Tíminn - 27.06.1980, Qupperneq 6
6
Föstudagur 27. júnl 1980.
(Jtgefandi Framsóknarflokkurinn.
Framkvæmdastjóri: Jóhann H. Jónsson. Ritstjórar: Þórarlnn
Þórarinsson, Jón Helgason og Jón Sigurösson. Rltstjórnarfull-
trúi: Oddur Ólafsson. Fréttastjóri: Eirlkur S. Eirlksson. Aug-
lýsingastjóri: Steingrlmur Glslason.
Ritstjórnarskrifstofur, f ramkvemdastjórn og auglýslngar
Slóumúla 15. Slmi 86300. — Kvöldslmar blaöamanna: 86562,
86495. Eftir kl. 20.00: 86387. Verb I lausasölu kr. 240.
-Askriftargjald kr. 4.800 á mánubi. Blabaprent.
J
Þórarinn Þórarinsson:
Erlent yfirlit
Dauði Sanjays þykir
áfall fyrir Indland
Dregur Indira sig bráðlega í hlé?
Nauösynleg aögerð
Með bráðabirgðalögunum um allt að 200%
fóðurbætisskatt er brugðist hart og ákveðið við
þeim vanda sem steðjar að landbúnaðinum, eink-
um framleiðslu mjólkur og mjólkurafurða. Eins
og Pálmi Jónsson landbúnaðarráðherra hefur
tekið fram i fjölmiðlum verður að telja að nú séu
aðstæður i betra lagi til þess að leggja þetta gjald
á framleiðendur, þar sem árferði hefur verið með
þeim hætti, að horfur eru viðast góðar um hey-
feng.
Það f jármagn sem innheimtist með þessum á-
lögum mun renna til landbúnaðarins, og er
þannig ekki verið að taka nýja skattheimtu af
bændum. Fé þessu verður varið til þess m.a. að
létta áhrifin af kvótakerfinu, sem nú er verið að
framkvæma, en vitað var að ýmsir bændur yrðu
fyrir verulegum áföllum i framkvæmd kvótans.
Þá er einnig rætt um að endurgreiða hluta skatts-
ins til alifugla- og svinabænda.
Mestum hluta þessa f jár verður hins vegar var-
ið til þess að jafna verð útflutningsafurða land-
búnaðarins, en það lá fyrir að þá verðjöfnun yrðu
bændur sjálfir að miklu leyti að taka á sig með
einum eða öðrum hætti.
Með þessum fóðurbætisskatti er ekki vikið frá
kvótakerfinu, eða „búmarkinu”, sem tekið hefur
verið upp sem leið til þess að leysa sölu- og tekju-
vandamál landbúnaðarins. Skatturinn er miklu
fremur hliðarráðstöfun samfara búmarkinu og
stefnir að sama markmiði: Minni notkun erlends
gjaldeyris við landbúnaðarframleiðsluna, sam-
drætti i framleiðslu þannig að miðað sé við innan-
landsmarkað, tryggingu á mannsæmandi lifs-
kjörum bænda og búaliðs og þeirri verðjöfnun
sem óhjákvæmileg er til þess að ná þessum
markmiðum a.m.k. meðan verið er að leysa erf-
iðustu vandamál landbúnaðarframleiðslunnar.
Gunnar Guðbjartsson, formaður Stéttarsam-
bands bænda, hefur i blaðaviðtali sagt um bráða-
birgðalögin:
„Við teljum að þessi fóðurbætisskattur sé út af
fyrir sig skynsamlegur, þvi að með þeim tekjum
sem hann gefur, má minnka verðskerðingu á
framleiðslu minni búanna. Með þessu er
framkvæmd kvótakerfisins milduð og það kemur
ekki eins hart niður og útlit var fyrir”.
Landbúnaðarráðherra hefur látiðhafa það eftir
sér, að hann telji að kvótakerfinu fylgi ýmsir
annmarkar, sem nauðsynlegt sé að fjalla um i
samtökum bænda. Það var frá upphafi vitað að
kerfið er flókið og mörg framkvæmdavandamál
sem leysa verður. Meðan þetta nýja framleiðslu-
kerfi er að komast á verður þvi að teljast eðlilegt
að gripið sé til aðgerða sem skila árangri þegar
innan tiðar.
Það hefur komið fram að meðal bænda rikir
skilningur á nauðsyn þess að gripið sé i taumana i
framleiðslumálunum. Og viðbrögðin við bráða-
birgðalögunum nú sýna, að enn gefa bændur öðr-
um stéttum gott fordæmi um innri samstöðu og
vilja til að axla byrðarnar.
JS.
tekin af likinu.
Indira var jafn róleg viö bál-
för Sanjays, sem fór fram siö-
astl. þriöjudagskvöld. Mikill
mannfjöldi fylgdi likvagninum
til útfararstaöarins og hrópaöi
stööugt ýmis kveöjuorö. Aöur
haföi likiö legió á viöhafnarbör-
um viö heimili Indiru og þangaö
komiö fjöldi manns.
Þaö var Rajiv, bróöir
Sanjays, sem kveikti i likinu.
öskunni var siöan dreift. A
sama staö haföi fyrir 16 árum
fariö fram bálför Nehrus, fööur
Indiru, en hann var fyrsti for-
sætisráöherra Indlands.
Þeir bræöur Sanjay og Rajiv,
sem var eldri, höföu báöir mik-
inn áhuga á flugi, enda geröist
Rajiv flugmaöur aö atvinnu.
Sanjay lagöi hins vegar stund á
flug sem tómstundaiöju, eink-
um þó I seinni tiö.
Hann haföi einkaflugvél slna
skammt frá heimili sinu og fór
I SEINNI TÍÐ hefur fráfall
þrjátiu og þriggja ára gamals
manns ekki vakiö aöra eins
heimsathygli og flugslysiö, sem
varö Sanjay Gandhi aö aldurtila
I Nýju Delhi siöastl. sunnudag.
Þaö var aöalfrétt fjölmiöía
þann dag. Leiötogafundurinn I
Feneyjum og tilkynning
Brésnjefs um fækkun rússnesks
herliös i Afghanistan féllu I
skuggann.
Astæöan var sú, aö brotthvarf
Sanjays getur haft ófyrirsjáan-
legar afleiöingar fyrir Indland.
Meöan hann liföi var þaö álit
manna, aö Indland myndi búa
viö trausta forustu næstu árin.
Sanjay var aö styrkja þaö álit,
aö hann væri móöur sinni ómet-
anlegur styrkur og yröi siöar
sjálfsagöur arftaki hennar.
Nú er hann fallinn frá og eng-
inn sjáanlegur aö sinni til þess
aö taka sæti hans. Indira er aö
veröa 63 ára. A heröum hennar
hvilir bæöi stjórnarforusta og
flokksforusta I ööru fjölmenn-
asta riki heims, þar sem vanda-
mál eru meiri og margvislegri
en annars staöar.
Hve lengi endist henni aldur
og heilsa til þess aö gegna þessu
ofurmannlega hlutverki, þegar
sonarmissirinn og sorgin bætist
viö allt annaö?
Sá orörómur hefur jafnvel
komizt á kreik, aö sonarmissir-
inn kunni aö leggjast svo þungt
á hana, aö hún dragi sig fljót-
lega I hlé. Slikt myndi þó ekki
auövelt meöan hún hefur engan
til aö taka viö.
FYRSTU viöbrögö Indiru voru
þauaölátasér ekki bregöa. Hún
kom nær strax á slysstaöinn
enda var hann skammt frá
heimili hennar.
Hún fylgdist meö þvi, þegar
likin voru tekin úr flakinu, en
þekktur flugkennari var meö
Sanjay i þessari siöustu flugferö
hans. Bæöi likin voru stórlega
sködduö. Andlit Sanjay var þó
aöeins meö skrámur, en höfuö-
kúpan brotin.
Lik Sanjays var síöan flutt á
opnum vagni til næsta spitala. Á
leiöinni sátu Indira og Maneka,
ekkja Sanjays, yfir þvi. Mikill
mannfjöldi haföi safnazt saman
meöfram götunum, sem ekiö
var um, og lét óspart hryggö
sina i ljós.
Indira lét sér hins vegar ekki
bregöa, en greip þó ööru hvoru
um enniö, þegar hún horföi á á-
breiöuna, sem haföi veriö lögö
yfir likiö. Þegar komiö var á
spltalann, og mikil hluttekning
var látin I té, varö henni aö oröi:
Hugsiö til sjúklinganna á spltal-
anum.
Henni fellur fyrst tár af
hvarmi, þegar ábreiöan var
Sanjay og Indira skömmu fyrir fráfall hans.
Indira og Maneka, ekkja Sanjays, sátu viö hliö llksins á
bllnum, sem flutti þaö af slysstaönum til spitalans.
oft I flugferöirá morgnana áöur
en hann fór til vinnu sinnar.
Hann þótti djarfur flugmaöur og
voru þessar f lugferöir hans ekk-
ert vinsælar af nábúunum.
Samherjum hans var heldur
ekki um þær.
Sanjay var viö stýriö, þegar
flugslysiö varö, og var aö gera
allvandasamar æfingar. Sá orö-
rómur komst á kreik, aö
skemmdarverk heföi valdiö
flugslysinu, en þvi hefur veriö
mótmælt nú, en jafnframt hefur
rannsókn veriö aflýst.Sumir
gizka á, aö flugskirteiniö hafi
ekki veriö I lagi. Flugvélin var
bandarisk, Pitts S/A, og hafði
Sanjay keypt hana fyrir
skömmu og ekki flogið henni aö
ráöi. Flugvél þessi þykir vönduö
og er eftirsótt af áhugamönn-
um.
ÞAÐ KOM engum á óvart, aö
Sanjay væri djarfur flugmaöur.
Hann haföi veriö kappsamur á
flestum sviðum. Ahugi hans I
uppvextinum beindist mest aö
vélum. Hann fór ungur til Bret-
lands til aö búa sig undir aö
koma upp bifreiöaverksmiöju i
Indlandi. Sú ráöagerö komst I
framkvæmd, en misheppnaöist.
Sföan sneri Sanjay sér aö
stjórnmálum. Hann skipulagöi
æskulýössamtök, sem náöu
mikilli þátttöku, en eldmóöur
hans geröi hann sjálfkjörinn
foringja. Jafnframt geröist
hannnáinn ráögjafi móöur sinn-
ar. Honum var mjög kennt um,
aö hún beið ósigur I þingkosn-
ingunum 1977.
Mótlætiö virtist hafa heppileg
áhrif á Sanjay. Hann skipulagöi
hina sigursælu kosningabaráttu
móöur sinnar á siöastl. vetri.
Hann vann af eldmóði, sem
fyrr, en þótti hófsamari og for-
sjálli. Alit hans jókst aö sama
skapi. Flestum kemur nú
saman um, aö Indland hafi
misst mikið foringjaefni og
framtiö þess sé óráönari vegna
fráfalls hans.