Atuagagdliutit - 29.04.1976, Qupperneq 9
Bygderådit pilersfpait
nunaKarfingmiut
Kulautinardlugit
— nunaKarfingmiut nangmingneK
nunaKarfingmiunut tungassunut
pingårtunut aulajangissariaKara-
iuarput. sordlo åssersfltigalugo
nunaKarfingmiut nangmineK au-
lajangersinaussariaKarpait, nuna-
Karfingmingne sut pingåmeruter-
KåmeKåsassut kigsautiginerineri-
tik, igdluIiorneK, aulisariutit a-
merdlisarnigssait imalunit av-
dlardluinait, taima OKarpoK cand.
mere. Henning Schwerdtfeger na-
ngitdlunilo:
— taima tut aula jangisinauti tsi -
neK nunaKarfingmiunut sujug-
dlermik piumassarissugssauvå, a-
tortugssat nungnigssait — tåuku-
nunga ilångutdlugit aningaussat
— nunaKarfingnut nangminemut.
tamatuma saniatigut nunaKarfit
ingmikut ilisimassalingnik pissa-
riaKartitsissugssåuput, avatånit
KaerKuneKarsinaussunik. tamatu-
muna sordlo erKarsautigineKarsi-
nauvoK atautsimut nunaKarfing-
miunut pissortaKarfik, kalåtdlinik
inugtalersugaK, ajornångitsumik
atautsimut ilaussutut ilaulersi-
naussoK sulivfeKarfit piorérsut å-
ssigingitsut taimaeKataisalo akor-
nåne.
Henning Schwertfgere ilisima-
tutut påsiniaeKatauvoK, måna su-
liariniagkamingnik inerKåmersu-
nut — inuit ikigtunguit inoKati-
gingnerånik misigssuissunut —
kalåtdlit nunaKarfisa ineriartorti-
taunerisa periarfigssaisalo tungait
pivdlugit.
misigssuineK autdlartipoK 1971-
ime manalo inerKåmersimavdlune
nalunaerusianik sisamanik: „nu-
naKarfingne ineriartortitsiniar-
nerne ajornartorsiutit ilait“, „A-
tangmingmik nalunaerut", „Ka-
ngåmiut pivdlugit nalunaerut" å-
ma „atautsimut eKitdlugit nalu-
naerut".
bygderådit oitausigssae-
rutitåusåput
— bygderådet, måna pilersitaor-
Kåmersut, nunaKarfingmiunut pi-
ngårnerussutigut aulajangisinau-
nigssamut isumangnaitdlisautåu-
ngitdlat. bygderådertåt angneru-
ssumik suliagssineKarput agdlag-
figtigut suliagssat ingerdlånigssåi-
nut åmalo nunaKarfingnut tunga-
ssut nåmagsiniarnigssåinut, kisiå-
ne aulajangissugssaviunermut pi-
sinauneK pissortanipoK nunaKar-
fit avatånitune, taima OKarpoK
Henning Schwerdtfeger nangissu-
timine.
— Kalåtdlit-nunånut politikip i-
lisamautigivigpå, bygderådit nu-
tåt pilersitausimangmata kalåtdlit
nunaKarfingmiut Kulautinardlu-
git, periarfigssaKarsimanatik nu-
naKarfit sujunigssame KanoK po-
litikikut årKigssussivfigineKamig-
ssåt OKatdliseKatauvfiginago.
Henning Schwertfeger-itaoK i-
sumaKarpoK, tamåna åma ilåti-
gut atassoK, nunaKarfit ilisimati-
tausimångingmata encarsautinik
pissunik sujunigssame politikikut
aKutsinigssamik. 1973-eKalinartoK
suliagssat avguatåmigssåinut isu-
m.aliutigssissut tamånarpiaK piv-
dlugo sarKumerpoK udvalgimit
suliagssat nangmagagssatdlo av-
guatårneKarnigssånut Kalåtdlit-
nunåne. isumaliutigssissut 13-inik
KiiperneKarpoK, kalåtdlisut nug-
tersimassoK, kis’ånile pissortat
Periarfigssisimångitdlat nunaKar-
fiussunut tåussumunga isumer-
nermingnik OKamigssånut.
tåssunga tungatitdlugo taine-
KarsinauvoK, ilisimatutut misig-
ssuissut aningaussagssarsiormata
nalunaerutit kalåtdlisut nugteme-
Karnigssåinut, taimailivdlune pe-
riarfigssaKalerKuvdlugo nunaKar-
fiup CKatdliseKataunigssånut na-
lunaerutip imai pivdlugit.
— ardlaligpagssuartigut nuna-
Karfit inue ingmikut ilisimassalik
avKutigalugo, nangmingneK piu-
mavdlugo torKagartik, pitsauner-
påmik aulajangisinåuput inussu-
tigssarsiutitigut suliariniagkat
pivdlugit, sordlo åssersutigalugo,
Kerititsivéncat, taima OKarpoK
Henning Schwertfeger. taimailior-
sinåuput ilåtigut tungavigalugit
pingertitamik tåussumalo pigssa-
ritisinaussainik angisorujugssuar-
mik ilisimassaKarnertik tungavi-
galugo.
nunaKarfit 3
niorKutigssiomeK
agdlissarianarpoK
— Atangmingmiut nalungituåi-
narsimavåt inuniåsagunik tunga-
vigissagssaralugo niorKutigssior-
nertik agdlisamigsså, uparuarpå.
tamåna pissutigalugo nunaKar-
fingmiut ilungersuteKartarsima-
Kaut aulisariutit mikissunik ilaor-
tornigssait nangmingneK pissaria-
Kagkatik najorKutaralugit, aker-
dleralugitdle pissortat angisupilo-
rujugssuamik ingerdlataKamiar-
nernik sujunertaKartut. tamatu-
ma saniatigut misiligsimagaluar-
pait nangminerssortut Kerititsivé
taimaeKataitdlo nangmingneK ti-
gimiardlugit. pingårtumik pingår-
tipåt aulisartut inusugtut aulisa-
riarsinaulernigssåt arnatdlo inu-
sugtut måna tikitdlugo sumiginar-
neKarsimassut periarfigssaKarsi-
naunigssåt. nunaKarfingne inuit
ilungersornerat niorKutigssiorfit
pitsångorsarnigssåinut aportarsi-
mavoK politikerinit ingerdlatsi-
nermilo agdlagfingme pissortanit
amerdlaKissunit nunaKarfiup ava-
tånitunit.
— tamåko aporfigssat ilarpag-
ssue pissuteKartarsimåput pissor-
tat amigarpatdlåmik kukussunig-
dlo nunaKarfit niorKutigssiorsi-
naunerinik CKalugtuneKartameri-
sigut. niorKutigssiorfit eminaK i-
luarsinerisigut anguneKarsinau-
vok niorKUtigssiornerup pitsaune-
rulemera niorKutigssiorfit iluar-
sameKaraluarpata, ilumutdlime
konsulenteKameK såkortorujug-
ssuarmik pitsångorsagaugaluar-
pat anguneKarsinaugaluardlune.
encarsaut tåuna kingugdleK taper-
sersomeKarpoK kalåtdlit piging-
neKatigigdlutik niuvertarfinit,
grønlandsrådimit, bygdekonsulen-
timit taimatutdlo ilisimatut inuit
ikigtunguit inoKatigingnerånik
misigssuissunit misigssugkat iner-
nerinit. måssa politikerit tungåi-
nit ajungitsumik tapersersuiniar-
toKarunaraluartoK tamatuma pi-
ngårtup timgåtigut sule piviussu-
mik pissoKarsimångilaK.
igdloKarniameK
erdloKinartoKaKaoK
„Atangmik" pivdlugo nalunaeru-
me pentigsårtumik suliausima-
ssut ilagåt, Atangmingme inigssa-
Karniamikut ajornartorsiutit, ta-
måna Kalåtdlit-nunåne nunaKar-
fingne amerdlaneme atukunartoK.
— Atangmingme inigssaKami-
arnikut ajornartorsiutit ukiorpag-
ssuame agsut ajorsimåput måssa
imåisimagaluartoK tåssane nuna-
Kartut nangmingneK pissutsinik
iluarsiliniarsimagaluartut, taima
OKarpoK Henning Schwerdtfeger.
tamåna igdloKarniamerup tungå-
tigut pissuseK nunaKarfingmiunut
iluångitsumik suniuteKarsimavoK
imatut, — inuit — pingårtumik
amat inusugtut — avdlatut ajor-
nartumik nunaKarfingmit aut-
dlartariaKalersitdlugit. ukiut ar-
dlaligssuit åma Atangmingme åi-
paringortoKarsimångilaK, tamå-
nalo ilåtigut pissuteKardlune ig-
dloKarniamikut ajomartorsiuti-
nik.
— pingårneK unaugunarpoK, su-
junigssame nunaKarfingmiut ig-
dlugssaKartiniarnigssait kigsauti-
gissait nåpertordlugit — pitsåu-
ssusisigut, ilusilemerisigut akisi-
gutdlo nalerKutunik. nangminér-
dlune sanågssat nutåt sananeKar-
talersut tamatuma tungåtigut su-
juariautaugunarput. Kanigtukut
igdlunik tamåkuninga pigingnig-
tut ajungeKutåinik ajoKutåinigdlo
nalilersuisinaulerunarput, taimai-
livdlune sujunigssame pilerssåru-
siordlunilo pingårnersiuissoKaler-
sinauvdlune inigssaKamiarnerup
tungåtigut. Atangmingme inu-
sugtorpåluit KinuteKarérsimåput
taimatut nangmineK sanågssanut
tapersemeKamigssamik, tamånalo
erssiutaugunarpoK igdlut taimåi-
tut nunaKarfingmiut kigsautigi-
ssåinut nalerKutut ardlaligssuar-
tigut.
Atangmik saneritutaussoK
KanoK isumaKarpit sok Atangmik
Napassumut nalenciutdlugo tuså-
ngitsussårneKarsimaneKarsima-
neranut?
— Kalåtdlit-nunånut udvalgip
isumaliutigssissutåne, 1964-ime
sarKumersume, sume nunaKaler-
KussauneK agsut nålagkersuissu-
vok. taimane åma NapassoK inue-
runigssamut navianartorsiortut i-
lagåt, kisiånile nangminerssortoK
aulisagkanik nunanut avdlanut
niorKuteKartartoK soKutigissaKå-
ngivigpoK politikerit aKutsiniar-
nerånut Napassumilo fabrikilior-
dlune.
— tamatuma kingornagut Na-
passume fabrikip nionaxsiomerup
99 %-ia tigusimavå tauvalo pi-
ssortanut autdlartitaKalerdlune
NapassoK nangminerssortup fa-
brikia avKutigalugo. åma nangmi-
nerssortup fabrikia NapassumltoK
mingnerussumik KerititsiviuteKa-
lerpoK Atangmingme, pingårtu-
mik kapisigdlit pivdlugit. taimai-
livdlutik tunissarpagssuit Atang-
mingme aulisartut amussait Na-
passume fabrikimut tunineKarsi-
måput. Atangmingmut taimailiv-
dlune ajoKusineK Napassup ilua-
Kusigauneranit angnerusimavoK.
— uvdlume pissortarpagssuit
påsilersimavåt, tatigineKarsinåu-
ngitsut tunissat amerdlåssusinik
kisitsisit aulajanginigssamut tu-
ngaviusavdlutik nunaKarfingne i-
nussutigssarsiorfiusinaussut issi-
ginerinut pissutigalugo kisitsisit
amigautait kukunerinilo.
politike mumitoK
— uvdlume soKutiginartussoK tå-
ssa nunaKarfingnut politik isu-
maKatigissutaussoK KanoK tåuku-
— nunaKarfit kujatdlerpåt ilåt — Agdluitsup-på.
Fra en af de sydlige bygder — Agdluitsup-på.
nunga politikeKartariaKartoK.
1960-ikut politikiånut nalerKiut-
dlugo åmalo 1970-ikune ingerdlat-
siniarneK akerdlerdluinånut sa-
ngutitausimavoK, taimailivdlune
uvdlume pissortat ilumut ersissu-
tigilersimagunardlugo nunaKarfit
inuerunigssåt, sujornagut måssa
KimarKuvdlugit kajumigsårigalu-
aKalutik. kingugdlerpåmik tama-
tumunga åssersutigssaussoK oKat-
dlineK landsrådime ukiåkut 1975
OKatdlineK, tåssane landsråde isu-
maKatigingmat nunaKarfit inga-
ssagpatdlåmik isumagineKarsimå-
ngitsut.
— misigssuinerit ilimanarsisi-
påt, ajomartorsiutipilorujugssuit
aningaussatigut inuitdlo atugaisi-
gut, pinerdlungniameK avdlar-
pagssuitdlo, måna igdloKarfingne
inunerme nautsorssutigissaulersut
angnertoruj ugssuarmik politikikut
pissortat piumalersisimagait ig-
dloKarfingnut nugternerup kigait-
dlagtiniarnigssånut. taimåitumik
imåingilaK nunaKarfingmiut
nangmingneK ilungersutaisa atug-
katik pitsångorsarniardlugit peri-
arfigssatigdlume pissutausimassut
pingårnerussut taimatut inger-
dlatsinerup såkortumik avdlå-
ngortitauneranut, unauneruvdlu-
nile uvdloK måna tikitdlugo poli-
tikiusimassup kukussap inemipi-
lue.
påsissagssatigut
nutanik avKutigssat
— pissutsit tamåkorpagssuit ili-
sarnautåutut malungnartuarpoK,
nunaKarfingmiut amigauteKarsi-
manerat aulajangigkanik pingåru-
teKartunik amerdlaKissunik kaler-
rineKartarsimånginertik, sordlo
åssersutigalugo periarfigisinaussa-
mingnik nangmingneK niorKutig-
ssiamik periarfigismaussamingnik
nangmingneK niorKutigssiamik
periarfigisinaussamikut tunissivi-
gisinaussamikutdlo. tamånalo å-
ma issigissariaKarpoK atatitdlugo
nunaKarfit atorsimangmåssuk
KGH-ip kisermåussineranik er-
KorneKarnertik taimailivdlutigdlo
pingårtutigut nangmingneK isu-
mamingnik sarKumiussisinauner-
mikut arsårneKarsimagamik.
—. misigssuinerme taisimavara
periarfigssaK højskole angalaor-
toK, nunaKarfiliartartoK suliagssa-
ralugo påsissutigssanik siaruarte-
rinigssaK imaKalo ardlaligssuarti-
gut iliniartitsinigssaK. erKortugu-
narpoK nunaKarfingmiut ungasig-
sorssuarmut autdlartariaKångit-
sut påsissagssarsiordlutik.
— højskole angalaortOK, nuna-
KarfiliartartoK niorKUtigssiorne-
rup mingnerpauvfiane — pingår-
tumik ukiume — kursuseKartitsiv-
dlune inoKatigit pissusinik, nior-
Kutigssioriarfiusinaussunik avdla-
nigdlo nalinginarnik periarfig-
ssaugunarpoK peKatigigfingnut å-
ssigingitsunut suliniarfiussunut-
dlo, tåukununga ilångutdlugit
GAS, KNAPP imaKa åma Knud
Rasmussen-ip højskolianut Sisi-
miunitumut.
Toms Yankie Bar giver energi og godt humør
nakussagsaut Kimagsautdlo
YANKIE BAR
9