Mánudagsblaðið - 13.10.1969, Blaðsíða 1

SlaÓfyrir alla
^ílaéié
21. árgangur.
Mánudagur 13. október 1969
16. tölublað.
Eiturlyf og eiturlyfjasmygl hérl
Hljómsveitarmenn ákærðir — Flugfreyja rannsök-
uð — Yfirvöldin „vita ekki neitt" — Hætta á
ferðum.
„Ég veit ekki neit, sá ekki skapaðan hlut og skil ekkert i
þessu“. Þetta má heita kjarninn í svörum allra opinberra aðila,
sem eiga að fást við stöðvun og rannsókn eiturlyfja til ís-
lands. Bréf, undirritað „lögregluþjónn11 hefur nú valdið miklu
raski hjá opinberum aðilum, enda fjallar það um, eða stað-
festir, þann orðróm, sem gengið hefur fjöllunum hærra um
eiturlyfjaát unglinga og fullorðinna hér á landi. Bréfið nafn-
lausa var sent öllum dagblöðunum og a.m.k. Mánudagsblað-
inu, en hefur fengið misjafnar undirtektir. Tíminn „sló þvi
upp“. Þjóðviljinn hneykslaðist út í Tímann, en hin settu upp
vandlætingarsvip og þögðu eða aðeins ympruðu á málinu.
Hl jðjnavaitln iiafur orðið
uppvís að eiturlyfjanayzlu.
ílna flugfreyJa hjá
hefur við yflr-
heyr2lur hjá Eannaðhnarligreglunni
viðurkennt að hafa amyglað eitur-
lyfjum fyrir einn raeðlim hl.jðmsveitar-
innaLr,
ávona mál á alls eíclci að þegja ua.
Lögregluþjðnn
Það hefur lengi verið siður að
þegja við þeim ósóma, sem ríkir,
leynt og Ijóst, hér á landi, og skiptir
litlu tilefnið. Þó skyldu menn ætla,
að mál eins og þetta, myndi vekja
almenna athygli blaða og umsvif,
eftirlit og rannsókn hins opinbera.
Að vísu „hefur eftirlit verið auk-
ið" (Mbl.) en kollegar Þjóðviljans
eiga að „hugsa sig um eitt andar-
tak áður en þeir búa til rosafyrir-
sagnir á ekki neitt".
Staðreyndin er hinsvegar,
að ailar líkur eru til, að eitur-
lyfja, hassis og marijuana, sé
neytt í vaxandi mæli hér á
landi, ekki sízt meðal æsku-
fólks. Þá er satt, að fullorðnir
hafa verið teknir ,,undir stýri"
í ,,annarlequ“ ástandi, ekki þó
fullir.
Lyfseðlar
Pillur hafa verið afgreiddar
út á falska lyfseðla og meðlim-
ir svokallaðra pophljómsveita
liggja undir aðdróttunum um
neyzlu eiturlyfja. Þá er og full-
yrt, að Interpol hafi aðvarað
íslenzku löggæzluna í sam-
bandi við eitursmygl í skipum
og flugvélum og vitað er að
flugfreyja eða flugfreyjur hafa
orðið fyrir sérstakri rannsókn
vegna samneytis við „vafa-
sama“ náunga í erlendum höfn
um.
Annarlegt ástand
Samt veit íslenzka löggæzlan
ekki neitt, en „herðir eftirlitið".
Þetta er ein aumastá skýring á
starfi þessara embættismanna, sem
lengi hefur heyrzt. Unglingar hafa,
oftar en einu sinni verið teknir í
einkenilegum „svima" eða sljóu á-
standi á skemmtistöðum, ekki þó
vegna áfengisneyzlu. Ekki skal enn
fullyrt, að um sterkari eiturlyf sé
hér að ræða, en eitur- og örvunar-
lyf eru það engu að síður. Nafn-
lausa bréfið (sjá mynd) virðist
samt hafa komið róti á hið opin-
bera. Sjónvarpið fékk vísindalega
yfirlýsingu um áhrif þess frá lækni.
Tíminn varar við „vandamáli hér
á landi", Þjóðviljinn „í sínum ein-
stæða anda" kallar þetta „rógskrif".
„Bréfið" mikla
Það er næsta einkennilegt, áð
blöðin, sem daglega fá „ómerkt
bréf' skuli rjúka upp til handa og
fóta, bótt þau fái EITT bréf varð-
andi eiturlyfjaneyzlu og smygls ein
hverrar, en þó nafngreindrar, flug-
freyju og hljómsveitarmanns. Blaða
menn hafa lengi vitað um þennan
almenna orðróm og lögreglan hefur
haft í vörzlu sinni fanga, sem ver-
ið hafa undir áhrifum eiturlyfja,
þótt af meinlausara taginu séu.
Alvörumál — múgsefjun
Það er alvarlegt mál hér á
ferðum og því alvarlegra, ef
satt reynist, að vinsælir hljóm-
sveitarmenn neyti eiturlyfja.
Margir þesara ungu manna
eru guðir í augum æskunnar,
einskonar leiðtogar hennar á
tilfinninga og hegðunarsvið-
inu. Ef æskan, eða hluti henn-
ar, þykist vita að ÞEIR neyti
þessara lyfja sér hún vissu-
lega enga ástæðu til þess að
neita sér um hið sama. Þetta
er aðeins múgsefjun, sem
snjallir og vinsælir pop-leikar-
ar valda.
Eiturlyf jadeild
Viðbrögð allra aðila opin-
berra, sem spurðir hafa verið,
eru einstæð og einkar ó-
embættisleg. „Við vitum ekk-
ert" er kjarni svarsins. Vera
má, að þeir ætlist til að rann-
saka málin I kyrrþey, fá játn-
ingu, eins og í innbrotatilfell-
um, og birta hana sigri hrós-
andi í fréttum. Almenningur
væntir annars og betra í þess-
um málum. Hann krefst þess,
að löggæzlueftirlitið myndi
sérstaka „eiturlyfjadeild" og
að starfsmenn hennar sæki
samkomustaði æskufólks, at-
hugi gesti, yfirheyri þá, sem
„undarlegir" virðast og krefjist
nafna þeirra er lyfin útveguðu.
Hér er ekki um algengt brenni-
vínsmál og „aldursmál" að
ræða. Hér er um að ræða eitt
alvarlegasta og hættulegasta
böl sem nú þjáir mannkynið,
böl sem jafnvel íslenzk sjálfs-
blekking má ekki láta átölu-
og rannsóknarlaust fara fram
hjá sér.
Tilgangurinn?
Það er orðin tízka hjá hinum
lélegri kvendum, sem jafnan
standa í stórræðum á veitingastöð-
um og í partýum, að hrópa nauðg-
un, ef eitthvað slæst upp á vin-
skapinn við karlkynið. Má leiða
getum að því hver tilgangur slíkr-
ar hótunar eða kæru er. Jafnvel
fullyrða sumir, að þetta sé Ioka-
atrenna í þeirri tilraun að liafa fé
eða gjald frá karlmanninum.
Óverandi í starfi
í þetta skipti er að sjá, að lög-
regluþjónn hafi orðið fyrir barðinu
á slíkri ákæru. Ef saklaus reynist,
þá er liér um alvarlegt mál á hend-
ur stúlkunni að ræða. En málafreli
eða ekki málaferli bæta engu um
fyrir manni þessum. Starf hans er
löggæzla á götum borgarinnar og
má gera1 sér Ijóst hvílíkir erfið-
Ieikar verða fyrir hann að starfa
hér í „landi kuningsskaparins".
Almenna út-
gerðarfé'aaið
Hvað skeði?
Óeðlilega hljótt hefur verið
um svokallað „Almenna út-
gerðarfélagið" sem stofnað
var fyrir nær einu og hálfu ári.
Hugði félagið á kaup á togara
og útgerð almennt, og bauð al-
menningi hlutabréf í væntan-
legri útgerð til kaups. Á blaða-
mannafundi töldu forustumenn
félagsins sig þá þegar hafa
safnað álitlegri fjárupphæð.
Skömmu seinna upplýstist, að
hið nýstofnaða félag fékk ekki
að kaupa togara þann, sem
ráðgert hafði verið að festa
kaup á.
Síðan hefur lítið eða ekkert um
fyrirtækið heyrzt, en blaðið hefttr
fengið nokkrar fyrirspurnir um hag
þess, svo og hvert það hlutafé, sem
safnaðist, liafi runnið.
Við reyndum að ná sambandi við
skrifstofu félagsins, en fengum þar
ekki svar, símanum var ekki anz-
að. Þá reyndist og árangurslaust að
hafa hendur á einstökum fyrirsvars-
mönnurn þess. Frekari fyrirspurn-
ir reyndust árangurslausar, utan
þess, að óskyldur aðili tjáði okkur
að félagið hefði „gufað upp" —
hreinlega látist.
Það er næsta undarlegt, ef
mönnum leyfist að stofna slík fyr-
irtæki, leita fjáröflunar hjá al-
menningi, en síðan, ef illa tekst,
hreinlega „hverfa" úr augsýn. Hér
er á engan hátt neitt annað gefið
í skyn, en það, að aðferð þessi er
sannarlega „einkennileg" og ber
fyrirsvarsmönnum félagsins engu
að síður að gefa opinbera skýrslu
um endalok félagsins.
Þessvegna er einfaldlega spurt:
Hvað skeði? Hvað varð af Almenna
útgerðarfélaginu?
Gera verður ráð fyrir, að hann fái
orð eins og „nauðgari" eða annað
álíka skemmtilegt í starfi, frá dón-
um, sem hann verður að sinna í
starfi.
Refsivert athæfi
Nauðgun er alvarleg ákæra, og
getur hreinlega rænt saklausan
mann mannorðinu, eða skapað hon
um óhægar eða jafnvel ómögulegar
aðstæður í starfi. Sönnuð nauðgun
á að vera geysilega refsiverður
glæpur. En, engu að síður, á einnig
að refsa þeirri kvensnipt, sem kærir
menn að ástæðulausu, birta nafn
hennar, eins og hvers annars hættu-
Iegs óskundamanns.
Það er ekki grín fyrir menn
saklausa að liggja undir því ámæli
og þeim skugga, sem skapast þegar
slíku er slett fram, og það er skylda
lögregluyfirvaldanna, að láta slíkar
telpur hljóta sömu refsingu og
aðra, sem bera fram falskar ákærur.
L. Þ.
Vátrygginga- |
félagið selt
Kaupsýslumenn hinir nýju eigendur
Allmargir kaupmenn, innan kaupmannasamtakanna,
hafa nú fest kaup á Vátryggingafélaginu, og er sagt,
að þeir ætli að hleypa nýju fjöri í starfsemina, en hún
mun hafa verið heldur í daufara lagi undanfarin ár og
þar háð nokkur fjárskortur.
Blaðið frétti þessi tíðindi lauslega skömmu áður en
það fór í prentun. Heimildarmaður sagði, að kaup-
sýslumenn hefðu keypt félagið, ásamt öllum sam-
böndum og „goodwill" á ca. 15 —fimmtán — milljónir
króna, en bætti þó við, að sögur væru mjög á reiki um
verðið. Eins og kunnugt er hefur Vátryggingafélagið
aðsetur við Borgartún og hefur annazt allskyns trygg-
ingar, en framkvæmdastjóri þess er Ólafur Finsen.
Kaupin munu þegar um garð gengin, en hinir nýju
eigendur munu ekki ennþá hafa alveg tekið við rekstr-
inum og um mannaskipti er blaðinu enn ókunnugt.
Mannorðsþjófar
Falskar ákærur mannskemmandi — Nauðgunarhróp að tilefn-
islausu — Hörð refsing
Fyrir röskri viku kom upp „nauðgunarmál" hér í Reykjavik
og gátu blöðin þess að nokkru. Stuttu seinna var ,,fréttin“
borin til baka, og látið í skína, að ekki væru málavextir slíkir,
sem haldið var. Var jafnframt fullyrt, að úr málaferlum yrði
ekki. Stúlkan virðist hafa haft ákaflega takmarkaðan rétt til
slíkrar ákæru á hendur lögregluþjóninum. En, samt sem áður,
var skaðinn skeður.