Atuagagdliutit - 30.09.1971, Side 27
ukiut 30-t Kångiugpata inuit
60 procenté igdloKarfingnisåput
ukiup 2000-ip tungånut månamut igdluliausimassunit amer-
dlanerussunik igdluliortoKartarianartoK, inuiaKatigit peicati-
git nalunacrutane OKautigineKartoK
agdl.: Svend Garbarsch
København (RB-special)
nunarssup inue amerdlaKgmingnik ilajartuårtitdlugit silarssuarme ta-
marme igdloKarfit agdliartprtupilorujugssuput. igdloKarfit ukiup 2000-
ip tungånut ukiut 30-t kifigugdlit ingerdlaneråne måna angissutsimik
pingasoriautingajåinik angissuseKalisdput, inuiaKatigit peuatigit ani-
ngaussarsiornikut ikiorsissamikutdlo sujunersuissartutitaisa ingmikut
misigssuisitsinerdne nalunaerume sujuligtutigineKarpoK. misigssui-
nerme påsissat Kåumåme tugdlerme inuiaKatigit peKatigit igdloKar-
nermut, igdluliortitsinermut pilerssdrusiortarnermutdlo tungassut piv-
dlugit ingmikut atautsimititagaisa Geneverne ingmikut itumik atautsi-
minigssane tungavigineudsåput.
nunane tamardluinangajangne i-
neriartornerme påsissat misigssu-
inikut erssersiniameKartut tåssa:
inuit nunåinarme najugagdlit ig-
dloKarfingnut eKitertorujugssu-
put, igdloKarfingmiutdlo taima
mérartårtortigigamik amerdliar-
tortorujugssuput. pitsut nåparsi-
mavdlutik Kanga tOKorartaraluar-
tut perKingnigssåkut isumagine-
KarneK pitsångoriartuinarmat
måna toKUSsartut ikiliartomerat
inuit amerdliartupilomerånut pi-
ssutaussut ilagåt.
misigssuinerme påsineKarpoK
ukioK 2000 nunarssuarput måna
inugissame mardloriautåinik ino-
KalersimåsassoK — syv milliardi-
nik. inuit 40 procenté 1960-ime
igdloKarfingne najugaKarput, tai-
manikutdle 60 procenté igdloKar-
fingne najugaKalersimåsåput.
nalunaerume issertuångivgsu-
mik OKautigineKarpoK: inoKaler-
Kårneranit månamut igdluliausi-
massut tamaisa ukiup 2000-ip tu-
ngånut inuit amerdlassutigssåinut
inigitisagaluaråine amigarujug-
ssuåsåput.
nalunaerume taineKarportaoK
nålagauvfit tamardluinarmik —
— pisut pitsutdlo, angisorssuit
mikissutdlo — assiginga jagtunik
ajomartorsiuteKåsassut.
pitsunerulersinaussut
nalunaerume kajumigsårutigine-
KarpoK inuiaKatigit tamalåt sule-
KatigérKUvdlugit ajornartorsiutit
pilerumårtut nålagkersuissunit a-
jugauvfiginiameKamigssåne.
igdloKarfitorKat agdlilemeKåi-
nåsångitdlat, åmale nutårdluinar-
nik igdloKarfiliortoKåsaoK. ajor-
nartorsiutit „angnertupilorujug-
ssuit“ pilersarumårput aningau-
ssarsiomerup angnerulemigssara-
luanik inuitdlo atugarigsårneru-
lemigssaraluanik navianartorsi-
ortitsissugssåuput.
tamane perKigsårtumik misig-
ssortariaKarpoK sut aningaussa-
livfigineKartåsanersut, igdloKar-
fit sut agdlilerniartariaKåsaner-
sut sutdlo agdlilernavérsårneKå-
sanersut. åma misigssortariaKar-
poK igdloKarfit KanoK itunik ig-
dluliortiterfigineKåsanersut, sut
angatdlatigineKasanersut igdlo-
Karfingmiutdlo KanoK isumagine-
Kasanersut.
nunarpagssuame nålagkersui-
ssut isumakulutigåt inugtaussut
isumagineKameråne pingårute-
Karnerussut — ingnåtdlagiaxar-
nerup, imeKamerup, suvdluligti-
gut erKainerup, sanaortornerup i-
liniartitauneruvdlo — månamit
ajomerulersinaunigssåt. ardlaxa-
Kissunime ajornerulerérpoK.
pilerssårusiomeK
nalunaerume tikuarneKarpoK ig-
dloKarfit agdlilemeKamerine nu-
narpagssuit pilerssårusiomeK a-
jortut. tamatumunga pissutauvoK
igdloKarfit KangaunemssoK pi-
lerssårusiungivigdlune agdliartor-
tineKartarsimanerat. igdloKar-
fingne OKartugssaussut silarssuar-
me tamarme nålagkersuissut ka-
jumigsårtalersimavait igdloKarfit
agdlilerneKarnere pilerssårusior-
neKartarKUvdlugit.
— nålagkersuissut Kutdliussut
taimatut nukigtutigilernerat imai-
lersinauvoK ukiut 2000-it tungå-
nut igdloKarfiliortitemerne piler-
sitat nutåt pingårnerssarilerumå-
rait, nalunaerume taineKarpoK.
ineriartornemp nagsatarisinau-
vå nålagkersuissut misiligtagkat
iliniarfigilisagait. suniutaussoK
avdla tåssausinauvoK inuiaKatigit
tamalåt ilisimatusarnermik ilini-
artitaunermigdlo sukaKissumik
agdlilerinerat.
kulture avdlångortarpoK
nalunaerume taineKartut ilagåt
nunane ineriartortune igdloKarfit
ingmikut ajornartorsiorfiulersi-
massut: Mexicome igdloKarfit pi-
ngårnerssåt Mexico City, Vene-
zuelame Caracas, Brasiliame Rio
de Janeiro Sao Paulolo, Libyame
Tripoli, Indiame Bombay Calcut-
talo, Indonesiame Djarkarta Su-
rabayalo Ægyptenimilo Cairo.
igdloKarfingne tåukunane igdlo-
Karfit agdliartupilornerisa ki-
ngunerånik igdlugssaKartitsini-
arneK angatdlatigssaKartitsiniar-
nerdlo kisimik ajornartorsiutao-
mjugssuångitdlat, igdloKarfitdle
agdliartupilornerisigut nunat kul-
turé angnertoKissumik avdlå-
ngortarput.
— igdloKarfingne avatainilo
kulturit inuitdlo atugait tupåt-
dlangnartumik åssigingissuteKa-
lersimåput, nalunaerume taine-
KarpoK.
nunarpagssuame igdlOKarfing-
miut inunerat ima åssigigtigileri-
artorpoK igdloKarfit taigomeKar-
tut ardlånut pigaluaråine nuname
sordlerminerdlune iluamik påsi-
nartarane.
tamane takussagssat åssigigput:
inuit tusintiligpagssuit najugar-
dliortupilorujugssuit. taima pi-
ssoKartarpoK nunåinarmiut pitso-
Kissut igdloKarfingnut igdlugssa-
Kartitsingitsunut amerdlaKalutik
nugterångata.
nunåinarmiut igdloKarfingnut
pigångamik inunerisimassartik
taimaititarpåt. avdlanik atissaKa-
lertarput, avdlanik suliaKalertar-
dlutik erKumitsuliortalerdlutigdlo
— agdlåme ilaKutarigtut inune-
rat avdlångortarpoK.
inuiaKatigit tamalåt kåtutdlutik
kulturiånik taisinaussarput put-
dlavigissarpåt atuagagssianit, ra-
diumit, fjernsynimit filmimitdlo
sunerneKarsimassoK.
nunat pisut inue
ama nugtertartut
nunanile sujuarsimassune åma
nunåinarmiut igdloKarfingmiut-
dlo atugait åssigingitsorujugssu-
ssarput. nunat ilait atugardliorfi-
unemssut inuerukiartorput, nu-
nåinarmilo najugagdlit kisemgo-
rutut atugardliortorujugssuput.
Londonip agdliartuinardlune
igdloKarfingnut kujaliminitunut
ardlalingnut atalemera Tuluit-
nunåne erKasutigineKarooK. inuit
nugtemerat Walesime, Tuluit-nu-
nåta avangnåne kangiane avang-
nånilo kitåne kisalo Skotlandime
ajoKutaussunik kinguneKarpoK.
Skotlandime sulivfigssaerusima-
ssorpamjugssuput.
Italiame pissutsit avdlåuput
nunap avangnå’tungåne najugag-
dlit kujatå’tungåne najugalingnit
pisunerujugssuput. Italiap kuja-
tå’tungå ukiut 50-it migssiliortut
piorsarniarneKarsimagaluarpoK
tamatigutdle tamauna taimågdlåt
iluaKUsineKartarsimavoK. tai-
maingmat Italiap kujatåmiut Ki-
mugtuitsunut ilaussardlutik uv-
dlut tamaisa avangnamut nugter-
tut takugssaujuarput.
Istanbulip agdliartuinarnera
kigaitdlagtiniardlugo tyrkit nå-
lagkersuissue sulinialerput. nunap
timerpasingnerussortåne inger-
dlatanik nutålianik autdlartitsi-
ssamertigut inuit tamaunga nu-
nasiortulernigssåt anguniamexar-
poK.
Ægyptenime oKatdlisigineKaler-
poK nuna 30-ngordlugo avgoråi-
ne avgomera atausex kisime må-
namut najugarineKarmat KanoK
iliornikut najugarineKartoK agdli-
lerneKarsinaunersoK. nunap inuisa
35 millioniussut agfangajait kug-
ssup Nilip avangnarpasingnersså-
ta emåne najugaKarput.
riisit årninerat
Cairome oKatdlisigineKarpoK ru-
sit åmineråtut iliortoKåsanersoK.
Sovjetunionime ukiorpagssué-
ngortune Moskva agdlisinavérsår-
neKarpoK, nunap ilaine avdlane i-
neriartortitsiniarneKardlune, pi-
ngårtumik Uralip KåKaisa unga-
tåne. Moskva måna otte millio-
ninik inoKartoK ukiune ardlaxale-
Kissune avatånit nunasivfigerxu-
ssåungilaK. taimailiortOKarmat ig-
dloKarfik agdliartorungnaingajag-
poK, inuitdle tusintiligpagssuit o-
Kartugssaussunik arajutsisitsiv-
dlutik igdloKarfingme najugaKa-
lemikuput.
Japanime ajornartorsiutit Æ-
gyptenime ajornartorsiutitunga-
jak iput — angnertunerujugssu-
ginardlutik. igdloKarfigssuit Osa-
kap Tokyovdlo akomånitut ima
agdliartupilortigaut nunap inuisa
100 millionit sivneKartut agfait
migssiliortut sinerissap narssar-
tåne amitsume 1000 kilometerit
migssiliordlugit takissusilingme
måna najugaxardlutik.
tamåna pissutigalugo japani-
miut åssigingitsunik ardlalingnik
ajornartorsiuteKarput. mingugte-
rineK ima angnertutigilersimavoK
umåssuseKartunutdlo ima navia-
nartigilersimavdlune Japanime
nålagkersuissut ardlaligssuarnik
inatsisiliortariaKarsimavdlutik 1-
nugtaussut igdlersomiardlugit.
nunåinarme igdloKarfigssat
Indiame, Kiname, Polenime, Ju-
goslaviame nunanilo avdlane ar-
dlaKarissune igdloKarfigssuit ag-
dliartorpatdlårnerat kigaitdlagti-
niarneKarpoK, pitsaunerussumik
ineriartortitsineK anguniarneKar-
dlune.
nunat kitdlit periausisa aker-
dliånik Kina iliorniarpoK, inug-
taussut åssigikénermik nunamut
angisupilorujugssussumut tamar-
mut siåmamigssåt anguniame-
Karmat.
Europame USA-milo taimai-
ngajagtunik pilerssåruteKartoKar-
poK. igdloKarfipilorujugssuit pi-
ngoralersut agdlilemeKarKingi-
nigssåt anguniarneKarpoK. angu-
niarneKarpoK igdloKarfit månar-
nit avdlauvdluinartut pilersine-
Karnigssåt.
igdloKarfitorKat angatdlånerme
månamut atortut najoncutaralu-
git sanaortugåuput. igdloKarfitor-
Kat ukiut 1900-it ingerdlaneråne
avåmut agdliartortuarput, nuna-
ne sujuarsimassune bilit atugau-
lernerisigut ilaKutaringnut ataut-
sinut inigssiat igdloKarfit avatåi-
ne sanaortomeKartorujugssung-
mata.
igdloKarfingne nutåliagssane a-
ngatdlånerme atortut inugpagssu-
amit angatdlatigineKarsinaussut
tåssaussariaKarput busit, Kimug-
tuitsut tingmissartutdlo, ingmikut
påsisimassagdlit OKartarput. tu-
påtdlautigssauneniput erxarsau-
tigineKartartut avKusemit Kimug-
tuitsutdlo avKutaisa kigdlingisa
takisorujugssuamik igdloKarfili-
ortiterivfigineKartamigssåt agdlåt
100 kilometerit sivnerdlugit taki-
ssuseKartunik.
ingmikut påsisimassagdlit o-
Kartarput ineriartomeK ukiune
aggersune månamut ineriartortit-
sinermit avdlauneruvdluinartu-
mik ingerdléneKåsassoK. nunåi-
narmiut igdloKarfingnut nugte-
rungnåisåput igdloKarfingmiutdle
nunåinarmut nugtilisavdlutik.
DREJER DET SIG OM FLYTNING?
— kontakt specialisten —
ADAMS TRANSPORT CO. A/s
Danasvej 30
tlf. 317400
DK-1910 København V.
Telegramadr. „ADAM".
— pakning og forsendelser af bohave til samtlige grønlandske
destinationer.
— modtagelse af sendinger fra Grønland for ekspedition.
— møbelopbevaring i egne magasiner.
Motorbåd til salg
M/b „Poul Ibsen", tilhørende Den kongelige grønlandske Han-
del, udbydes herved til salg.
Data:
Bygget 1951 på Rantzausminde Bådebyggeri.
Dimensioner: Længde 9,92 m, bredde 3,46 m, dybgang 1,45 m.
Motor: 45 HK Hundested råoliemotor, type E, installeret 1962.
Øvrigt udstyr:
Radiotelefonanlæg, ekkolod, kompas, olieovn.
Fartøjet henligger i Jakobshavn, og sælges i den stand, hvori
det forefindes.
Tilbud skal være afgivet inden den 30. september 1971 til han-
delsinspektøren, postboks 608, 3900 Godthåb.
Købesummen skal erlægges kontant, og eventuelle udgifter til
stempling af papirer afholdes af køber.
Afhentning af skibet sker ved købers foranstaltning og for den-
nes regning og risiko.
Handelen kan frit antage de tilbud, der måtte forekomme accep-
table, men er iøvrigt ikke forpligtet til at antage nogen af de
indkomne tilbud.
DEN KONGELIGE GRØNLANDSKE HANDEL
Handelsinspektoratet
Godthåb, den 24. august 1971.
pujortulåraK tuniniagaK
pujortuléraK' „Poul Ibsen" Handelip pia mauna tuniniarneKar-
poK.
1951-ime sanauvoK Rantzausmindep umiatsialiorfiane.
takissusia 9,92 m, silissusia 3,46 m, itsinertussusia 1,45 m.
motoria: 45 HK Hundested råoliemotor, type E, 1962-ime ikutaK.
atortue avdlat:
radiotelefonikut oxalussissut, ekkolod, pujorsiut, kissarssut ulia-
tortoK.
angatdlat IlulissanipoK pissusialo avdlångortinago tuninexåsav-
dlune.
30. september 1971 tikitinago akigitiniagaK nalunaerutigineKå-
saoK unga: Handelsinspektøren, postboks 608, 3900 Godthåb,
atautsikut akilerneKåsaoK påpiaratdlo naKissuserneKarnerånut
aningaussartutaussugssat pisissup akilisavai.
angatdlat aineKåsaoK pisissup sulissutigingningneratigut, tåu-
ssuma akiligånik sitdlimasigånigdlo.
akigitiniagkat akuerineKarsinaussut Handelip nangminérdlune
tigusinauvai, pissugssåungilardle akigitiniagkat ardlaitdlunit
tigusavdlugo.
DEN KONGELIGE GRØNLANDSKE HANDEL
Handelsinspektoratet
Godthåb, den 24. august 1971.
27