Tíminn - 10.01.1980, Qupperneq 2
2
Fimmtudagurinn 10. janúar 1980
Höfðavatn:
Firnastórt bleikjubú og sjórinn afrétturinn?
— áætlað er að tilraunir hefjist í vor
JH — FRI —. 1 eina tiö lét Jó
hann skáld Sigurjónsson sig
dreyma um aB gera Höfðavatn á
Höfðaströnd að höfn sildveiði-
skipa við Norðurland. Sá
draumur rættist ekki, og aldrei
reis við vatnið bær, sem keppti
viö Siglufjörð. Nú er það aftur á
móti draumur bænda, sem land
eiga að vatninu, að gera það að
miklu arðgæfara fiskivatni en
það er.
— t Höfðavatni eru kynstrin
öll af bleikju, sagði Jón
Kristjánsson fiskifræðingur, er
Tlminn bar fyrirætlanir bænda i
tal við hann. En sá hængur er á,
að fiskurinn er smár, I kringum
eitt pund, og upp hefur komiö sú
hugmynd að auka vöxt og arð-
semi bleikjunnar meö þvl að
gera rennsli úr vatninu til sjáv-
ar, án þess að sjór flæði inn í
það.
Hrognin þola ekki seltu
Langir sjávarkambar eða
grandar eru milli vatns og sjáv-
ar beggja megin Þórðarhöfða,
og slast vatn I fjörur fram i gegn
um þá. Alla jafna stendur vatnið
samt um það bil metra hærra en
yfirborð sjávar, en nokkrum
sinnum á öld rýfur brimkamb-
inn I mesta hafgangi og flæöir
þá sjór inn i vatnið, og allt klak
bleikjunnar i þvi misferst, uns
sjórinn hleður möl i skarðið á
ný, þvl að hrognin þola ekki
seltuna.
Skurður til sjávar
Fyrirætlanirnar um samgang
milli vatns ogsjávar eru þær að
grafa skurð frá vatninu I svo-
nefnda Bæjarvik og fá þannig
rennsli og fiskveg úr vatninu, án
þess að sjór geti flætt inn I það
og spillt hrygningarskilyrðum.
Gagnsemi sllks fiskvegar er
háð þvi, hvort bleikjan fengist
til þess að ganga til sjávar eftir
þessum skurði og fita sig þar,
uns hún leitar aftur hrygningar-
stöðva sinna i vatninu. Lánist
það, má taka hana I kistur I
skurðinum og hafa fullt vald á
þvi, hve miklu af henni væri
hleypt I vatniö, stofninum til
viðhalds.
Tvenns konar hegðun
Jón Kristjánsson sagði, að
það væri ekki sýnt fyrirfram,
hvort bleikjan vildi ganga þessa
leið til sjávar eða hvort nokkur
hluti stofnsins kynni að gera
það. Svo virtistsem um tvenns
konar hegðun gæti verið að ræða
hjá bleikjunni og vitnaði hann
þar til Miklavatns I Skagafirði,
þar sem gnægð væri af silungi,
sem ætti greiða leið til sjávar,
en gengi þó ekki úr vatninu.
— A hinn bóginn er engu að
tapa, þótt þessi tilraun verði
gerð I Höfðavatni, sagði Jón, en
von um ávinning, ef tilraunin
tekst.
Það væri meiri háttar bleikju-
bú, sem þar fengist, þvi að
Höfðavatn er 11 ferkilómettrar
aðstærð ogmeðaldýptin 4 m, ef
fiskurinn úr þvi sækti á sig hold I
sjó, likt og búfénaður á afrétt.
Byrjað i vor
„Það mun vera ætlun okkar
að byrja tilraunir með ræktun-
ina I vor”, sagði Reynir Gísla-
son bóndi á Bæ en hann er einn
af forsvarsmönnum bleikju-
ræktar I Höföavatni. „Þaö er
sennilegt að við munum setja I
vatnið um 10.000 laxaseiði sam-
hliða bleikjunni en fjárskortur
háir okkur við að framkvæma
þessar tilraunir.”
I
„Skurðurinn sem við gröfum
er 5 m ábreiddog 2 m að dýpt og
núeraðeinseftirað grafaum 14
m af honum, en Finnur Jónsson
hjá Hönnun hefur annast um-
sjón með gerð skurðarins. Við
munum ekkigrafaþessa slðustu
14 m fyrr en við höfum komið
fiskigildrum fyrir I skurðinum
svo og stlflu, en gildrurnar eiga
aðtaka fiskinná bakaleiðinni ef
hann fæst til að ganga upp
skurðinn.
Eins og ég áður gat um, þá
háir fjárskortur okkur.
Skurðurinn og þétting malar-
innar út við Höföann kostar okk-
ur um 6 millj. kr., en stærsti
kostnaðarliðurinn er náttúru-
lega seiðakaupin. Við höfum
ekki nákvæmar tölur um þann
kostnað, þar sem verð þeirra er
breytilegt, en okkur langar til
aðsleppa bæði sumarseiðum og
gönguseiðum i vatnið”.
„Við erum mjög bjartsýnir á
þessar framkvæmdir”, sagði
Reynir, „og þeir sem hafa starf-
að að þessum málum með okk-
ur, fiskifræðingar og þeir, sem
hanna skurðinn, eru einnig
bjartsýnir á að þetta heppnist
vel”.
BÆNDUR ATHUGIÐ!
Vinnuskór og veiðistígvél
1. Grófur gúmmísóli
2. Lagðir með gúmmi upp að ökkla. 100%
vatnsheldir
3. Að ofan úr mjúku vatnsvörðu leðri.
- Svört eða dökk græn -
Kaupfélög -
Innkaupastj órar!
Athugið að gera pantanir timanlega, eða fyrir
31. janúar 1980, en þá kemur NÝTT VERÐ.
TOPP MANN -
FINNSKIR.
KULDASKOR
Lægri: Tegund 55 no. 7088 (Brúnir)
Stærðir: 40 1/2 — 45 kr. 33.300.-
Hærri: Tegund 56 no. 7084 (Brúnir)
Stærðir: 43 1/2 — 46 kr. 34.640.-
ÚR MJÚKU LEÐRI -
HRÁGÚMMÍSÓLAR
Tegund: 201 (Sá reimaði)
Stærðir: 39 — 40 kr. 21.640.-
Stærðir: 41 — 46 kr. 22.440.-
Tegund 200
Stærðir: 36 — 40 kr. 20.950.-
Stærðir: 41 — 46 kr. 21.640.-
Afar léttir og STERKIR
Sendi samdægurs i póstkröf u hvert á land sem er
Skóhöllin h.f.
Reykjavíkurvegi 50, Hafnarfirði
Simi: 5-44-20.
Glæsilegt afmælisrit
Heinesens komið úr
prentun hjá Odda
Bókin I vinnslu á bokbandsstofu Odda
AM — Þann 15. janúar nk. verður
færeyski rithöfundurinn og list-
málarinn William Heinesen 80
ára og i tilefni af afmælinu hefur
færeyski bókaútgefandinn Emil
Thomsen ráðist I aö gefa út á fær-
eysku og dönsku bók um lista-
manninn, sem prýdd er fjölda
mynda af listaverkum hans.
Danska útgáfa afmælisrits
Heinesens
Prentsmiðjan Oddi hefur unnib
bækurnar og fundum við Þorgeir
Baldursson framkvæmdastjóra
að máli I gær.
Þorgeir sagöi að prentsmiðjan
hefði á fyrra ári unnið fjölda bóka
fyrir forlag Emil Thomsen, Bóka-
gerð, og væri á þessu ári von á
stórri og ýtarlegri bók um fær-
eyska list, sem gefin verður út á
fimm tungumálum. Auk þess
nefndi hann verk Hedin Brú, sem
gefin voru út nú fyrir jólin I 10
bindum og prentuð hjá Odda, en
alls voru 14 færeyskar bækur unn-
ar þar 1979.
Bókin um Heinesen er nýkomin
úr vinnslu og fór Emil Thomsen
frá Islandi til Kaupmannahafnar
i fyrradag meö fyrstu eintökin,
þar sem nú er að hefjast sýning á
verkum Heinesens. Fyrstu ein-
tökin munu hinsvegar verðasend
á markaö I Færeyjum á laugar-
dag.
Það er nýlunda að á tslandi séu
unnar bækur fyrir aðrar þjóðir,
en Þorgeir fullyrti að hægt sé aö
bjóða hérlendis frágang og verð,
sem ekki gefi þvi eftir sem er-
lendis gerist, en þó má undan-
skilja þau dæmi, þegar Islending-
ar taka þátt I fjölþjóðaútgáfum á
einhverjum bókum eða bóka-
flokkum. Auk Færeyinga, hefur
norska forlagiö Fonna látið
prenta hjá Odda nokkrar bækur,
einkum þýöingar á íslenskum
verkum á norsku.
Uppsagnir Flugleiöa:
Hafa mikil áhrif í Keflavík
FRI — Uppsagnir og samdrátt-
ur á vegum Flugleiöa munu
hafa mikil áhrif á atvinnulíf
Keflavikurflugvallar og munu
þessar aðgerðir bitna mjög á
vinnukrafti frá Keflavik og ná-
grenni en fólk frá þessum stöö-
um er fjölmennt I störfum á
Vellinum.
Að sögn Tómasar Tómas-
sonar sparisjóðsstjóra, en hann
á sæti I atvinnumálanefnd
Keflavikur þá hefur nefndin
komið saman og rættum úrbæt-
ur I þessum efnum. Atvinnu-
málanefndin skorar á fyrirtæki
á Keflavikurflugvelli, Tollgæsl-
una, Islenskan markaö, Fri-
höfnina, og fleiri að þau láti
vinnukraft frá Keflavik og ná
lægum svæðum sitja fyrir um
vinnu auk þesssem nefndin bið-
ur almenn launþegasamtök á
svæöinu að vera vakandi fyrir
þvl aö fólk frá þessu svæði sitji
fyrir um vinnu.
Þar að auki ræddi nefndin um
að endurvekja gamalt baráttu-
mál sem er bygging flugskýlis á
Keflavikurflugvelli og færa
þannig viðhald flugvéla aö ein
hverju eða öllu leyti heim.
Atvinnumálanefndin mun
vinna að þessum málum af full-
um krafti á næstunni og mun
hún beita sér af krafti fyrir þvi
að fylgja eftir tillögum sínum.