Atuagagdliutit - 20.02.1969, Blaðsíða 7

atuartartut
agdlagait
ineriartornerme peKataungilagut
o-kileråruteKalernigssaK pivdlugo
agdlagpox Thulep avisia „Hai-
nang“:
Kalåtdlit-nunåne akileråruteKalernig-
ssa sivisumik OKatdlisigineKarérsima-
vok. KanigtoK tikitdlugo tamåna u-
ngasigsutut sujunigssamilo aitsåt piu-
mårtugssatut erKaissarsimagaluarpar-
Put, tåssame aperKut tamåna misig-
ssuissutitanit tigumineKaratdlartoK
nalunginavtigo. landsrådimutdle suju-
hgtaissup Erling Høeghip Køben-
havnimit nunavtinut uterneragut Ka-
PigdliatdlagtineKavigsimavoK. lands-
i’adip sujuligtaissua nalunaerpoK aki-
leråruteKartitsilivingnigssaK ungasi-
gungnaertoK, kisiånile 30.000-nik u-
kiumut aningaussarsiaKartut åmut
kigdligalugit akilerårtitsineKåsassoK
amalo procente angnertujungitsoK a-
kilerårutigineKartåsassoK. tamånalo
'luåtdlageKalugo tamarmik ima oKa-
rumasinåusåput: taimaigpåme Kalåt-
dlit-nunåta inuisa amerdlanerssait a-
kilerårutinik akilissartugssåusångit-
dlat.
Kalåtdlit -nunåne akilerårutivingnik
akilissalernigssaK pivdlugo OKatdline-
r‘t angnertungeKaut. tamatumunga
Patsisaussutut ilimanarneruvoK aper-
Kut tamåna uvdlumikut pissugssatut
isumaliutigineKångingmat. misigssui-
ssugssatut kommissioniliausimassoK i-
sumaliutigssissumik sarKiimersitaKar-
simångilait åmalume landsrådime fol-
ketingimilo suliarineitarKårtugssåu-
saoK, tamånalo sivikitsunaviångilaK.
månale tamåna pivdlugo OKatdlineK
angnertuseriatårsimavoK. Kalåtdlit-
nunåta radiuane autdlakåtitane soku-
tiginartune autdlakåtineKartalerpoK
°KaluserissagssaK tamåna soKutigine-
Karnerulersiniarunardlugo. uvagutaoK
Peter Broberg
fri mær kit ut?
taima KuleKutserdlugo Atuagagdli-
utine nr. 21-me oktoberip 10-åne 1968
saraumersume aperKutigineKarpoK
komitimit pilersineKarsimassumit K’e-
Kertarssup 200-nguinigssånut tunga-
titdlugo. aperKutigineKarpoK 1973 su-
JorKutdlugo Irimærlkimik sarKumerso-
KarsinaunersoK Peter Broberg åssili-
artaliutdlugo, K’eKertarssup nagdliu-
torsiornigssånut iluaKutigssamik.
tamatumunga atatitdlugo OKautigi-
sinauvara Kalåtdlit-nunåne agdlagke-
rissartoKarfik — sordlume åma Dan-
markime agdlagkerissartoKarfik tai-
måitoK — tunuarsimårtaKingmat fri-
ntærkinik ikiuiniarnermut aké taper-
^tugit sarKumersitsinigssamut. påsine-
Karsimavorme frimærkit taimåitut
’PisiariumaneKarpiartångitsut, fri-
niærkinik katerssuissut kisingajang-
,rntk taimåitunik pisissardlutik. tai-
maingmat periarfigssaKangångilaK fri-
mærkit aké tapigkat atordlugit kater-
ssuiniarnigssamut.
arnåtaordlo imåitarpoK frimærkinik
aké tapigkani'k iluaKuteKardlune ka-
lerssuiniaråine nunap tamarme ilua-
Kutigsså pineKartardlune. taimaing-
mat ajussåraluardlunga nalunaeruti-
SjssariaKarpara frimærkinik sujuner-
sutigineKartumik sanuimersitsinigssaK
fikuerisinåungikiga.
ukiunile tugdligssane frimærkit
sarKumersartugssat årKigssuneKarne-
rane misilingniarparput sumik ardlå-
aik K’eKertarssup igdloKarfianut ima-
uuit K’eKertarssuarmut nangminer-
mut tungassuteKartumik åssiliartali-
uigssaK, K’eKertarssup igdloKarfiata
disimaneKarnerata tapertutigssånik.
0Kautigisinauvarale K’eKertarssup
-°0-linigsså malungnartiniarusugki-
Put. taimailiortoKåsaoK 1973-ip inger-
dlanerane agdlagkat K’eKertarssuar-
udt nagsiuneKartut ingmikut naKissu-
serneKartåsangmata, K’eKertarssup
Pagdliutorsiorneranut tungatitdlugo
&anåmik. taimaingmat K’eKertarssup
nagdliutorsiornigssånut komité atå-
ssuteKarfigerusugparput isumaKati-
8'ngniutigisinaujumavdlugo naKitsi-
ssutigssap tåussuma KanoK titartar-
neKarnigaså Kanordlo oKausertaKar-
nigsså.
inuvdluarKussivdlunga,
Hans C. Christiansen.
aperKut tamåna pivdlugo ilångutag-
ssilårniarpugut.
sujugdlermik historiartaKalårtaria-
KarpoK: akilerårusissarneK Kangar-
ssuardle inuiaKatigiussune ilisimane-
KarpoK. pigissat iluanårutitdlo akile-
råruserneKartarsimåput. aningaussat
taimaisivdlune pigssarsiarissat nåla-
gaussunit nangminernit atomeKartar-
simåput pisungorsautigalugit amalo
plssauneKarniutigalugit, ilagéKarner-
mitaoK pissortaussut akileråruteKar-
titsissarsimåput, tåssa Kanga inuit ka-
terssuinerme pigssarsiamik „Kulingat“
(tiende) imåipoK 10 procentiat ilaging-
ne pissortaussunut akilerårutigissar-
simangmåssuk. uvdluvtine inuiaKati-
gingne pissauneKarneK inungne nang-
minermipoK, inuitdlo aningaussat a-
torfigssaKartituagait akilerårtitsinikut
pigssarsiarineKartarput, tamåkule Ka-
nga atorneKartarsimanerånit avdlau-
nerussumik atorneKartardlutik. ani-
ngaussat ilarpålue inuiaKatigigtut ar-
Kigssussinermut atorneKartarput, ilar-
pagssue perKingnigssaK pivdlugo su-
livfeKarfingnut, atuartitsinermut, a-
ngatdlånermut mingnerungitsumigdlo
inoKatigingnermut tungassut pitså-
ngorsarneKarnerinut atorneKartardlu-
tik.
isumat tamåkorpiait Kalåtdlit-nu-
nanutaoK atortugssatut erKarsautigi-
neKarsinaugaluarput. taimåitordle
Danmarkime pissutsit Kalåtdlit-nunå-
ne pissutsinut nalerKiutisavdlugit å-
ssigingissutåt angeKaoK: kalåtdlit i-
nuiaKatigit ikigtunguput ingmingnut-
dlo napatisinaunatik, ineriartornerat-
dle sukaKalune. taimåitumik takor-
dlugåinåusaoK isumaKartoKésagpat a-
kilerårusinikut aningaussat ingerdla-
titsinermut ineriartortitsinermutdlo a-
tugagssat pissariaKartut kalåtdlinit i-
nuiaKatigingnmaK pineKarsinåusassut.
ukiut tamaisa aningaussat millioni-
ikutait inuiaKatigit kalåtdlit ingerdla-
tineKarnerånut ineriartortineKarnerå-
nutdlo atugagssIssutigineKartarput. a-
ningaussat tamåko Danmarkime aki-
lerårtartunit pissuput kalåtdlit inuia-
„Retsforbund“ip OKauserissånut
tungatitdlugo „K’aKortoK — Ku-
jatåmio“ agdlaganarpoK:
retsforbundip tåssångåinartumik
Kalåtdlit-nunåta ineriartortitaunerata
ingerdlåneKarneranut akuliuteriatår-
nera tupåtdlangnartuvoK. sulile tu-
påtdlangnarneruvoK partip tåussuma
oKausé ilmnortortaKarmata asule i-
mailiatdlåinardlugit pérsineaarsinåu-
ngitsunik landsrådivdlunit formandia
OKaraluarpat: „OKauseKautit tåuko nu-
nap pissusinik ilisimassaKånginermik
tungaveKarput". OKarsinauvugutdle
landsråde påsivdluarsinauvdlugo tai-
ma akisagpat, ingminuinarnerugalu-
artorme ånåuniardlune oKauseKarta-
riaKarmat.
ukiorpagssuarne nunavta ineriartor-
tineKarnerane landsråde angisumik a-
kissugssauvfeKarsimavoK, taimåitu-
migdlo måssåkut ersserKigsumik — i-
lumortumigdlo — torKarti'kame tu-
pingnångilaK ingminut igdlersorniå-
sagpat. tamavta kukusinauvugut, ta-
mavtale kukunivta iluarseriarnigsså
ajornartitaKalugo tamåkerdlutame ku-
kunerput navsuerutigiumassånginav-
tigo.
inuiaitdle kalåtdlit piumassarisinau-
våt nålagkersuissumik kukunginig-
ssåt. taimåikaluartordle kukuneKarsl-
Katigit sujuarsarneKarnigssåta kalåt-
dlitdlo pissuserissamlkut Danmarki-
me pissusiussunut nalerKutungoriar-
tortineKamigssåta pissariaKåssusia
miserratigineKarsinåungingmat. suli-
agssaK angnertorssuaK tamåna nå-
magsislnaujumavdlugo Danmarkimit
autdlartitat amerdliartuinartut akile-
råruteKånginigssamik ugsagsågau-
ssut (angisumik kussanartumigdlo a-
nguniagaKardlutik aggertartut ikigtu-
nguit erKåisånglkåine) Danmarkimit
Kalåtdlit-nunånukartineKartariaKar-
tarsimåput.
månale tåssa nålagkersugaunermik
suliaKartut angnikitsulnaugaluartukut
silatusåtdlarKingneratigut autdlarti-
taussut Kalåtdlit-nunåne iluanårutig-
ssaisigut akileråruserniarneKalerput.
akilerårtalernigssamik aperKut ukiu-
ne Kavsine Kalåtdlit-nunåne aningau-
ssarsiat KanoK itunerånut atåssute-
Kångitsorsimångitdlat, tamatumanilo
erKarsautigineKarsimagunaraluar-
dlune akilerårtalivingnigssaK atorti-
neKalisagpat sume inungorsimaneK
pivdlugo ingmikut iliuseKartarnerup
atorungnaersineKarnigsså. tamatumu-
na sujugdlermik naligigsitauneK a-
nguneKåsagaluarpoK, åipagssånigdlo
kalåtdlit nangminérdlutik inuiaKati-
gigtut ineriartortitaunermingnut ani-
ngaussatigut ikiutilisagaluardlutik.
Kavsinit sarKumiuneKartarsimavoK
kalåleK inuiaKatigit ineriartortitaune-
råne issigingnårtuinångorsimassoK, ta-
månalo kinguneKarsimassoK suliv-
fingmik pårssivdluånginermik imi-
gagssavdlo atornerdlugaunerata ag-
dliartuinarneranik. Kalåtdlit-nunåta
inue inuiaKatigigtut ineriartornerme
peKataussuvingortikaluaråine — ani-
ngaussatigutaoK — tauva ingminut a-
tarKinertik uterfigendsagaluarpåt, i-
noKatigingnermilo ajornartorsiutau-
ssut amerdlanerit taimaisivdlune tå-
måsagaluarput.
isuma tamåna tungavigalugo lands-
rådip sujuligtaissuata Kalåtdlit-nunå-
ne akilerårtalernigssaK pivdlugo sar-
Kumiussai erKortungitdlat. isumaliut
una aningitsorneK ajornarpoK, tåssau-
na autdlartitat akileråruteKartitåu-
nginerat soraersiniagaussoK amalo
kalåtdlitdlo nangmingnérdlutik inuia-
Katigigtut ineriartortitaunermingne
peKatåusångitsut. OKaloKatigissutig-
ssaK autdlartitat akileråruteKartitau-
lernigssånut akileråruteKartitåungi-
nigssånutdlunit sangminerulersug-
ssåusaoK, tamatumanilo pingårute-
Kartut avdlat arajutsineKalisåput. tu-
ngavigssarpagssuit sarKumiussorneKa-
lisåput Erling Høeghip tungavigssatut
sarKumiussarissainit ilåtigut pitsaune-
russut åma. autdlartitåme tåukusåput
oKalugtugssat, kalåtdlime 30.000 kru-
nit akilerårnigssame åmut kigdligiti-
taussut agtugagssaringingmatigik ni-
paKångisinardlik, taimåitumigdlo su-
j u nigssamisaoK pissutigssaKarumår-
dlutik ima isumaKarnigssamut: „ine-
riartornerme uvagut peKatåungilagut.“
naussarpoK, kukuneKarsimatitdlugule
sok kukuneK iluarsiniardlugo misi-
lingneKångilalunit?
taimale oKarnerigalua „nipangersar-
neKarpoK“, nauk taimatut kigsaute-
icarsimanera nunavta ineriartornera-
nut angnertumik agtumåssuteKaralu-
artOK, måssåkutdlo partip retsfor-
bundip akuliunerånut tåssa tamåkor-
piait tungåput. taimåitumik påsineK
saperpara landsrådip formandiata so-
Kutåungitsutut oKauseKautigisinaung-
mago agdlåt inuit ima isumaKalersisi-
nauvdlugit ilumut pissutsit formandip
OKarneratut itut, — tåssa retsfor-
bundip OKauseKautå angnerussumik
erKarsautigissariaKångitsoK pissutsi-
nik ilisimassaKångingmat.
taimåitumik atarKinartuse politike-
rivut suliaK nanginiarKingniarsiuk
sume inungorsimaneK maligdlugo a-
kilersorneKarneK, sule angumerine-
KarsinauvoK. ilame ilivse Kinersissise
pivdlugit atavuse, Kinersissutdlo tå-
ssa uvagut, inusugtut politikeriming-
nit sumiginarneKarsimassut, sujunig-
ssavtinut, mingnerungitsumigdlo nu-
navta sujunigssånut pingåruteaardlu-
inartup sangmineKalerfiane.
Å-DRAHSTED
KOL.HOF-JUVELERER OG HOF-GULDSMED
gX^KØBENHAVNpy«)
^BREDGADE 17 JT
<• QBUNDUUrr 1434 ijr"
plnersautit sananeKarsfnåuput kig-
sautigissat maligdlugit.
Vore varer findes
førende varehuse.
Grønlands
Kalåtdlit-nunåne niuvertarfingne
pingårnerussune niorKutigssautivut
navssågssåuput.
Smykker forarbejdes efter opgave.
kukuneK nipangiuneKainasanerpa?
taigdliortut sumiginagåuput
nunavtine taigdliortut atuagkior-
tut ikigtumininguit Hat Villads
Villadsen agdlagpok K’asigiånguit
avisiane „K’dKarssuaK“me:
Erling Høeghip atautsimititsinera
pisimassuvoK eKiatdlangnartoK. unuk
tåuna amerdlanernut eKérsimårnartu-
vok pigssarsinartuvdlunilo. taimåitor-
dlo åma ilåtigut pakatsinalangitsorsi-
mångilaK.
aperKutit ilåt mauna sangmilåriar-
tigo!
aperKutigineKarpoK kalåtdlit ing-
mikut inuiagtut ilisarnautaisa ersser-
Kingnerssariligat „OKautsit" tåmatsai-
liorniardlugit KanoK iliorniartoKarni-
arnersoK. — aperineKartOK akivoK: o-
KalugfeKartitdlugo OKautsit tåmariar-
tornigssåt ånilångagissariaKångitsoK.
tauva ersseraigsaineKarpoK nunat
avdlamiut oKalugtualiait sagdliutine-
Kariartuinartut kalåtdlitdle nangmi-
nerssutait OKalugtualiat taigdliatdlo
tunugdliuneKarnerussutut isumaKarfi-
gineKardlutik. — tauva aperineKar-
toK akissuteKarKigpoK tamåko nang-
minerssortumit ingerdlåneKarmata
nangmingneK akuliuvfigisinaunagit
ingmingnutdle akilersinausimånging-
mata torKortarinarneKarsimassut.
nalerput erKainarnerulerunarpoK
taimane inuiait danskit OKautsiming-
nik — inuiagtut ingmikut ilisarnauti-
mingnik soKutigissaeruterug tulerf iå-
nut. inuiait danskit ima nåkartigisi-
magaluarput ilagissatik kivfatigdlo i-
nuiait avdlat OKausé atordlugit OKa-
luteriardlugit Kingmitik kisisa oKaut-
sitik atordlugit OKalutaleraluardlugit.
taimailivdlutik inuiagtut tungavig-
ssaerutdlutik inuiagtut tungavigssae-
rukamik nakussusérusimåput, inui-
angnitdlo avdlanit nanertorneKartua-
lerput.
ajornartorsiornerup tamatuma na-
låne Kavdlunåt atuagkiortue taigdli-
ortuilo agsut iluaKutausimåput inuia-
Katitigdlo nikanarsagaunermit atar-
Kissaunermut KarKUsimavait.
månåkut kalåtdlisut oKautsivut —
inuiagtut ingmikut ilisarnautituagag-
ssariligkavut kalåleKativtinit nikagi-
neKariartuinalerput, ilame angerdlar-
simavfingne Kavsine narrugineaaler-
dlutik inuiait avdlat OKausé atoruma-
neKariartuinalerput.
OKartOKartarpoK inuiagtut nangmi-
neK OKautsivut tåmarnaviaratigdlo to-
Kunaviångitsut. tamånale ilumungilaK.
iliniartitsissussugut pisoKalångulersu-
gut nalungivigparput OKautsivut ser-
nigssorneKardluångikunik toKujartor-
nialersut, amerdlasorpagssuitdlume u-
kiut amerdlångitsuinait ingerdlaneri-
ne — sordlo kinguåringne nutauneru-
ssune — toKorérput puigugaorérdlu-
tigdlo.
„imarssuarput åma piniartortavta
pigåt. ilivse kalåtdline inussutigssar-
siutit atarKinarnerssåt inussutigssar-
siutigårse. inussutigssarsiutip tåussu-
ma uvdlume sule kalåliutipåtigut ing-
mivtinutdlo kalåtdlinik taissarsinau-
titdluta", landsrådip sujuligtaissua u-
kiortåme OKalungnermine ilåtigut tai-
ma OKarpoK.
ajoraluartumigdle angatdlatine tåu-
kunane atortut ilait KanoK ateKarner-
sut måna kalålerpagssuarne toKorér-
put puigugaorérdlutigdlo.
taimåitumik pingårtusorinarpoK o-
Kautsivut „kalåtdlisut ingmikut ili-
sarnautigissavut” ilungersortumik
sernigssorneKartariaKalisavdlutik, o-
Kåinarata: „å, OKalugfeKartitdlugo tå-
marnigssåt ånilångatigissariaKångi-
laK.“
OKautsivtale tåmariartulemerat —
toKujartulernerat suliniardluarnikut
ånåuniarneKarsinaussoK neriutigiv-
dluinarparput. landsrådivut — nunav-
tine nålagkersuinikut Kutdlersarissa-
vut — tatigivdluinarpavut pissugssau-
ssut sut inuiagtut ingmikut iluatigi-
ssavut avdlatutdle arajutsinavérsåsa-
gait ajutoriartulisagpatalo soKutiga-
lugit akuliuvfigissåsavdlugit avKutig-
ssat pitsaussut avKutigalugit. avKu-
tigssatdlo pitsaussut ilåtut tainiagara
tåssa kalåtdlit atuagkiortuisa taigdli-
ortuisalo pitsaunerussumik taperser-
sorniarneKarnigssåt pikorigsarniar-
dlugitdlo avKutigssarsiuniarneKamig-
ssåt.
inuiangne avdlane tamåkuninga su-
liaKartut pingårtitauvdlutik suliniar-
nermikut tapersersorniarneKartoru-
jugssuput, agdlåt aningaussanik iki-
orneKartarput suliartik perKigsårut-
dlugo ilungersutdlugulo pikorigsarfi-
giuarsinaorKuvdlugo, nunanut avdla-
nut takussagssarsiordlutik imagssarsi-
ordlutigdlo angalaorsinaulerKuvdlugit
aningaussatigut ikiorserneKarsinau-
ssarput. — taimåitumik „ingmingnut
akilersinaussunik“ inuiaKatimigdlo
akornåne iluaKutaussunik suliaKarsi-
naunerulersarput nanertorneKaratik
ajortut ajungitsutdlo tikuartorsinau-
lersardlugit.
nunavtine tamatumunga ilunger-
sortumik suliaKamiartut Kavsit mau-
ngamut taimatut avKutigssarsiuniar-
neKarsimåpat?
V. Villadsen.
DEN NYE
GRZNM DICSCC
diaselmotOre nuttllaK IngardlapilugtOngitaoK OKln*rpåK-lkds<omaKamara néinarpia takutlneKartoK
J-cyl. 186/183 HK GREN AA DIESEL — lllalmansKardluartutut 70 HK-ligWt taklaauaeKarpoK. 90
HK-lingmltdlo 2-nlk cylinderillngmit GRENAAMOTOR-lmlt OKlneruvdluna
ima 4-nlk 6-nlgdlo cyllndarllaKarpoK — påalaautigaaanik plnlarit
A/S GRENAA MOTORFABRIK — GRENAA — TELEFON (063) 2 06 66
Dan moderne angaomtgående
dieselmotor - Mindste vagt
Kortaste Installatlonslangda
Den viste
3-cyl. 1(5/183 HK GRENAA
DIESEL
har samme langde som vor
kendte 70 hk og vejer mindre
end vor 90 hk 2-cyllndrede
.Grenaamotor*
Også 4- og 6-cyI Indrede
indhent oplysninger
Estimulante
A.M.HIRSCHSPRUNG & SØNNER
KONGELIG HOFLEVERANDØR
Hvid?
KSKOrtOK
Tag en Estimulante fra den hvide pakning • Tænd den •
Nyd den • Og læg mærke til den hvide aske - kende-
tegnet på en god cerut •
Estimulante puanit KaKortumit tiguk. ikiguk. iluarusutigiuk.
arssailo KaKortut malugikit — cerutip pitsaussup ilisarnautai.
7