Atuagagdliutit - 08.11.1973, Page 14
nunat avdlångutsailiugkat
nunarssuarme angnerssåt
magister Chr. Vibe agdlautigissame uvane OKalugpalårtoK
suna pivdlugo Tunup avangnata nunarssuarme angnerpåtu!
avdlångutsailiugaunigssånik
sivitsungitsukut uvcJIok nagdliu-
kumårpoK kingusinårfigssaK —
taimåitumik månåkut pissariaKa-
lersimavoK Kalåtdlit-nunåne u-
massunik erKigsisimatitsivigssap
kigdligssai aulajangerniåsavdlu-
git. sordlo professor R. Sparck er-
KigsisimatitsineK pivdlugo ersser-
Kivigsumik isumaKarsimassoK:
nunamik erKigsisitsissarnigssal
sujorKutsissumik piarérsautigi-
ssariaKarput amerdlanertigume
kingusinårneKarértarmat.
ilisimatut ardlalerianalutik på-
sissarpåt umassut naussutdlo su-
jornatigut KaKutigortungikaluar-
tut uvdlut ilåne tåssångåinarujug-
ssuaK nunarssuarmit pérusima-
ssut. ilåtigut inuit nangmingneK
taima nungunerénut pissussarput
avdlatigutdlo umassup tåussuma
inunigssamine pissariaKagainik
påsisimassaKångineK pissussar-
dlune. påsineKartarpcK umassut
naussutdlunit enrigsisineKåinar-
nigssåt kisime nåmångitsoK pi-
ssariaKartordle nuna umavfigi-
ssåtaoK erKigsisitariaKartoK sor-
dlo, orpigpagssuit, narssarujug-
ssuit, Kånarssuit, narssarssuit ivi-
gagdlit, nunat aujuitsut, Kåicane
narssartat il. il..
taimailiorniarnerup tungånit i-
ssigalugo pissariaKarportaoK u-
massut angatdlavé erKigsisisav-
dlugit, sordlo, nunavit Katsigsor-
tai, pukitsut sineriangmut Kanig-
tut narssartait, nunatdlo aujuit-
sut. Katsigsut sermimik Kagdli-
gausimasinåuput narssartatdlo i-
noKajuitsungorsinauvdlutik tåssa
imåipoK nungujartorneK sineri-
ssap tungånut ingerdlaorpoK.
sordlo Europa taimatutdlo A-
merika avangnardlen Kalåtdlit-
nunåtdlo Asiap Kenranisutdle u-
massut nunamiut anånagåt. nuna-
rujugssuaK KatsigsoK ukiune mil-
lionilingne inuvfigineKarsinausi-
mavoK uvdlumikut avangnåne u-
massussut milumassut angisut mi-
kissutdlo nagguvigissånik. kisiå-
nile avatåinai: Europ Amerikalo
avangnardleK umassut ikigtuinait
umavfigisinausimavåt.
silåinauvdle avdlångcriartorne-
ra ilutigalugo umassut kangimut
Amerikap avangnardliup Kalåt-
dlit-nunåtalo tungånut ingerdlau-
lersimåput. pivfigssanilo avdlane
ilait kimut ingerdlaorsimavdlutik
tåssa Europap tungånut.
umingmait sujugdliuput
umingmak Avangnåne umasinau-
simavdlune inuit maunga pingi-
katdlarmata sujugdliuvdlune nug-
tusimavoK. tugtulo kingusing-
nerussukut avangnånut tikiusi-
simavoK. atautsimut issigalugo
pivfigssat nikerarnerine inuit ig-
dluariartorussårsimåput, uni-
ngacrtardlutik, nungutardlutik ki-
ngumutdlo ingerdlanrigtardlutik
Kalåtdlit-nunåta tungånut inger-
dlaorsimåput ukiune tusintiling-
ne, piniagagssat avdlångorarnerat
najcrKutaralugo. inuk tamåne u-
massoKataussunut ilaulersimavoK.
ukiut tusintigdlit matuma su-
jornga erKarsautigalugo takusi-
nauvarput Kalåtdlit-nunåt orni-
tagssanut avatdlernut ilausima-
ssck inuniarfigssatut pingåruti-
ligtut Asiap KerKanisutdle pingit-
sårneKarsinåungitsigalune. uvdlu-
mikut Asiame umingmaKångilaK,
uvdlumikut pissutsit najcrKutara-
lugit umavfigssai nalerKuneru-
ssui tåssausimåput Ellesmere Is-
Her er I. W. 25
den sikre
motorbåd/sejler
De har læst om
I. W. 25 fås som motorbåd eller motorsejler med agterkahyt, 5
køjepladser, pantry, toilet, vask, kogeapparat, lanterner, kaleche,
længde 7,50 m, bredde 2,65 m, dybgående 0,75 m, deplacement
1,8 ton, motor 75 HK Volvo M.D. 21 diesel, marchfart 10-12
knob.
Leveres som motorsejler, motorbåd samt forberedt for rig, le-
veres med og uden agterkahyt.
MARINE
TÅRNVEJ 8 5800 NYBORG TLE 10913126 26
land Kalåtdlit-nunåtalo tunuata
avangnå — uvdlut ilåne pissutsit
avdlångorumårput umingmak uv-
dlumikut umanermisut umasinau-
jungnaerdlune nungukumårpoK
taimåitusimagaluartutuinaK er-
KaineKartugssångordlune taima-
nikugssamut Kimut igdluariartor-
dlune autdlarérsimångikune.
issigtup umassue
Tunup avangnåne umassunik er-
KigsisimatitsivigssaK uterfigiguv-
tigo påsisavarput ukiut tusintig-
dlit kingumut erKarsartariaKa-
ravta sujumutdlo takordluivdlu-
ta. uvdlumikut teknikikut ator-
tunik penarpugut tamåko uma-
ssut umavfinik aseruivdluinarsi-
naussunik. ingerdlaortarfitoKait
kigdlilersinauvavut. siaruariar-
tornerat unigtiniarsinauvarput i-
malunit avdlångcrnerssuaKalersi-
nago avdlanut umavfigisavdlugit
nalerKunerussunut nugterisinau-
vugut. ukiunerane ajornartcrsiu-
taussartut pingitsortiniarsinauva-
vut aussaunerane ivigartorfingnit
ukiunerane neriniartarfigssånut
ingerdlacrtartungortiniardlugit.
tamatumunga atalitdlugo åsser-
sutit kitånit avangnånitdlo pissut
taineKarsinåuput. tingmissarto-
Karfit Kangerdlugssup Thulevdlo
erKåne pisimassut. Kangerdlug-
ssuarme tingmissartunut mitarfik
pilersineKarsimavoK nalautsortu-
mik tugtut aussaunerane nerini-
arfingmingnut ukiuneranilo neri-
niaifingmingnut ingerdlaortitdlu-
tik avKutigissartagåne tåssa au-
ssaunerane kujavartertaramik u-
kiuneranilo avangnarpartertar-
dlutik. Tunumit umingmait kimut
nutausimassut avKUt tåuna atu-
artarpåt tcKussariaKartarsimav-
dlutigdle inuit ånilångasut ersi-
lersitarsimagamikit.
ernaivit angnerssåt
mitarfiliornikut kingusingneru-
ssukutdlc Thuleme tingmissartu-
nut mitarfiup agdlilerneKarnera-
tigut Kanga tugtut umingmaitdlo
ivig3itcrfigissarsimassåt aseror-
neKardiuinarsimavoK K’imugseri-
arssuåkordlutigdlo Kitånut uteri-
artornigssaraluat ajornarsisitdlui-
narsimavdlugo. sanaortorneKaler-
mat taimanikut nerdleK KåKat ta-
sertaisa sinåne ivassaraluarpoK,
månåkutdle pérupoK. mingugtit-
sineK tupingnåinartumik agdliar-
torsimavoK, sujusingnerussukul
Knud Rasmussenip Thuleata er-
Kåne narssartarssuit kussanartut
månåkut tåssaulersimåput Kalåt-
dlit-nunåne erKaivit angnerssait.
eiKagarparujugssuit sumut ta-
maunga siaruarterneKartarput, a-
ncrerssuarmit sermit nunatdlo
Hi-Fi
Stereo-hovedtelefoner
Dynamiske mikrofoner
Kabinethøjttalere
Vil De holdes lø-
bende orienteret
om vore nyheder in-
den for Hi-Fi ste-
reoanlæg, båndop-
tagere, hovedtele-
foner, mikrofoner,
og alle former for
udstyr og tilbehør
hertil, så bør De i
egen interesse for-
lange FHC-KON-
TAKT tilsendt. Ud-
kommer regelmæs-
sigt og tilsendes
gratis. Indeholder
også oplysninger
om udsendelse af
specialkataloger
over tilbehør og ud-
styr.
-HC-KUNDESERVICE
Industrihuset
Landgreven 7,1301 K
Chr. Vibe okarpoK: mingugtitsineK autdlartfpoK ilisimassagssarsiortut
Kalåtdlit-nunånut pivdlutik KivdlertussakoK s'ujugdleK igingmåssuk. Thu-
lep erKå angnertorujugssuaK erKaivigssuartut ilivoK. måne takuneK ajor-
narneK ajorput teriangniat KaKortat aussame merKutik atordlugit neKit
aKerdlortigkat pukuinik narajorujugtut, Tunup avangnåne Qmassunik er-
Kigsisimatitsivigssap migssåne.
— Forureningen begyndte, siger Chr. Vibe, da konserves'dåsen med de
første ekspeditioner blev bragt til Grønland. Området omkring Thule er
efterhånden een stor losseplads. Her ses en hvidræv i sommerdragt
snuse til et par tomme kødkonservesdåser i Nordøstgrønland, hvor Natio-
nalparken skal indrettes.
Karssuavdlugit sikutigut såvigar-
tutigut nunap kangerdlugtainut
tamanut siårtiterneKardlutik. ta-
matumane inuk Kitiussutut OKar-
tCKarsinauvcK, påsingningneK su-
jcrngatigut nuname issigtume i-
lisimaneKångikaluartcK, inuk tai-
matutdle pissusigssamisortigaoK
ajcKutåLingitsigalunilo sordlo i-
gutsak nivdliarujordlune KåKane
sineriangnilc nunamik umåssusi-
lersuissoK.
sule ånaissaKarnigssaK
taimåikaluartordle Kalåtdlit-nu-
nåt nunarujugssuvoK, sulilo ånåu-
ssaKarsinauvugut. taimåitumik
månåkut avangnåne Tunuvdlo a-
vangnåne nuna umassunik erKig-
sisimatitsivigssaK pilersitariaKar-
poK. tamatuminga påsingnigdluar-
ne.K tungavigalugo Kalåtdlit-nu-
nåne inatsisit pivdlugit udvalge
eiKartussivit Kutdlersåne sujulig-
taissussumik L. Trclle-mik suju-
ligtaissulik sujunersutigssamik pi-
arérsautaussumik suliaKarpoK 22.
marts 1971 kcmmissione Kalåt-
dlit-nunåne ilisimatutut suliari-
neKaisimassunik departements-
chef Eske Brun-imik sujuligtai-
ssuvfigineKartumit sarKumiussiv-
figineKarput. ilaussortanit tama-
nit Kalåtdlit-nunånut tungatit-
dlugo ilisimatussutsikut suliaKar-
tunik autdlartitaussunit sujuner-
sut Kalåtdlit-nunåta pisoKartai-
nik erKigsisitsinigssamitaoK ima-
KartoK isumaKatauvfigineKardlu-
ne akuerssårneKarpoK.
landsrådip aulajangernera
ilisimatussuserme inugtutdlo so-
KUtigissat tungavigalugit såkor-
tumik OKatdlineKarérneratigut
kommissione isumanatigigpoK Ka-
låtdlit-nunåta ministeriaKarfianut
er Kigsisitagssamut kigdligitiligag-
ssat imåitut sujunersutigiumav-
dlugit: kujåmut kangimut kigdli-
gisavå titarneK sermimit Hare-
fjordip Kinguanit kangerdlup Ker-
icatigut silåmukartoK 0 Fjord Ki-
terårdlugo ingerdlassoK Sydkap-
ime kangerssup tungånut tåsså-
ngånitdlo Stauning Alpit månguat
atuardlugo Kong Oscar Fjord-ip
påvata tungånut ingerdlåsavdlu-
ne tåssångånit imånut avalagså-
saoK 12 milinik avasissuseKardlu-
ne Kalåtdlit-nunåt kangencut-
dlugo avangnarKutdlugo Peter-
mann-ip sermiata tungånut inger-
dlåsavdlune. iceKertat nunatatdlo
tamarmik titarnerup tåussuma i-
luanltut erKigsisitamut ilåusåput.
landsrådip 9. oktober 1973 au-
lajangernerane nuna endgsisitag-
ssaK akuerssissutigineKarpoK tai-
mågdlåt ukua pinagit, Harefjord,
Rypefjord, Renland kisalo Nord-
vestfjcrd-ip pårpasigsua.
eiKigsisimatitsivik
isorartussuseK tåuna nunarssuar-
me nunat endgsisitat angnerpår-
tarilerpåt. nunat erKigsisitat Ka-
ngale USA-me, Canadame, Afri-
kame, Sovjetunionime nunanilo
avdlane pilersineKarsimassune
KånginarneKarneK ajorput pingor-
titap avdlångutsailiugaunigsså ta-
matumanilo ilaussarput autdlai-
niarnerit sutdlunit inerterKutigi-
neKarnerat, tingmissat erniorfisa
uvdluisalo erKigsisitauvdluinar-
nigssåt, umassutdlo avdlat inger-
dlacrtarfisa uningaortarfisalo er-
Kigsisitauvdluinarnigssait (sordlo
imåitut, aorfit Kagssimårtarfisa
eiKigsisitaunigssåt), nunaKarfito-
Kausimassut avdlångortitåungi-
nigssåt, taimatutdlo ilivitoncat,
Kanga inugsuliausimassut, nunap
avdlångutsailiugaunigsså, kuit,
tatsit, naussut il. il. tamarmik er-
Kigsisitauvdluinartugssåuput.
taimågdlåt kalåtdlit piniariau-
såt Kangale ingerdlåneKarsima-
ssok atordlugo piniartoKarsinau-
VOK.
igdluIiorsinaunigssaK avdlanig-
dlunit teknikimut tungassunik er-
Kigsisitame pilersitsinigssaK aitsåt
pisinauvoK ministeriap akuerssi-
neratigut, akuerineKarnermilo ta-
matumane sianigivdluartariaKar-
put maleruagagssat ministeriap
aulajangersagai maleruarneKå-
sangmata, aulajangersagkanilo
taimåitune sordlo imåitut ilångu-
neKartugssåuput, erKigsisitame a-
ngatdlatit motorigdlit atordlugit
angalaortoKåsångingmat avKUsi-
nigssatut aulajangersagausima-
ssut avataisigut åmalo pukut a-
tortukutdlc tomordluinarmik pi-
arneKartåsangmata.
månåkut kingulerutoK tåssau-
lerpoK Kalåtdlit-nunåta avang-
14