Atuagagdliutit - 13.02.1985, Blaðsíða 11
Inuusuttut Ukiuat 1985
Ungdomsåret 1985
Inuusuttut
akisussaaqataassapput
Nunatsinni inuusuttut inuiaqatigiinni kiffartuussinissaat
Pillugu oqallisissiami ilaatigut siunertatut taaneqarpoq
inuusuttut naliminni siunissamilu akisussaaqataanissaat
oalajangeeqataanissaallu anguniarneqartoq
Kalaallit Nunaanni inuusuttut inui-
a<)atigiinnik kiffartuussinissaat
Piviusunngortinneqarnissaa politi-
kerinit 1975-imi eqarsaatitut saq-
Qummiunneqarpoq. 1978-imi Lars
Emil Johansen kiffartussinissaq
pillugu saqqummiussaqarpoq.
1980-imi nunatta inatsisartuisa
ataatsimiinnerminni kr. 300.000
akuersissutigaat Kalaallit Nunaan-
n> inuiaqatigiinnik kiffartussinerup
Pilersinneqarnissaa pillugu piareer-
saataasumik sulinissamut. Pilersin-
aeqarnissaalu sulissutigineqaler-
Poq.
1980-imi Inuutissarsiornermut
Pisortaqarfimmi siunnersortit Mel-
lemfolkelig Samvirkemeersut
ataatsimeeqatigaat eqqartorlugit
nunatsinni inuiaqatigiinnik kiffar-
tuussinerup aaqqissuunneqarnis-
Engdomstjenesten eller Ungdom-
Piens Samfundstjeneste i Grønland
opstod allerede i 1975 som en tanke
hos politikerne. I 1978 fremsatte
Lars Emil Johansen nogle betragt-
ninger under Grønlandsrådets mø-
de. I 1980 godkendte Grønlands
landsting en bevilling på kr.
300.000 til det forberedende arbej-
de vedr. etablering af en samfunds-
tjeneste i Grønland og arbejdet
kom igang.
I 1980 afholdte erhvervsdirekto-
ratet møder med konsulenter fra
Mellemfolkeligt Samvirke om for-
slag til struktur og indhold i en
grønlandsk samfundstjeneste. På
baggrund af dette blev der udarbej-
det oplæg, hvori der bl.a blev ud-
færdiget en række mål, som senere
blev revideret. 1 dag der bl.a blev
udfærdiget en række mål, som se-
nere blev revideret til følgende:
— at give den grønlandske ung-
dom medansvar for og medbestem-
melse vedrørende deres egen og lan-
dets nutid og fremtid.
— at give et bidrag til landets ud-
vikling gennem deltagelse i og løs-
ning af konkrete samfundsrelevan-
te opgaver.
saa imarisassaalu. Ataatsimiinneq
tunuliaqutaralugu oqallisiassamik
saqqummiussisoqarpoq ilaatigut
anguniakkanik imaqartoq, kingu-
sinnerusukkut allanngortillugit ima
siunertalerlugu saqqummiunne-
qartunik:
— Kalaallit Nunaanni inuusuttut
akisussaaqataanissaat aalajangee-
qataanissaallu namminneq nalertik
siunissartillu aammalu nunatta uki-
ut maanna atugai siunissaalu pillu-
g't.
— Nunatta ineriartorneranut iki-
uunnissaq suliassani inuiaqatigiin-
nut tunngassuteqartuni erseqqis-
sakkani aammalu taakku naam-
massiniarnerini, peqataasut suleqa-
taanerat aqqutigalugu.
— peqataasut paasitinniarlugit
nunatsinni pissutsinut nunattalu
assigiinngitsorpassuaqarneranut,
— at skabe forståelse for Grøn-
land og landets mangfoldighed gen-
nem deltagernes kontakt med andre
geografiske, sociale og erhvervs-
mæssige områder, og dermed skabe
større forståelse for andre menne-
skers livs- og arbejdsbetingelser.
— at give deltagerne en oplevelse
af gruppefællesskab og samarbej-
de.
— at give deltagerne en fornem-
melse af at den enkelte har et ansvar
for det fælles resultat.
1 første omgang havde man
tænkt sig at Samfundstjenesten
skulle være obligatorisk for alle un-
ge, der endnu ikke var fyldt 25 år. 1
dag »kører« samfundstjenesten
dog med frivillige unge, som selv
har søgt optagelse på de enkelte
projekter. 2 lah Ungdomstjenesten
Tilmeldingen sker ved at indsen-
de ansøgning til NUIS1NA —
Landsstyreområdet for Bygder og
Yderdistrikter, Arbejdsmarked og
Ungdomsforhold. Hvert år i febru-
ar/marts måned udsender NUISI-
NA en brochure om unges mulighe-
der for deltagelse i projekter i Grøn-
land, som bliver fremlagt på kom-
sumiiffinnik nunatta ilaani allaniit-
tunik, inooqatigiinnermut aamma
inuutissarsiornermut tunngasunik
paasisaqartinniarlugit inuit allat i-
nuuniarnerminni sulinerminnilu a-
tugassariasaannik.
— peqataasut msigisaqartinniar-
lugit inuit immikkoortukkuutaar-
tut ataatsimoornerannik suleqati-
giissinnaanerlu.
— peqataasut paasitinniassallu-
git ataatsimoorluni angusassaq pil-
lugu inuit ataasiakkaat akisussaa-
qataanerannik.
Aallaqqaammut eqqarsaatigine-
qarsimagaluarpoq inuusuttut ta-
marmik 25-inik ukioqalinnginne-
ranni inuiaqatigiinni kiffartuute-
qarnermi peqataassasut. Ullumik-
kulli inuusuttut pinngitsaalisaana-
tik piumassusertik naapertorlugu
kiffartuussisarput.
Peqataarusuttut NUISlNA-mut
— Nunaqarfinnut Isorlernullu, Su-
liffissaqartitsiniarnermut Inuusut-
tunullu Naalakkersuisoqarfimmut
— qinnuteqaateqartarput. Ukiut
tamaasa februarimi martsimiluun-
niit NUISINA kiffartuussineq pil-
lugu nassuiaammik kommunet al-
laffiinut nassitsisarpoq. Tassani al-
lassimasarpoq kikkut peqataasin-
naanersut, qanorlu ilillutik qinnu-
teqassanersut, suut suliassaaner-
sut, paasissutissallu aningaasanut
tunngasut.
munekontoret. Oplysninger om
hvilke projekter, der er tale om,
praktiske og økonomiske betingel-
ser fås i disse brochurer.
Udover de rent samfundstjeneli-
ge projekter afholder NUISINA et
årligt kursus for unge, som ønsker
at uddanne sig til projektledere til
sommerens/ efterårets projekter.
Ansøgning om deltagelse på disse
kurser sker gennem henvendelse til
NUISINA. Kurset varer en måneds
tid og deltagerne er ca. 30 unge.
Kurset foregår i Nuuk og Qoornoq.
Deltagerne på lederkurset starter
dagen kl. 7.00 med fysisk træning.
Resten af dagen går med en række
fag som førstehjælp, samfundsori-
entering og gruppedynamik/psy-
kologi og dagen slutter med afleve-
ring af dagbog.
Projekter
Projekterne for de unge samfunds-
tjenere kommer i stand gennem
samarbejde mellem de forskellige
kommuner og NUISINA. Kommu-
nerne stiller forslag om, hvad de øn-
sker at samfundstjenesten skal be-
skæftige sig med. Disse forslag bli-
ver derpå gennemdrøftet i NUISI-
NA og senere drøftes resultatet mel-
lem kommunerne og NUISINA. Af
projektemner i 1985 kan nævnes
anlæg af vej i Alluitsup Paa — Na-
nortalik kommune, færdiggørelse
af overgangssted i Itilliarsuk — Qa-
qortoq kommune, selvbyggerhuse i
Uunartoq — Ittoqqortoormiit
kommune og færdiggørelse af fod-
boldbane og bygning af selvbygger-
hus i Ikamiut — Qasigiannguit
kommune.
Medansvar til de unge
I et diskussionsoplæg vedrørende Ungdommens
Samfundstjeneste i Grønland oplyses det bl.a, at
formålet er at give den grønlandske ungdom et
medansvar for og medbestemmelse vedrørende deres
egen og landets nutid og fremtid
Kiffartuussinerup saniatigut
NUISINA ukiut tamaasa inuusut-
tut kiffartuussinissaanni pisortas-
sanik sungiusartitsisarpoq. NUISl-
NA-mut saaffiginnikkaanni paasi-
neqarsinnaavoq qanoq ililluni pe-
qataasinnaanerluni. Sungiusaaneq
qaammat ataatsip missaanik sivi-
sussuseqartarpoq peqataasullu
30-it missaaniittarlutik. Sungiusaa-
neq Nuummi Qoornumilu inger-
lanneqartarpoq.
Pisortassanik sungiusaaneq ul-
laakkut arfineq marlunut timersor-
nermik aallartittarpoq. Ullup sin-
nera ilaatigut makkununnga sungi-
usarnernut atorneqartarpoq: ikiu-
eqqaarneq, inuiaqatigiinnut tun-
ngasut, gruppedynamik/psykolo-
gi, ullormilu sungiusaaneq naasar^
poq ullup qanoq ingerlasimanera-
nik naliliinermik.
Suliassat
Inuusuttut suliassaat NUISINA-p
kommunet peqatigalugit aalianger-
tarpaat. Kommunet siunnersuute-
qartarput kommuneni ataasiak-
kaani inuusuttut kiffartuussisut su-
nik suliaqarsinnaanersut. Siunner-
suutit NUlSINA-mi oqallisigine-
qartarput angusaallu kommunet
NUISINA-millu oqallisigineqaq-
qittarput. 1985-imi suliassat ilaati-
gut makkuupput: Alluisup Paani,
Nanortalip kommuneani aqqusin-
niarneq, Itilliarsummi, Qaqortup
kommuneani, itussussisarfiliap i-
naarnera, Uunartumi, Ittoqqor-
toormiit kommuneanni nammineq
illuliaq, Ikamiuni, Qasigiannguit
kommuneani arsaattarfiliap inaar-
nera, namminerlu illuliamik sana-
neq.
Angerlarsimaffinniit eqqissivillutit
assiliisutissatit allatsikkit.
Chr. Richardt Foto
ungasinnerunngisaanarpoq, taa-
maallaat allakkat nakkartitsivianut
qaninnermut.
Assiliisutit sarsuasuleerutillu tamaasa
pigaavut. aamma atortussaat. Video,
videobåndit sarsuassullu ummiussat I
aammattaaq pigaavut.
Allallutit neqeroorutit pitsaviit
pikkit..!
QITIUSUMIK
ERSERSAAVITSINNIT
illit ersersaasussinnaavarsi qalipaatilin-
| nik qalipaateqanngitsunillu pitsaalluin-
nartunik, Danmarkimi ersersaaviit pit-
saanersaasa ilaannit. Allallutit nassitsi-
vissat akeqanngitsut pikkit.
Tuaviortumik isumannaataumillu
nassitsinermut pikkorissuuvugut!
Chr. Richardt Foto
JYFO
FOTOMAGASINET I CENTRUM
NØRREGADE 16 - 7800 SKIVE
Oqarasuaat: 07-524466
pakatsiumångikuvit
AtuagagdSutine
neKeroruteKarit
A.TUAGAGDLIUT1T
NR. 7 1985 li