Tíminn - 05.01.1979, Qupperneq 11

10
Wimvm
Föstudagur 5. janúar 1979
fij LANDSVIRKJUN
Útboð vegna
virkjunar Tungnaár
við Hrauneyjafoss
Landsvirkjun óskar eftir tilboðum i bygg-
ingaframkvæmdir vegna virkjunar
Tungnaár við Hrauneyjafoss.
Tveir verkhlutar verða boðnir út að þessu
sinni. Annar verkhlutinn er gröftur fyrir
inntaksvirki og flóðgáttum ásamt gerð
bráðabirgðastiflna samkvæmt útboðs-
gögnum 306-3 og skal það verk unnið á
þessu ári . Hinn verkhlutinn samkvæmt
útboðsgögnum 306-2 er gröftur aðrennslis-
skurðar, bygging aðalstiflu, bergþétting,
o.fl., en þau verk skal vinna á árunum 1980
og 1981.
Útboðsgögn verða fáanleg hjá skrifstofu
Landsvirkjunar, Háaleitisbraut 68,
Reykjavik frá og með 8. janúar 1979, gegn
óafturkræfri greiðslu að fjárhæð kr.
75.000,- fyrir eitt safn af útboðsgögnum
fyrir hvorn verkhluta. Verð á viðbótar-
safni er kr. 45.000,-. Einstök hefti úr út-
boðsgagnasafni kosta kr. 15.000,- hvert.
Landsvirkjun mun kynna væntanlegum
bjóðendum aðstæður á virkjunarsvæðinu,
verði þess óskað.
Hverjum bjóðenda er heimilt að bjóða i
annan hvorn verkhlutann eða i báða.
Tilboðum skv. útboðsgögnum 306-2 og 306-
3 skal skila til Landsvirkjunar eigi siðar
en kl. 14.00 að islenskum tima hinn 2.
mars, 1979.
LANDSVIRKJUN
Reykjavik, 5. janúar, 1979.
-0- ■
opei. . CHEVROLET TRUCKS
Seljum f dag:
Tegund: árg. Verð
Vauxhall Chevette ’77 2.900
AMC Hornet station '74 2.500
Mazda 818 2 d Coupé '75 2.200
Lh. N'ova LN '75 3.700
FordCortina station '74 2.100
Peugeot 504 station ’72 2.000
Wagoneer 6 cyl.beinsk. '74 3.500
Scout II 6 cyl.beinsk. '74 3.200
Volvo 244 De luxe ’76 4.300'
Chevrolet Blazer ’76 6.100 ,
Opel Rekord 1900 '70 1.050
Ch. Nova sjálfsk. ’78 4.500
Ford Fairmont Dekor '78 4.600
Mercury Cougar XR7 ’74 3.500
Opel Kadette City ’76 2.300
Austin Mini ’75 1.050
Vauxhall Chevette st. •77 3.300
Mazda 929 sjálfsk. ’76 3.30Q
Volvo 142 ’74 3.000
Vauxhall Viva '73 1.100
Dodge Dart ’74 2.800
Citroen GS ’78 3.000
Ch. Blazer heinsk. V-8 ’77 6.500
Audi 100 LS ’76 3.200
Ch. Malibu Cla sic ’78 5.500
Ford Bronco V-8 ’72 2.600
Mercurv Monarch GIHA '74 3.500
Datsun 160 J '77 3.100
Ch. Blaz.er Custom ’75 4.850
G.M.C. Jimmy v-8 '76 5.900
Mazda 929 4 d. '74 2.400
Plymouth Duster ’74 2.600
Oldsmobile Omega ’78 5.200
Datsun 180B SSS ’78 4.300
Ch. Nova Custom 2ja d. '78 5.300
Ch. Malibu Classic st. ’78 5.800
Datsun 200 L ’78 4.900 ííÉSöa*-
Véladeild
ÁRMÚLA 3 - SÍMÍ 38900
Ar barnsins
Listahátíð
og sálfræöi-
ráðstefna
— helgaðar börnum meðal atburða
barnaársins hér
fáSk\
Á allsher jarþingi
Sameinuðu þjóðanna 21.
desember 1976 var
samþykkt að árið 1979
skyldi með aðildarþjóð-
um helgað málefnum
barna, en þá eru liðin
tuttugu ár frá þvi að
Sameinuðu þjóðimar
samþykktu yfirlýsingu
um réttindi barnsins.
Rikisstjórn Islands hefur faliö
menntamálaráöuneytinu aö hafa
umsjón meö skuldbindingu þeirri,
sem i þessari samþykkt felst.
Ráöuneytiö hefur skipaö 7 manna
framkvæmdanefnd til aö vinna aö
þvi aö sem bestur árangur náist 1
starfi á ári barnsins 1979.
Hlutverk framkvæmda-
nefndarinnar er aö örva sem
flesta til starfs i þágu barnaársins
og aö samræma aögeröir þeirra,
en hiö raunverulega starf hvilir á
félagasamtökum, sveitarfélög-
um, stofnunum ogeinstaklingum.
Til aö ná viötæku og samræmdu
starfi á barnaárinu taldi. fram-
kvæmdanefndin nauösynlegt aö
ná saman til fundar sem flestum
þeim aöilum, sem láta málefni
barna sig skipta, til aö ræöa á
hvern hátt væri álitlegast aö
vinna aö bættum hag barna á
barnaárinu. Menntamálaráöu-
neytiö og framkvæmdanefndin
hafa þvl haldiö tvær ráöstefnur til
aö undirbúa starfiö á barnaárinu
og sóttu um 100 fulltröar hvora
ráöstefnu.
Fyrri ráöstefnan var haldin 11.
október s.l. og voru lögö þar
frumdrög aö væntanlegu starfi á
barnaárinu. Fjölmargir fulltrúar,
sem sóttu fyrri ráöstefnuna, unnu
siöan frekar aö undirbúningi ein-
stakra máléfna, hver í slnu félagi
eöa stofiiun. Síöari ráöstefnan var
haldin 25. nóv. s.l. Félög þau og
stofnanir sem sendu fulltrúa á
ráöstefnurnar eru talin upp I
ramma hér á siöunni, en seinni
ráöstefnuna sóttu auk þess all-
margir einstaklingar.
A siöari ráöstefnunni beindust
umræöur aö fjölmörgum afmörk-
uöum verkefnum og hvernig ná
mættisem bestum árangri I starfi
á ári barnsins 1979.
Unnið veröur aö verkefiium
meö ýmsu móti, haldnar veröa
ráöstefnur, fræöslufundir,
skemmtanir, gefin veröa út
fræöslurit. Gerö veröur athugun
og úttekt á einstökum málefnum
sem varöa börn, tillögur til úr-
bóta samdar og þær sföan kynnt-
ar viökomandi aöilum.
Hér er ekki rúm til aö lýsa þess-
um verkefnum, en stutt upptaln-
ing látin nægja:
Endurskoöun laga er varöa
réttarstööu barna og foreldra
ungra barna.
Kynning á stöðu barna I þró-
unarlöndum og fjársöfnun til
þeirra.
Sigriður Asgeirsdóttir
Skipulag og framkvæmd
eldrafræðslu.
for-
Barniö, fjölskyldan og atvinnu-
lifiö, hvernig má samræma
betur þarfir fjölskyldna meö
böm og kröfur atvinnulifsins.
Skilgreining á markmiöi dag-
vistarheimila og könnun á
innra starfi þeirra.
Trúarlegt uppeldi barna.
Fræösla um hollustu i mataræði
barna.
Börn, fjölmiölar og listir.
Öryggi barna I umferðinni og á
heimilum.
Heilsugæsla barna og heil-
brigöisþjónusta fyrir börn.
Aðstæður fatlaöra og þroska-
heftra .barna.
Samvera foreldra og barna.
Leikaöstaöa barna.
Skólinn og vinnutimi barna.
Samstarf foreldrafélaga viö
skóla og dagvistarheimili.
Ahrif skipulags bæja á lifshætti
og leikmöguleika barna.
Ljóst er aö fleiri en einn aöili
munu vinna aö hinum ýmsu verk-
efnum og er þvi nauðsynlegt aö
fýlgja eftir þvi samræmingar-
starfi sem hefur veriö unniö á
þeim tveimur' undirbúningsráö-
stefnum sen> þegar hafa veriö
haldnar. Veröur þetta skipulags-
starf unniö af sex vinnuhópum,
sem hver um sig sinnir ákveönum
verkefnum. Fyrir hvern hóp
hefúr veriö skipaöur forsvars-
maöur eöa tengill, og mun hann
boða saman þá fulltrúa og ein-
staklinga sem hafa ákveöið aö
vinna aö verkefnum viökomandi
starfchóps. Starfshóparnir eru
eftirfarandi:
1. Barniö og þjóöfélagiö.
Tengill þessa hóps er Sigriöur
Asgeirsdóttir, lögfræöingur
fulltrúi Félags einstæöra for-
eldra.
2. Börn i þróunarlöndum.
Tengiller Erla Elin Hansdóttir,
Föstudagur 5. janúar 1979
11
Geir Viðar
Vilhjálmsson
Erla Elin Hansdóttir
fulltrúi fyrir Kvenstúdenta-
félag íslands og UNICEF
nefndina á Islandi.
3. Skólar, dagvistarheimili og
æskulýösmiöstöðvar.
Tengill er Gestur Ólafsson, full-
trúi Arkitektafélags tslands.
4. Félagslif og börn.
Tengill er Reynir G. Karlsson,
fuUtrúi Æskulýösráös rikisins.
5. Barniö, fjölmiölar og Ustir.
TengUl er Bogi Agústsson, full-
Gestur ólafsson
trúi fyrir Félag Sameinuöu
Þjóöanna á Islandi.
6. Þroskaheft börn.
Tengill er Margrét Siguröar-
dóttir, fuUtrúi Blindraskólans.
Frekari upplýsingar um starf
og verksviö einstakra hópa má fá
hjá Svandisi Skúladóttur i
Menntamálaráöuneytinu.
Reynir Karlsson
Sýningar, ráðstefnur og
fundir á ári barnsins
1979, sem þegar hafa
verið ákveðnir:
Bandalag kvenna I Reykjavik
efnir til fræöslufundar 13. janúar
um mataræöi barna og heldur
ennfremurbarnavikui Reykjavik
i samráði viö skólastjóra og
^presta 5. — 11. mars. Sunnudag-
inn 11. mars veröa fjölskyldu-
samkomur I kirkjum og félags-
heimilum.
Bogi Agústsson
Samband Alþýöuflokkskvenna
mun halda fræöslufund um þró-
, unarlöndin seinustu viku janúar.
Norræna húsiö og Fósturskóli
Islands gangast fyrir sýningu á
barnabókum og leikföngum 17. —
24. mars. A sama tlma veröa
haldin i Norræna húsinu fræöslu-
erindi fyrir almenning um barna-
menningu og verða fyrirlesarar
frá Noröurlöndum.
Fræösluráö Reykjavikur og
Félag islenskra myndlistarkenn-
Margrét Siguröardóttir
arahalda „Listahátiö barna” 28.
april til 7. mál aö Kjarvalsstöö-
um. Skólar og sérkennarafélög
munu taka þátt i undirbúningi og
starfi hátiöarinnar.
A hátiöinni veröur m.a. sýning
á barnamyndlist, hannyröum,
smiöi og vefnaöi. Börn munu
flytja tónlist ogsýna leikrit. Börn
lesa frumsamiö efiii: sögur ljóö
og ritgerðir. Gert er ráö fyrir aö
starf brúöuleikhúsa veröi kynnt
og aö leikflokkar sýni þætti ætl-
Framhald ú 17. slöu.
efnahagsmálum
— frá sjónarmiði fjölþætts gildismats
Langtímaáætlun í
Vismdaleg stjornun:
Eigi vel aö vera þarf lang-
'timaáætlun i efnahagsmálum
aö taka tillit til hins margþætta
samspils efnahagsmálanna viö
aöra þætti þjóölif sins. Auk sam-
spils efiiahagslifsins innbyröis
s.s. samspils launahækkana,
veröbólgu, fjárfestingar, rikis-
útgjalda, skattamála, niður-
greiöslna, vöruskiptajafnaöar,
gengisskráningar, framboös og
eftirspurnar á vörum og þjón-
ustu, þarf aö lita á félagsleg
atriöi s.s. atvinnuöryggi,
byggöastefnu, mikilvægi inn-
lendrar atvinnu- og iönþróunar,
réttláta skiptingu þjóöartekn-
anna, velferðarmál hinna ýmsu
stétta og þjóöfélagshópa svo
nokkuö sé nefnt af þvi sem helst
heyrist I almennrí umræöu.
Til viöbótar þessu vil ég nefna
fleiri þætti þjóölifsins, sem taka
þarf meö inn i myndina eigi hún
aö vera heildstæö og gera kleift
aö taka farsælar ákvaröanir
sem standast dóm timans. Er
þar fyrst aö nefna þróun tækni
og visinda bæöi er snertir nýja
möguleika á þvi sviöi sem I upp-
siglingu eru og sem viö gætum
hagnýtt okkur viö þróun at-
vinnuveganna eöa I starfsemi
þjóölifsins. Nýir nýtingarmögu-
leikar hráefna eöa breyting á
sölumöguleikum núverandi
framleiöslu kostnaöarsamra
innflutningsliöa hérlendis gætu
opnast. Ogsvoer hittaömeð þvi
aö stuöla aö eflingu tækni og
visinda hér innanlands, gera
menntun og fræöslu árangurs-
rikari og raunhæfari, styöja
rannsóknarstarfsemi I auknum
mæli og efla hagnýtingu vls-
indalegra upplýsinga á öllum
sviöum þjóöllfsins, þá værum
viö aö skapa traustari grundvöll
fyrir farsæla stefnu I þróun
þjóölifsheildarinnar, þvi án
nýrra og haldgóðra upplýsinga
er erfitt aö taka réttar ákvarö-
anir um þaö hvert halda skal.
1 þessu sambandi er vert aö
hafa glöggt i huga aö efnaleg
tækni og visindi eru siöur en svo
allt sem máli skiptir, lfffræöi,
hugvísindi, þjóöfélagsfræði og
skipulagsvisindi eru einnig af-
gerandi nauösynleg viö gerö
langtimaáætlunar i efnahags-
málum, eigi slik áætlun aö vera
til heilla fyrir samfélagiö I
heild. Sjónarmiö úr Uffræöieru
m.a. nauösynleg varöandi
mengunarvarnir og náttúru-
vernd, I sambandi viö skynsam-
lega nýtingu náttúruauölinda og
i sambandi viö hagnýtingu lif-
rænna hráefna og úrgangsefna
svo nokkuö sé nefnt. Hugvls-
indin almennt, þar á meöal sál-
fræöi, mannfræði, guöfræöi og
islensk fræöi, gegna mikilvægu
hlutverki viö slika áætlanagerö
til þess aö tryggja breiöan
menningarramma fyrir hin
efnahagslegu, félagslegu og
stjórnmálalegu sjónarmiö, sem
mest eru ráöandi nú, til þess aö
leggjasiögæöislegtog menning-
arsögulegt mat á þær hug-
myndir og áætlanir sem fram
koma og tryggja aö þær áætlan-
ir sem lagöar eru séu ekki I
ósamræmi viö mannlegt eöli
eöa siögæðislega kjölfestu Is-
lenskrar menningar. Félags-
fræöileg sjónarmiö og upplýs-
ingar myndu geta gefiö nyt-
sama innsýn inn I samspil þjóö-
félagskraftanna, hjálpaö til viö
að greina sérkenni Islenska
samfélagsins miöaö viö önnur
þjóölönd, skilgreint á raunhæf-
ari hátt stööu einstakra
byggöarlaga og þjóöfélagshópa
innbyröis og gefiö vissan fræöi-
legan grundvöll til þess aö meta
þjóöfélagslegt gildi þeirra val-
kosta sem langtimaáætlun um
efnahagsmál myndi setja upp.
Skipulagsvisindi geta gefiö vis-
bendingu um þá möguleika til
betra skipulags efnahagslifsins
og þjóölifsheildarinnar sem
helst til greina koma, sér i lagi
er vert aö nefna þá möguleika á
fjölþættri kerfisgreiningu
(system analysis) sem nútima
tölvutækni og stjórnsýslutækni
hafa gert aö viöráöanlegu verk-
efni.
Samræmd
efnahagsstefna:
Þaö hefur oft veriö nefnt aö
skipulagsmál almennt, einkum
betra skipulag atvinnurekstrar
væri lykilatriöi i þróun islensks
efiiahagslifs. Samræming efna-
hagslifsins innbyrðis og gagn-
vart öörum þáttum þjóölifsins
er þar lykilhugtak. Ef takast á á
viö slikt skipulagsverkefni, sem
nær allir viröast sammála um
aö sé nauösynlegt, eru tvær
meginleiöir liklegastar til árang-
urs. Annars vegar aö byrja á
hinum aökallandi efnahagslcgu
skipulagsbreytingum og meta
gfldi hinna efnahagslegu val-
kosta í þjóöfélagslegu samhengi
miöaö viö samspil þjóöfélags-
kraftanna nú. Hins vegar þaö aö
byrja á þvi aö athuga spurning-
una um þaö hvers konar þjóöfé-
lagsgerö, hvers konar menn-
ingu viö viljum stefna aö og at-
birtur er tæki til sliks saman-
buröar. I þvi formi sem hér er
sett fram er miöaö viö saman-
burö á gildi valkosta i sambandi
viö uppbyggingu atvinnuveg-
anna. Tilbrigöi af þessum
vinnulista myndi geta reynst
mjög notadrjúg viö mat á þjóö
félagslegu samhengi áætlana
um langtimaþróun efnahags-
lifsins (sjá töflu).
huga hverjar efnahagsaögeröir
viröast liklegastar til þess aö
leita til þeirrar þjóöfélagsgerö-
ar, sem æskilegust virðist.
Vafaiitiö væri happadrýgst aö
fara báöar þessar leiöir sam-
tfmis viö gerö langtlmaáætl-
unar I efnahagsmálum og sam-
ræma slöan niöurstööur, ef þær,
eins og skeiö gæti, hnigju ekki I
svipaða átt.
Báöar vinnuaöferöirnar þurfa
á breiöum þjóöfélagslegum og
menningarlegum ramma aö
halda til þess aö setja hug-
mvndir og niöurstööur I fjöl-
þætt, þjóðfélagslegt samhengi.
Vinnulisti sá sem aö neðan er
Mismunandi stjórnmáláskoö-
anir byggjast á mismunandi
gildismati og mismunandi skoö-
unum um þaö hver sé hin æski-
lega þjóöfélagsgerö, sem stefnt
skuli aö. Visindalega grundvöll-
uö skipulagstækni eins og sú
sem hér aö undan er lýst getur
reynst veigamikiö tæki til þess
aö samræma ólfk sjónarmiö og
setja þau i heildarsamhengi.
Þó aö nokkur kostnaöur sé þvi
óhjákvæmilega fylgjandi aö
taka upp og þróa ný jar vinnuaö-
feröir, er þaö þegar til lengri
tima er iitiö langtum kostnaöar-
samara aö halda áfram
skammtfinaaögeröum eöa aö
skipuleggja til lengri tima eftir
áttavita efnahagsstefnu, sem I
viöara menningarlegu og þjóö-
félagslegu samhengi reyndist
óheppileg.
1. Efnahagslegt gildismat:
- nytsemi
2. Stjómnválalegt gildismat:
- vald -
3. PrBBÖilegt gildisn»t:
- þekking -
4. Félagslegt gildisnat:
- nannleg samskipti -
5. Listrant gildismat:
- fegurÖ -
6. Títlarlegt gildismat:
- eining -
7. Heildrvmt gildismat:
-heildarsamhengi-
Arftsemi
A tvinnumSgul e ikar
Verftmætasköpun
Fullnaeging mannlegra þarfa
Spamaftamöguleikar
Samspil vift aftra atvinnuvegi
iangtímanytsemi
Réttlarti
Lög og ^reglur
Kiftstjóm og dreifing valds
Innlendir stjómnála- og þrýstihópar
Alþjófta samvinna
Sjálfstaafti íslands cg verndun þess
Efling þekkingar og takni
Sköpun nýrrar þekkingar
Menntun starfsfólks
FUllorftinsfraftsla
Efling sjálfþekkingar og nannþekkingar
Atvinnuöryggi
Heilsusamlegt umhverfi
Vemdun sameiginlegra auftlinda
Aftsta&a til frístundaiíJcana
Aftstafta til félagslegra samskipta
Efling samhugar og samlyndis
Aftlögun a& felagslegu umhverfi sveitar-
félags og landshluta
Listreen og mannúftlej? hönnun vinnustöftva
Fagurfræftilegt nat a útliti bygginga
Hvemig falla byggingar inn í landslag
Efling listrœnna þátta í félagslífi og
tómstundum
Listsýningar á vinnustöftum
Virfting fyrir öllum lífverum
Sift^aftislegt mat á framleiftslunni
Virftin^ fyrir minnihlutahópum
Draga ur samfélagslegum andstæftum
Náttúrvivemd
Umhverfisvernd
Viftmiftun útflutningsframleiftslu vift
þarfir allra jarftarbúa
Innflutningur miftaft vift orku og auft-
lindaforfta jarftarbúa
, „ , . Heildarmeftaltal: Mh
Ei ■ sunma plus og manuspúnkta _____________________
Mi " meftaltal, Ei, fyrir hvem gildisþátt um sig
ÍIT
Mh * heildarmeftaltal, Ni - fjöldi atrifta í hverjum flokki gildisnHts