Tíminn - 30.01.1981, Qupperneq 7
Föstudagur 30. janúar 1981
7
liliJlliIíJ
Einkennilegt bónorð
á enduðum mörsugi
Ég er ekki einn þeirra manna
sem les Alþýöublaöið daglega
uppá siðkastiö. Ekki svo aö
skilja aö ég hafi fengiö nóg af
Jóni Baldvini Hannibalssyni,
hann hefur verið mér betri en
enginn og okkur Framsóknar-
mönnum. Mér þykja þau hjónin
notalegir skribentar, en þó
hægt aö vera án þeirra, eöa
drengsins sem þar skrifar undir
stöfunum HMA. Þó finnast mér
auglýsingar frá hinu opinbera
stórfróðlegar og besta efni
blaösins. Hinsvegar er ég
dyggur lesandi Helgarpóstsins.
Athygli min var ,vakin á forsiðu-
grein Benedikts Gröndal i
Alþýöublaðinu þann 22. janúar
1981, i einhverju alvörublaði,
þar sem ýmsir stjórnmálamenn
voru spurðir álits á kenningu
Benedikts, þar sagöi Steingrim-
ur Hermannsson aö hann heföi
haldiö þegar hann sá greinina
að kominn væri 1. april.
Nú er ég alveg klár á dagatal-
inu og veit að það er langt til
vorsins svo aö ég ómakaöi mig
viö að hafa uppá tölublaöi þessu
og þá fór mér eins og Stein-
grimi, ég varö hissa. Grein
Benedikts heitir hvernig á að
mynda nýja rikisstjórn?
Svo byrjar spekin hjá Bene-
dikt: „Margir velta þvi fyrir sér
hver skýring sé á vinsældum
rikisstjórnarinnar, sem fram
komu I könnun Dagblaðsins.
Hallast flestir að þvi aö kjós-
endur komi ekki auga á aðra
hugsanlega stjórn, en vilji ekki
hætta á nýja stjórnarkreppu.
Þessvegna sé best aö halda i þá
stjórn sem situr”.
Siöan kemur meö feitu letri:
„Þetta er ekki rétt álytkað, þvi
þaö er hægt aö mynda nýja,
mun sterkari og betri rikis-
stjórn — fyrir mitt ár. Ættu for-
ystumenn stjórnarandstööu og
ýmsir aðilar i núverandi stjórn
aö gera sér þetta ljóst, undirbúa
málið í kyrrþey og skipta um
stjórn á einni nóttu I máímán-
uöi”.
Nú er ég hættur beinni tilvitn-
un i bili, en siöan kemur tölu-
veröklausa um nauösyn þess aö
útiloka Alþbl. frá stjórnarstörf-
um. Ég vil taka það fram aö ég
er ekki einn af þessum „ýmsum
aðilum I núverandi stjórn” sem
geri mér ljósa kosti þessarar
hugmyndar Benedikts og ég hef
ekki trú á þvl að þessir „ýmsir
aöilar” séú nú margir i
stjórnarliöinu. En vegna þess aö
ég tel aö Benedikt hafi verið
a.m.k. hálft i hvoru alvara meö
þessu bónoröi get ég ekki annað
en stungiö niöur penna.
Ástæður til
hryggbrots
Sumariö 1978 átti ég þáttiþvi
ásamt öörum flokksbræörum
minum i þingflokki Fram-
sóknarflokksins aö mynda
stjórn meö Benedikt Gröndal.
Ég hef ekki, eöa viö fram-
sóknarmenn ástæöu til að telja
eftir umburðarlyndi okkar viö
Benedikt Gröndal. Viö vorum
fullsæmdir af þvi aö starfa með
honum sem slikum og alveg á-
stæðulaust aö rekja til hans
nema aö litlu leyti rótina aö þvi
hvernig Alþýðuflokkurinn
reyndist i þessu samstarfi. Auö-
vitað var Benedikt ekki hús-
bóndi á sinu heimili. Þvi hann
lét þrasara, strebera og skillitla
stráka taka fram fyrir hendur
sér og hafa sig út i vandræða-
verk, hvaö eftir annað. Þaö var
þó lakast, þegar þeir tóku við
pólitiskum farandriddara vest-
an af Fjöröum og geröu hann aö
ritstjóra Alþýöublaösins. Þaö
kunni ekki góöri lukku aö stýra,
enda haföi hann ekki lengi lamiö
ritvél Alþýöublaðsins áöur en
þessi einkennilegi söfnuöur sem
myndaði þingflokk Alþýöu-
flokksins var orðinn hugstola aö
undanteknum einum manni og
heimtaði þingrof og kosningar
haustiö 1979. Benedikt Gröndal
lét meira aö segja sjálfur hafa
sig til þess að leggja fram til-
lögu þess efnis, enda þótt annar
byggi i hendur honum og leggði
til fyrirhyggjuna. Siöan er mik-
iö vatn til sjávar runniö. Bene-
dikt Gröndal fékk tækifæri til aö
máta stól forsætisráöherra i
Stjórnarráðshúsinu viö Lækjar-
götu um nokkurra vikna skeiö.
Viöreisnarfélagiö fékk sinar
kosningar, Ihaldiö bauö fram
klofiö og kratarnir voru grisjaö-
ir. Upp úr löngum og ströngum
stjórnarmyndunarviöræöum
spratt svo núverandi rikis-
stjórn. Gunnar Thoroddsen og
félagar hans gengu til liðs viö
Framsóknarflokk og Alþýöu-
bandalag og mynduð var starf-
hæf, samstæð og sterk rikis-
stjórn, sem reynslan sýnir aö
veldur sinu verkefni og hefur
þar aö auki byr með þjóöinni.
Breyttir
tímar
Siöan við framsóknarmenn
mynduðum sumariö 1978 stjórn
með Benedikt Gröndal höfum
við lært töluvert af reynslunni.
Auövitaö er Benedikt ennþá
gæöamaður og vinsæll. Kjartani
Jóhannssyni þótti meira aö
segja svo einstaklega vænt um
hann aö hann hrifsaði af honum
formennsku I Alþýöuflokknum.
Þessvegna veröur ekki framar
mynduö rikisstjórn meö
Benedikt, sá timi er liöinn, nei
nú yröi aö búa viö Kjartan á
fyrsta plássi. Jón Baldvin
Hannibalsson lumbrar ennþá á
ritvél Alþýðublaðsins dag eftir
dag félögum sinum til heilla.
Páll Pétursson
alþingismaður
Ennþá getur Jón Baldvin tæp-
lega talist með stærri spámönn-
unum en þó mótar hann meö
alþýöu-
blaöiö »
Sovéskt leppríki í
arabíska heiminum
— sjá fréttaskýringu bls. 3
„Þein
— sjá leiðal
Fimmtudagur 22. janúar 1981
Benedikt Gröndal:
HVERNIG Á AÐ MYNDA
NVJA RÍKISSTJÓRN?
Margir velta fyrir sér, hver sé skýring á vinsældum ríkisstjörnarinnar, sem
fram komu í könnun Dagblaðsins. Hallast flestir að þvi, að kjósendur komi ekki
auga a aðra hugsanlega stjórn, en vilji ekki hætta á nýja stjórnarkreppu. Þess
vegna sé best að halda i þá stjórn, sem situr.
Þetta er ekki rétt ályktað, þvi það er hægt að mynda nýja, mun sterkari og betri
rikisstjórn— fyrir mittár. Ættu forustumenn stjórnarandstöðu og ýmsir aðilar í
núverandi stjórn að gera sér þetta Ijóst, undirbúa málið i kyrrþey og skipta um
stjórn á einni nóttu i maímánuði.
Bcnedikt Gröndal
Rikisstjörnin hefur gert efna-
hagsráöstafanir. sem munu
draga ilr verftbólgu íyrri hluta
ársins, en siftan mun hún aukast
aftur siftari hlutann, ef ekkert
verftur frekar gert. Vitaft er af
opinberum yfirlýsingum, aft báftir
stjörnarandstöftuflokkarnir,
Framsóknarflokkurinn og lfklega
sjálfstæftismenn i ríkisstjórn eru
allir sammála um. aft ráftstafan-
irnar nái of skammt. Telja þessir
aftilar, aft nauftsynlegt verfti aft
gripa til nýrra aftgerfta fyrir mitt
ár ef takast eigi afi koma verft-
bólgunni niftur í 40%.
Alþyftubandalagsmenn eru
einir á annarri skoftun. Þeir telja
aft allt leiki I lyndi (jöfn skipti —
góft skipti) og ekki muni koma til
alvarlegra viftbótaraftgerfta.
i þcssum ólfka skilningi á horf-
um i efnahagsmálum er sýnilega
grundvöllur fyrir nýja stjórn
allra aftila nema Alþýftubanda-
lagsins. Kendir margt til þess, aft
mál stefni I þessa átt, og er spurn-
ingin fyrst og fremst, hvort þaft
..Þaft er af mörgum ástæöum nauftsynlegt aft binda endi á stjórnarþátt-
töku og völd Alþýftubandalagsins, og láta hina nýju. austur-þýsku
forustusveit flokksins sitja utangarfts sem lengst”. segir Benedikt
Gröndal. m.a. i grein sinni.
gerist þegar I sumar efta síftar á
kjörtímabilinu.
v Vandinn vift þessa stjórnar-
breytingu er fyrst og fremst
persónulegs eftlis. Einstakir
menn i óllum flokkum kunna aft
.reynast andvigir sliku samstarfi,
en fy lkingin er svo öflug á þingi,
aft hdn þolir þaft. Erfiftast verftur
aft ná samkomulagi um forsætis-
ráftherra, en sú þraut hefur oft
reynst torleyst hér á landi (t.d.
1944, '50 og '74). Ef til vill gætu
menn sætt sig vift Gunnar Thor-
oddsen. ef hann losafii sig vift
kommúnista, en einnig kæmi til
greina aft taka forseta Sameinafis
þings eins og 1950. — efta leita út
fyrir raftir Alþingis.
Þaft er af mörgum ástæftum
nauftsynlegt aft binda endi á
stjórnarþátttöku og völd Alþýftu-
bandalagsins, og láta hina nýju
austur-þýsku forustusveit flokks-
ins sitja utangarfts — sem lengst.
Meftal annars má benda á þessi
atrifti:
1) Alþýftubandalagift — mcft 19%
kjósenda — hefur stöfivunar-
vald I rfkisstjórninni. Ekki
verftur gengift lengra gegn
verftbólgunni en þaft sam-
þykkir.
2) Alþýftubandalagiftstærirsig af
stöftvunarvaldi i utanrfkis- og
vamarmálum.
3) Alþý'ftubandalagift reynir aft
cinangra lsland og draga sem
mest úr samstarfi þess vift
önnur riki. Þetta er undir-
biiningur undir stórfelldar
þjóftfélagsbreytingar — aft
tsland verfti ný Kúba.
4) Alþýftubandalagift berst gegn
auknum viftskiptum lslands
vift Vesturlönd. sbr. andstöftu
þess gegn oliukaupum frá
öftrum en Sovétrikjunum.
5 ) Alþýftubandalagift bcrst gegn
samstarfi Islands vift grann-
þjóftir I efnahagsupp-
byggingu. sbr. fjandskap
iftnaftarráftherra vift stóriftju
og árásir hans á stórfyrirtæki.
6) Alþýftubandalagsráftherrar
leggja megináherslu
aftkoma tryggum
flokksmönnum
einhverjum hætti ásýnd Alþýðu-
flokksins I dag ásamt Kjartani,
leggur svona til skeggiö og heil-
indin.
Sannar Ilfs-
reynslusögur
Benedikt Gröndal telur i áöur-
nefndri grein sinni mikla
þjóöarnauösyn bera til aö
einangra Alþýöubandalagiö i
islenskri pólitik. Nú er ég ekki
sérstakur aödáandi Alþýöu-
bandalagsins, þó verö ég að
segja aö mér þykir fýsilegra aö
hafa þá á eftir mér á götunni
heldur en fyrrverandi sam-
starfsflokk, Alþýöuflokkinn.
Auövitaö eru þeir Alþýöubanda-
lagsmenn stuttstigir og
stundum ekki djarfhuga, en ég
held aö það sé óhætt aö hafa þá
aö baki sér uppá það aö þeir
hrekki mann ekki eöa reki hnif i
bakiö á manni og þegar þeim
tekst best upp á sinum heilla-
dögum geta þeir unniö myndar-
leg og nauösynleg verk.
Viö höfum lika reynsluna af
Geir og co. Hún freistar ekki
heldur svo ákaflega mikið.
Ósköp var nú margt óskemmti-
legt á árunum 1974-78. Nei má
ég þá biðja um núverandi
félagsskap.
Núverandi stjórnarmeirihluti
er ekki mjög fjölmennur, en
hann er sterkur vegna þess aö
hann vill standa saman og i þvi
liggur styrkur hans. Viö aöstoö-
um hver annan en reynum ekki
aö hafa skó h ver niöur af öörum.
Viö höfum ákveðiö aö koma
veröbólgunni niöur i 40% á árinu
1981 i staö 70% ef viö heföum
látið reka á reiöanum. Fólkið i
landinu kann aö meta þetta. Þvi
likar vel aö viö tökum rögg á
okkur og skilur aö viö erum aö
1 vinna þau verk sem þarf að
vinna. Hinsvegar kann þjóöin
ekki aö meta þaö, þegar reynt
er aö bregöa fæti fyrir nauösyn-
legar ráöstafanir, hvaö þá
þegar fyrirsvarsmenn stjórnar-
andstööunnar gripa til þeirra
örþrifaráöa að fara á fund For-
seta Islands til þess aö ragast I
henni um landsstjórnina, eins
og þeir haldi að hún viti ekki
hvað hún er aö gera.
Jafnvel þótt
Benedikt
Gröndal
Jafnvel þóttBenedikt Gröndal
hafi boriö fram bónorö fyrir
hönd Kj.artans arftaka sins
fimmtudaginn 22. janúar, sem
var siöasti dagur i mörsugi þá
verð ég þvi miður aö valda þeim
vonbrigöum og viö Framsóknar-
menn. Þeir Kjartan veröa aö
þreyja þorrann og góuna og gott
betur. Þeir skulu ekki gera sér
vonir um aö viö viljum þá einu-
sinni „eina nótt i mai”. Þó
skulum við allir hlakka til vors-
ins. Viö stjórnarsinnar skulum
stjórna landinu.Kjartan, Geir og
þeirra liö má vera i stjórnar-
andstööu — lengi enn.
Fjögur íslensk tónverk frumflutt
á tónleikum Sinfóniuhljómsveitarinnar á mprgun
„Ef sverð þitt er stutt, skaltu
standa feti framar”, sagði
spartönsk móðir endur fyrir
löngu. Af þvi að saga Islenskra
tónsmiða er stutt, og saga
Sinfóniuhljómsveitar Islands
ennþá styttri, þá leyfir hljóm-
sveitin og Tónskáldafélag íslands
sér að stökkva langt fram fyrir
það, sem hversdagslegt má telj-
ast n.k. laugardag, 31. janúar, i
Háskólabiói. Þá verða sex islensk
verk flutt af Sinfóniuhljómsveit
Islands, þar af eru fjögur frum-
flutt, að þvi er segir i ávarpi um
tónleikana.
í ávarpinu segir enn fremur:
Þetta mikla fyrirtæki kostar
tvo hljómsveitarstjóra, þá
Jean-Pierre Jacquillat og Pál P.
Pálsson, auk ungs, spræks ein-
leikara alla leið frá Lundúnum,
Einars Jóhannessonar, klarinett-
leikara.
Einar mun frumflytja Kiari-
nettkonsert eftir Askel Másson.
Konsertinn er nýsaminn fyrir
Einar, en eins og kunnugt er af
fréttum,þá erEinari röð fremstu
ungu einleikaranna á Norður-
löndum.
Þá verður og frumflutt verkið
ORGIA eftir Jónas Tómasson —
en rétt er að undirstrika það, sem
höfundur segir: „Hér er á ferð-
inni „orgia” i merkingunni dul-
ræn athöfn — ekki svallveisla”
Við sjáum til! Magnús Blöndal
Jóhannsson lét svo ekki til sin
heyra án þess að um væri að ræða
„succés de scandale”, hér á árum
áður. Nú erspurnin: Munfólk enn
lofa þaö, að Esjan sé kyrr á sinum
stað eftir að hafa heyrt Adagio
fyrir strengi, þangað komið i
gegn um „synthesizer” sam-
kvæmt fi^fundi? Við sjáum til!
Aðrir höfundar eru tveir hag-
vanir heimamenn, annar stýrir
strætóum i Reykjavik, hinn eltir
samstigar ívmmunáir i Tímiistar-
skólí.’Dorgarinnar. GosiHeimaey
heitir verk Skúla Halldórssonar,
'Misturheitir verk Þorkels Sigur-
björnssonar, sem bæði verða flutt
á þessum tónleikum.
Aldursforseti tónleikanna er
Sigursveinn D. Kristinsson. Eftir
hann verður frumflutt „Svita i
g-moll fyrir hljómsveit”, samin
1974. Hugsið ykkur! Ef þið eruð
foreldrar, sem lesið þessar linur:
Hvernig væri ykkur innvortis, ef
barnið ykkar færi allt i einu að
tala á sjöunda ári? Munduð þið
ekki hlaupa til?