Atuagagdliutit - 30.05.1984, Blaðsíða 46

Nangegattaartoq:
Singajimmik
kinguaanillu
oqalualaaq
Immikkoortut pingajuat: Singajikkut aavariaqataapput
Niaqunngunamut Atammiup eqqaaniittumut. Marnilik
ernertaarpoq. »Angutitsiannguaq anigaluarpoq,
kisianni anernera nalunarpoq...«
Aqagu qaammat umiarpaat pikku-
tiinnaleriallarmala Singajik ingial-
luutiinnaqaaq. Pikigamik, pikiga-
mik avannamut aallaraatiinnaqaat
Singajiillu sumunnarfissani tusar-
nagu.
Kangaarsuk tunoqqullugu aqqu-
tikkut tunorlikkut Kangaarsuk tu-
nungerlugulu qaannat ilaat tikisii-
meriarlugu Singajiip oqarfigaa:
»Tassaluaa ornigarput nalullugu
avannamukalerpunga.« Taamalu
oqarluni aappassaanik aperaa:
»Sumut-una tuttunniartarpisi?«
Taamalu aperigaani qiviarlugu
oqarfigaa: »Allamut tuttunnias-
sanngitsugut, Niaqunngunamut
tuttunniartarpugut.«
Taamalu oqartoq Singajik pile-
ritsakkami. Aperivoq: »Qanoq u-
ngasitsigaa?«
Akivaa: »Qanippallaanngitsu-
kasiuvoq. Anoraasakkaangat ulloq
isukkaarluinnarlugu ornittarpar-
put, anorimillu akornuteqaraa-
ngatta akorninnarmut tammaar-
tarpugut aqaguanilu aatsaat tikillu-
gu.«
— Ingerlapput, ingerlapput. A-
noraasaqimmammi seqineq pukki-
leriannguallartoq asu Niaqunngu-
namut tikilillartut. Niaqunngunaq
paangeriannguallaraat tinimut sar-
faarulluni nalerikkataallartoq.
Ilummut kuuatigut ilummukaarti-
tilerput. Ilummukaramik tam-
maarfigisartakkaminnut tammaa-
raannaqaat. Tammaareerlutik
Oqaatsit
qaqutigoortut
Immikkoortumi uani siuliinilu
oqaatsit atorneqartut qaquti-
goornerusut isumaat:
Nangii: (Umiap) qaavi, alliai.
Pertarsuit: Puugutarsuit (qi-
suit soqqarnilluunniit sanaat).
Qaqorujutsillarlutik: Qaqo-
rujutsippoq: Anorsarissilluni
immap qaava iseriusaaqaler-
poq.
Uuffigillartuunagu: Kissartu-
mik neriffiginaviarnagu.
Alliutigissavara: Allerlunga
nerinaveersaarutigissavara.
Itsiangiffaarilluni: Eqqissif-
faarilluni.
Qaarnernarpaluppoq: Umiap
qaannalluunniit amikui paner-
tut kalisappaluttu.
naammassillutillu oqaloqatigiiler-
put:
»Aqagu iterutta upalungaarsaq-
qaarluta sinittariarumaarpugut.«
*
Soorunami upalungaarsareera-
mik aqaguani piukkuuginnaleqaat.
Singajimmi pilereqigami ingialluu-
tiinnaqaaq, tiffarteramik, tiffarte-
ramik tiffangaallarlutik talumior-
passuit (ujaqqat qarmakkat) tikiin-
naqaat. — Taamaattoq malugisa-
qanngillat erqaannilu takusaqara-
tik.
Tiffangaallarlutik asu tuttualus-
suarnik uparuartulillarsinnarmiut.
Arnartatik ataatsimut katersorsin-
narlugit angutitaat talumiorpassu-
arnut pioqqalerput. Piortoramik
Singajik avannarliup tullianut pi-
voq, ataatsimik avannarleqassallu-
ni. Arnartatik ungooriartippaat
ilaallu uninngatillugit.
Ungooriaasut aallartullu naaper-
tuleriallarlugit asumi tuttualussuit
avannamut qimaallutik aallarteru-
tiinnaqaat. Taannaqa kujallernit
aallarlutik tuttu pisilerpaat. Ilaat
pisillaraangatik aallartiinnallaa-
raat, ilaat ikigissaarlutik qarsorta-
lissuullutik aaHangaatsiaraluarlu-
tik uppillaaraat. Kigaatsumillu Si-
ngajiip tungaanut ikiliartorlutik.
Singajiip nalleraluttuallarmanni
annersiuinnaqai. Ilarsuat pisillar-
mani aallartilertoraluaannaqaaq.
— Tassalu sinittarfissillutik.
*
Sinittareeramik aqaguani aap-
passaanik massakkut amerlaneru-
sunik pisaqaannaqaat. Ataatsimut
eqivatseriarlutik igaartoreerlutillu
imminnut oqaloqatigiilerput anger-
larlutik sinaaliassallutik. Sinikka-
mik iterlutillu angerlassallutik pik-
kusiinnaqaat tuttut ikittuunngitsut
pisarereerlugit.
Tikissimalerlutik unnummat a-
ngutinngooqattaariarlutik oqalo-
qatigiilerput:
»Aqagu qasuerseqqaarluta aqa-
guagu arriillilluta sinittariarumaar-
pugut.«
Unnummat innarput. Massa un-
nuaroriannguallaraa Marnillup ui-
ni itersalerpaa oqarfigalugulu nas-
serileqaluni. Qaajartortillugu ki-
gaatsumik Marnilik ingatsikkiar-
torluni kiisa tassa nipini saattaler-
paa. Qaammaraluartillugu ingat-
sikkaluttuinnarmat uiata inoqutimi
ilaat oqarfigaa:
»Imaannaajunnaartoq-una, toq-
qit amerlaqaat tamakkuninnga
passussisartunik ilaqarumaartut,
tupernit avannarlernit aallarlusi
misilinniarsigik, oqassaasi, uatsin-
nunngooq passussiartorniarli.«
*
Taamalu oqartoq inoqutaasa i-
laat anivoq. Inoqutaa ingerlagami
tupermut avannarlermut iserpoq.
Iseriallarami utoqqartaat arnat
marluk, aappaa inuusunnerusoq.
Iserlunilu oqarpoq: »Singajiip oqa-
riartoqqummanga nulianigooq
nasserivallaaqimmat imaannaa-
junnaarmat misilikkiartoqqugalu-
aramiuk.«
Taamalu oqartoq utoqqaaneq
oqarpoq: »Uagut utoqqakasiuga-
luarpugut tamakkuninnga passus-
sisuunnginnatta, aaqanna tuperni
kujallerni tamakkuninnga passus-
sisartoq utoqqartaraat.«
Anigami taqqava tupernut kujal-
lernut ingerlalluni iseriallarami
taanna utoqqaanerulluni. Oqar-
poq: »Singajiip oqariartoqqum-
manga nulianigooq nasserivallaa-
qimmat tamakkuninnga passussi-
sartumut misilikkiartoqqugaluar-
paa, imaannaanngimmanngooq.«
Taamalu oqartoq taanna oqar-
poq: »Uanga tamakkuninnga pas-
sussipalaartaraluarpunga.«
Taamak aapparalugu anivoq. —
Ingerlagamik Singajiip toqqanut
iserput. Iserlunilu kamillarterami
ernerlugu kilungerpaa. Niparsatsi-
aarulluni tappika passutilerpaa.
Tappika imunga passukkaa suli nil-
leriallannguarani kimisi nipaalluni
— oqartuatsiaqanngimmammi —
soorlu pinnga soratarmioq: »A-
ngutitsiannguaq anigaluarpoq, ki-
sianni anernera nalunarpoq, aner-
neqalaaraluarluni inerneqarpian-
nginnguatsiarami.«
Taamalu oqarluni aamma oqar-
poq: »Atisassaqarpami?«. Arnaa
oqarpoq: »Massakkut ilimagin-
nginnakku sunnguamik upalu-
ngaarsimasoqanngilanga. Issaq-aa
Illorpannit taakannga aallaleratta
arnakasimmaasiit oqarfigaanga:
harraa, umiap ataaniissapput, ua-
nga tamaanga pigatta takuakka.
Ippiarsussuaq takuara mitit amii-
nik imalik, annersiorlugit iluatsik-
kumaarpatit.«
*
Taamalu oqartoq inoqutaasa i-
laat anivoq. Eqquteriallaramiuk ii
ippiarsussuaq ulikkaarami. Qile-
russaajaleriallaramiuk mitit amii-
nik kaasaannarsuarnik imalik. Er-
nisussiortuata annersioqqummagit
annersiualaariarlugit ilarsuat MeT'
mut tunummut tunniuppaa. Tunnj'
ukkaalu ernisussiortuata atiterial-
laramiuk isarui aaliullugit naairi'
magiinnarpaa! Allannguanik suaf'
sunnik qaatigut immoqqusersoriar'
lugu arnaata saanut ilivaa. Tassalu
ernisussiortua naammassilluni-
Ernisussiortua anissalluni*u
oqarpoq: »Taamaattoq qiviun-
nguaq kakkiviaaniittoq uninnissaa
isumagilluarniarisiuk.«
Taannaqa arnaata milutsinnialU'
raluarpaa, ajornaqaaq milukkU'
manngilaq anersaartorneranit <P~
vioq suli uninngikkaluartoq — u''
fami kukeqanngitsorluunniit. Ullu1
pingajussaanni aarilli ivianngiP
mulia sianigilinnguatsiaramiu^
milluartalerpaa. Milunneq ajoral-
larmat qaninngua uillumut masat'
siinnartarpaat, masatseraangassuk
nungulluni qania aalasaraaq. M1'
luttalerallarluni millorissiartuin-
narpoq. Iviannginngooq mulia sta*
nigilluannguatsialermagu aatsaat
qiviunnguaq peerpaat — tassalu
anernera nalujunnaarlugu.
Inuusorlu tamassa sinittariat aal'
lalillarmata soorunami SingajuP
ilaginngilai ernertaakasini sullat'
saalinermit. Sinittarianngooq ullu*
sisamat mulugamik tikeriallartut
eeq, tuttuasimagamik.
Tassani nunaqqatai aallaqattaar-
put, Singajilli kingorna aallanngt'
laq.
*
Taamani sinittariarlutik tikillU'
tik aqaguani uallikkaatik Singajiip
inoqutaasa ilaat anivoq. Anillunilu
ammut qiviariallarami umiaalussu-
it pusinngattut sanianniittut niviar-
siarpaalussuit. Takullugillu orn*'
lerpai. Tusaaleriallaramigit eeq U'
lartunnguaqarami. Tikillugilju
paasinialeriallarai ilaarutilliillutiK
imminnullu ilaarutigalutik illaru-
juttunnguit. Illartorsuit tamakku
nipaalliimeriaqqaartut niviarsiat
ilaat aangaallilluni oqarpoq:
»Sulluniuna-pinnga Marnillup
ernertaakasini sullatsaalivaa, in'
naana uuffigillartuunagu nukap-
piaraq taama nikanartigisoq.«
Oqaasia anniaringaaramiuk
soorlu niaquinnarminut. Najornta-
taaraluaramigit oqaasia anneriner-
mit qimallugit majuarpoq. Iserarni
soorlu oqaasissaqanngilaq, ileqqU'
nilu atornagu.
Aqagu qaammat Singajik qajaf'
torluni aallarpoq. Kisianni aallat'
mat Marnillup inoqutini avanna-
46 NR. 22 1984
ÅXUAGAGDLIUTIX