Ísafold - 24.03.1926, Blaðsíða 1

Ritstjórar:
Jón Kjartansson.
Valtýr Stefánssön.
Sími 500.
Auglýsingasími
700.
S AFO LD
Árgansnirinn
kostar 5 krónur.
Gjalddagi 1. júlí.
Afgreiðsla og
innheirata
í Austurstrœti 8.
Sími 500.
DAGBLAÐ: MORGUNBLAÐÍÐ
51. ár|». (6. t&i.
Miðvikudaginti 24. mara 1926.
ísafoldarprentsmiðja h.f.
Kanpdeilurnar.
Stjórn Alþýðusambands íslands sýnir frábært ofbeldi.
Þegar það mistekst að fá verkakonur í fiskstöðv-
unum tií þess að leggja niður vinnu sína,
þá er verkamönnum bannað að vinna við togarana,
svo stúlkurnar fái engan fisk að verka.
Eifreiða^ýning.
Að kvöldi 15. þ.no. barst sTofalj.
brjef til fjelags ísleaskra botn-
vörpuskipaeigenda:
Fjelag íslenskra botnvörpuslkipa-
eigenda,
Reykjavík.
A fundi stjórnap Alþýðusain-
bands íslands nú í kvöld,. var
ákveðið að stöðva uppskipun úr
íogurum frá 16. þ. m. kl. 6 f, h.,
vegna þess, að atvinnurekendur
hafa neitað að gjalda verkakouum
kauptaxta þann, sem Verka-
kvennafjelagið Fraiasókn hefir
-auglýst.
Þetta tilkynnist yínr hjermeð
til staðfestingar simtali í !kvöid.
Virðingarfylíst,
1 umboði etjórlr'ar Alþýðusani-
faands Islandg,
Jón Baldvinsson,
forseíi.
Pjetur G. GuðMHndssoa,
Dagana a nndan héfðu stjórn-
arnefndarm. verkakvennafjelags-
ins Framsóknar og verkamanna-
fjelagsins Dagsbrúnar, gert ítar-
legar tilranwr til þess að fá
verkakonur á fiskstöðvunum tii
þess að leggja niður vinnu. Vinna
stöðvanna er stopul ennþá. Meðan
fiskþvottur er ekki byrjaður —
er aðallega uniiið þar þá daga,
sem togararnir koma með afla
sinn. Framsókn auglýsti 85 aura
taxta fyrir nokkru og voru jafn-
framt birtar harðorðar hótanir í
Alþýðublaðinu til allra þeirra
verkakvenna, er ynnu fyrir iœgra
kaup, hvort sem þa»r eni í verka-
kvennafjelaginu eða ekki.
Eftir því sem Alþbl. skýrði frá,
var' hinn auglýsti taxti samkv.
samþykt í verkakveuiuifjelagmii.
JEn hvernig sem á því stendur, þá
er það víst, að hugur verka-
kvenna reynist að mi'klu leyti
annar en birtist í Alþbl., því eigi
bar á því, er til kom, að hörgull
væri á verkakonum er vinna vildu
fyi-ir 80 aura. Og þegar verka-
lýðsforingiar komu á stöðvarnar
og vildu fá stúlk.urnar til þess
að hætta þar vinnu, þá varð þeim
lítið ágengt.
Þetta varð Sigurión A. Ofaf-s-
son, fonnaður Sjómannafjelagsins
að viðurkenna að miklu leytí, er
fsaf. átti tal við liann um málið.
Var nú úr vöndu að ráða. Taxt-
inn auglýstur 85 aurar, en stúlk-
urnar vilja vinna fyrir 80 au/a,
þ. e. a. s., þá vitanlega sjeu ein-
hverjar verkakouur þess sinnis að
fy'éja fast íram taxtanum, þá
var enginn hörgull á vinnukrafti
fyrir 80 aura.
Var Alþýðusambandsstjórninni
falið að ráða fram úr málinu. Og
húu tekur það ráð að stöðva upp-
sikipun af fiski úr togurunum. —
Mcð því viðurkennir hún í verki
það sem var að koma á dagin.i,
að stúlkurnar á stöðvunum vilja
eigi láta kúga sig til þess að
faætta vinnunni — og þótti það
ráð því eitt tiltækilegt að sporna
við því, að nokkur fiskur kæmi
hjer á land.
Að-morgni 16.þ.m. lágu 3 togarar
fajcr á böfninni með saltfisksafla
og biðu eftir afgreiðslu. Nokkrir
verkamenn komu á vettvang til
þess að vinna þar að uppskipun.
Var þeim þegar tilkynt að stjórn
lAlþýðu.sambandsins bannaði -þeim
<að vinna. Urðu þeir að láta sjer
það iynda.
Eins og kunnugt er, er kaup
[beitTa enn í dag hið sama þving-
unarkaup, sem hjer var sett í
apríl 1924, kr. 1,40 á klst. Svo
langt gengur mi stjórn Alþýðu-
sambandsins, og þá skipun undir-
skrifar Jón Baldvinsson, að þessir
menn leggi niður vinnu. Svo mik-
ið þykir við þurfa til þess. að
geta tekið atvinnuna af stúlkum
þeim, sem bíða eftir vinnu á fisk-
stöðvunum.
Há hinn sami Jón Baldvinsson
2. þm. Reykvíkinga, ásamt form.
Dagsbrúnar, M. V. Jóhannessyni
opr "í'elix Guðmundssyni, skrifuðu
undir annað skjal þ. 11. nóvbr.
s.l., þar sem þeir fyrir sitt leyti
fjellust á það, að dagkaup verka-
manna yrði kr. 1,25. Allir vita að
dýrtíðin hefir þó minkað síðan.
Og uú bannar Jón þeim sömu
mönnum að vinna fyrir kr. 1,40.
T'in daginn leituðu útgerðar-
menn fyrir sjér um verkun á
fiski sínuni utan Reykjavíkur. —
Knn hafa þeir eigi tekið þeim
tilboðum, sem þeim hafa borisC.
Þeir biðu átekta. pegar verkfúsu
fólki er tneS ofbeldi sem hjer,
neitað aS vinna, ef óvandaSri eft-
irleikurinn.
Þess ber vel að gæta, að
mikill meirí hluti af þeim stúlk-
iiiii, sem fyrir tilstilli Alþýðusam-
bandsins eru nú atvinnulausar
vegna stoSvunarinnar, eru alls
ekki í verkakvonnafjelaginu, og
því engtuu fjelagssamþyktum
bundnar.
Alt þetta fólk vill nú bið ,virSu-
lega' AlþýSusamband svifta at-
vinnu sinni — og koma því til
leiðar að sem minst af fiski komi
ii.jei' á land.
Hinn 21. febrúar var opnuð í Kaupmannahöfn einhver hin
stærsla bifreiða- og bifhjóla sýning, sem haldin hefir verið í Norð-
uráiiu Er hjer mynd af sýningarskálanum, bæði úti og inni. Skáli
þessi stendur í Rosenörns Allé og getur tekið á móti þúsundum
sýningargesta í senn. Til þess er ætlast, þegar fram í sa^kir, að
umiiverfis skála þenna verði reistir minni sýningarskálar, og verð-
ur þessi skáli þá einskonar almemiingur, því innangengt á að verða
úr honum í þá.
18. þ. m.
Viðeyjarför
Haraldar Guðmundssonar.
„Víkur hann sjer í
Viðeyjar-klaustur.''
» Otrúlega snemma morguns lagði
Tlar. (luðmundsson 'kaupf jei.stj. ai:
stað út í Viðey. Fór hann við 15.
mann að sögu, ,einvalalið' úr her-
búðum Bolsa.
Erindi Haraldar til Viðeyjar
var að gera tilraun til þess, að
sporna við því, að togarar yrðu
afgreiddir þar innra.
En einkum og sjer í lagi var
það erindið, að koma í veg fyrir,
að togarinn Gylfi fengi þar kol.
Fór Gylfi hjeðan af höfninni kl.
6 í gærmorgun. En meður því,
að H. G. er eigi maSur í árvakr-
ara lagi, var Gylfi farinn úr Við-
ey með kol sín, ér Harald bar
þar að með liðið.
Sneri Haraldur sjer til Ólafs
Gíslasonar, frkvstj., og leitaði hóf-
anna hjá honum, hvort hann væri
ekki tilleiðanlegur til þess aS
neita því að afgreiSa togara sem
þangað kæmu í þeim erindum að
fá afgreiðslu. '
Ljet Ólafur Títið yfir því, að
hann mundi verða við bón Har-
aldar og liðsmanna hans — og
fór Haraldur við svo búið úr
eynni.
Svo fór um sjóferð þá.
19. þ. mán.
Frá Hafnarfirði.
ólfs Flygenring, og spurðu hann
hvað hann ætlaði fyrir sjer' með
uppskipun iir Grími Kamban. —
Sagði hann sem satt var, að byrj-
að yrði á upps'kipuninni innan
stundar. Haraldur skýrði Ingólfi
þá frá því, að það mundi verSa
tilkynt fulltrúaráSinu, ¦ ef snert
yrði á uppskipuninni. Ljet Ingólf-
ur sjer það vel líka.
Sneru þeir fjelagar síðan niður
á bryggju, þar sem var hinn fær-
eyski togari.
Var þar margt manna saman
komið — og margir verkbúnir,
enda voru nú tilfæringar allar að
komast í lag til uppskipunar.
Þar var kominn Björn Bl. Jóns-
son. Óð hann þar um og var há-
vær. Var hann staddur í Hafnar-
firði með einn olíubíl Landsversl-
unar og bar hann þar að. Hafði
hann mörg orð og stór um hiS
6ha>filega framferði Hafnfirðinga
aS taka til vinnu þvert ofan í
viHa hinna reykvíksku forkólfa.
En verkamenn sem á bryggj-
ivnni voru, völdu Birni hæðiyrði
hin mestu. og báðu Björn hafa
si* á brott sem skjótast.Tók háhn
það ráð sem vænlegast var.
Var nú tekið til óspiltra mál-
i.Þeir þremenningar, Haraldur og
hans, slangruðu um
síðan heim.
20. þ. mán.
Jón Baldvinsson
talar í Hafnarfirði.
um að Hafnfirðingar verði
kúgaðir til undirgrefni við
Alþýðusamband Islands.
Hafnarfjörð með þeim Hjeðni og
Felix og Pjetri ritara.
par var þá. svo komið málum,
aS útgerðarmenn höfðu tilkynt' *»na f skiP*. upP ú^togaranum.
verkamönnum að fiskur sé, sem
þar yrði settur á land yrði verk- í f.Tela^ar
aður þar, ef hann á annað borð ^S^Íima um stnnd og hurfu
yrði verkaður.
En nú mun það hafa verið ætl-
un Haraldar og þeirra fjelaga, a'o'
stappa í Hafnfirðinga stálinu, að
halda þar uppi hinu svo nefnda
„samúðar"-ver|kfalli, sem Alþbl.
taiaði fjálglegast um á dögunum. Þar var í fyrrakvöld kosin 5
I sama mund og þeir fjelagar. manna nefnd til þess að sjá
koma suður í Fjörðinn, var skotið ;
á fuudi í fulltrúaráði verkalýðs-
fjelaganna þar á staðnum, til þess
að ræða um það, hvort verkamenn
ættu að taka á móti atvinnu
þeirri, er þeim byðist við fisk
þann er þeim bærist.
Verður ekki um það sagt, kviS
fram fór á fundi þessuni, en svo
mikið var víst, að samkomulagið
var ekki sem best.
Samþ. var á fundimun að
skipa engum fiski á land í Hafn-
arfirði úr aðkomutognrtmum.
. En jafnskjótt og fuiltrúaráðs-
fundurinn var úti, ljetu verka-
menn í Hafnarfirði það ótvírætt
í Ijós, að þeir vildu taka til vinnu
og það þegar í stað, þrátt fyrir
samþ. fulltrúaráðsins. Grímuv
Kamban hinn færeyski beið þar
eftir afgreiSslu frá því í fyrradg.
Afgreiðslu hans hjer í landi ann-
ast ATliance-fjelagiS. Hafði fram-
kvæmdarstjóri fjelagsins látið
-------- verkamonnum í tje skriflega yfir-
Fyrirmæli hinna reykvísku > lýsingu um það, að fiákur sá, sem
leiðtoga virt að vettugi.
Unnið var þar að uppskipun
í g*ær, eins og ekkert hefði
í skorist.
Jafnskjótt og
Haraldur GuS-
úr ViSeyjarför
Bftir allar hrakfarir Haraldar
GuSmundssonar í fyrradag, er lík-
legt, aS hann hafi eigi verið vika-
LLðugur, er komið var fram á
kvöldið. Eigi er þess getið, að"
hann hafi komið á verkfallsfund
þann, er haldinn var í Hafnar-
firði þá um kvöldið.
En þangaS kom Jón Baldvins-
son, broshýr og kampakátur, eins
og hans er venja.
Verður hjer eigi gerð grein fyr-
ir því, hvað fram fór á fundi
þessum. En þar hjelt Jón aðal-
ræðnna, og var mikið niðri fyrir,
eins og nærri má geta, því hon-
um liefir runniS til rifja ófarir
Bjöms vinar síns, ökumanns, á
bryggjunni fyr um daginn. Þótti
Jóni sem vonlegt var, að verka-
menn .hefSu valið Birni kaldar
kveSjur.
Svo mikill eldmóður var í Jóni,
hann hefði yfir að ráða og skip- að hann fjekk því til leiðar kom-
að yrði í Tand í Hafnarfirði, skyldi. ið, að kosin var fimm manna
hvergi annarstaSar verkaSur. Enjnefnd til þess aS annast um þaS,
afgreiðslu fyrir AlTiance í Hafn-1 að stöSvuS yrSi framvegis öTl
arfirSi annast FlygenringsbræSur. vinna í IlafnarfirSi viS aðkomu-
Rjett eftir fuITtrúaráSsfundinn, togara. FormaSur nefndarinnar
komu þeir þrír, HaraTdur, Hjeð- er Júlíus nokkur Sigurðsson.
mundsson kom
sinni, rendi hann sjer suður íinn og Pjetur inn á skrifstofu Ing- ' Frá því þettg var ritaS og fram