Atuagagdliutit - 18.01.1989, Blaðsíða 9
KU LIV.1 s \ \(j »>
Kitaani rejertassat kilisaammut 200
tonsingajannik ilaqqissinnaagaluarput
»Killingiisaaq«-mi rejertassiisarnermi »naligiissitaaneq« kisissimavarput neriuutigalugu aalisarneq pillugu
ataatsimiititaliassaq eqqarsaatississinnaallugu
- Anda Dalagerimit saqqummiussaq -
Rejer tass anik agguaa-
sarneq eqqortuliorluni
ingerlanneqartaraluar-
pat Kitaani rejertassii-
nermi kilisaammut 200
tonsingajaat ilassutigi-
neqartassagaluarput.
Imaluunniit aamma kili-
saatit arlallit aal is arner-
mut ilaatinneqalersin-
naagaluarput - kilisaatit
maannakkut aalisartut
inuusuttut qarasaanni
taamaallaat piviusuu-
sut, aalisamermullu
ilaatinneqalersinnaann-
gitsut oqaatigineqartar-
tutut rejertassiissutigi-
neqarsinnaasut ikippal-
laaqimmata. Una tassaa-
voq Kalaallit Nunaanni
Åalisarsinnaanermut
Akuersissutinik Nakku-
tilliiviup - KANUAANA-p
- ukioq kingulleq pisari-
neqarsimasunik nalu-
naarusiaanik qanimut
atuaanerup inernera,
taakku ukiup naanerani
saqqummiunneq artut.
Tunngavigineqartoq tas-
saavoq soqutigisaqaqatigiit
aallaqqaataa n i il 1 i piumasa-
risimasaat, tassalu naligiis-
sinneqameq, tamannami
maannamut agguaasamer-
ni atomeqarsimanngim-
mat. Taamaaliortoqarsi-
manngilartaaq 1988-mi - ki-
sitsisit maani tunngavigisa-
gut 1988-meersuupput,
aammattaarmi 1989-mi ag-
guaanermi naligiissaarini-
artnqarRimflnngilliiinrmr-
poq.
Allatut oqaatigalugu
imaappoq: Kilisaatit rejemi-
utit assigiimmik pisassinne-
qartalissapput, GHT-mit pi-
gineqarunik imaluunniit
namminersortunit pigine-
qarunik apeqqutaatinnagu.
Aallaavittut atorneqarsin-
naasutuatut - GHT-ip tuni-
sassioriaasia sukumiisumik
ilisim an nginnatsigu - aala-
jangiussimavarput una: kili-
saat ataaseq = pisassaq
ataaseq, tamatumalu ki-
ngorna kilisaatit tamarmik
angeqatigiinnik pisassillu-
git.
Atuartartugut paatsivee-
rutitiinnassagunaraluarlu-
git matumuuna kisitsiser-
passuit eqqartiilerpagut,
aammattaarli titarganngor-
nerini takuneqarsinnaasut.
Kitaani 1921 ilassutitut
Kitaani' pisassiisarnermi
equngassut annerpaavoq,
aalisarfimmi reje-gissaartu-
mi sivikitsuinnarmillu aali-
sarfiliarfiusartumi.
Tamaani 1988-mi uutite-
risut namminersortut 21 aa-
lisartinneqarput katillugit
9.793 tonsinik rejersimallu-
tik, tassa agguaqatigiissillu-
gu kilisaatip ataatsip 466
tons pisarisimallugit.
Kilisaatit tulaassuisut
namminersortut 13 Kitaani
aalisartinneqarput katillu-
git 8.103 tonsersimallutik,
tassa agguaqatigiissillugu
kilisaatip ataatsip 623 tons
pisarisimallugit.
Kilisaatit namminersor-
tut katikkaanni, kilisaatit
34 17.896 tons Kitaani pisa-
risimavaat imaluunniit ag-
guaqatigiissillugu kilisaatip
ataatsip pisarisimallugit re-
jet 526 tonsit.
Sanilliulluguli GHT-p ki-
lisaataasa 11-usut Kitaani
aalisartinneqartut 14.454
tonsit qaqissimavaat. Aggu-
aqatigiissillugu GHT-ip kili-
saataa ataaseq Kitaani 1.314
tonsersimavoq. Ilanngullu-
gu oqaatigineqarsinnaavoq
taakkunani pisaqamerpaa-
simasoq »Sisimiut«, taanna-
mi kisimi 3.387 tonsinik re-
jersimammat.
GHT n amminerso rtutut
agguaqatigiissamik pisas-
sinneqarsimagaluarpat
tassa kilisaammut taamaal-
laat 526 tonsinik pisassin-
nartariaqarsimassagaluar-
pai« katUlugit 5.786 tonsit
Kitaani pisassaralugit, taa-
malu 8.668 tonsit sinnerun-
neqarsimassagaluarlutik.
Kilisaatinut aalisartinne-
qartunut tamanut - tassa
GHT-ip aamma namminer-
sortut kilisaataannut - taak-
ku agguaaneqarsimagaluar-
pata kilisaammut 192 tonsit
tunniussaareersunut qal-
leqqiutigineqarsinnaagalu-
arput.
Taamatut aaqqissuussi-
soqarsimagaluarpat GHT-p
qujarutiinnarsimassagalu-
arpai agguaqatigiissillugu
kilisaammut 718 tonsit, illu-
atungaanilu namminersor-
tut pisassatik 36 % sinnerlu-
gu annertusitissimassagalu-
arpaat.
Tunumittaaq
equngavoq
Agguaasimaneq aamma Tu-
nu eqqarsaatipilugu equn-
gavoq.
Tamaani kilisaatit nam-
minersortut 21 - tamarmik
uutiterisuusut - katillugit
5.771 tonsinik rejersimap-
put agguaqatigiissillugu ki-
lisaatip ataasip 274 tons pi-
saris imallugu.
GHT-ip kilisataatai talli-
mat Tunumiitinneqartut
katillugit 1.781 tonsinik re-
jersimapput, imaluunniit
agguaqatigiisillugu kilisaat
ataaseq 356 tonsersimallu-
ni.
GHT »namminersortut
agguaqatigiissillugu pisaat-
tut« annertutigisunik pisa-
qartinneqarsimagaluaruni
taakku 1.370 tonsinik qaqit-
s illut illu unitsinneqarsi-
massagaluarput, taamalu
411 tonsit kilisaatinut 26-
nut agguaaneqarpata ataa-
seq 15 tonsinik pisasseqqin-
neqarsimassagaluarluni.
Taamaaliortoqarsimap-
pat namminersortut 5,5 %•
mik pisassaat amerlineqar-
KA-mi naliglingajapput
Kitaata Avannaani nali-
giissitaaneq - immaqa pissu-
tissaqartumik - angungaja-
vissimavarput. Tamaani ag-
guaqatigiisillugu naaminer-
sutp pigisaata kilisaatip
ataatsip 215 tons-ingajaat
pisarisimavai (uutiterisut
19 tulaasuisullu 6).
GHT-ip kilisaatasa sisa-
maasut katillugit 1.265 ton-
sit qaqissimavaat taamalu
agguaqatigiissillugu kilisaat
ataaseq 316 tonsersimallu-
ni.
Namminersortut aggua-
qatigiillugu pisaqarnerattut
GHT pisaqarsimagaluaruni
taamaallaat 860 tons pisari-
simassagaluarpai, taamalu
405 tons sipporussaasima-
sut kilisaatinut 29-nut ag-
guaateqqinneqarsinnaaga-
luarlutik, kilisaammut
ataatsimut 14 tonsiullutik.
Kilisaatinut namminer-
sortunit pigineqartunut
taamaaliortoqarpat pisas-
siissutigineqartut 6,5 %-
mik annertunerusimassaga-
luarput.
Oqalllsisslaq
»Killingusaaq«-p aaqqissui-
soqarfianiit takutitassiaq
una isumaqarfigaarput naa-
lakkersuisunut ilaasortap
Kaj Egede-p aalisarneq pil-
lugu ataatsimiititaliarinia-
gaani oqaUinnissani tunn-
gavissatut pingaartutut,
tassanimi neriorsuuutigine-
qarsimasutut aalisarneq ta-
makkiisumik qulaajame-
qarluni oqallisigineqassam-
mat.
Kimilluunniit oqaatigini-
ameqanngilaq GHT-ip pi-
sassaasa »amerlavallaaru-
taat« namminersortunuin-
naq tunniussuunneqassa-
sut. Eqqarsaatigineqarsin-
naalluarpoq sipporuttuus-
sat taakku ilaat kilisaataati-
leqatigiimmik nutaamik ar-
lalinniUuunniit pilersitsis-
sutigineqarsinnaasut taak-
ku aningaasaqamiarnis-
saannut tunngaviliunne-
qarlutik.
Kilisaataatilinnut nam-
miner so rtunut akueriumi-
naatsoq tassaavoq qangaa-
niilli uparuartueriartaaseq
manna tikillugu atomeqar-
toq.
Rejenut akitsuut annerto-
qisumik qaffanneqarm at,
tassungalu tapiullugu rejer-
tassiissutigineqartartut iki-
lisinneqarlutik, aatsaat kili-
saatit namminersortunit pi-
gineqartut aningaasarsior-
niamerat annilaanganar-
siortinneqalerpoq. Tamatu-
malu takutippaa namminer-
sortut qanoq pikkoritsigisi-
masut imminnut pisassiis-
sutigineqartut killeqareeqi-
sut atorluarlugit ingerlatsi-
niamerminni.
GHT eqqarsaatigalugu -
oqaatigineqareersutut - tu-
nis as sioriaasia tamakkiisu-
mik paasisaqarfigisimann-
gilarput. Kisiannili siulit-
taasup Lars Emil Johan sen-
ip saqqummiussai tusarsi-
mavagut, tassaasut Pro-eks-
ip, tassungami GHT immik-
koortortatut ilaammat,
1987-mi koruuninik 321 mil-
lioninik amigartooruteqar-
simasoq. 1988-mi amigar-
toorutai koru unit 380 mil-
lionit pallissimavaat, ukioq
mannalu 240 millioniunis-
saat naatsorsuutigineqar-
poq. Kisitsisit taakku assor-
tomeqarsinnaanngitsumik
takutippaat qanoq iliorluni
Pro-eks-ip imminut pisas-
siissutigineqartartut ator-
tamerai.
PRIVATE FERSKREJETRAWLERE:
Signaturforklaring:
AG
ATUAGAGDLIUTIT