Mánudagsblaðið - 11.08.1969, Blaðsíða 2
2
Mánudagsblaðið
Mánudagur 11. ágúst 1969
Dagbók CIANOS greifa
26. maí: „Hitler hefur sent
MussoiUni ennfþá eitt biréf og
skýrsau til Alfieris (ítaisika sendi-
herrans í BerMn) um viðtal sitt
við Görimg. Göring tók að sér
að athuga, hvenaer hentast væri,
að við gripuim inn í, og staidt
upp á því, að við slkyidum hefja
árás, þegar Þjóðverjamir geta
varpað öllum þunga hersins að
París, eftir að hafa gert út af
við ensk-fransk-belgíslka virkiö
(Dunkerque). n duce samþykkir
það í grundvaíllaratriðunum".
Stríð, hvað sem
það kostar
27. maí: „Phillips hefur með
sér boðskap frá Rooseveilt til
Mussolinis, en hainn tekur ekíki á
mióti honum og taiar við mig í
staðinn . . . Roosevelt býðst til
að miðla málum milili okkar og
bamdamanna og taka sjálfur að
sér persónulega ábyrgðina á því,
að samkomulagið verði virkilega
haldgott. Ég segi við Phillips, að
Rooseveilt fari villur vegar. Það
þurfi meira en þetta til aðsveigja
hug Mussolinis. Það er ekki það,
að hann vilji eitt eða annað —
hann vill fara í stríð. Jafnvel
þótt hann með friðBaimlegu móti
gæti fengið tvöfalt meira heildur
en hann óskar eftir, þá mundi
hann segja nei“.
29. maí: ,,K)lukkan 11 í dag i
Palazzo Venezia fæddist yfirher-
stjórinn. Ég *hef- sjaklam • • • séð
Mussolini eins ánægðan. Draum-
ur hans um að verða ytfirhers-
höfðingi laindsins í styrjöld hafði
rætzt . . .
Nú liggur nærri, að úrslitaa-
kvörðunin verði tekin. Hvaða
diagur sem er etfitir 5. júní getur
komið til greina.
Stríðið verður að vera stutt.
Ekiki meira en tveir eða þrir
mónuðir saimkvæmt áliti Fava-
grossa (aðailaðstoðarráðherra fyrir
hernaðarframleiðslu) .. . Við höf-
um bókstaifiLega talaið aills engar
birgðir af sumum mátlmum. Þeg-
ar við erum að leggja út í styrj-
öld, hötfum við aðeins 100 smá-
lestir af nikkei“.
30. maí: „Teniniguinium er kasit-
að. Mussolini fékk mér í dag
bréf sitt til Hitlers viðvikjandi
þátttöku okkar í stríðinu. Dagur-
inn, sem hann hefur áikveðið, er
5. júní, svo framarilega sem Hitl-
er álítur ekki heppileigt að fresta
því.. . Miussoilini ætlar að tala
til fólksins síðdegis þann 4. júni.
Einum kflukkutíma áður ætfla ég
að tilkynna Poncet og Loraine,
að við förum í stríðið. Ii duce
vill sleppa þeim formála“. Ég
heimtaði, að við skyldum gera
þetta sórnja okkar vegna“.
31. maí: ,,Enn á ný boð frá
Roosevéit, og í þetta skiptikraft-
mieiri. .. Hann segir, að etf ít-
alía fari í stríð, þá verði það til
þess, að Bandaríkin hervæðist, og
að þau tvöfaíldi hjálpina til
bandamanna. Ég tek mér frest
til að svara, þangað til óg hef
talað við Mussoflini, en segii blátt
áfram við Philiips, að þessi nýja
tilraun Roosevelts muni hljóta
sömu örlög eins og fyrri tillög-
ur hans og engin áhrif hafa á
Mussolini".
Mussolini virðir Daladier
ekki svars
Ég legg fyrir Mussolini upp-
kast að tiflikynndngunni um frið-
slitin . .. Daladier (frans'ki utan-
ríkisráðherrann) siendir boð til
Guariglia, sendiiherra ítaiia í
París... í þessium boðskap er
sagt berum orðum, að allt verði
að gera, sem unnt er, til þess
að komasit hjá styrjöld, en Muss-
olini neitar að taka nokkurt rnark
á þassum boðskap. Hann ákveð-
ur að svara honum alls ekki“.
1. júnii: „Ég fæ Mussolini svar-
ið til Phillips. I stuttu máli er
innihaldið þetta: Ameríka hefur
ekkert meira að gera á Miðjarð-
arhafinu heldur en ítalía í Karab-
íska-hafinu- Roosvélt hefur ekk-
ert að heimta- Honum ætti að
skiljast að eftirgangsmunir hafa
emgin áhrif önnur en þau, að
Mussolini stendur fastara við á-
kvörðun sína-
Mackensen afhendir skrifað
svar Hitlers til Mussolinis. Hann
biður um, að friðslitunuim verði
frestað í nokkra daga, þar sem
hamm innan skamms ætlar að
hefja úrslitaárás á íranska her-
inn. Hann er hræddur við, að á-
rás Italíu gæti leitt til þess, að
franski flugherinn mundi fluttur
til frá því, sem nú er. Hann er
hræddur við að trufla noklkuð
þýzku áætlunina- II duce sam-
þykkir í höfuðatriðum- . . Hann
stingur upp á þeim 11- Örlagarík-
ur dagur fyrir mig“.
2- júní: „Mussblini skrifar svar
sitt til Hitlers . . . Hann velur
þann 11- júní. Undir kvöldið bið-
ur Mackensen um samtal og tek-
ur í nafni Hitlers til baka fyrri
mótbárur. Nú lítur út eins og það
væri hentugra að þátttaka okk-
ar byrjaði fyrr- Það er ómögu-
legt Við höfum flutt nokkrar
hersveitir til, og tilkynniog um
friðslit fyrir þann 11- júní væri
okkur óhentug“.
3. júní: „Alfieri símar saniþykki
Hitlers . . . Mussolini segir, að
jaifnvel konungurinn sé ánægður
með daginn, kannski vegna þess,
að þessu seinkaði dálítið, kannski
vegna afmælisdags hans (11. nóv-
emnber) og kannski vegna þess, að
hann sem nýliði hafði númerið
1111.“
Ciano verður
sprengjuflugmaður
4. júní: „Ráðherafundur. Allir
búast við pólitískum stórtóðind-
um, en Mussolind þóknast að gefa
fumdinum blæ hins vahalega
stjómarfundar . .. Það er bara í
fyrstu, sem hann segir: „Þetta er
síðasti ráöherrafundurinn í friði“
• . . Ég tek að mór stjórnina á
sprenigjuffiluigsveit í Pfaa“.
5. júní: „II Duce, sem áður hafði
ætiað sér að gera loftárás á
Frakkiland, hefur nú ákveðið að
gera sprengjuárásir á enskar
hafnir á Miðjarðarhafinu og haf
ast ekki að (móti Frakklandi) • .
að svo miklu leyti sem þátttaka
okkar bindur ekki endi á styrj-
öldina“.
6. júní: „Ég finn Mussolini
reiðan • . . Hans hátign hefur
skrifað bréf, þar sem hann end-
urtekur, að hann taki að sér yfir-
herstjórnina, og að hann feli jafn-
framt Mussolini pólitíska og hern-
aðarlega stjóm styrjaldarinnar“.
8- júní: „Nýir þýzkir sigurvinm-
ingar, en ennþá er ekki hægt að
segja að brotizt hafi verið í gegn-
um víglínumar . . . Mussolini le9
upp fyrir mig þá ræðu, sem hann
ætlar að halda kl. 18 á miánudag-
inn (1. 10. júní), þegar þjóðin
verður kvödd til að hlýða ... II
duce er ánægður yfir mótstöðu
Frakka, svo að Þjóðverjar veikl-
ast og ná ekki fram til stríðsloka
allt oif sterkir og öflugir".
9. júní: „II duce var argur út
i Þjóðverja í morgun. Af símtaili,
sem við höfðum látið hlusta á,
fengum við vitneskju um, að
Ribbentrop reyndi að fá að vita
innihaldið í ræðu Mussolinis
Mackensen afhendir boðskap frá
Hitler til Mussolinis- Hann ber
fram heillaóskir sínar . . . Hann
þiggur boðið um bersaglieri (ít-
alskar fótgönguliðssveitir) og seg-
ist skulu sienda nbkkrar aflpaher-
sveitir í staðimm“.
10- júní: „Friðslit- Ég tók fyrst
á móti Pomcea, sem reyndi að láta
til samræðna. Við Ribbemtrop
verðum eftir saman. Það er nýr
Ribbentrop, sem ég hef fyrir mér,
orðvar, rólegur og sáttfús. Hamn
segir, að við verðum að bjóða
Frökkum góð kjör, einkum við
víkjandi flotanum, til þess að semja við þá með sanngimi
inni um það: „Það er eifiniviður-
inn, sem mig vantar. Meira að
segja Michelangelo þurfti marm-
ara til að gera sín listaverk- Bf
hann hefði haft leir þá hefði hann
ekki getað búið til neitt annað
en leirdót".
23. júní: „Frönsku fulltrúarnir
lentu í þýzkri flugvél (eftir að
hafa þann 22. júní skrifað undir
vopnahlésskilmálana við Þýzka-
land) . . ■ Bad'oglio duldi ekki til-
iinningar siínar. Hann óskar. að
koma í veg tfyrir, að hann sam-
einist brezka flotamum.
Við setjum okkur niður við ann-
an endann á lönigu borði . . .
„Ef Dondon vill stríð“, segir Frakkar bíða standandi, og við
hann, „þá verður það algert og heilsum þeim með fasistakveð'ju-
miskunnarlaust stríð- En Hitler
gerir margar ráðstafanir í sam-
bandi við að sigra brezka heims-
veldið, sem hann enn í dag álít-
ur vera mikilsverðan þátt í jafn-
vægi heimsins • . • Ribbentrop
óskar ekki að láta samtalið ganga
lengra, þar sem hann þekkir ekki
nákvæmlega áætlanir Hitlers- . •
Hann segir ennfremur, að Þjóð-
verjar ráðgeri að senda Gyðing-
ana til Madagaskar-
Draumur Mussolinis um
hernaðarlegan heiður
Mussolini er gallharður í spurs-
málinu um flotann. Hitler vill
aftur á móti komast hjá því að
franski flotinn geri uppreisn Eing-
lendingum til hagsbóta • . . Muss-
olini er ennþá í mikflum vand-
ræðum- Hann finur á sér, að hann
er aðeins í aukahlutverki- Hann
skýrir frá samtali sínu við Hitl-
er í beizkum og háðslegum tón
ekki í ljós æsingu sína. Efitir að og endar með Þvi að segja, að í
hafa hlustað á tilkynninguna þýzku Wóðinni leynist fræ tor'
svaraði hann: „Þetta er hníf- tímingarinnar ' • ’ Mussolini er
stuniga í bakið á sigraðri þjóð“ hrædur um að ^iðurinn nálgist,
og hann sér fram á, að draumur
hans um heiður á vígvellinum
Poncet sagði ennfremur: „Þjóð-
verjamir eru harðir húsbændur.
Þið eigið efitir að reyna það“. Ég uppIeysist og verður að engu“’
20. júní: „Frakkar hafa ákveð-
svaraði engu. Ég taldi ekki heppi-
legt að tala mikið undir þessum
kringumstæðum. „Reynið að haga
ið að sömu fulltrúamir skuli
i semja við okkur og Þjóðverja.
því þannig til, að þið verðið ekkij Hitler lagðist á móti þessu og
vildi fá tvær nefindir.
sjálfir drepnir", sagði hann að
lokum og benti á flugmannsein-
kenninigsibúning minn, og svo tók
hann í höndina á mér.
Sir Percy Loraine var stuttorð-
ari og duilari- Hann tók á móti til-
kynningu minni án þess að depla
augunum . . . Mussolini talar frá
svölumiuim í Palazzo Venezia.
Fregnin um stríðið kemur engum
á óvart og framkallar ekki mikla
hrifningu- Ég er mæddur, mjög
svo mæddur • . . Guð hjálpi It-
alíu!“
11. júraí: „Ég iflýg til Písa til að
taka að mér stjómina á sprengju-
flugsveit . • . Fyrsti styrjaldar-
dagurinn gengur friðsamlega“-
15- júní: „Ég flýg alla leið til
Nizza til þess að líta etftir frönsk-
um herakipum, sem hafa skotið á
Genúa. Mjög slaamt veður. Hætitu-
legt. flug. Ég sný aftur effitir tvo
tíma án þess að hafa séð óvin-
ina“.
17- júní: „Reynaud (franski for-
sætisráðherrann) er fallinn, og
Pétain hefur tékið við stöðu hans.
Frakkar hafa beðið um vopnahlé,
og Hitler óskar að ráðgast við
Mussolini, áður en hann setur
þeim skilyrði sín. Það liggur illa
á Mussolini. Þessi skyndilegi end-
ir á stríðinu ergir hann ... II
duce er öfgamaður. Hann mundi
vilja hertaka allt Frakkland, og
hann vill láta afhenda sér fflot-
ann“.
18. júní: „Fundur með Hitler
og Ribbentrop í Múnchen. II duce
og Foringinn hafa lokað sig inni
Musso’lini ákvað í gær að ráð-
ast á Frakka í ölpunum. Badoglio
(yfirherslhöfðinginn) barðist af afli
á móti því, en II duce var ósveigj-
anlegur. • . Ég álít það vera
svívirðu og siðferðilega hættulegt
að ráðast á sigraðan her. Vopna-
hlé stendur fyrir dyrum. Ef her
okkar skyldi ekki geta sigrazt á
mótstöðunni í fyrstu árásinni, þá
væri herför okkar stórkostlega til
smánar . . . Musisolini er mjög
ergilegur út í Balbo, hem hefiur
orðið fyrir hverjiu óhappinu á fæt-
ur öðru í Cyrenaica".
21- júní: „Alfieri (ítalski sendi-
herrann í Beriín) tilkynnir þýzku
vopnahléssikilmálana. Þeir eru
hóflegir og bera vott um ósk Hitl
ers til þess að komast fljótt að
samkomuiagi- Mussolini finnst
hann, eftir þvi sem á stendur,
ekki vera fær um að koma með
neinar kröiur um aukin landayf-
irráð • . . Hánn verður að láta sér
nægja að komið verð upp 50 km.
breiðu óvíggirtu belti og koma svo
fram með kröfur okkar seinna
meir.
Marmari Michelangelos
Mussolini finnst hann vera al-
gerlega auðmýktur, þar sem her-
sveitir okkar hafa eikki komizt eitt
einasta skref átfram. Enn í dag
stöðvuðust þær fyrir framan
fyrstu frönsku varnarlínuna, sem
hélit vélli.
1 Líbíu hefur ítalskur hers'höfð-
ingi leyfit sér að láta taka sig fast-
an- Mussolini kennir ítölsku þjóð-
Þeir svara kveðju okkar með lít-
ilsháttar hneigingu. Þeir korna
mjög virðulega fram; þeir sýna
hvorki stolt né auðmýkt.
Ég stenid upp og segi, að Bod-
oglo muni tilkynna þeim vopna-
hlésskilmálana. Roatta (foringi
fyrir upplýsingastarfsemi hersins)
les frönsku þýðinguna. Huntzing-
er (yfirforingi fjórða tfranska hers-
ins og formaður vopnahlésnefnd-
arinnar) ■ • . fer fram á að fund-
inum verði frestað, þar sem hann
verði að gafa skýrslu til Bordeaux
(sem er bráðabirgðahöfuðborg
Frakklands) . •. Ég tek í höndina
á Hunitzinger, sem ekki bjóst við
því . . • Athöfnin stóð í 25 mín-
útur“.
24. júní: „Vopnahléið var und-
irskrifað kfl. 19,15, og kl- 19,35
sendi ég tilkynninigu um það til
Mackensens. Eftir 6 klt- eiga öll
vopnaviðskipti að hafa hætt í
Frakklandi, svo framarlega sem
— ég vil ekki spá neinu, en ég er
ekfki viiss um, að Pétainstjómin
geti komið vilja sínum fram, eink^-
um hjá nýlendustjórninni og hjá
flotanum.
Rússland undinbýr árás á
Rúmeníu, samkvæmt þvi sem
Molotov höfiur sagt Schulenberg
(þýzki sendiherrann í Moskvu),
Þýzkaland getur ekkert annað en
þagað og samþykkt, en greinilegt
er, að rússnesk stjórnmálasitarf-
semi sveigist meira og meira á
móti Þjóðverjum- Moskva er sú
hötfuðborg, þar sem samsæris-
startfsemin er allra mest á móti
þýzka sigrinum. . . Þeir trúa ekki
á þýzkan sigur. Það, sem þeir
vildu, var að reka Þýzkaland út í
strið og korna Evrópu i upp-
nám...“
Hugleiðingar
um stríðslok
25. júní: „ítalska þjóðin þekkir
ekki ennþá vopmahlésskilmálana.
Lausatfregnir eru á kreiki, og þær
eru einkennilega gleðisnauðar-
Menn bjuggust við hernámi und-
ireins og fyrirhafnarlftið . . ■ Til-
finningin um sviksemi vex nú
ennþá meira, síðan vopnahlésiskil-
málamir voru tilkynntir opinber-
lega“.
26- júni: „Efitir tilkynningu frá
Mackensen hef ég rætt um Bess-
arabíumálið heima hjá Sovét-
sendiherranum. ítalía heíur ekk-
ert á móti því að fiá bundinn endi
á þetta vandamál, en helzt vildi
hún, að deilan væri jöfnuð frið-
samlega, og án þess að allur Balk-
anskagi færi í bál og brand“.
28. júní: „Rússland senidir Rúm-
enfu úrslitaikosti. 1 Búkarest
spyrja þeir okkur hreint út, hvað
þeir eigi að gera. Gefa eftir, svör-
um við. Við verðum, hvað sem
það kostar, að komast hjá vopna-
viðskiptum á Balkanskaganum,
því að þau mundu svipta ókkur
aðgangi að auðæfum þeirra.