Atuagagdliutit - 24.12.1996, Blaðsíða 13

Nr. 100 • 1996
13
GRØNLANDSPOSTEN
- Daanni soorlu sorsuffiusimasoq
Isumaginninnermut siunnersuisartoq Vibeke Winberg ukiorpaalunni
Christianiami »Stjerneskibet« kalaallillu malinnaaffigisimavai: -
Imerunnaartut qimaasarput, nakkaannikut kiserngorutsillugit
CHRISTIANIA(KK) - Nu-
natsinni kommunit allaffiini
inunnik isumaginnittut allaf-
fiinut eqqaananngilluinnar-
p°q.
»Fredens Ark«-ip teqeqqu-
isa ilaanni majuartarfiit taap
ataani majuarfigisariaqarput,
mianersorfigisariaqarporlu
suunersut naaffiginnginnissai,
sunaaffali quleriit aappaanni
init qaamapput initullutillu.
Illoqarfimmi kiffaanngis-
suseqarfimmi Christiania-mi
- Kalaallit Nunaanni nunaqar-
fiit kujallersaat - innuttaasu-
nut siunnersuisarfik »Herfra
og Videre« (killiffimmit i-
ngerlaqqinneq) pulaarparput.
Isumaginninnermut siun-
nersorti Vibeke Winberg naa-
pipparput, ukiorpaaluit Stjer-
neskibet kalaallillu tassani
najugaqartut ilisimaarilluar-
pai, aqqusineq Pusher Street,
ikiaroomartunik tuniniaasar-
fiup qeqqani ittoq.
Vibeke Winberg-ip »Stjer-
neskibet« tassanilu najuga-
qartut pissusaannik ilisiman-
nilluarpoq. Qanilaartuunngit-
sutut peqqarniitsumik qanilli-
sassaanngitsutut pissuseqar-
poq, tamanna naalagaaffeqa-
tigiinnermi artomartorsiorfiu-
nerpaami isumaginninnermut
siunnersortitut sulisuulluni
taamaannissaq pisariaqarluin-
narmat, aammali saniatigut
»Stjerneskibet«-imi najuga-
linnut immikkuullarissumik
naakiginnippoq, Christiania
ukiulli 25-t matuma siorna
aallarnerneqarmat nakkaan-
nikuunnerpaat naalagaaffigi-
saattut naatsorsuunneqartoq.
Taamatut ileqqoqamermi-
gut Vibeke Winberg-ip ajor-
nartorsiutit erseqqarilluinnar-
tumik paasisimavai. Imaan-
ngilaq eskimo-t pitsaasumik
takorloorneqartarnerannik
sunnerneqapilussimasoq,
»Stjerneskibet«-imi inuune-
rup nuanniitsortaanik arajut-
sisimanngilaq, taamaattoq
kalaallit tassani najugaqartut
20-t pitsaasumik sulissunniar-
lugit piareersimajuarpoq.
- Kalaallit Christianiamiit-
tut sunniuteqarpallaanngillat,
Vibeke Winberg oqarpoq.
Ataatsimeeqatigiinnersuarni
ilaanngisaannarput, immik-
koomiarlutilli. Taamaakkalu-
artoq tassani najugaqartut al-
lat kalaallit nuannaraat, aam-
malumi 1971-imili Christia-
nia aallartimmat tamaaniittu-
amikuupput.
Kuupiimik anaatittoq
Ulloq taanna AG-p »herfra og
Videre« pulaarmagut unnua-
ammat »Stjerneskibet«-imi
eqqissiviilliortoqarsimavoq.
Najugaqartut ilaat, Vibeke
Winberg-itoorlugu, kuuppii-
mik anaatissimavoq, angullu
ilisimajunnaaqqasoq aanaar-
torlu takullugu sakkortusi-
maqaaq.
Ualiartornerani »Stjerne-
skibet« Pusher Street-imi kis-
imi nipeqanngitsortaavoq, un-
nuamimi pisimasut puigorsar-
lugit najugaqartut 20-usut i-
neeqqaminnut qimarnusi-
maarput.
- »Stjerneskibet« Christia-
niami illunit ingerlanerlior-
nersaanut ilaavoq, Vibeke
Winberg oqarpoq. »Herfra og
Videre« kalaallit akuliuffigiu-
minaatsittorujussuusimavai,
taammaattumik ajomartorsiu-
tinik qaangiiniamissamut pi-
ngaamersaavoq kalaallit ka-
laallinik siunnersuisarnissaat,
soorlu ullumikkut taamaalior-
toqartoq.
- Kalaalerpassuit Christia-
niamut nuuttarput meeraagal-
lamerminnit artorsaateqartar-
simagamik, asanninnermik
tunineqamatik, atomerlunne-
qarsimanerit assigiinngitsor-
passuit, Vibeke Winberg o-
qarpoq. Artorsaatigineqarsi-
masut iluarsiniameqarsiman-
ngillat. Akerlianik immiaaq-
qanik hashimillu akuleriisil-
lugit atomerluinerit, »Stjerne-
skibet«-imi ullut tamaasa pi-
neqartartut, kalaallerpassuit
tamakkut pisinnaajunnaarsit-
tarpaat.
Taamaalinikkut kalaallit
nammaqatigiittarlutik ileqqu-
at atorunnaartarpoq, akerlia-
nik pissaaneqamerit oqartus-
saanerat atuutilertarluni. Ta-
makku nassataraat »Stjerne-
skibet«-imi najugallit akor-
nanni persuttaaneq naqisi-
manninnerlu.
- Inulli imigassamik toqqu-
teqamiarluni aalajangersima-
soq oqaloqatigissallugu ajor-
nakusoorpoq, soorlu angutaa,
arnaa, qatanngutai angutit
amallu taamaassimasut. Inuit
inuunermut upperinnikkun-
naasimasut ikiorniassallugit
artornarpoq, inuunerminnik
ingerlatitseqqinnissaannut
kaammattorniassallugit,
Vibeke Winberg oqarpoq.
Malittarisassat nutaat
- Ilaanni allaaneq ajorpoq
»Stjemeskibet«-imi sorsutto-
qarsimasoq, Vibeke Winberg
oqarpoq.
- Aaqqissutissaq? Oqartus-
saasoqalertariaqarpoq, ingerl-
alluarnerit maleruagassanik
aalajangiitillugit, sanngiin-
nerit »Stjerneskibet«-imi i-
nooqatigiinnermi naligiisin-
neqartutut ilanngutsillugit.
Ullumi malittarisassaqanngi-
laq, taamaalillunilu najugallit
nakkaakkiartuinnarlutik.
- Taamaattumik ilaatigut il-
luatungileruminaatsumik ka-
maffigineqartarpugut. »Stjer-
neskibet«-imi najugallit ator-
nerluisuunertik peqqutigalu-
gu piumassuseqanngillat, qa-
rasatilli ima atorsinnaatigaat
nakkaakkiartuinnamitik paa-
sisinnaallugit. Iliuuseqarfiu-
sussanik aalajangersimasunik
siunnersuuteqaraangatta »qe-
risarput«, ingerlasinnaanngin-
nerminnullu allat tamaasa pi-
suutinniartarlugit. Ilisimavaat
najugartik namminneerlutik
ingerlatilersinnaanagu, tul-
luusimaarlutilli anneruniarut-
toramik avataanit ikiomeqar-
nissaq akuererusunnagu. Taa-
maammat iliuuseqarfigissal-
lugu ajornakusoorpoq.
Imerunnaartut qimaasut
Najugalinnik siunnersuiso-
qarfik »Herfra og Videre« ar-
laleriarluni »Stjerneskibet«
ilorraap tungaanut aallarteri-
artarsimagaluarpaa.
- Suliaq ajomartorujussuaq,
Vibeke Winberg nassuerpoq.
Norge-p qaqqaani imigas-
saajaallunilu ikaroorunnaar-
titsisarnerit iluatsittutut isigi-
neqarput, siunnersuisartulli
kalaallit ileqquisa ilaannut
quianaannartumut aporfissar-
sipput.
- »Stjemeskibet«-imi naju-
gallit ilaat imertarunnaarsip-
pagut, Vibeke Winberg oqar-
poq.
- Soorunami neriuutigiga-
luarparput imigassaajartut
»Stjerneskibet«-imi inooria-
atsimik nutaamik malittari-
sassiuissasut, kalaalleqati-
minnut maligassiuillutik.
Ajoraluartumilli taamaaliso-
qanngilaq.
- Najugallit ilaat imertarun-
naarlunilu nilliaannaq »Stjer-
neskibet«-imit qimaasarpoq,
»kinnganerit« nakkaannikut
kiserngorutsillugit, isumagin-
ninnermut siunnersorti Vibe-
ke Winberg oqarpoq.
Christiania - takomarissat alutoriligaat
All. Christian
Schultz-Lorentzen
CHRISTIANIA - Ullumik-
kut Christiania-tut ilisima-
sarput 1971-ip ukiaani aal-
larnerpoq, christianshavn-
ermiut sakkutuut najuga-
qarfiat Bådmand tiguar-
massuk. Meeqqanut pinn-
guartarflttaarusupput, nag-
gorissumillu isigisaqarusul-
lutik.
Ukioq taanna Køben-
havn-imi eqqumiitsulianik
saqqummersitsivik Charlot-
tenborg nujakkaat akerliu-
niat pillugit saqqummersit-
sivoq, tamatumunngalu ata-
tillugu aviisi »Hovedbla-
det« immikkut naqinneqar-
luni. Ilaatigut allaaserine-
qarpoq Bådmandsstræde-
mi sakkutuut najugaqarfii
qimaannakkat, taakkulu a-
tomeqamissaanut isummer-
suuterpassuit - pingaartu-
mik inuusuttorpassuarnut
najugaqanngitsunut inissi-
aliornissat.
Allaaserisat aallaavigalu-
git inuppassuit qanittumit
ungasissumillu takkussuup-
put. Inuuneq alla ataatsi-
moornermik kiffaanngis-
suseqamermillu tunngavi-
lik aallarterusuppaat.
Ulloq taanna aallarner-
figalugu Christiania pissaa-
neqarlutik oqartussanul pi-
kitsitsiffittut qitiulerpoq,
taamanimillu illoqarfik kif-
faanngissuseqarfiusoq de-
mokrati-nik inuiaallu aqut-
seriaasiinik nutaanik misi-
leraaffiulerpoq.
Sapinngisamik kiffaan-
ngissuseqameq inuillu ataa-
siakkaat sapinngisamik o-
qartussaatinneqamissaat qi-
tiutillugit Christiania assi-
giinngitsunik ataatsimiititali-
aqarluni aaqqissuunneqar-
poq: tamanit peqataaffik, su-
miiffikkaaqatigiit, suliassa-
qartitsineq, aningaasaqar-
neq, suleqatigiit, illoqatigiik-
kuutaat, torsuusaqatigiik-
kuutaat kiisalu akaareqati-
giilluni eqqaamioriinneq.
Nalunngisatsitut amerla-
nerussuteqarneq imaluun-
niit taasineq tunngavigalu-
git aalajangiisoqartanngilaq.
Isumaqatigiinnerit tunnga-
vigalugit aalajangiisoqar-
tarpoq, tassa piviusunngor-
titsissagaanni kikkut tamar-
mik aalajangeeqataassap-
put. Aalajangiiniaitameq i-
lungersunarsinnaavoq, chri-
stianiamiorpassuillu alaat-
simiikatallutik qasusarput -
imminulli aqunniaraanni ta-
maattoqartariaqarpoq.
Ataatsimoorussamik ani-
ngaasaateqarfik 1996-imut
9,5 millioner kroninik iser-
titsissutaassasoq missinger-
suusiorneqarpoq, marluiit
akiliisartuullutik. Inersima-
sut tamarmik attartuinermut
880 kroninik akiliisarput
(Christianiami piginnittus-
saatitaaneq atortorineqan-
ngilaq), taakku ataatsimo-
orussamik aningaasaateqar-
fiup isertittagaasa 66 pro-
centeraat. Sinneri 34 pro-
centit suliffeqarFiit akiler-
tarpaat.
Christianiami arlalinnik
suliffeqarfeqarpoq, nerini-
artarfiit, immeraattarfiit kif-
fartuussiviillu. Pisortati-
goortumik oqartoqartarpoq
900-t sinnilaarlugit christia-
niarmioqartoq. Taakku sa-
niatigut Christiania ukiut
tamaasa inunnit millionit
affaannit takuniameqartar-
poq, ullumikkullu Køben-
havnimi takornarissanit alu-
torineqarnerpaanut ilaavoq.
Sukujuit akomanni aamma »Stjemeskibet«-ip igai
kusanartuliorfigineqarsimapput. Qemertuunanilu
qaqortuunngilaq, pitsaananilu ajortuunngilaq. hit
isiginnittut apeqqutaapput.
Mellem skidt og møj er der også flotte
vægudsmykninger i »Stjerneskibet«. Det er ikke sort
eller hvidt, det er ikke godt eller skidt. Det er vel
nærmest øjnene, som ser.
Christiania-
Aasiaat utimullu
Kalaallit 20-t »Stjerneskibet«-imi
najugaqarput
CHRISTIANIA(KK) -
Kalaallit inuusuppallaat
»Stjerneskibet«-imut
nuunnissaat kissaatigival-
laanngilarput. Christiania-
mut ikkarlinnissaq ajor-
naappallaaqaaq, inuusut-
tulli inuunerminnik inger-
latitseqqittariaqarput.
Taamaattumik ornigineru-
aiput kalaallit utoqqaane-
rulaartut Christianiami na-
jugaqarnissamut allagar-
tartaamiarlutik qinnuteqar-
nissaat, taamallu »Stjer-
neskibet«-imi najugaqaler-
lutik.
41-nik ukiulik Ester
Clasen Aasianneersoq,
Muno-mik taaneqartartoq
oqaipoq.
Inuunermi affaa Dan-
markimi najugaqarsima-
voq, sivisunennik Christi-
aniami »Stjerneskibet«-
imi. Ilaat oqarput, Muno-p
uimilu Edvard-ip »Stjer-
neskibet«-imi inuunermik
aqutsisuusut.
Muno-p asuli oqalunne-
runeraipai: - Christiania-
mi, »Stjerneskibet«-imi i-
noqatit oqartussaaffigine-
qanngillat.
Esther Clasen sulisinna-
ajunnaarnersiuteqarpoq.
Inuussutigisinnaavai.
Aamma Christianiap ata-
atsimoonassamik aningaa-
saateqarfimmut »Stjeme-
skibet«-imi najugaqamer-
minut 800 kronit akileree-
raangamigit.
AG: - Angerlarsertarpit?
Muno: - Naagga! Uki-
ualuit matuma siorna Aa-
siannut angerlapunga, u-
kiullu affaa najugaqarlu-
nga. Sapilerakku Christia-
niamut »Stjerneskibet«-
imullu uterpunga. Aasiaat
pikkunaappallaaqaaq, Ka-
laallit Nunaannilu inuuni-
arneq akisuallaaqaaq.
Maani atorfissaqartitat
akikinneerarsuupput.
Muno nassuerpoq »Stjer-
neskibet« avaanngunalaar-
mat. Igalaat aseqqukut,
roojorit erngup aqqutai
putunikut.
- Kalaallinilli Vester-
bro-mi najugaqartunit i-
nuulluarneroqaagut, er-
seqqissaavoq.
Tusaamasapiluk
AG-p aamma Jørgen An-
dersen Nanortalimmeer-
soq »Stjerneskibet«-imi
naapippaa.
- Siomatigut »Stjerne-
skibet«-imi najugaqarni-
kuuvunga, nunaqqatillu
akornanniilluni nuanne-
qaaq, Jørgen Andersen
oqaluttuarpoq. Maannali
Christianiap avataani
nammineq initaarpunga,
»Stjerneskibet«-imukal-
lattaartarpungali ilisarisi-
masakka inuillu allat, tak-
kuttuartut peenrttuartullu,
nunatsinneersut oqaloqa-
tigiartorlugit.
- »Stjemeskibet«-imiit-
tut taarseraateqaat, ininik
attartortitsiniarluni »Den
blå Avis«-imi ussassaari-
sariaanngilaq. Kalaallit
Christiania nassaarissaq-
qaarpaat.
- Arlallit oqaluttut tu-
saanikuuakka Køben-
havnimi kalaalliulluni art-
omaqisoq, aammalu Kø-
benhavnimi Christianiam-
eersuulluni artornartuu-
soq. Tamaasa atugariguk-
kit siumut naqissuserne-
qariissaatit, Jørgen Ander-
sen oqarpoq.
- Eqqartukkat marluk
tamaasa ilisimanerisigut
nalunngilara kalaallit
Christianiarmiut arlallit
iluamik ingerlasut. lllo-
qarfimmi suliffeqarput,
soorunami aamma nalun-
ngilara nipituuliutigissin-
naanngikkaat soraarunik
bussi sumunnartoq ikiffi-
gissanerlugu.
ASS./ FOTO: AG-ARKIV