Tíminn - 10.03.1978, Blaðsíða 6

6
Föstudagur 10. marz 1978
Ólafur Jóhannesson:
Sáttanefndir og sjó-
og verzlunardómur
lögð niður
— fleiri nýmæli eru í frumvarpi
um breytingar á meðferð
einkamála í héraði
Ólafur Jóhannesson
dómsmálaráðherra mælti
á miðvikudag fyrir tveim-
ur lagafrumvörpum í efri
deild Alþingis. Annars
vegar er hér um að ræða
frumvarp til laga um
breytingu á lögum um
meðferð einkamála í
héraði.hins vegar um eftir-
lit með skipum, sem er
fylgifrumvarp hins fyrr-
nefnda.
Sagöi Ólafur i framsögu meö
frumvarpi til laga um meöferö
einkamála i héraöi aö þaö frum-
varp væri i sjálfu sér fylgifrum-
varp lögréttufrumvarpsins sem
hann hefur nýlega mælt fyrir en
þó heföi þótt rétt aö fara fram á
þaö viö réttarfarsnefnd aö hún
geröi þaö þannig úr garöi aö þaö
gæti oröiö aö lögum jafnvel þó svo
færi aö lögréttufrumvarpiö
strandaöi einhvers staöar í meö-
förum Alþingis.
Siöan sagöi ráöherra:
„Sumariö 1977 beindi dómsmála-
ráöherra þvi til réttarfarsnefndar
aö hún endurskoöaöi frv. til lög-
réttulaga og frv. um breytingu
á einkamálalögunum. Endur-
skoöun siöara frumvarpsins hef-
ur veriö allviöamikil þó aö þvi
fari fjarri aö geröar séu tillögur
um fullnægjandi endurskoöun
laganna. Frv. ber þess enn merki
aö þaö er samiö sem fylgifrv. meö
Ólafur Jóhannesson
lögréttutillögunum en mörg atriöi
sem kanna þarf nánar eru látin
liggja rhilli hluta. Engu aö siöur
er frumvarpiö nú i þeim búningi
aö réttarfarsnefnd telur aö þaö
megi samþykkja þó aö lögréttu-
frumvarpiö sé ekki afgreitt sam-
timis. Nefndin telur aö veruleg
réttarbót yrði ef frumvarpiö
fengist samþykkt. Jafnframt
itrekar nefndin þá tillögu sina aö
sett veröi lögréttulög.
Helztu nýmæli.
1 frumvarpi þessu felast aöal-
lega þessi nýmæli:
1) Sáttanefndir veröi lagöar
niður en sáttastörf falin dómur-
um einum.
2) Tekin veröi upp aöal-
flutningur mála þar sem fram
komi þær skýrslur sem gefa á
munnlega og siöan fari munn-
legur flutningur fram i beinu
framhaldi af þvi.
3) Úrskurðir veröi aö jafnaöi án
forsendna og dómar veröi styttir.
4) Nokkrir sérdómstólar veröi
lagðir niöur: sjó- og verzlunar-
dómur, merkjadómur I Reykja-
vfk og á Akureyri og aörir
fasteignadómstólar.
5) Þá eru i frumvarpinu tillögur
um einstök atriöi sem eiga aö
stuöla aö hraðri meöferö dóms-
mála og ótvlræöari reglum en nú
gilda. er þar um sumt stuözt viö
venjur sem myndazt hafa t.d. um
skriflegar greinargeröir og aöila-
skýrslur.”
Eftirlit með skipum
Eins og fyrr segir mælti dóms-
málaráöherra einnig fyrir hliöar-
frumvarpi en i athugasemdum
við þaö segir: „Frumvarp þetta
er fylgifrumvarp frumvarps um
breyting á lögum nr. 85/1936 um
meðferö einkamála í héraöi. í þvi
frumvarpi er lagt til aö sjó- og
verzlunardómur veröi lagður
niöur. Hefur þótt eölilegt aö saka-
dómur taki viö sjóferöaprófum
(sjóprófum) af þeim dómstóli.
Allar greinar þessa frumvarps
varöa þaö atriöi.”
alþingi
[ Ný þingmál; ~]
Fasteignamiðlun
veiti þjónustu
á kostnaðarverði
Lagt hefur
verið fram á
þingi frumvarp
til laga um
Fasteignaþjón-
ustu ríkisins.
Flutningsmenn
frumvarpsins
eru þrir þing-
menn Fram-
sóknarflokks-
ins: Guörún
Benediktsdóttir
Gunnlaugur
Finnsson og
Þórarinn Þór-
arinsson.
1 greinargerö
meö frumvarp-
i n u s e g i r :
„Markmiðið
með flutningi
þessa frum-
varps er að rik-
ið komi á fót.
eignamiðlun,
þar sem viö-
skiptavinirnir
fái sem örugg-
asta, ódýrasta
og auðveldasta
þjónustu á
kostnaðarverði.
Viðskiptavinir
eigi kost á lög-
fræðilegri aöstoö varðandi við-
skiptin. Seljendur geti leitaö aö-
stoðar að þvi er varöar hvert er
raunhæft söluverö eigna þeirra
o.fl. Kaupendur eigi aðgang aö
itarlegum upplýsingum um
ástand eigna, veröhugmyndum
væntanlegra seljenda, fast-
eignamati, teikningum og ööru
er varöar viðkomandi eign.
Hugmyndin er, aö hér yröi
fyrst og fremst um fasteigna-
miölun að ræöa, en þó gert ráö
fyrir að stofnunin taki að sér
meiri háttar viðskipti, þótt um
aðrar eignir sé að ræða.
Almenn eignamiölun hefur
aukizt mjög hér á landi að
undanförnu, einkum á sviði
fasteignaviðskipta, og viröist sú
sölustarfsemi sifellt fara vax-
andi.
Sölulaunin eru yfirleitt ákveð-
inn hundraðshluti (2%) af sölu-
andvirði, og er ekki úr vegi að
álykta að laun vegna sölu á
miðlungsstórri ibúð séu milli 200
og 300 þús. kr. Er þvi ljóst, að
óhemjumiklum fjármunum er
ráöstafað vegna þessarar starf-
semi.
Ætla má, aö með rekstri
eignamiölunar rikisins mætti
lækka þennan kostnaö verulega
til hagsbóta fyrir báöa aðila.
Mikilsvert væri, ef slik stofnun
hefði áhrif i þá átt að halda verö
hækkunum i skefjum. Af þvi er
fasteignir varðar má lita svo á,
að meginhluti þess fólks, sem nú
selur fasteignir, kaupi aðrar i
staðinn. ör verðbólga á fast-
eignamarkaði kemur þvi fáum
til fjárhagslegs ávinnings, en
hefur ómæld áhrif til örvunar
almennrar þenslu i þjóðfélag-
inu.
Hér er ekki gert ráð fyrir þvi,
að rikisvaldið fái neina einok-
unaraðstööu til eignamiölunar.
Einstaklingar heföu eftir sem
áður frjálsar hendur með aö
leita til annarra fasteignasala,
kysu þeir þaö heldur.
Halldór E. Sigurðsson landbúnaðarráðherra:
Graskögglar geta verið jafn-
gildir kjarnfóðri
— svar við fyrirspurn
Halldór E. Sigurösson land-
búnaöarráöherra svaraöi nýlega
fyrirspurn frá Stefáni Jónssyni og
Helga F. Seljan um hvaö liði birt-
ingu skýrslu um niöurstööur
rannsókna á fóöurgildi innlendra
grasköggla. t svari sinu geröi
ráöherra nokkra grein fyrir
helztu niöurstööúm rannsókna
þessara og fer meginefni svars
hans hér á eftir:
„Siöan grasmjöls- og gras-
kögglaframleiösla hófst hér á
landi fyrir 12—15 árum hefur
áhugi manna á þessari fram-
leiðsluvöru veriö töluveröur.
Þetta á bæöi viö bændur og rann-
sóknamenn. Margar rannsóknir
hafa verið geröar á efnasam-
setningu grasköggla og auk þess
þó nokkuö margar fóörunartil-
raunir með búfé. Hjálagt fylgir
yfirlit yfir þær tilraunir, sem
geröar hafa verið meö gras-
köggla i fóörun búfjár.
Hér á eftir verður gerö örstutt
grein fyrir helztu niðurstöðum
rannsókna og tilrauna eins og þær
liggja fyrir nú.
1. A vegum fóöureftirlitsins hafa
mörg hundruö sýni grasköggla
veriö efnagreind og meltanleiki
þeirra ákvaröaöur. Samkvæmt
þeim rannsóknum er meöalfóö-
urgildi 1.5 kg kögglar/fóöurein-
ing. En skylt er að geta þess að
mjög mikill breytileiki er i
kögglunum og er engan veginn
unnt aö tala um staðlaöa vöru.
Samkvæmt þessum rannsókn-
um getur fóöurgildið sveiflazt
frá 1.2 kg i fóöureiningar upp i
1.9—2.0 kg i fóðureiningu.
2. Meltanleiki graskögglanna
hefur veriö ákvaröaöur I gler-
vömb. Yfirgripsmiklar saman-
buröarrannsóknir á meltan-
leika í glervömb og i dýrum
hafa gefiö sömu niöurstööur.
3. Rannsakaö hefur veriö hvort
meltanleiki grasköggla og heys
breytist ef þaö væri gefiö sam-
an. Rannsóknin leiddi i ljós aö
mismunandi hlutföll viröast
ekki hafa áhrif á meltanleika
fóðurefna hvort um sig.
4. Graskögglar i fengieldistil-
raunum meö sauöfé hafa gefið
sambærilega frjósemi og sama
magn af kjarnfóðri, bæði meö
þurrhey og vothey sem grunn-
fóður.
5. Allmargar fóöurtilraunir meö
grasköggla hafa veriö fram-
kvæmdar meö nautgripi. 1
mörgum þessara tilrauna hefur
fóðurgildi kögglanna reynst
betra en reiknað fóöurgildi eftir
glermagaákvöröun sýndi. 1
sumum tilraunum meö
mjólkurkýr hafa fitubættir
kögglar gefið sömu nyt og
sama magn af kjarnfóðri. 1 til-
raun meö holdakálfi hafa fitu-
blandaðir graskögglar gefiö
sama þyngdarauka og sama
magn af kjarnfóöri.
Samandregiö mætti segja aö
graskögglar geti veriö jafngild-
Halldór E. Sigurösson
ir kjarnfóöri handa sauðfé og
nautgripum ef þeir eru geröir
úr úrvals hráefni. Aftur á móti
veröur aö undirstrika aö þeir
geta veriö mjög breytilegir aö
gæöum.”
Á fundi sameinaðs Alþingis i
gær mælti Sigurlaug Bjarna-
dóttir (S) fyrir tillögu til þings-
ályktunar um framhald Inn-
djúpsáætlunar. Meðflutnings-
menn hennar eru Steingrímur
Hermannsson (F) og Þorv.
Garðar Kristjánsson (S). 1 til-
lögunni felst, aö rikisstjórnin
skuli hlutast til um að bændur á
svæöi Inndjúpsáætlunar skuli
næstu, fimmár eftir aö starfs-
tima 'áætlunar lýkur halda
þeirri lánafyrirgreiöslu til
ræktunar, sem þeir hafa notiö
frá Stofnlánadeild landbúnaðar-
ins og Byggðasjóði. Hiö sama
skuli gilda um lánafyrirgreiöslu
næstu þrjú ár til byggingar-
framkvæmda á áætlunarsvæð-
inu.
Lifeyrissjóðir
A fundi neðri deildar Alþingis
á miövikudag voru til meðferð-
ar fjögur frumvörp um lifeyris-
sjóði, sem fela i sér þá breyt-
ingu til samræmingar við lög-
bundinn lifeyrissjóð bænda, aö
heimilt sé að ávaxta fé sjóöanna
i skuldabréfum tryggöum meö
veði i húseignum allt aö 65% af
brunabótamatsveröi, eða sé
brunabótamat ekki fyrir hendi
þá af matsveröi, sem ákveöiö er
af tveimur mönnum, sem fjár-
málaráöherra tilnefnir, og allt
að 75% af fasteignamatsveröi
lóöa i kaupstööum og kauptún-
um. Þessir fjórir lögbundnu
sjóðir sem hér um ræðir eru:
Lifeyrissjóöur sjómanna, Lif-
eyrissjóður starfsmanna rikis-
ins, Lifeyrissjóður barnakenn-
ara og lifeyrissjóður hjúkrunar-
kvenna, en þeir hafa nú skil-
yrðislaus ákvæöi um tryggingu i
1. veðrétti i fasteignum eða
rikisábyrgð, þegar lifeyris-
sjóðslán eru úr þeim tekin.
Frumvarpið um Lifeyrissjóð
sjómanna er flutt af Pétri
Sigurðssyni (S), Ólafi G.
Einarssyni (S), Garöari
Sigurössyni (Abl) og Þórarni
Þórarinssyni (F) og hefur
Félagsmálanefnd þegar mælt
meö samþykkt frumvarpsins.
Hin frumvörpin eru flutt af
Pétri Sigurðssyni (S), Ólafi G.
Einarssyni (S), og Gunnlaugi
Finnssyni (F)og eru þau nú til
meöferðar hjá Félagsmála-
nefnd.
íslenzkukennsla i fjöl-
miölum______________________
Siöastliðinn þriðjudag var til
meðferðar á sameinuöu Alþingi
tillaga til þingsályktunar um is-
lenzkukennslu i fjölmiðlum, en
flutningsmenn hennar eru eftir-
taldir: Sverrir Hermannsson
(S), Tórnas Arnason (F), Jónas
Arnason (Abl), Gylfi Þ. Gisla-
son (A) og Karvel Pálmason
(Sfrv). Tillögugreinin hljóðar
svo: „Alþingi ályktar aö fela
rikisstjórninni að sjá svo um, aö
sjónvarp og útvarp annist
kennslu og fræöslu i öllum
greinum móöurm álsins .
Þrettán manna ráð, kosið hlut-
fallskosningu á Alþingi, skal
hafa með höndum stjórn þeirra
mála.”
Kortabók íslands
Tillaga til þingsályktunar um
útgáfu kortabókar Islands var
einnig til umræöu á þriöjudag-
inn. Flutningsmenn eru þeir
Sverrir Hermannsson (S), Ing-
var Gislason (F), Gils Guö-
mundsson (Abl), Eggert G.
Þorsteinsson (A) og Karvel
Pálmason (Sfrv). I tillögunni
felst, að rikisstjórnin hafi for-
gang um útgáfu kortabókar ís-
lands, sem yrði safn korta af Is-
landi þar sem margs konar
fróðleikur um land og þjóð yröi
settur fram á myndrænan hátt.