Atuagagdliutit - 29.10.1998, Qupperneq 9

GRØNLANDSPOSTEN
SISAMANNGORNEQ 29. OKTOBER • 9
Akitsuutit
namminersortunut
ilungersunarluinnarput
Sinerissami soraarsitsiortornissaq sulisitsisut kattuffiata
HST-p annilaanngatigaa
Sulisitsisut kattuffiat Niuerneq, Kiffartuussineq
Assartuinerlu ersissuteqarput akitsuutit nutaat pissutigalugit
sinerissami grillbar-it pølsevogn-illu arlallit
matuunnartariaqalissasut.
Arbejdsgiverorganisationen for Handel, Service og
Transport frygter, at flere grillbarer og pølsevogne på
kysten vil bukke under på grund af de nye afgifter.
Aningaasanoorutit
akitsuutaat ilua-
naarutaalluassapput
NUUK(KK) - Pingasunng-
ornermi 21. oktober naalak-
kersuisunut ilaasortap Daniel
Skifte-p kaammattuinerati-
gut aningaasanoorutit ilua-
naarutaasinnaasut akitsuu-
taat Inatsisartut amerlivaat.
Amerlissut 30. november
atuutilertussaq 200 procenti-
uvoq, landskarsimut 9 milli-
oner kroninik qaavatigut ilu-
anaarutaasussaq, taamaalil-
luni inuit aningaasanooru-
matussusiisigut landskarsi
katillugit 13,5 millioner kro-
ninik iluanaaruteqassalluni.
Aningaasanoorummut a-
taatsimut akitsuutissat ukiu-
mut 54.000-init 66.000 kro-
ninut nikerarpoq. Akitsuut
aningaasanoorummut ataat-
simut atuuppoq, apeqqu-
taatinneqamani qanoq pin-
nguaatigineqartartiginersoq.
Suliffeqarfiup ataatsip a-
ningaasanoorutaatai qanoq
amerlatiginersut apeqqu-
taallutik akitsuutit amerli-
artuaartuupput, suliffeqarfi-
up aningaasanoorutaasa si-
ulliup tulliatalu akitsuutaat
sinnerinut naleqqiullutik i-
kinnerummata.
Naalakkersuisut isuma-
qarput akitsuutinut akigi-
tinneqartut assigiinngissu-
taat tunngavigalugit ani-
ngaasanoorutit iluanaaruti-
gineqarsinnaaneri taamaa-
lillutik aamma assinginik
assiginngissuteqassammata.
Akitsuutit nutaat nassataris-
savaat, aningaasanoomtip si-
ulliup akitsuutaa 18.000-init
54.000 kroninut amerlissam-
mata, tullia 20.000-init 60.000
kroninut, kiisalu aningaasa-
noorutit sinnerinut tamanut
22.000 kroninit 66.000 kroner
tikillugit akitsussallutik.
Nye afgifter på en-
armede tyveknægte
giver milliongevinst
NUUK(KK) - Landstinget
besluttede onsdag den 21.
oktober på landsstyremed-
lem Daniel Skiftes opfor-
dring at forhøje afgifterne
på »gevinstgivende auto-
matspil«, også kaldet en-
armede tyveknægte.
Stigningen, som fra den
30. november er på 200
procent, vil give landskas-
sen en ekstra indtægt på 9
millionere kroner, så lands-
kassen i alt vil tjene 13,5
millioner kroner om året på
folks spillelidenskab.
Den fremtidige afgift på en
spilleautomat varierer fra
54.000 til 66.000 kroner om
året. Afgiften er en stykafgift,
som pålægges hver spilleau-
tomat uanset hvor meget der
bliver spillet på den.
Afgiftens størrelse er sti-
gende med antallet af spil-
leautomater i den samme
virksomhed, idet virksom-
hedens første og anden spil-
leautomat er billigere end
de yderligere automater.
Det er nemlig landssty-
rets opfattelse, at forskelle-
ne i afgiftssatserne afspejler
tilsvarende forskelle i ind-
tjeningsmulighederne på
automaterne.
De nye afgifter betyder,
at afgiften for den første
spilleautomat stiger fra
18.000 til 54.000 kroner,
den anden spilleautomat fra
20.000 til 60.000 kroner og
for hver af de efterfølgende
spilleautomater fra 22.000
kroner til 66.000 kroner.
NUUK(KK) - Niuernermi,
Kiffartuussinermi Assartui-
nermilu sulisitsisut kattuffia-
ta, HST, annilaanngatigaa a-
ningaasannanniutit akitsuu-
singaatsiarneranni, pinga-
sunngornermi 21. oktober
Inatsisartut aalajangigaattut,
grillbar-ini pølseerniarfinnilu
minnemi soraarsitsiortoqar-
tariaqartoq.
Nuummi aningaasanooru-
tit iluanaarutaasaqaat,
Nuummilli ungasilliartortil-
luni kaaviiaartitat ikinneru-
jartuinnarput. Sinerissami
inuit aningaasaataat killeqa-
ramik.
Akilersinnaanngitsut
Taamaattumik HTS isuma-
qarpoq inatsisartuni pinga-
sunngornermi alianartumi
akitsuutit 200 procentimik
ilanerini aningaasanoorutit
ilaat imminnut akilersinnaa-
junnaassasut, allatut ajomar-
tumik piginnittut piiginnarta-
riaqarlugit.
Kingullermik pingasun-
ngornerup tungaanut ani-
ngaasanoorutit ukiumut
18.000 kroninik akitsuute-
qarlutik sulisut akissarsiaan-
nut akilersueqataapput, grill-
bar-inillu ingerlatseqataallu-
innarlutik.
Aningaasaqamermut naa-
lakkersuisup Daniel Skifte-p
HST ilaatigut ilumoomerarpaa:
NUUK(KK) - Namminersor-
nerullutik oqartussat suliffe-
qarfiutaasa KNI Pisiffik
aamma Pilersuisoq-p cigarit-
sit akitsuutaat namminneq
iluanaarutiginiarunnaaginnar-
paat, tassa sapaatip akunnera
kingulleq akitsuutit amerli-
neqarmata Nunatsinnut eq-
qutereersimasut.
Tallimanngornermi KNI-
mi pisortat qullersaat Keld
Askær AG-mut oqarpoq, i-
leqqorinnerminnut assortuu-
tinngitsoq tupat 2,80 kroni-
mik akitsorneri kiisalu ciga-
ritsit Nunatsinnut eqqunne-
qareersimasut tunisaanis-
saannut najoqqutassatut 3,00
kroner akitsuutigisinniarlu-
gu, kingornalu aningaasat
KNI-p nammineq pissallugit.
Ataasinngornermi Keld
Askær tusagassiuutinut nalu-
naarummi nassuiaavoq ani-
ngaasat KNI-p nammineq
piniarunnaarai.
Taarsiullugu aningaasat
KNI-p landskarsimut inger-
lateqqissamaarpai, naak uffa
eqqortuliortoqassappat atui-
sartut aningaasaatigigalua-
raat, taakku cigaritsinik sa-
paatip akunnerani kinguller-
- Aningaasanoorutit akit-
suutaasa pingasoriaatinngor-
nerisa nassatarissavaat lands-
karsi ukiumut 9 millioner
kronit missaannik akitsuuti-
tigut isertitaqamerulemissaa,
suliffeqarfiillu iluanaarutaat
assinginik 9 millioner kroni-
nik ikileriassallutik.
- Akitsuutit amerlinerisi-
gut aningaasanoorutinik pin-
nguartartunik ikilisitsisin-
naavoq. Taamaattumik ilua-
naarutissat naatsorsorlugit
missingersuusiomerini aalla-
avigineqarpoq aningaasa-
noorutit amerlassusaat 15
procentimik ikileriarnissaat,
taamaalilluni aningaasanoo-
rutit iluanaarutaannginneru-
sut peemeqaviinnassallutik,
Daniel Skifte oqarpoq.
Kingunipiluit
HST-p siulersuisuini siulit-
taasoq Nuummeersoq, direk-
tør Arne Amstrup, ulluni
makkunani kaammattuiner-
migut Nunatsinnit tamarmit
aningaasanoorutit 150-init
175-inut pigineqartut naat-
sorsuutaannik nassinneqa-
qattaarpoq.
- Naatsorsuutit siulliit sa-
paatip akunnera aallartittoq
takkuttut neriunaateqarpal-
laanngillat, Arne Amstrup
AG-mut oqarpoq.
- Naatsorsuutini ersilluar-
poq aningaasanoortutit Nuup
mi pisinermikkut uukapaati-
taallutik akitsuusiiffigine-
qartut.
Cigaritsitoqqat
akitsuuserlugit
Pingasunngomermi 21. okto-
ber, Kangerlussuarmi Pinga-
sunngorneq Alianartoq-mik
taaguusemeqartoq, Inatsisar-
tut akitsuutit akueraat, ilaati-
gut tupanut. Cigaritsit 20-
kkaartut 2,80 kronimik akit-
suusemeqarput.
Cigaritsinut akitsuutit nu-
taat taamaallaat atuuttus-
saapput, inatsisartuni akuer-
sineqareerpat Aalborgimi
Grønlandshavnen-imut nas-
siussassanngorlugit tunnius-
sat. Akitsuusiisoqarpoq ciga-
ritsinut Nunatsinnut eqqun-
neqareersut, imaluunniit i-
marpikkut ikaanneqalerut-
tortunut.
Taamaakkaluartoq sisa-
manngomeq 22. oktober ul-
laannguinnartoq KNI aalaja-
ngerpoq cigaritsit »pisoqqat«
nutaanik akitsuuserniarlugit,
KNI-p pisiniarfiinit tuniniar-
neqartut kiisalu sinerissami
quersuarnit namminersortut
pisiniarfiinut tunisaasusut.
avataaniittut amerlasuut kaa-
viiaartitaat akitsuutit nutaat
ukiumut 66.000 kroner a-
ngullugit nammassinnaan-
ngikkaat.
- Taamaattumik akitsuutit
nutaat grillbar-inut pølse-
vogninullu arlalinnut kingu-
nerlussinnaarujussuarput,
manna tikillugu taakku sin-
neqartoorutaat ulluinnami i-
ngerlatsinerminnut iluaquti-
ginnissimasunut.
- Ingerlatsivinni taamaat-
tuni aningaasanoorutit piis-
sagunikkit sinneqartoorutitik
amigaatigilissavaat, iser-
tuunneqassanngilarlu inger-
latsiviit aningaasanoorutillit
inuppassuamik kajungertitsi-
sartut.
- Takorloorluarsinnaavara
akitsuutit nutaat peqqutaallu-
tik aningaasanoorutit affaan-
naat pigineqalersut, Arne
Amstrup oqarpoq. Tamatu-
ma nassatarissavaa inuit su-
liffimminnik annaasaqarne-
rat, taamaalillunilu landskar-
sip saniatigut 9 millioner
kroninik iluanaarutissaralua-
ni pissarsiarinngitsoorai,
soorlu naalakkersuisut ilima-
gisaraluarttut.
- Aningaasanoorutit affa-
annaat pigineqalerpata siulit-
tuutigisinnaavara inuit im-
meraaterusussusitik Dansk
Tipstjeneste-p Vikinglotto-
mut aamma Lotto-nullu
Akitsut 2,80 kroner KNI-p
nammineq perusuppaa, ciga-
ritsit »nutaat« tikinnissaasa
tungaannut, Inatsisartut akit-
suutit amerlissutaannik Aal-
borgimi akitsuusemeqartut.
Eqqanaameq
naamiluunniit
KNI-p taama iliuuseqamini
illersorpaa annilaanngatigi-
gamiuk cigaritsit akitoqaan-
nik akilerlugit eqqamaartor-
toqassasoralugu, taamaalillu-
ni cigaritsit nungoriataas-
sammata, taarsiullugulu tim-
misartukkut akisunaarlugu
cigaritsinik Nunatsinnut as-
sartuisoqartariaqassammat.
Keld Askær-ip sapaatip
akunnerani matumani KNI-p
iliornera suli illersuutigaa
eqqanaartoqamissaa ersissu-
tiginerarlugu, ataasinngor-
nermili KNI allatut isumaqa-
lerpoq, taama isornartumik
iliornerminut taarsiullugu a-
kitsuutini iluanaarutinik
nammineq pissarsiarissa-
maamagit.
- Nunap immikkoortuini,
illoqarfinni, pisiniarfinnilu
cigaritsit pigineqartut KNI-p
naatsorsorpai, kiisalu pinga-
nuukkaat, taamaalillutik ani-
ngaasat Kalaallit Nunaata
annaallugit, Arne Amstrup
oqarpoq.
Pakatsineq
Kattuffiup HST-p aningaasa-
noorutit aningaasaqartitsine-
rat, akitsuutinut nutaanut na-
leqqiulugit, paaseriarunikku
kattuffik naalakkersuisunut
saaffiginnissamaarpoq nam-
minersornerullutik oqartus-
sat oqaloqatiginiarsarissallu-
git-
- Assigiinngitsut pillugit o-
sunngorneq kingulleq akit-
suutit amerlineqamerini umi-
arsuakkut ikaarunneqartut
aamma ilanngunneqarlutik,
Keld Askær ataasinngomer-
mi oqarpoq.
- Naak uninngasuutaareer-
sut akitsuutinik nutaanik a-
keqalertinnissanut KNI inat-
sisitigut pisussaanngikkalu-
artoq taamaalioreerpugut -
immikkullu iluanaarutigi-
neqartut landskarsimut i-
ngerlateqqillugit.
Pisisartut aningaasaataat
AG: - Arraami, aningaasat
landskarsip piginngilai, pisi-
sartulli pigaat, cigaritsinik
»pisoqqanik« pisinermikkut
akiliivallaaramik?
Keld Askær: - Tunngavi-
lersuut paasilluarsinnaavara,
akitsuutilli ilanngunneqarsi-
maneri utertissagaanni ullu-
mikkut ajornartorujussuus-
saaq. Pilertortumik iliuuse-
qassalluni tamatigut eqqortu-
mik iliornissaq ajornaku-
soortarpoq, eqqanaartoqar-
nissaali pinngitsoomiarlugu
akitsuutit akuerineqaannartut
cigaritsit akitsuusemerat eq-
qortuliorneruvoq. Aalaja-
qaaseqaateqaqqulluta nam-
minersornerullutik oqartus-
sat saaffigikulaarpaatigut,
Arne Amstrup oqarpoq.
- Sulisitsisut kattuffiatut
nuannaarutigaarput tusamia-
affigineqartarluta, pingaarlu-
innartulli soorlu akitsuutit
pillugit aalajangemiartoqas-
satillugu naalakkersuisut
soorlu isertuussisinnaanerput
tatiginngikkaat.
- Tamanna pakatsinartoru-
jussuuvoq, Arne Amstrup o-
qaipoq.
ngerparpullu immikkut ilua-
naarutit landskarsimut inger-
latissallugit, taannalu tamatta
aningaasaateqarfigaarput.
AG: • Taama eqqumiillu-
innartumik iliornikkut lands-
karsi qanoq amerlatigisunik
aningaasannappa ?
Keld Askær: - KNI-p ta-
manna suli naatsorsunngilaa,
aningaasarpassuunissaanilli
Inatsisartut isumalluassan-
ngillat.
Akii
Cigaritsit 20-kkaat ullumik-
kut najoqqutaq malillugu
44,00 kroneqarput.
Landskarsimut akitsuut
nutaaq 30,20 kroniuvoq.
Akitsuutit qaavisigut KNI-
p aningaasartuutiminut 7,80
kroner ilassutigisarpaa tassa
pisiniamermut, emiaanut, as-
sartuinermut, uninngasuute-
qarnermut, tammartunut
aamma iluanaarutissanut.
Pisiniarfiit cigaritsinik
44,00 kronilersillugit tunini-
aasut 20-kkaanut 6 kroner
iluanaarutigisarpaat.
Tupat akitsuutitaavi KNI-p piinnarusukkunnaarpai
Sapaatip akunnera kingulleq akitsuutit amerlinerini cigaritsit akitsuutaat landskarsimut
ingerlatiinnalerpaat
ASSV FOTO-ARKIV: KNUD JOSEFSEN