Tíminn - 20.03.1976, Blaðsíða 6

6
TÍMINN
Laugardagur 20. marz 1976
Líflegt starf
Bridge-
félags
Hvera
Stefán Jónsson prentsmiðjustjóri:
MAFÍU-STARFSEMIN ÞEKKIR
KROSSGÖTUR OG MARGA
VEGI FYRIR SIG
gerðis
STARFSEMI Bridgefélags
Hveragerðis hefur verið lifleg i
vetur. Hafa verið haldin þrjú mót
á vetrinum og þátttaka verið með
afbrigðum góð.
I október s.l. hófst tvimenn-
ingskeppni og stóð yfir fimm
kvöld. 16. pör tóku þátt i keppn-
inni. Fimm efstu pörin voru:
1. Skafti Jósefsson —
Helgi Geirsson 471 st.
2. Birgir Pálsson —
Kjartan Kjartansson 450. st.
3. Sigurjón Skúlason —
Jön Guðmundsson 436st.
4. Axel Magnússon —
Haukur Baldvinsson 430. st.
5. Oddgeir Ottesen —
Skafti Ottesen 425 st.
Þvi næst hófst sveitakeppni
með þátttöku sjö sveita og verða
spilaðar tvær umferðir. Eftir
fyrri umferðina er staða þriggja
efstu sveitanna þannig:
2. Sveit Birgis Pálssonar 112 st.
2. Sveit Sigmundar Guðm .sonar
87 st.
3. Sveit Skafta Ottesen 85 st.
Þá fór fram firmakeppni með
þátttöku 32 firma. Keppnin var
jafnframt einmenningskeppni.
Úrslit keppninnar urðu sem hér
segir:
1. Trésmiðja Hveragerðis,
Skafti Jósefsson 310 stig.
2. Verzl. Reykjafoss, Skafti
Ottesen 302 stig.
3. NLFI, Niels Busk 302 stig.
4. Fagrihvammur, Liney
Kristinsdóttir 301 stig.
5. Rafmagnsverkst. Suð-
urlands, Jón Guðmundsson
Saurbæ 298 stig.
6. Búnaðarbankinn, Sigurlina
Gunnlaugsd. 294 stig.
7. Kjöris, Sigurjón Skúlason 287
stig.
8. Trygging hf. Ólafur Steinsson
285 stig.
9. Garðyrkjust. Skafta Jósefs-
sonar, Kjartan Kjartansson 284
stig.
10. Rafbær, Björn Gunnlaugs-
son 283 stig.
11. Pipul. Bjarna Kristínssonar,
Emelia Friðriksdóttir 279 stig
12. Verzl Varmá Birgir Pálsson
278 stig.
13. Ullarþvottastöð SIS,
Snæbjörn Jónsson 272 stig.
14. Álfafell. Dagbjartur Gisía-
son 271 stíg.
15. Kaupfél. Árnesinga. Krisl-
inn Antonsson 269 stig.
16. Lindarbrekka, Ragnhildur
Magnúsdóttir 269 stig.
17. Rafveita Hveragerðis, Sig-
mundur Guðmundss. 268 stig.
18. Dvalarheimiliö Ás, Sigur-
björg Jónasdóttir 267 stig.
19. Garðyrkjust. Sigmundar
Guöm. Tómas Antonsson 267 stig.
20. Hótel Hveragerði, Sigmar
Björnsson 263 stíg.
21. Garðyrkjust. Gufudalur,
Birgir Bjarnason 262 stig.
22. Málningarþj. Gisla
Brynjólfssonar Kjartan Busk 261
stig.
23. Hverabakari Haukur Bald-
vinss 261 stig.
24. Garðyrkjust. Björns og
Þráins örlygur Sigurgeirsson 256
stig.
25. Garöyrkjust. ólafs Stein-
ssonar Pálina Kjartansdóttir 254
stig.
26. Hárgreiðslust. Brynju og
Sillu Sigurlaug Bergvinsdóttir 249
stigþ
27. Sérleyfi Kristjáns Jónssonar
Oddgeir Ottesen 248 stig.
28. Verzl Dóra Asgerður Sigur-
björnsd. 244 stíg.
29. EdenSjöfnMagnúsdóttir 244
stig.
30. Bilav. Aage Michelsen Jón
Guðmundsson Hverag. 243 stig.
31. Hestamannaf. Ljúfur
Þröstur Stefánsson 235 stig.
32. Bilaþj. Bjarna Snæbjörns-
sonar Björn Eiriksson 234 stig.
Um sl. helgi fór fram árleg
keppni milli Bridgefélags Hvera-
geröis og Bridgedeildar Húnvetn-
ingafélagsins i Reykjavik. Spilaö
var á tiu boröum og sigraði Hún-
vetningafélagiö glæsilega.
Um nokkurt skeiö hefir orðið
mafia verið á hraðbergi meðal
manna. Menn tala um, að'enginn
viti hvað þetta orð þýði án þess að
skýringar fylgi, eða orðinu sé i
hverju tilfelli gefið hugtak. Ýmsir
segja: Hver er t.d. munurinn á
varasamri kliku og varasamri
mafiu. Menn muna nafngiftina
,,Timaklikan”, ogspyrja. Hver er
merking þessa orðs?. Þá tala
menn um, að klúbbar séu stofnað-
ir bæði i góðum og vafasömum
tilgangi. Einnig tala menn um, að
orðið „félag” segi litið eitt út af
fyrir sig, þvi til séu bæði góð-
gerðarfélög og glæpamannafélög.
Mafiu-nafnið virðast nú ýmsir
nota um samtök og smáhópa eftir
eigin mati á þvi, hvernig starf-
semin sé að frásögn fjölmiðla.
Menn leyfa sér t.d. nú, að tala um
Klúbb-mafiu, Visis-mafíu, Al-
þýðublaðs-mafiu o.s.frv. Sjálfur
leyfði ég mér nú fyrir skömmu að
tala um Alþýðusambands-mafiu i
votta viðurvist út af ákveðnu
máli.
Ég er ekki málfræðingur, og tel
mig þvi litt hæfan til að leggja orð
i belg um tákn eða hugtök orða.
Hitt viðurkenni ég, aö hafa notað
orðið „mafia” um Alþýðusam-
band Islands i sambandi við viss-
ar ákvarðanir þess i deiiumáli,
sem opinberir aðilar fjölluðu um.
Mig fýsir þviað vita, hvort ég hefi
brotiö lög samkv. einhverjum
oröabókum og/eða isl. meiðyrða-
löggjöf. Þykir mér þvi rétt aö játa
á mig sökina, ef einhver er, og
einnig gera grein fyrir tilefninu.
Þess skal þó strax getiö, að Al-
þýöusamband Islands bar hvorki
á mig aödróttanir um að hilma
yfir glæpi né veita óbeina aðstoð
viö framkvæmd þeirra. Hins veg-
ar notaði ég orð eins og mafia
og/eða mafiu-kliku um afgreiðslu
ASl I vissu máli i s.l. verkfalli.
Alþýðusambandið
skapaði sér
einkarétt
Kvöld eitt i s.l. verkfalli vorum
við i stjórn Félags islenzka prent-
iðnaðarins staddir á Loftleiöa-
hótelinu i viðræðum við okkar
samningsaðila, sem eru þrjú
sveinafélög. Heyrðum við þá til-
kynningu i Rikisútvarpinu frá
blaði Alþýðusambandsins „Vinn-
an”, þar sem óskað var eftir
mönnum til að dreifa blaðinu.
Okkur brá. Við töldum alla blaða-
útgáfu og alla aðra prentfram-
leiðslu stöðvaða vegna hins al-
menna verkfalls. Við nánari at-
hugun kom i ljós, að Alþýðusam-
bandið hefði eftir vafasömum
leiðum tryggt sér einkarétt á
prentfrelsinu i landinu á meðan
verkfalliö stæði. Þetta hafði þau
áhrif, að allar samningaviðræður
stöðvuðust i bili milli okkar og
sveinafélaganna þriggja, sem þó
voru ekki öll jafnsek i þessu máli,
þvi að segja má, að tvö félögin
hafi verið „stikkfri” i málinu, en
vegna félagslegrar samstöðu
urðu þau að fylgja straumnum.
Eftir skamma athugun á þessu
máli, óskuðu prentsmiðjueigend-
ur, að Hið isl. prentarafélag
afturkallaði verkfallsundanþágu
sina um prentuná einu blaði, það
er blaði Alþýðusambandsins,
enda væri félaginu og ljóst, að
engin prentsmiðja gæti prentað
þetta blað án þess að brjóta lög
félags prentsmiðjueigenda, sem
væri annar samningsaðilinn i um-
ræddri deilu. Stjórn viðkomandi
sveinafélags lét strax i ljósi vilja
sinn til að afturkalla heimildina,
enfórekki dult með, að það væri i
Alþýðusambandi Islands og
þyrfti þvi að ræða málið við það.
Fljótt kom i' ljós, að slikar viðræð-
ur báru ekki árangur. Fulltrúar
Alþýðusambandsins vildu ekki
gefa eftir þann rétt, sem
prentarafélagið hafði látið þvi i
té.
Við, fulltrúar prentframleiðsl-
unnar, kynntum okkur alla þætti
þessa máls. Okkur virtist t.d., að
blaðaútgáfa Alþýðusambandsins
i verkfallinu væri tilkomin til að
reyna að réttlæta og viðhalda illa
liðnu verkfalli hjá mörgum, ef
ekki flestum, sem töldu sig
komna i verkfall til að auka verð-
bólgu, en ekki kjarabót. Við gerð-
um okkur einnig ljóst, að hér var
um mjög hættulegt fordæmi að
ræða varðandi prentfrelsið i land-
inu. Þá töldum við okkur og skylt
að gera félögum okkar grein fyrir
hinum nýju viðhorfum, áður en
lengra yrði haldið i samningavið-
ræðum. Að þessu athuguðu voru
allir fulltrúar prentsmiðjueig-
enda sammála um eftirfarandi:
1. Að ræða við sáttasemjara og
óska eftir milligöngu hans um
afturköllun á umræddum einka-
rétti til að nota prentfrelsið i
verkfalli. 2. Að ef sáttasemjari
gæti ekki fjarlægt þennan einka-
rétt, og það fordæmi sem hann
skapaöi, þá hyrfum við af
samningafundi og ræddum málið
á fundi við okkar umbjóöendur.
Þess skal getiö, i sambandi viö
nefnda samstöðu, aö i stjórn
félags prentsmiöjueigenda eru
menn af öllum stjórnmálaflokk-
um.
AAafíuskilaboðín
frá Alþýðu
sambandinu
1 framhaldi af framangreindu
fórum við i stjórn FIP þess á leit
við sáttasemjara, að hann flytti
stjóm ASl orðsendingu um af-
stöðuokkar i þessu máli, og jafn-
framt þá ósk okkar, aö ASl félli
frá umræddum einkarétti sinum
á prentfrelsi i verkfalli. Eftir all-
langan tima kom sáttasemjari
með svarið, og var það efnislega
sem hér segir: Ef stjórn FIP ætl-
ar að halda fast við stefnu sina i
þessumáli, þá munum viö i stjórn
ASl afturkalla allar þær undan-
þágur, sem við höfum veitt i
þessu verkfalli.
Við spuröum sáttasemjara,
hvort hér myndi átt við undanþá-
ur eins og þessar: Að læknar
fengju bensin á bila sina til að
geta stundað sjúklinga. Aö ung-
börn, sjúklingar og gamalmenni
fengju mjólkurskammt. Að isl.
Rugvél fengi að koma heim með
sjúka Islendinga, sem sagðir
væru i miklum erfiðleikum
erlendis. Hinn grandvari sátta-
semjari færðist undan að svara
þessu beint, sen sagði. Um hvaða
undanþágur aðrar getur verið um
að ræða?. Ég vona að þið finnið
leið til að endurskoða afstöðu
ykkar. Við, fulltrúar fyrirtækja i
prentiðnaðinum, niuað tölu, sem
fengum nefnd skilaboð, gerðum
okkur ljóst af skilaboðunum o.fl.
ástæðum, að hér var um að ræða
hótun til okkar, sem raunveru-
lega þýddi, að ef við ekki beygð-
um okkur fyrir valdi ASl, þá bitn-
aði slikt á ungbörnum, sjúkling-
um og gamalmennum. Þjáningar
og jafnvel dauði þessara aðila
gæti verið fyrir hendi, ef við ekki
viðurkenndum einkarétt ASl á
prentfrelsinu i verkfalli. Allir
vorum við sammála um, að mót-
mæla sliku með þvi, að hverfa af
sáttafundi i bili, en áður ræddum
við málið nánar i viðurvist sátta-
semjara. Ollum var okkur þungt i
skapi út af nefndri hótun ASl. Þvi
til staðfestingar skulu þó hér að-
eins tilfærð orð min. Voru þau
skrifuð niður strax, og þvi rétt til-
færð hér:
„Ég bið sáttasemjara, að skila
til stjornar ASl, að ég telji skila-
boðin i mafiustil. Þótt mér virð-
ist, að sllk ákvörðun hefði eins
getað komið frá Sykiieyjarmafiu,
þá ætli ég að láta mér nægja að
tala um Alþýðusambands-mafiu i
sambandi við þetta mál, og
muni ég meðal annars gera það á
félagsfundi FIP á morgun."
Ekki reiknaði ég nú með, að
hinn orðvari sáttasemjari flytti
þessi skilaboö min, og gerði ég
þvi mitt til að reyna að koma
þeim áleiðis eftir öðrum leiðum.
Þar á meðal notaði ég nefnda
nafngift mina á ASI á félagsfundi
daginn eftir. Vitnin að umræddri
notkun minni á orðinu „mafia” af
greindu tilefni eru þvi mörg. En
nú langar mig að spyrja, er ég
sekur fyrir notkun þessa orðs, eða
hinir, sem gáfu mér tilefnið?
Máski mun forseti Alþýðusam-
bandsins fá úr þessu skorið fyrir
dómi, eða máski verður einhver
ungur og reynslulitill piltur, t.d.
með kennararéttindi, sendur út af
örkinni til að niða mig i stað þess
að fordæma akvörðunina, sem
ollu orðum minum.
Mdlalok
mafíuskilaboðanna
Tveimur sólarhringum eftir að
mafiu-skilaboöin stöðvuðu fram-
hald kjarasamninga i prentiönað-
inum varö samkomulag milli
okkar i stjórn FIP og sátlasemj-
ara rikisins, aö við afstýröum
framkvæmd mafiuskilaboðanna
meö þvi' að hefja samninga aö
nýju, enda tæki hinn ágæti sátta-
nefndarmaður, Guðlaugur Þor-
valdsson rektor, að sér aö bera á
milli aðila skrifleg og munnleg
tilboð, en viðtölum i ööru formi
neituðum við viðsemjendum
okkar um, ef þeir hvorici hlut-
uðust til um að afturkalla einka-
réttinn á prentfrelsinu eða
mafiu-skilaboðin. Hinn nefndi
sáttanefndarmaður, sem örugg-
lega var maður á réttum stað,
eins og á stóð, leysti málið á
skömmum tima. Fyrir mikla
hæfni þessa ágæta manns, urðu
hinir sfðustu fyrstir, og undir-
rituðu samninga mörgum
klukkustundum á undan.öðrum.
Mafiu-skilaboöin komu þvi ekki
til framkvæmda, en hugurinn,
sem á bakvið þau stóö, fékkst
ekki betrumbættur.
Slik voru málalokin i þessu
mafiu-máli. Hvort eða hvaða
eftirmál koma siðar veit ég ekki.
Hitt ætla ég þó, að orðið mafia
verði meira notað framvegis i is-
lenzku máli, en gert hefur verið
til þessa, enda öllum óblindum
ljóst, að hér fer i vöxt sú starf-
semi sem réttlætir notkun þessa
orðs.
„Hér eru farin
að myndast
bófafélög"
Undir þessari yfirskrift talaði
einn bankastjóri Landsbankans i
Rikisútvarpið fyrir 12 árum.
Hann ^erði glögga grein fyrir
sinu mafi i þessu efni. Hann hafði
lengi dvalið erlendis og þekkti
slika starfsemi þaðan. Hann gerði
glögga grein fyrir þvi, að i slikum
klikum eða mafium styddi hver
höndin aðra með ráðum og dáð.
Fórnarlömb væru einnig notuð i
rikum mæli, og oftast fengjust
þau gegn einhverjum greiða.
Hann varaði við þeim visi, sem
hér virtist kominn að umræddri
starfsemi. Meðal annars benti
hann á, að slikri starfsemi fylgdi
þörf fyrir að vega að alsaklausu
fólki, ekki sizt þeim, sem starf-
semin óttaðist mest.
Mér hefir oft komið i hug þetta
erindi bankastjórans, þegar ég
hefi verið að lesa árásir Vilmund-
ar Gylfasonará Ólaf Jóhannesson
dómsmálaráðherra i blaðinu
Vísir. Ég tel vist, að þessi ungi og
pennahraði piltur, rúmlega tvi-
tugur að aldri, geri sér litla grein
fyrir i hvers þágu hann dróttar
þvi að dómsmálaráðherra, að ef
til vill hafi embættisverk hans
stuðlað að alvarlegum glæpum.
Mér þykir leitt, að sjá slikt úr
penna afasonar og nafna Vil-
mundar Jónssonar landlæknis, en
þann mann átti ég á vissu ævi-
skeiði bæði sem lækni og hús-
bónda. I huga minum hefir Vil-
mundur Jónsson landlæknir verið
tákn um mann, sem var vitur,
góður og beinskeyttur i málflutn-
ingi. Máski er það rétt, er mér er
sagt, að hinn ungi kennari hafi sér
frekar að fyrirmynd afabróður úr
föðurætt, en sá er sagður heita
Bjöm.
Ég held að flestum sjáandi
mönnum hér hljóti aö vera ljóst,
að flest afbrigði af mafiu-klikum
fara nú stöðugt vaxandi hér, og
virðist mega i flestum tilfellum
reka ræturnar til peninga, eða
þess i nauðuga verðmælis, sem
við köllum krónu. Ef Vilmundur
.lylfason heföi I skrifum sinum
agt mafiu-ósómanum strið á
nendur, i staö þess að vega aö
þeim sem ósóminn er hræddastur
viö, þá hefði ég i staö þessara
skrifa, skrifaö um hann hólgrein.
Þá hefði mér og komiö i hug nafni
hans og móður-afi, samanber
áöur sagt.
Ég hefi þekkt Ólaf Jóhannesson
dómsmálaráöherra i álika mörg
árog ég þekkti Vilmund Jónsson
iæknír. afa Vilmundar Gylfa-
sonar. Ef dómsmálaráðherrann,
Ólafur Jóhannesson, hefir gleymt
hinum fornu dygðum i róti stjórn-
málanna, t.d. eins og hugprýði,
drenglyndi og trúmennsku, þá
held ég að flestir aðrir af okkar
stjórnmálamönnum hafi gert
það. Vonandi tekst hvorici mafi-
um eða mafiu-þjónum að hafa
truflandi áhrif á okkar stjórn-
málamenn. Ég held að enn séu
isl. kjósendur færir um að dæma i
þeim mafiu-málum, sem bera að
á sama hátt og sagt er að fjandinn
lesi bibliuna.
Mun ekki þarfara, aö þjóöin
leiði hugann að málum, eins og
landhelgismálinu, efnahagsmal-
unum, gjaldeyrismálunum, verð-
bólguleikjunum o.fl. en skrifum
unglings um að réttarfar þjóðar-
innar sé komið i þjónustu
mafiu-starfsemi og leiðin til að
bæta úr sliku sé sú, að ryðja úr
vegi þeim, sem mafiu-starfsemin
er hræddust við.
Stefán Jónsson