Atuagagdliutit - 28.05.1993, Síða 9

NR. 60 1993
ATUAGAGDLIUTIT/GRØNLANDSPOSTEN
9
Torben Cordtz - namminersornerusut tunngavilersuutaat aserorpai.
Torben Cordtz - fik hjemmestyrets argumenter til at krakelere.
Sooq Martha
soraarsitaava?
Peqqinnissakkut pisortaqarfimmi kukkuneq
soraarsitsinermut tunngavigineqartoq qulamarsisitsivoq
NUUK(KK) - Sooq siusinne-
rusukkut isumaginninner-
mi direktøriusimasoq Mart-
ha Labansen ukiakkut
1991imi Peqqinnissakkut
Avatangiisitigullu Pisorta-
qarfimmi atorfittaaminit
soraarsitaasimava?
Pisortaqarfimmi tassani
sivikitsumik atorfeqarnera-
ni Martha Labansen nutaa-
nik ajornartorsiutigineqa-
lersimanerpoq, imaluunniit
naalakkersuisut aalajange-
reersimanerput direktøri
taanna sinneruttoq peersik-
kumallugu?
Namminersornerullutik
Oqartussat Martha Laban-
senimik soraarsitsineran-
nut tunngasumik suliami
apeqqutit taakku aaiajangii-
suuUuinnartut Kalaallit
Nunaata Eqqartuussiviani,
ulluni kingullerni pingasuni
suliarineqarnerani, saq-
qumminngillat.
Eqqartuussissuserisut
taakku marluk, namminer-
sornerusunit Wilhelm Mal-
ling aamma tjenestemandit
peqatigiiffianit Mogens Kro-
man, apeqqummut tamatu-
munnga aalajangiisumut
isernialersullu ilimasaaruti-
geriikkanik atorfillit quller-
saannik Kaj Kleistimik Pe-
ter Beckimillu apersuinia-
lissasullu matuneqarpoq.
Suliaq tunuartinneqar-
poq illua tungeriillu isuma-
qatigiissuteqarput. Erser-
sinneqanngisaannarpoq
namminersornerusut soci-
aldirektørertik siullermik
nuutsissimaneraat kingu-
sinnerusukkullu soraarsil-
lugu.
Tikilluarit
1991imi Martha Labansenip
aasaanerani feriamini Sve-
rigemi motorcykelinik anga-
lalluni atorsimavaa, Isuma-
ginninnermi Pisortaqarfim-
mit peersinneqarsimavoq
politikkikkut pisortarisami-
nit oqqersomeqartumik isu-
maginninnermut tunngasu-
nut naalakkersuisumit
Henriette Rasmussenimit.
Akerlianik Martha La-
bansen namminersorneru-
sut allatseqarfiani atorfinit-
sinneqarpoq ingerlaannan-
gajattumillu Peqqinnissak-
kut Avatangiisinullu Pisor-
taqarfimmut atukkiunne-
qarluni.
Martha Labansen tua-
viuinnaq Nuummut anger-
larpoq paasinarsimmat Isu-
maginninnermi Pisortaqar-
fimmi atorfimminit peerne-
qarsimalluni. 5. august
1991imi timmisartoqarfim-
mi peqqinnissakkut avatan-
giisinullu naalakkersuisu-
mit Ove Rosing Olsenimit
ilassineqarpoq.
- Uanga pisortaqarfinnut
tamatigut tikilluaqqunar-
putit, Ove Rosing Olsen er-
seqqissaavoq. Uatsinni
Martha Labansen piUugu
suliaqanngilaq taamaallaat
Henriette Rasmussenimik
suliaq.
Martha Labansen pisorta-
qarfimmi 9. august aallar-
tippoq direktør Torben
Cordtzimit tikilluaqqune-
qarluni. Tamatuma nalaani
Peqqinnissakkut Avatangii-
sinullu Pisortaqarfimmi pis-
sutsit silarliit pitsaanerpaa-
junngillat. Pisortaqarfik
upernaakkut 1991imi piler-
sinneqartoq suleqatissami-
nik katiterilluni adlarterut-
torpoq peqatigalugulu peq-
qinnissaqarfiup danskit
naalagaaffiannit tiguneqar-
nissaa isumaqatiginninniu-
taalluni.
Piflimmi aggersumi
Martha Labansen taassu-
malu siusinnerusukkut
kontorchefia Hanne Søren-
sen, aamma taanna Isuma-
ginninnermi Pisortaqarfim-
mit peersitaasimasoq, pisor-
taqarfimmi nutaami sumut
tamaanga iliugaapput, • ul-
loq taanna allaffik inoqann-
gitsoq tigusar lu gu.
Martha Labansen sulias-
sanik piviusunik arlalinnik
suliassinneqarpoq pingaar-
tumik naalagaaffimmiit
namminersornerusunut su-
liassanik nussuinermi misi-
littagaqamerujussua ator-
luarneqarluni. Peqqinnissa-
qarnerup iluani suliassat
taamaattut Martha Laban-
senip tamarmik iluarisaan-
nik aaqqippai.
Martha Labansenip iser-
tunngilaa naalakkersuisu-
nit qanoq iliorfigineqarsi-
manini assut nuannarina-
gu. Pisut tam akku ingalan-
niarlugit 9. oktoberimi siul-
lermik napparsimalluni su-
linngifleqarpoq kingornalu
Danmarkimi feriarluni.
Taamaalilluni Peqqinnis-
sakkut Avatangiisinullu Pi-
sortaqarfimmi qaammatini
marluinnarni sulivoq.
Soraarsitaaneq
8. novemberimi suliffimmi-
nut uteqqikkami naapinne-
qarpoq direktør Torben
Cordtzimit vicedirektørimil-
lu Villy Andersenimit Suli-
sunut Pisortaqarfimmeer-
sumit.
Oqaluttuuppaat nammi-
nersomerusut aalajangersi-
masut soraarsinnialerlugu.
Tamatuma kingorna Mart-
ha Labansen angerlaqquaat
oqarfigalugu suliffimminut
takkuteqqissanngitsoq so-
raarsitaanissanili utaqqiin-
nas sagaa.
Nalunaarut taanna
ajuusaarutigaara tassami
Peqqinnissakkut Avatangii-
sinullu Pisortaqarfimmi
atorfittaara nuannarigak-
ku, neriuutigisimagaluarlu-
gulu tigummiinnassallugu,
Martha Labansen eqqar-
tuussivimmi oqarpoq.
Ataatsimiinneq artornaku-
jussimavoq, naasunilli pisi-
vunga Torben Cordtzimut
Villy Andersenimullu taak-
kumi qanoq iliorsinnaann-
gimmata soraarsitaanissan-
nut. Nalunaarfigineqamis-
sannilli suliassinneqarsi-
mallutik.
Direktør Torben Cordtzip
Martha Labansenimut er-
seqqissarpaa taassuminnga
pisortaqarfimmini suleqati-
giinnikkut ajornartorsiute-
qarneq aalajangernermut
tunngaviunngitsoq.
Eqqartuussivimml
takussaagut
- Aalajangerneq qulaanit pi-
voq, Torben Cordtz oqar-
poq.
»Qulaanit« tassani isu-
maqartinneqarpoq tassa
»naalakkersuisut«.
Martha Labansen ullut
marlussuit qaangiummata
naalakkersuisunut ilaasor-
tamut Ove Rosing Olseni-
mut sianerpoq naalakker-
suisut ataatsimiinneranni
soraarsitsinissamik aalajan-
gernermut aalaj angeeqataa-
simasumut.
- Sooq soraarsitaavunga,
Martha Labansenip naalak-
kersuisoq Ove Rosing ape-
raa.
Aalajangersimanngitsu-
mik akineqarpoq, apeqqum-
mullu ataniaannarluni:
- Uannut peqqusersuitsu-
mik pissaatit.
Piviusumilli iluamik akine-
qanngilaq, oqaloqatigiinner-
lu Martha Labansenip ima
naggaserpaa:
- Uannut peqqusersuis-
sinnaanngikkuit taava eq-
qartuussivimmi naapissaa-
gut.
Tassalu Martha Laban-
sen Ove Rosing Olsenilu
pingasunngormat taamaa-
liorput.
Ajornartorsiut Imalt.
naamik
Tamatuma kingorna Nam-
minersomerullutik Oqar-
tussat Martha Labanseni-
mik soraarsitsinissartik aal-
lartisalerpaat. Martha La-
bansen apereqqippoq sooq
soraarsinneqassanerluni.
17. januar 1992imi Sulisu-
nut Pisortaqarfik Statstje-
nestemændenes Centralor-
ganisation Il-mut, taane-
qartartoq CO II, allakkati-
gut nassuiaateqarpoq.
»Peqqinnissakkut Ava-
tangiisinullu Pisortaqarfim-
mi sulinerup nalaani Mart-
ha Labansenimik naamma-
ginartumik suleqateqarnis-
saq iluatsissinnaasimanngi-
laq, suli tassa Namminer-
somerullutik Oqartussanut
nuanniitsumik pissuseqar-
mat tamatumuunalu pisor-
taqarfimmi qanoq ilioqati-
giinnikkut ajornartorsiuti-
nut pissutaalluni nammi-
nersornerusuni suleqatigi-
sanut atatillugu.
N amminersomerullutik
Oqartussat isumaqarput
Martha Labansenimik sule-
qateqarnikkut ajornartor-
siutit annerusumik taassu-
ma nammineq pissutsit atu-
gai pissutaanerusut.«
Kalaallit Nunaata Eqqar-
tuussiviani uppernarsaa-
sussatut aamma qaaqqune-
qarpoq naalakkersuisunut
ilaasortaq Ove Rosing Olsen
direktørilu Torben Cordtz
Peqqinnissamut Avatangii-
sinullu pisortaqarfimmeer-
soq. Taakku marluullutik
namminersornerusut eq-
qartuussissuserisuannit
Wilhelm Mallingimit taakku
pisortaqarfianni ajornartor-
siutit tamakku pillugit aper-
sorneqarput, Martha La-
bansenip soraarsitaanera-
nut toqqaannartumik peq-
qutaasimasut.
- Martha Labansenip uan-
ga pisortaqarfinni sulinera
uparuaanissamut pissutis-
saqarsimanngilaq, Ove Ro-
sinng Olsen ippassaani eq-
qartuussivimmi oqarpoq.
Suleqativut amerlanngillat
taamaattu millu nuannaaru-
tigisimallugu Martha La-
bansen taassumalu siusin-
nerusukkut kontorchefia
Hanne Sørensen atussallu-
git.
- Suleqatigiinneq qanga
atorunnaarpa?
- Erseqqissaalfigineqar-
punga 8. november 1991imi
ataatsimiinnermi Martha
Labansen soraarsitaassa-
soq, Ove Rosing Olsen nas-
suiaavoq.
- Sapinngisannik iliorlutit
Martha Labansen tigum-
miinnarniarsimagaluar-
piuk, Wilhelm Malling ape-
rivoq.
- Naamik, pisortaqarfiup
allap ajornartorsiutaanut
uanga akuhunniarsimann-
gilanga, Ove Rosing Olsen
akivoq.
Uppernarsaasutut
akisussaassuse-
qarluni
Aamma direktør Torben
Cordtzip Martha Labanse-
nimik qaammatini taakku-
nani marlunni augustimiit
oktoberimut 1991 ajornar-
torsiuteqarsimanini eqqar-
tuussivimmi eqqaamasin-
naasimanngilaa.
Inaarsaaleruttornitta
nalaani ikiorneqarnissarput
nuannaarutigisimavarput
Martha Labansenilu suleqa-
tikkuminartutut aalajaat-
sutullu isigisimavara, Tor-
ben Cordtz oqarpoq. Sooru-
nami nutserneq oqimaatsoq
assut malugisimavaa, taa-
malu nuanninngitsunik
oqartarluni, taamali atuga-
qarnerup nalaani ilimagisa-
riaqartunit annerunngitsu-
mik.
- Martha Labansen ilin-
nut oqarnikuuva Henriette
Rasmussen aallaajumallu-
gu, Wilhelm Malling aperi-
voq.
- Eqqaamanngilara, Tor-
ben Cordtz oqarpoq.
Akissut tamanna nammi-
nersomerusut eqqartuus-
sissuserisuata Wilhelm Mal-
lingip tupaallaatigilluinnar-
paa, qularnanngitsumik aal-
lartinnialerunartoq Martha
Labansenimut unnerluutit
piviusut arlaqartut pillugit
Torben Cordtz uppernar-
saasinnialis sallu gu. Unner-
luutit ilaatigut pissutsit ar-
lalissuit kusanaalluinnar-
tut, soorlu Martha Labanse-
nip namminersornerusut
pillugit nalinginnaasumik
ajorinnilluni oqaasiinik
Henriette RAsmussenilu
suli ajornerutillugu.
- Erseqqissaafiigissavak-
kit uppernarsaasutut aki-
sussaassuseqarlutit oqaluk-
kavit, eqqartuussissuseri-
soq malunnartumik kamas-
simalluni oqarpoq.
- Martha Labansenimit
oqaatsit sakkortuut tusar-
saapput, toqutsinissamilli
qunusaarineq eqqaamann-
gilluinnarpara, Torben
Cordtz qanilaartumik aki-
voq, eqqartuussivimmi as-
sut nuanninngitsumik ma-
lugisimasoq.
- Innersuussuteqarsima-
vit Martha Labansen so-
raarsitaassasoq?
- Naamik, aalajangerneq
qulaanit pivoq, malugisima-
vungali aalajangernermut
tassunga akerliliisinnaa-
nanga, Torben Cordtz oqar-
poq.
- Sulisoqarnermut Pisor-
taqarfik CO Ilmut allappoq
Peqqinnissakkut Avatangii-
sinullu Pisortaqarfimmi
Martha Labansenimik sule-
qateqarnikkut ajomartor-
siuteqartoq, taamatullu
oqameq Sulisoqarnermut
Pisortaqarfiup asuliinnaq
oqaaserinngilaa?
- Næh, uangali Martha
Labansenimik suleqateqar-
nikkut ajornartorsiute-
qanngilanga.
- Qanormi ilillutit illit
nammineq atsiorlutit allak-
kat suleqatigiinnikkut ajor-
nartorsiuteqarnermik imal-
lit akuerisinnaavigit?
- Apeqqutit eqqortumik
akissallugit assut ajornaku-
soortippakka.
- Martha Labansenimut
allakkani unnerluutit
»OK«mik allassallugit pinn-
gitsaalineqaravit?
- Naamik, Torben Cordtz
akivoq.
Tamatuma kingorna an-
nikilliornartumik direktør
Torben Cordtzimik apersui-
neq naggaserneqarpoq ad-
vokat Wilhelm Mallingilli
apeqqutit suli naammas-
sinngilai. Taamaattumik
eqqartuussivimmut qinnu-
teqarpoq aqaguani, sisa-
manngornermi, uppernar-
saasussanik marlunnik nu-
taanik qaaqqusiniarluni,
tassa namminersornerusu-
ni direktøri Kaj Kleist aam-
ma aningaasaqarnikkut di-
rektøri Peter Beck. Atorfillit
qullerpaat taakku marluk
Martha Labansenip soraar-
sitaaneranut piviusumik tu-
nuliaqutaasut saqqummius-
sinnaassavaat piffissami
Peqqinnissakkut Avatangii-
sitigullu Pisortaqarfimmi
Martha Labansenimut
tunngasut eqqissisimaler-
nerisa nalaani aammalu
ukiup affaani siusinneru-
sukkut Isumaginninnermut
Pisortaqarfimmi perullu-
liuuteqarsimaneq pillugu.
Atorfillit taakku quller-
paat apersorneqanngisaan-
narput. Tamanna sioqqullu-
gu isumaqatigiittoqarmat.
Isumaqatigiissutaavoq
Martha Labansen 700.000
kroninik taarsiivigineqassa-
soq ajunngitsorsiassalerne-
qarlunilu. Isumaqatigiissu-
taallunissaaq Martha La-
bansen sunarpiaq tunngavi-
galugu soraarsitaasimaner-
soq apeqqummut akissute-
qanngilluinnarnermut.