut inoKartartumut pigaluara-
mik nunaKarfik inuerusimassoK kisiat
sujumorsimagåt.
Kajussat erngautaussardlo
akulerigdlugit.
ukioK 1794-ime sinerssortaut „Do-
rothea“ K’eKertarssup saniane umiar-
poK, ukiordlo 1804-me tuluit umiar-
ssuåt Marraup saniane ikuatdlagdlu-
ne, ukioK anigormat umiarssuåraK
„Henrik Gerner" K’eKertarssup tu-
ngånut kaligtitdlune umiarsimavoK
1811-milo tamånerpiaK tuluit umiar-
ssuåt arfangniut „Køningsberg" umi-
arsimavoK.
OKalugtuarineKartarpoK nunauar-
fingmiut umiarssup kingugdliup umi-
arneratigut agsut pisånagdluarsima-
ssut, agdlåt Kutdlitik Kalunermik or-
ssoKartilersimavdlugit sigssamilo tu-
luit erfalassuata amorxassup saniane
Kajussat erngautaussardlo akulerigsit-
dlugit nererssuartarsimavdlutik, o-
KautigineKartutdle maligdlugit ki-
ngugdlit tåuko kingunipiloKartitarsi-
mavdlugit.
1824-me umiarssuaK arfangniut
„Isabella" Diskop kangerdluata a-
vangnåne umiarsimavoK ukiordlo
1840-me Kåinat mardluk agdlagkissar-
tut Imerigsunit sikutigut ingerdlassu-
tigut Kåinatik uvdlune unuanilo sisa-
mane maKitariaKarsimavdlugit. åipå
toKusimavoK åipålo perssuarsiorujug-
ssuarérdlune ajutulivigdlunilo inu-
lingmut apusimavdlune. ukiåkut
1843-me Avangnåne nålagaK Møller
Fortunebayip kitåne umiarsimavoK
inugtanile peKatigalugit perKavigdlu-
tik ånagsimavdlutik navianartorsioKa-
lutigdlo K’eKertarssup tungånut nu-
nåkor.tariaKarsimavdlutik sineriak
Kutårdluinangajak avKutigssåungi-
ngajagtordlo atordlugo, Møllerivdlo
sujornagutdle perKitsorérsup angala-
nine tamåna perKigungnaerutigisi-
mavdlugo.
ukioK anigortoK umiatsiarssuaK Kå-
lik „Hvidfisken" Tugssåme umiarsi-
mavoK. inue umiatsiårKamingnik å-
nagsimåput KeKertamile tåssane soKå-
ngitsume unuaK tamåt uningassaria-
Karsimavdlutik anorerssuartorssuaK
perdlugtorssuardlo.
ukiut ingerdlaneråne umiarssuit ar-
jangniuterpagssuit Agtup Vmånåta
Rifkolip eruåne ikardlugpagssuame
umiartarsimåput, ikardluitdlume tåu-
ko atertik RIFKOL. hollandimiunit
pissaråt. ukioK 1846-me handelip u-
miarssuå „Prinds Christian Frederik“
kitåta sikuine umiarpoK tivsukardlu-
nilo Agtup Umånånut tipisimavdlune.
umiarssup inue umiatsiait mardluk
atordlugit ånagsimåput Simiutaling-
mut tåssångånitdlo Sisimiunut inger-
dlarKigsimavdlutik, uvfa kalåtdlit
umiarssup tipivfiata erKånitut navsså-
mingnik inuvdluvfåtorssuit.
perdlerarnerssuaK 1856—57-ime.
ukiunerane 1856—57-ime perdlerar-
nerssuarme Kujatåne inuit 150-it mig-
ssiliordlugit toKussutigissåne Napa-
ssuvdlo angnerpåmik erKorneKautigi-
simassåne asimioKarfiup tåussuma
inuisa amerdlanerssait toKusimåput.
asimioKarfingme ajorssarnerssuaK tut-
siungmat umiatsiaK orssunik sårug-
dlingnigdlo panertunik usilersordlugo
ESBJERG HARMONIKA-SERVICE
KONGENSGADE 90 - TELEFON 3309
autdlartitsigaluarsimåput januarip
nålernerane. kisiåne sikorssuit avssi-
simanerat pissutauvdlune ångutingit-
sorsimavoK, tåssalo ardlagdlit ajutor-
nerit atautsimut katipaloriarmata pi-
ngårtumik puissiniarnerup ajutordlui-
narsimanera amalo asimioKarfingnut
Kaningnernut atåssutaerusimaneK pi-
ssutigalugo kångneK ajorssarnerdlo
sualugsivdluinarsimåput.
martsip autdlartisimalernerane
niuvertorusiussup kalåtdlit Kulingi-
luat peKatigalugit umiamik niuverto-
Karfik anguniardlugo misiligsimaga-
luarpå, kisiåne umiaK umiusimavoK
inuitdlo tamarmik KeKertånguame
aput agssagdlugo igdluvigkiorsimassut
tamarmik perdlersimåput.
nåparsimassoK puigoråt.
oktoberime 1857 K’eKertarssup
umiarssuårå „Ane Møller" anorer-
ssuardlune apissorssugå umiarsima-
voK KeKertat Savernat saniåne. kalåt-
dlit inue nunamut pigsigarsimåput
atauserdlo kisime pinane malingmit
amutitoK ånagsimavdlutik. kisiåne nu-
namut pigsigaramik KavdlunåK nåpa-
ja umiarssuårKap inåne nalassoK ni-
suminik napissorsimavdlune puiorsi-
mavåt, tåssa nåpaja tåuna Peter Jen-
sen nakorsaliardlune ilaussoK. tauva-
le nangminérdlune umiarssuårKap kå-
nå atuardlugo nunamut Kulangiusi-
mavoK nunamutdlo Kaersuinarssuar-
mut pigsigsimavdlune. umiarnerit
tåuko sapåtip akunera nåvigdlugo Ke-
Kertamisimåput Kianermit kångner-
mitdlo agsut någdliuteKardlutik sila
pitsångorsisimavdlugo umiarssuårKap
umiatsiå ånautartik atordlugo niuver-
toKarfingmut ångusinaulernigssartik
tikitdlugo.
ivnarigsukut majuartOK.
1892-ime Agpat umiatsiarssuat Tar-
tunat erKénguåne seKumivigdlune
umiarsimavoK inuilo tamarmik ilau-
ssuisalo ilait ajunårsimavdlutik mar-
dluk kisimik pinatik. inuit tåuko mar-
dluk ivnårssugssup Kutårdluinauvdlu-
ne 60 meterit migssiliordlugit portuti-
gissup sagdliarnartånguanut pigsigsi-
måput — kisalo ilaussut ilåta arnap
mérånguane nalutå åma tigusimavåt.
tåssane tamarmik aniguinaviångi-
kaluarput angutip åipå Severin Kri-
stoffersen KanoK iliordlune pinerpoK
— tåssame nunaKarfingmiut påsisi-
nåungisånik ivnårssugssuåkut maju-
arsimavoK Kutårdluvdlo avåmut xåra-
jungnerssarssua avKutigalugo kokisi-
mavdlune taimalo ikiortigssarsiorsi-
mavdlune anguteuatine mérardlo å-
nåuneKarsinaulersitdlugit.
ukunane taigorneKartut saniati-
gut sordlume oKautigineKarérsoK
ukiut ingerdlaneråne imåtigut aju-
nårtarnerit ardlaligssuit pissarsi-
måput inuit inunerånik naleKar-
tarsimassut. uvagutaoK nalivtine
umiarssuarpagssuit Kalåtdlit-nu-
nåta imartaine ajunårtarsimåput
anorerssuarnit sikorssuarnitdlo na-
låuneKartardlutik.
I. O.
..friskhed - renhed
... De mærker det straks -
på MACS rene,
forfriskende smag
... De ser det straks -
på det rene,
friske MACS smil!
Macs
gør gule tænder hvide
pinagtånik inuvdluvfåtut.
ukioK 1790-ime umiarssuaK „Gjer-
trud Catrine" Ilimanamut tJmåna-
mutdlo ingerdlassoK Ilimanamit 3*/2
sømil avasigtigissume ilulissamut a-
pordlune imagtalersimavoK kiverKajå-
lerdlunilo. taimailingmat inuisa Kimå-
simavåt Kularnångitsumigdle piårpat-
dlårdlutik, tåssame umiarssuaK såtsi-
lersimavoK kingornalo Grønne Ejlan-
dimut tipisimavdlune.
tåssane ujajaivfigineKarsimavoK o-
KautigineKartutdlo maligdlugit ilåti-
gut ikuatdlagtineKarsimavdlune ka-
låtdlinit „Kujasuitsunit ileragtaitsu-
nitdlo". kalåtdlit tamåko nunauar-
fingmut Sisimiut Ausiaitdlo akornå-
nitumut nugtersimåput umiarssuar-
mitdlo pinagtårisimassamingnik inuv-
dluvfåtorssusimavdlutik. oKalugtuari-
neuartut maligdlugit unuit ildne imi-
gagssamik pinagtårisimassamingnik
ima erngutigisimåput agdlåt „arnator-
Kat ilåt itingitsordlune sinigpåginaler-
si mavdlune". taimaisingmångoK ka-
låtdlit ilåta sisimiormiup „ndpartar-
ssuau imigagssamik imalik simérsi-
mavå imålo sigssamut kuivdlugo."
ukioK tamåna handelip umiarssuar-
tårssua nutåK angisordlo „Nepisene"
nigerssuarmit tivsukardlune Igdlut-
siaine umiarssualivingme tipisimavoK
umiardlunilo. inugtai ånagsimåput
umiarssuarmitdle angnikitsuarar-
ssuåinait ånåusimavdlugit. umiarssup
amiåkue sorssungnerssuarme 1807—
14-ime tuluit Danmarkilo sorssutitdlu-
git atåssutaerukamik Kissugalugit a-
tortarsimavait.
ersilerdlutik Kimåssut.
ukioK anigormat 23. november Ime-
rigsunit niuvertoK Nørregaard Kav-
dlunånik avdlanik tatdlimanik ilaKar-
dlune ukioK tamåna naggatårutaussu-
mik kujatimingnut niuverniarsima-
vok utersimananile. aitsåtdle februa-
rime 1792 KanoK pisimanere påsine-
Karsimavdlutik Nup Agissatdlo erKåi-
KAN se det.
KA»*
wagfflgn/gggm
*
Leciton er god
ved Deres hud
nangminexc takusinauvat —
agtordlugulo malugisinauvat
KaKorsaut Leciton amingnut
Kanon pitsautigisson!
nangminérdluiit takusinauvdlugulo malugisinauvat Ka-
Korsaut kussanarsinartoK Leciton atortarugko émit
KanoK pitsångortigisassoK. Leciton-KaKorsautip k6-
pernerata nerumigtungup tipigeKissuvdlo åmit
narKa tikivigdlugo saligfésavå, tamatumungalo
peKatigititdlugo amerigsautip Lecithinip
émit nutamik inussutigssaKalersitésav-
dlugol
21