Atuagagdliutit - 29.07.1997, Blaðsíða 13

Nr. 57 • 1997
13
ffajt'gp'c/é/’a £/£
GRØNLANDSPOSTEN
Akiani punavimmi Apussuit 900 meterisut qaffasitsigisumiittut malunnarput. Aasaagalu-
artoq 10 kilometerisut silitsigisumik aputeqartuarpoq, soorlu kisimi malugeqqusoq.
På fastlandet på den anden side lægger vi mærke til Apussuit, der rager 900 meter over
havet. Selv om sommeren er der et 10 kilometer bredt snedække, som om den vil gøre
opmæksom på sig selv.
liffissaaleqinerup annertoree-
qisup annertuseriarujussuar-
nissaanik kinguneqassanaso-
ralugu.
Suliffeqanngitsut
amerlasuut
- Ukiuunerani avannaatu-
ngaaniittut raajaleriffiit suli-
assaqartinniarlugit sikutinna-
gu kilisaatit aamma Maniit-
sormiunit pigineqartut taa-
vunga tunioraatitaasarput al-
laat oqaatigineqarsinnaalluni
ukiup annertunersaa taavani-
ittartut.
- Tamanna eqqarsamarto-
qartippara tøssami qaleralip-
passuit taavani piupput ukioq
naavillugu aalisameqartarlu-
tik ukiorlu tamaat suliassaqar-
tittsisinnaagunaraluarlutik.
Taamatut oqarpunga tassami
qanittukkut aamma Ilulissani
sulisussanik ajomartorsiorto-
qarmat, naak maani ukioq
naavillugu suliffissaaleqisor-
passuaqartoq. Ukiuunerani
annertunerpaagaangamik al-
laat 450-it pallittarlugit amer-
lassusinittarlutik.
- Maannalu suliffissuaq a-
torluameqarsinnaagaluaqisoq
sikuneq ajortumiikkami raa-
janik tulaassuiuarsinnaagalu-
aramimi ukioq naallugu. ATI,
aalisakkanik tunisassiorner-
mik ilinniarfik, maaniittoq
suliffissuarlu ikioqatigiikka-
luartut suli misissortariaqar-
poq sutigut aamma tunisassi-
assanik pilersitsisoqarsinnaa-
neranik.
Tunisassiat allat
- Aalisakkat ikiliartuinnartut
pillugit annertunerpaamik su-
liffissaqartitsissagunik assi-
giinngitsunik tunisassiomerit
aqqutissiuunneqamissaat iki-
oqatigiiffiusariaqarmat. Ro-
yal Greenlandip ingerlatsine-
ra tapertalerusullugu tunisas-
siornerlu annertusamiarlugu
tunisassiorfeeqqamik Mani-
itsumi pilersitserusunneq an-
nerpaakkut tapersersortaria-
qarluinnarpoq.
- Aalisartut umiatsiaarar-
sortullu ukioq naallugu pisa-
minnik tunitsiveqalernissaat
anguniartariaqarpoq.
- Kalaalimineerniarfeqar-
pugut illoqarfinnut allanut na-
leqqiullugu assut kusanartu-
mik, kisiannili piniartut tunis-
iniartamertik ajornartorsiuti-
gaat. Umiatsiaararsortorpas-
suaqarpugummi pisaminnik
tunitsivissaaruttartunik Ma-
niitsup inuisa taamaaqataat
amerlanerilluunniit suli taa-
maalillutik pilersorsinnaaga-
luarmatigik, soorlu aamma
kalaaleqativut Danmarkimiit-
tut ilanngullugit.
- Puiserpassuaqarpoq Ma-
niitsup eqqaa. Taamaattumik
pissusissamisoorpoq nunatta
qeqqani aamma ammerive-
qamissaa, tamannalu suliniu-
terput piviusunngortikkusun-
nartut ilagivaat. Amerpassuit
asiutinneqartarput aamma as-
sartorneqarnermikkut aqqu-
taani sivisuumillu suliarine-
qaratik uninngasamerat am-
mit pitsaasuunissaraluannut
assut akornutaasarmat, ani-
ngaasanillu atorluaanerunani,
soorlu ammerinermik siun-
nersorterisimasatta Martha
Biilmannip aamma maniitsor-
miuusup taamatut oqaatigisa-
raa.
Suliffiit nutaat
AG :Kommunalbe styre
piffissami qinigaaffim-
mini uani suliassaasa
• annersaat suua aam-
malu suliassaq taanna naam-
massiniarlugu kommunalbe-
styrelsi qanoq suliniuteqar-
pa?
Ruth Heilmann:- Maniitsup
siuarsimasunngoqqinnissaa,
aningaasaqarnikkut inuutis-
sarsiomikkullu patajaatsumik
nangiamanngitsumillu inger-
lalemissaa.
- Soorlu naluneqanngitsutut
Maniitsoq ukiuni kingulliu-
nerusuni illoqarfinnut naligi-
saminut katatsikkaluttuinnar-
simavoq.
- Aalisakkat tammamerisi-
gut ilaqutariippassuit aalisar-
nerinnarmik inuuniuteqartut
eqqugaasimapput inuuniarne-
rannut ullumimut sunniute-
qamerluttunik, taamatullu su-
liffissuup sulisukillisaajuar-
nerata sulisartunut sunniutai
aamma imaannaasimanatik.
- Malitsigalugu kommuni-
mut akileraarutit isertartut an-
nikillerujussuamerat. Taman-
na 1989-imi kommunalbesty-
relsimut isemitsinni malugil-
luinnarsimavarput. Taamanili
sipaamiuteqamerit annertuut
ingerlassimavavut soorlu
aamma kommunitsinni suli-
sut kalaalinngorsarlugillu af-
faannapajaanngortinneqarsi-
mapput.
- Pilersitat sanaartukkat
1989-imut ingerlanneqarsi-
masut annertuujusimanerisa,
soorlu aamma kommunip al-
laffissualiorsimaneq eqqar-
saatigalugu kommunimut an-
nertuunik akiligassaqarfiuler-
simapput Namminersomeru-
sunut bankinullu.
Akileraarut annertooq
- Akiligassat ilaatigut akiler-
niarlugit 1989-93-imut kom-
munimut akileraaruterput al-
laat 5 procent angullugu qaf-
faavigisariaqarsimavarput,
tassalu ullumikkut 43 procen-
tiulluni kommunimut sanile-
risatsinnut 3 procentimik a-
nginerusumik akileraarute-
qarluta. Tupinnanngitsumillu
akileraaruterput annertugine-
qartarpoq maanga suliffinik-
kusullutik qinnuteqarusukka-
luartunut, aammalu suliffin-
nik pilersitserusukkaluartu-
nut.
- Kukkussagunanngilanga
oqassaguma kommunitta al-
laffia nunatsinni allaffiit ku-
sanamersaannut anginersaan-
nullu ilaammat. Taamaammat
ilarsua KNI-p kiffartuussive-
qarfiatut attartortissimavarput
1991-imit. Aningaasaqarnit-
sigut iluaqutigisimaqaarput
akiligassanullu akiligassatsin-
nut siuarsaatigisimaqalutigu.
Massakkut KNI-p qullersa-
qarfia Sisimiunut nutserne-
qarpoq. Inikualu kisimi taku-
neqarsinnaanngorpoq imaar-
ukkiaitortoq avaanngussuuti-
geqisatsinnik.
- Suliffeqarfimmik maaniit-
tuartussamik pilersitsivigis-
sallugu allaffeqarfiup ilarsua
utaqqiinnarpoq, taamaattu-
mik Naalakkersuisut qanoq
iliuuseqarnissaannik siunner-
suuteqarfigisimavakka assi-
giinngitsunik Namminersor-
nerullutik ingerlataat selska-
bet arlaat maanga nuutinne-
qarsinnaanerannik, tamanna-
lu oqaloqatigiinneq Naalak-
kersuisut siulittaasuata 5. juni
maaniinnerani aallarnerne-
qarpoq. Aammalu Naalakker-
suisut 29. august-1. septem-
ber maannaarniarlutik nalu-
naarmata naatsorsuutigaara
eqqartukkat aallartittut na-
nginneqassasut.
Taarsiinissaq
- Naatsorsuutigaarami KNI-p
aallamnneqamerani annaasa-
qaativut annertoqisut annerto-
qataannik taarteqartinneqar-
nissaat. Aammalu taamatut
taarteqartitsineq allanut piler-
sinniagassatsinnut utoqqatsis-
sutitut isigineqassanngitsut.
- Annertunerpaakkut sulif-
fissanik ataavartunik pilersit-
sinissaq piviusorsiortumik su-
liniutissaavoq annertooq.
- Soorlu naluneqanngitsoq
akiligassat ukiut kingulliit a-
kilerniapiloorneqarsimapput
allaat pilersitassat kissaatillu
annertuumik tunuarsimaarfi-
gineqarsimallutik. Taamalu
aamma sisivuumik inissianil-
luunniit sanaartortoqarsima-
nani naak inissaaleqisoqara-
luaqisoq.
- Suliassanik kissaatigisar-
passuamillu kinguartiterisar-
simanerit angummanniarfi-
gissagutsigik kommunalbe-
styrelse tamaviaarlunilu e-
qeersimaartumik suliniute-
qarnissaa pisariaqarluinnar-
poq.
- Innuttaasunik attavigin-
nilluni suleqatigiinnissaq pi-
ngaartikkatsigu junimi nuna-
qarfiit tamaasa angallavigaa-
vut nunaqarfiit aqutsisui pe-
qatigalugit innuttaasunillu a-
taatsimiititsilluta, iluarisi-
maameqartumik.
- Pilersaarutigaarputtaaq il-
loqarfimmi aamma maani
taamaaliornissarput. Kissaa-
timmi amerlaqimmata ani-
ngaasallu atugassat killeqaqa-
lutik taamaattumik pingaar-
nersiuiuarnissaq sapinngisa-
mik innutaasut peqatigalugit
ingerlanneqartariaqarpoq.
Oqartussaa-
qataaneruneq
- 1990-ikkunni allaffissornik-
kut eqaallisaaneq nangillugu
iliuuseqaqqittoqartariaqar-
poq, soorlu aamma qarasaasi-
aqamikkut siuarsaasoqartari-
aqarluni. Inuutissarsiorner-
mik ingerlatsineq ataatsi-
moortumik qanimullu suleqa-
tigiiffiusumik ingerlanneqar-
sinnaanngorlugu.
- Sunngiffeqamermik kul-
turimik pinaveersaartitsiner-
millu ingerlatsineq ataatsi-
moortillugit suliniutigineqas-
sapput.
- Nunaqarfinni aqutsisut pi-
sinnaatitaaffeqarnerulernis-
saat anguniarlugu suliniutit
ingerlanneqartariaqarput. Nu-
naqarfimmiut namminneq pe-
qataanissaat oqartussaaqataa-
nermi akisussaaqataanermillu
piviusorsiortumik misigiler-
nissaat nunaqarfimmiunut
peqqinnamerpaassammat.
- Takomariaqartitsineq an-
nertuumik siuarsartariaqar-
poq, sulisoqamikkut allaffe-
qamikkut angallassisartunik
piniartitsisartussanillu pikko-
rissartitsinikkut. Nunaqarfim-
miut aamma takomariartitsi-
nermi siuarsaanermi peqataa-
nissaat suliniutissaavoq.
- Apussuit sisorariartarfis-
suartut Maniitsullu eqqaata
takomariarfittut annertuumik
piukkunnaateqamera pillugu
innuttaasut piereersimalemis-
saat pillugu annertuumik suli-
assaqarpoq. Mittarfittaartus-
saavugut 1999-imi omigame-
qarlualissagutta inuttaasut pe-
qataatillugit piareersamissar-
put pillugu suleqatigiissita-
mik pilersitsisoqartariaqar-
poq.
- Maniitsup kommuniata
eqqiluitsuutinnissaa anguni-
arlugu ikuallaavimmik sulini-
uteqarnerit aallartittariaqar-
put, aammalu annanik kuio-
raaviup illoqarfiup qeqqaniit-
tup allamut nuunnissaa sulini-
utaasoq piviusunngortittaria-
qarluni.
- Kommunalbestyrelsimi
anguniarparput illoqarfiup
pilersaarusiornissaa ukioq
2005-imut aammalu siunissaq
ungasinnerusoq isigalugu pi-
lersaarusiornermi anguniak-
kat ersarissunngortinneqar-
nissaat aamma inuutissarsior-
nikkut anguniakkat ilanngul-
lugit, Ruth Heilmann oqar-
poq, AG-llu apeqqutai ki-
ngulliit normumi tulliani akis-
savai.
BORGMESTERIMUT
APEOOLTTTT QULJT
NUUK (KK) - Upemaaq
kommunalbestyrelsinut
qinersinermi kommuneqar-
finni 18-ini kommunalbe-
styrelsinut ilaasortat anner-
tuumik taarserameqarput.
Kommunet 14-it nutaa-
nik borgmesterertaarput;
taamaallaat Ivittuuni,
Nuummi, Sisimiuni Ilulis-
sanilu borgmesterit qini-
gaaqqipput.
Aasap ingerlanerani Ka-
laallit Nunaanni kommunet
qanoq ingerlanersut AG-
mit paasiniaaffigineqartas-
sapput.
- Kommunet aningaasa-
qarniarnikkut, isumagin-
ninnikkut kultureqarnik-
kullu qanoq ingerlappat?
Kommunet sunik kis-
saateqarpat, kissaatillu taa-
maattut qanoq ilillutik pivi-
usunngortinneqassappat?
Nuummi qitiusumik aqut-
sisunut pissutsit qanoq ip-
pat? Kommunellu siunis-
saat qanoq ippa?
Apeqqutit naammapput.
kommuneniillu kommu-
nenut akissutit assigiinneq
ajorput.
Borgmesterinngortut 14-it
qinigaaqqittullu sisamat
apeqqutinik qulinik apeqqu-
teqarfigisimavavut.
ASS./FOTO: KNUD JOSEFSEN